De Vlaamsche Illustratie
w
a
TRANSVAAL
Minister Dutoit.
VERSCHILLIGE TIJDINGEN.
Lever Brothers, Brussel,
burgerlijke rechtbank van Antwerpen.
Altijd drukpersgedingen.
gn nieuw proces tegen het weerschrift
pe Vrijheid pardon is alweder aan
ga&en persoon uit Merxem klaagt over een
artikeltje betrekkelijk op eenen twist in eene
herberg.
Een ander proces tegen het N ieuws van
den Dag en andere bladen en tijdschriften
kwestie van verzekeringen zal eerst
daags gepleit worden.
Verbrande loten.
De 2e Kamer heelt uitspraak gedaan in
deze zaak en de stad in 't gelijk gesteld. De
tischer wordt niet ontvankelijk verklaard.
Correclioneele rechtbank van Antwerpen.
Slechte huizen.
Josephine Victorine Préseau moest voor
den rechtbank verschijnen onder betichting
van minderjarige meisjes tot wangedrag te
hebben aangestookt, doch zij is niet ver
schenen.
In de Mertens'straat had de betichte een
dier cafékens geopend, die in sommige stra
ten als paddestoelen oprijzen, en de hr. com
missaris Ronse, kon gelukkiglijk wat
dikwijls zeer moeielijk is vaststellen dat
het daar niet pluis ging.
Vijf meisjes zijn als getuige verschenen en
ook een persoon die daar vernacht had.
Het huis van de zuster der betichte is
vroeger gesloten geworden.
De rechtbank verwijst bij verstek Jose
phine Préseau tot 1 jaar gevangenis en 50 fr.
boet, mits ontzegging, gedurende 5 jaar, van
hare burgerrechten.
EN
Naar gelegenheid der tegenwoordigheid van
Minister Dutoit in Europa, wordt heden nog
alveel over Transvaal geschreven. Wij
meenen dan ook dat eenige bijzonderheden,
aangaande dit land en zijnen wakkeren mi
nister, bij de lezers van het Weekblad niet
te onstade zullen komen. Wij hebben links
en rechts opgezocht en aangeteekend wat
er desaangaande het belangrijkst als bijzon
derheden of inlichtingen kan doorgaan.
Grenzen. Ligging.
De Transvaal of Zuid-Afrikaansch Gemee-
nebest kreeg eene nieuwe zuidwestelijke
grens, palende aan den handelsweg die van
de Kaapkolonie door Stellaland en Goosen
naar het Onafhankelijk Noorden loopt. Dit
werd der Republiek toegestaan door het
verdrag, dat den 27n Februari 1884 te Lon
den, en den 8n Augustus van 't zelfde jaar
door den Volkraad te Pretoria goedgekeurd
werd. De Transvaal grenst ten Noorden, ten
Westen en een weinig ten Oosten aan stre
ken door onafhankelijke Kaffers bewoond.
Het overige (der Oostergrens reikt de Portu-
geesche bezittingen, terwijl Zululand, Natal
en Oranje-Vrijstaat de Zuidergrenzen uitma
ken. De natuurlijke grenzen zijn dus nage
noeg de Limpopo ten N., de Vaal ten Z., de
Kalaliari-Woestijn (Beetsjolanenland) tenW.
en de Indische Oceaan ten 0. (Transvaal
raakt .echter de kusten niet).
De Zuid-Afrikaansche Republiek ligt tus-
schen 22 en 28° zuiderbreedteop26 tot 32i/2°
oosterlengte.
Uitgestrektheid. Bevolking.
De Transvaal,in 1884, met 6530 vierkante
kilometers vermeerderd, heeft eene opper
vlakte van 291.890 vierkante kilometers. In
1885 werd er door de Regeering besloten tot
eene trigonometrische opmeting van het land
over te gaan, waarmede H. C. Schunke be
last wierd.
Volgens eene schatting van 1879 bedroeg
bet getal inboorlingen der Zuid-Afrikaan-
sche Republiek 774.930 Kaffers. Daarnevens
staan nauwelijks 75.000 Transvalers, verte
genwoordigers van den Nederlandschen
stam, en meer dan 100,000 emigranten of
landverhuizers, meest Engelschen.
Grondgesteldheid. Rivieren.
De Transvaal is eene hoogvlakte, die zich
ongeveer 2000 meters boven het zeepeil ver-
hett. Deze vlakte is ten Oosten begrensd door
bet Drakengebergte, welks hoogste top 2660
ffleters bedraagt. Het merkwaardigste punt
Van Transvaal is Klipstapel ten W. van het
Drakenhebergte en 1900 m. hoog. Daar ne
en verscheidene rivieren hunnen oorsprong
De Komwaterivier, de Vaal en de Olifantsri
vier.
