Leest hier.
STADSNIEUWS.
Strijdpenning.
1 Februari 1891 tot 1 Februari 1892
Trouweloosheid.
Waarmede Beernaert toch verlegen
Pater Struye en de offieiëele scholen
Drie, vier jaren later...
In de woning, of liever in bet paleis der
edele echtgenoten breekt een brand los.
Bij de eerste vlammen die hunnen rooden
gloed op de muren deden flikkeren riepen
beiden de hulp der gemeenteoverheid in,
waarvoor zij zulke verwaande en onbeleefde
minachting hadden aan den dag gelegd.
En als de heer burgemeester, M. Buis, ter
plaatse kwam konden zij hem niet genoeg
omringen, hem niet genoeg smeeken dit of
dat te bevelen.
De papen, die zoo luid hadden gezongen in
de huwelijksmis, waren afwezig bij de
brandramp... De les is hard maar welver
diend
Sedert eenige weken zijn er van
onze abonnenten die niet regelmatig
hun nr ontvangen, zij worden ver
zocht onzen uitgever daarvan te
verwittigen.
't Is overmorgen juist één jaar geleden,
dat de katholieke partij van Yperen het
stadsbestuur kocht met klinkende specie.
Gedurende eene halve eeuw had de liberale
partij hier bestuurd en het zoodanig aan
boord gelegd, dat Yperen niets te benijden
had aan steden van gelijke, en zelfs tnet
meerdere, bevolking. Er waren welingerich
te scholen, voor meisjes als voor knechtjes.
eene teekenacademie en nijverheidsschool,
prachtige wandelingen op de wallen, zuivere
straten en voorlanden, eene ongeëvenaarde
overdekte markt, een rijk museum, ziens-
waardige decoratie- en muurschilderingen
in Halle en schepenzalen, een vleeschhuis,
eene slachthalle, eene zwemschool, gezon
de hospitalen, een schouwburg, een flink
pompierskorps, een bloeiende geldelijke
toestand, enz.... De Yperlingen waren ge
lukkig, en, wetende dat hunne belangen ter
harte genomen waren door verstandige en
eerlijke bestuurders, vernieuwden zij 50 ja
ren lang het mandaat hunner wetheeren.
Dét kon de Brugsche mijterdrager niet
verkroppen en nadat de papenkliek beurte
lings de meeste stadhuizen van Vlaanderen
veroverd had, door de macht van zilver en
goud, werd ook de slechting der Ypersche
liberale vesting besloten, in afwachting dat
de beurt aan Oostende en Diksmude kome!
En Yperen is gevallen, door de kracht van
't geld en door de lafheid of gewetenloosheid
van een handvol lamlendige kerels, welke
men omkoopbare kiezers heet.
De sussenpartij (de beschermers en verde
digers der klokluiders en sodomieters) heeft
stemmen gekocht, met papieren zakjes doen
stemmen, de kiesbureelen door vreemde po
litieke vrienden doen voorzitten en na al dat
geweld, kuiperijen, beloften, stemmen koo
pen, pinten geven en drinken met de ge
meenste soort in de vuilste herbergjes en
kroegjes, kwam de pederastenpartij met 30
stemmen meerderheid uit de verfoefelde kies-
bus
Et voilé 1
Een soort van baron, (is hij wel baron
we verlangden eens zijne adelbrieven te zien),
een antipathiek mensch aan eiken waren
Yperling,'werd burgemeester, en klom op
liet stadhuis met zeven handlangers. Negen
klerikale tweepooters besturen dus sedert
een jaar onze vaderstad en helpen ze lang-
zaampjes naar den dieperik
De pagadderskliek trachtte te doen slikken
dat er geen zaad in 't bakje was, en 't geld
werd met hamers stuk geslagen en door alle
vensters gegooid, om de inhuldigingen van
den burgemeester enden gouverneur, twee
armoedjes, Heere m'n tijd I te bekostigen, en
om de speciale treinen, die hunne kosten
niet opgebracht hadden, te betalen. Dit laat
ste is door de kat-oolijke papiertjes geloo
chend geworden natuurlijk! maar de heer
statieoverste weet het veel betert
Aan eenen politieleen vriend werd 400 fr.
cadeau gedaan, om eene vitrien te betalen,
welke de klerikale schoeliën zei ven verbrij
zeld hadden.
Een voorbeeldig bediende werd op liet
stadhuis afgedankt door schepene-sukkelaar
en vervangen door eenen vreemdeling.
De kostschool van het gemeente-college
werd afgeschaft, en zoo werd al het profijt,
dat de kostgangers in de stad lieten (want
alle mondbehoeften voor liet pensionnaat
werden door Ypersche neringdoeners ver
kocht en geleverd) verloren!