De hoogvlakte loopt zuidwaarts tot aan de
ergen westwaarts daalt zij langzaam naar
de kust; naar het noorden grenst zij met
steile wanden en diepe kolven aan de vlakte,
terwijl zij naar het Oosten en Zuid-Oosten
uit terrassen bestaat. De laagvlakte van het
Limpopo-dal liggen in de distrikten Water
berg en Zoutpansberg. Al die vlakten worden
door rivieren bespoeld. die tot het stroomge
bied van de Vaal of van den Limpopo behoo-
ren. Nochtans werpen eenige rivieren zich
rechtstreeks in den Indischen Oceaan de
Toegela, de Oemvolosie en de Pongola. Het
is voor de Republiek eene groote schade aan
de kusten niet te liggen, want hare rivieren
zijn niet bevaarbaar, zelfs niet de Vaal, die
op eene lengte van 500 kilometers de Trans-
vaalschen zuidergrenzen vormt.
Klimaat. Luchtgesteldheid.
Wanneer men de laagvlakten uitzondert,
is het klimaat er heerlijk en gezond. In het
Limpopodal heerscht er eene tropische hitte,
zoodat vorst en sneeuw er onbekende ver
schijnselen zijn. Dit deel des lands ligt in de
verzengde luchtstreek, terwijl het overige
van Transvaal, in de gematigde luchtstreek
gelegen, een gemiddelden warmtegraad van
15° C. heeft. Het is dus de temperatuur van
Zuidelijk Europa. Zonder gevaar voor de ge
zondheid kan men er den ganschen zomer op
het land arbeiden, wat den kolonist van
groot belang is.
De hoogvlakten langs het Westen hebben
gebrek aan regenwater, maar het Oostelijk
gedeelte des lands is er mild van voorzien.
Zoo is het des winters in het Drakengebergte
alhoewel dikwijls met sneeuw bedekt, toch
droog, terwijl er 's zomers veel water valt.
Het verschil van klimaat brengt natuur
lijk groote verscheidenheid in de planten
groei tusschen den Limpopodal en de rest
van Transvaal. Doch de regens maken den
grond voor den landbouw uiterst geschikt, en
de heerlijke oorspronkelijke wouden van
geelhout Taxus elongata), ijzer en stink
hout, alsmede het overvloedig gras, dat in de
kloven en op de oostelijke gloïïng van het
Drakengebergte wast, zijn bewijzen van de
natuurlijke vruchtbaarheid des bodems.
Natuurlijke voortbrengselen.
a) Dierenrijk Het dierenrijk van Trans
vaal steekt niet af met dat van Zuid-Afrika.
Antilopen zijn er in overvloed en op de uitge
strekte grasvelden der hoogvlakten vindt
men wel eens troepen van 50,000 springbok-
ken. Om hunne huid maakt men jacht op
gnoe's, zebra's en quagga's. Er zijn nog gi
raffen, olifanten, neushoorndieren en buffels,
doch hun getal is merkelijk verminderd.
Intusschen zijnergeeneleeuwen, luipaarden,
hyena's noch struisvogels te kort. (De jagers
moeten er een heerlijk leventje hebben!) In
de rivieren zwemmen veel krokodillen en in
sommige streken leven ook vergiftige slan
gen. Niettegenstaande die gevaarlijke klan
ten, levert het reizen er geen gevaar op, als
men de groote wegen volgt. Vee is er in
overvloed. De Europeesche uitwijkelingen
hebben er runderen, schapen, geiten, hon
den, later ook paarden en merinosschapen
overgebracht.
b) Plantenrijk Wij hebben hooger ge
sproken der wouden van geel-, ijzer- en
stinkhout op het Drakengebergte. De hoog
vlakten der middenterrassen zijn integendeel
begroeid met mimosa's, acacia's en planten
der familie van de wolfsmelkachtigen. Tuin
en landbouw doen er maïs, kafferkoren,
gerst, boonen, erwten, aardamandelen (ara-
chis), meloenen, suikerriet, tabak, koffie,
tarwe, haver, rogge, rijst en garst welig
tieren. Een luilekkerland
c) Delfstofjenrijk Wat de minerale rijk
dommen betreft, hier ook staat Transvaal
bij geene andere landen achter, De geheele
hoogvlakte is eene uitgebreide steenkolen-
bedding, welke hare vertakkingen uitstrekt
naar Oranje-Vrijstaat, Natal en het Witwa-
tergebergte. De brandstof is er overvloedig
en ligt op kleine diepte. IJzer vindt men er
bijna overal, alsmede koper, tin, lood en zil
verhoudend looderts zijn er overvloedig
voorhanden. Eene nickel- en kobaltmijn is
bij de Botsabela door de Engelschen ontgon
nen. Vóór eenigen tijd heeft men er ook
goud en diamanten ontdekt.