De hulpgelden werden ontnomen aan
Willems-Fonds en Vlaamsche Sterom den
werkman en kleinen burger het eenige ver
standelijk genot, dat hem on vergeld of tegen
kleinen prijs verstrekt werd, te ontzeggen!
Eene lagere bewaarschool werd afgeschaft,
en de arme kinderen, indien de ouders ze niet
aan jeugd verprossers of aan hardvochtige
nonnen willen overleveren, moeten van alle
geestesontwikkeling verstoken blijven
De hoogere leergang in de betalende meis
jesschool werd afgeschaft, om de liberale
familien, die er hunne dochters zonden, te
plagen; doch eene kwezelsschool werd aan
genomen met 4000 fr. subsidie! (En er was
geen geld, kwijlden de pastoorsslaven.)
Naarmate eene plaats in de meisjesscholen
open viel, werd er in de plaatsvervanging
niet voorzien en zoo zullen die degelijke scho
len vervallen, bij gebrek aan meesteressen,
om de nonnenscholen te kunnen aannemen
en daar nog eens de stadsgelden in eenen
afgrond te storten.
De treffelijke Heer Voorzitter van den
Academieraad wordt in zijne waardigheid
gekwetst, om hem te doen heengaan en hij
wordt vervangen door eenen vreemden Co-
laert. De lieer onderzoeksrechter F. Vandaele
wordt uit den beheerraad der Godshuizen
verwijderd, om hem te vervangen door den
pagadder Lambin. De heer vrederechter
Gravet wordt in het armbestuur niet meer
herstemd, omdat hij nogmaals door eenen
vreemden flierefluiter Fiiptje Vandenberghe,
moest vervangen worden.
Het flink pompierskorps werd ontredderd
uit politieken haat en er werd eene nieuwe
brandweer ingericht, waarvan het schoonste
ornament bestaat in zijne zuigelingen-officie
ren en sommige kazakdraaiers en judassen 1
Het degelijke pompiersmuziek werd afge
schaft en heringericht, met alle slacli van
nietsbeduidende sterretje blazers.
's Nachts werden de woningen van liberale
oud-schepenen of raadsheeren bevuild en dan
gingen de kalotesmeerlappen ook Colaeri's
deur beschilderen, om te zeggen dat het li
beralen geweest waren. Wat jesuitentrekken!
Door katholieke kuiperijen werd de zaal,
waar de Associatie, de Chosurs, het Wil
lems-Fonds enz. vergaderden, aan klerikale
haantjes vooruit verpacht, om gemelde maat- j
schappijen in 't nauw te brengen en te doen j
vertrekken.
De liberalen, die soms iets, tegen betaling,
iu de stadsmagazijnen of gebouwen mochten
bergen (gelijk ladders, planken en persen
van aannemers) werden verzocht naar andere
lokalen te zoeken; maar de katholieke vriend
jes mochten blijven. Dat is het beloofde tijd
perk der gelijkheid.
De liberale muzikanten werden uit de
zangkapel van Sl Maartenskerk voortgezon-
den. Dat is het tijdperk der verdraagzaam
heid
In eene katholieke school wordt een leer
ling half dood geslagen; doch men opent
geen enkwest. Dat is het tijdperk van recht
vaardigheidom vriendjes te sparen!
De treffelijke menschen worden belasterd,
achter den rug, door vuige sleppedragers;
gemeente-bedienden worden bespied in de
herbergen, zelfs in hun intiem leven. Dat is
het tijdprek der eerlijkheid, zoowel bij de
vuige lasteraars, als bij de lichtgeloovige
chefs, die alles inslikken en het verraad of
de verklikking tot de hoogte eener instelling
verheven hebben.
Die beesterijen zijn gebeurd in den tijd
van één jaar; wat zal het dan wezen, wan
neer al de beloofde veranderingen zullen ge
schied zijn? 't Jeppen Moreau als gemeente
secretaris, Hubert Brouwers als gemeente
ontvanger, Jules Brouwers als officier be
taalmeester der Pompiers, Dobbelen Rosten
als carillonneur of klokkenluider, Karei Baus
en Celestinus Geriez, twee schoone jongens,
als modellen naar het leven in de teeken
academie en Surmont, met zijnen overdre
ven eerbied voor het burgerlijk huwelijk,
als schepene-officier van den Burgerstand
Dan zal Yperen het Eldorado der vlaamsche
steden wezen en vermaard worden over ge
heel den wereldkloot
- Wordt voort gezet).