Handel.
De uitvoerhandel van Transvaal bepaalt
zich meest tot struisvederen, wol, ivoor,
rundvee, graan, huipen, goud en diamanten.
De waarde van den invoer beliep in 1884-
85 tot 85,524,906 pond sterling. Men weet
dat een pond sterling 25,22 fr. telt, en dat
het hooger gemeld cijfer van de waarde des
invoers dus eene kolossale som mag heeten.
Volksbeschrijving.
De Zuid-Afrikaansche Republiek bestaat
uit blanken en inborlingen of Kaffers, deze
laatste bijzonderlijk tot de stammen der
Betsjoeanen en Basoeto's behoorende. De
kaffers wonen meest langs de grenzen van 't
Gemeenebest, terwijl de Blanken, of Boers»
gelijk men ze noemt, vooral in 't binnenland
gevestigd zijn. Die Boers bestaan hoofd
zakelijk uit zoogenaamde Hol landsche boe
ren, afstammelingen der oorspronkelijke
kolonisten van de Kaap, alsmede uit Duitsche
en Engelsche emigranten. Alhoewel van Ne-
derlandsche afkomst, zijn de «Boers» noch
tans niet van zuiveren Nederlandschen bloe
de, want onder hen bevinden zich ook een
aantal Fransche uitwijkelingen, afstamme
lingen der ongelukkige protestanten die hun
land moesten verlaten na de terugtrekking
van het Edikt van Nantes. Men weet dat
LodewijkXIV (le Roi-Soleil!), dien schande
lijken maatregel van dwang en onverdraag
zaamheid nam, op aandringen der oudboe-
leerster de Maintenon en de Jezuieten. Mi
nister Duthoit, S. J. de Villiers, dé toondich
ter der Vierkleur, kolonel Joubert zijn zoo
veel namen die aan de Hugenoten doen den
ken.
De Boer is groot en krachtig van lichaams
bouw, kalm en bezonnen van karakter en
geeft zich zelden aan heftige gemoedsbewe
gingen over. Hij is streng godsdienstig, doch
niet dweepziek. Liefde voor vrijheid en onaf
hankelijkheid is hem diep ingeworteld. Hij
is werkzaam en gastvrij. Eenvoudig is zijne
levenswijzehij vergenoegd zich met vleesch
en (uitmuntend) tarwen- of maïsbrood. Koffie
is zijn gewone drank. Hij gaat gelijk de Eu
ropeanen gekleed, maar draagt breedgerande
hoeden om zich tegen de zonnestralen te be
schermen. De vrouwen dragen katoenen
rokken en Helgolandsche hoeden.
De Boer is protestant. Echter zijn alle
godsdiensten vrij in Transvaal. Het Chris
tendom is er door talrijke zendelingen ver
kondigd, zonder evenwel grooten bijval te
vinden. Men moet protestant zijn om lid te
kunnen worden der eerste Kamer. Voor de
tweede is dit niet van doen.
(Wordt voortgezet.)
Gezondheid is geluk Izel, 9
Januari 1889. Ik bevestig dat ik sinds
lang geene eetlust meer had; sedert ik
de Zwitsersche pillen Hertzog neem, bevind
ik mij voortreffelijk, en wil er geene meer
missen.
(Handteeken gewettigd). Gilson Alfred.(10)
De 25e verjaardag der troonbeklim
ming van Leopold II wordt voortdurend
besproken. Er zou kwestie zijn, te dezer
gelegenheid, in de hoofdstad een grooten
historischen krijgstoet te doen uitgaan, waar
in al de heldenfeiten van het voorgeslacht
zouden worden voorgesteld.
Men meldt uit Bergen, 23 november:
In een wilde beestenspel moest eene leeuwin
door eene brandende reep springen. Het dier
nam waarschijnlijk eenen slecht berekenden
sprong, raakte het vuur en weldra stond
hare pels in brand. Huilend vluchtte de
leeuwin naar eenen hoek der kooi. De be
dienden trachtten het vuur van verre met
eemers water uit te dooven, maar dachten er
vooreerst nog niet aan de dierentemster te
verlossen. Gelukkig had deze hare koelbloe
digheid behouden en kon zij van op eenen
afstand nog hare bevelen geven. De leeuwin
heeft zware brandwonden. Geen enkele vee
arts wil haar verzorgen.
Zaak Pourbaix - Rouhette. Er
wordt verzekerd dat Mr Englebienne, de
verdediger van Pourbaix, een gebrek in den
vorm van het proces van Bergen aangewezen
heeft, dat onvermijdelijk het vonnis zal doen
verbreken.
De advokaat heeft namelijk doen acteeren
dat de onder eed afgelegde verklaringen
van Rouhette, beschuldigde bij het dos
sier gevoegd zijn. Aan het verbrekingshof
zou dus de taak te beurt vallen het laatste
woord te zeggen in het geding Pourbaix-
Rouhette.
Aangaande de Secrétaire volant, M.
Nieter, schrijven de klerikale bladen dat hij
immer door liberalen verdedigd werd!
Gij moet waarachtig van uwe zinnen be
roofd zijn om dergelijke domheid te durven
schrijven over het troetelkind der klerikale
ministers, die hem zoowatvan tien tot 15000
fr. per jaar lieten winnen.
De katholieken willen altijd hunne schurf
tige schapen in onze liberate kudden werpen!
Ons ministerie is door eene besmettelijke
ziekte aangetast en men kan het niet genoeg
afzonderen. Alle deftige menschen zetten het
in quarantaine.
Serfgeval. Uit luik meldt men- het
overlijden van den heer Georges Frère, in
genieur, zoon van den heer Frère-Orban,
raadsheer aan 't beroepshof van Luik, en
kleinzoon van den heer Frère-Orban, Staats
minister.
Staatsijzerenwegen. in de maand
augusti laatst hebben de Slaatsijzerenwegen
12,187,241 fr. 32 centiemen meer dan gedu
rende de maand augusti 1888. De post heeft
insgelijks 59,038 fr. 33 centiemen meer op
gebracht; de telegraaf 17,174 fr. 97 1/2 cen
tiemen en het zeewezen 18,628 fr. 52 cent.
Jaarwedden. Ziehier de jaarwedden
aan de belgische diplomatische agenten bij
denvrèemden jaarlijkscli betaald; Duitsch-
land, 58,000 fr.; Oostenrijk-Hongarie, 58,000
fr.; Brazilië, 30,000; China, 38.000; Dene
mark, Zweden,en Noorwegen, 25,000; Span
je, 30,000; Vereenigde Staten, 30,000;
Frankrijk, 58,000; Engeland, 58,000; Italië
38,000; Japan, 38,000; Mexico, 30,000; Ne
derland, 38,000; Portugal, 25,000; Rumenie,
25,000; Rusland, 58,000; H. Stoel, 26,000;
Servie, 25,000, Zwitserland, 15.000; Turkije,
30,000; jaarwedden van raadsheeren en se
cretarissen, 167,000; te zamen 900,500 fr.
Mijnheer Meier, tandmeester van
Kortrijk, heeft de eer het achtbaar publiek
eu zijne talrijke kalanten kenbaar te maken,
dat zijn kabinet voor kunsttanden verplaatst
is ten huize van Mev. We Van Kemmel,
Groote Markt, 5, te IJperen, waar hij, als
naar gewoonte, alle Zaterdagen zal kunnen
geraadpleegd worden van 9 ure 's morgens
tot 2 ure 's namiddags.
N° 9, 4e jaar, zaterdag 30 November.
11STJEÏOTTID
Platen: De dood van de luchtreiziger
Leroux. Eene brug te Praag. (Bohemen).
Vertrouwen! naar Falkeuberg. Mar-
cellin La Garde.
Tekst: Onze platen, De driftigheid.
Een slag in 't aangezicht. (Vervolg).
Sint Jooris aan de poort van den hemel.
Kronijk. Geneesbaarheid der tering.
De broeders. Ratelslangen. Een ontaar
de zoon. (Vervolg).
K
H
S
i-s
w
g
Pi
H.
P5
<4
a
3 S
SS SS o oo
2
8
c*
oo
OO
<D
-O
<3*
O
o.
co
Oi
co
00
s
s
s SS
2
O
O CQ O lO O O"' O ^P
LOCO O 1> ID Q 00 CO
co" .^p" o" oo' co" <nï co
I T-t O II r—t
O
O
O O O O O lO
O O O O O- co
rp O O O 00
(Ni.
TP i>
(Ni O O O O O
COOOOOlOOO
OO Tp lO 00 GO XO O
r—1 r—i r-H OJ
(Ni
co
O O O O o O (Ni
H t- (O w O w
co H r-T co"
bij <D
w W pcj pq cQ'ia
Q QJ