Verleden week hebben wij getoond hoe
't Journal d' Ypres\tracht den menschlieven-
den onderwijzer met God vrij te pleiten van
de beschuldiging die wij tegen hem hebben
gedaan over zijne on menschel ijke handelwij
ze jegens een klein kind. Een neger wit was-
schen is moeilijk, ontegensprekelijke bewij
zen logenstraffen is bijna onmogelijk maar
de oolijke schrijvers van het Journal
d'Ypres wijken noch voor moeilijkheid noch
voor onmogelijkheid, als het er op aankomt
een sleppedrager der kalote partij te verde
digen. Het wijwaterblad durfde, wel is waar,
het feit niet loochenen, maar om de alge-
meene aandacht van haren geliefkoosden
onderwijzer af te trekken, riep het den laster
en de trouweloosheid ter hulp en beschul
digde de officieële onderwijzers nog honderd
maal slechter te handelen dan don woestaard
dien wij hebben aangeklaagd.
Deze beschuldiging bleef niet onbeant
woord; want de heer Verduyn, bestuurder
der Officieële Knechtjesschool zond den
volgenden brief aan liet Journal d'Ypres,
met verzoek van inlijving
Yperen, 19 Januari 1892.
Mijnheer de Uitgever,
Gelief, bid ik u, in het naaste nummer van
üw blad eenige regels op te nemen, in ant
woord op een artikel dat er Zondag laatst in
verschenen is, en waarin de school, die ik de
eer heb te besturen, ernstiglijk, en ik ver
haast mij het te zeggen, zeer onrechtvaardig
in de zaak gemengd wordt.
In het belang der waarheid en der recht
vaardigheid, in den naam dor goede faam
die de volksschool, De oude Looie ge
niet, aarzel ik niet een oogenblik de aanha
lingen van uwen correspondent op de stellig
ste wijze te logenstraffen, en hem uit te da
gen de gegrondheid zijner beschuldigingen
te bewijzen.
Ik protesteer dus krachtdadiglijk tegen de
blijkbare lasterende indringing, dat er in dit
gesticht een stelsel van onmenschelijke be
straffingen bestaat.
Elk jaar, verzekert hij. vertalen een
menigte leerlingen de ie school voor eene
vrije school, alleenlijk met het doel zich
te onttrekken aan de mishandelingen,
waarvan zij er het voorwerp zijn
Dit strijdt geheel en gansch egen de waar
heid. ik kan u verzekeren [het inschrijvings
register zou het bewijzendat het getal
leerlingen die van de vrije scholen naar de
gemeente knechtjesschool komen, verre dit
der kinderen overtreft, die van de "gemeente
school naar de vrije scholen gaan. Er volgt
hieruit dat uw correspondent onvoorzichtig-
lijk boosaardige verslagen heeft geraadpleegd
en zich wonderlijk heeft laten bedriegen.
In de hoop, Mijnheer de uitgever, dat gij
niet zult weigeien deze eenige regels int';
lijven, die zekerlijk geen ander doel hebben
dan de waarheid in hare onbetwisbare rech
ten te herstellen, heb ik de eer u mijne groe-
tenissen aan te bieden.
De bestuurder
der gemeente knechtjesschool,
VERDUYN.
Ziedaar hoe de heet Verduyn de trouwe-
looze beschuldigingen van het lasterblad
vernietigt, in den naam zijner school, 't is te
zeggen, in den naam van al de onderwijzers
die van de stadsschool deelmaken. Maar dat
men niet denke dat de rechtzinnige schrij
vers van het Journal d' Ypres daarvoor
hunne lasteringen intrekkenverre van daar!
Zij beginnen met den brief te willen op fles-
schen trekken, de spraakleer en de spelling
ervan te hekelen, en eindelijk den heer Ver
duyn te wierooken en te beboffen, om des te
gemakkelijk de school en hare onderwijzers
te lasteren, maar het durt noch kan het min
ste feit aanhalen om zijne gezegden te staven.
En wat er het Journal d' Ypres en zijne
twintig hoogvliegers ook van zeggen, de
stadsschool is onder alle betrekkingen beter
dan zijne dompersschool, de onderwijzers
zijn menschelijker, het onderwijs wordt er
beter gegevende uitslag der prijskampen
heeft het meermaals bewezen en zal het des
noods nog bewijzen.
is
Het schijnt dat minister Beernaert en zijne
collega's eenige moeite hebben om eenen ti
tularis te vinden voor het bestuur der schoo
ne kunsten. Denken zij dan aan Yperen niet!
Hier hebben wij eenen eeckhouten man, die
van het hout is waarvan men alles maken
kan. Om maar een gedacht te geven, ziehier
wat men er reeds van gemaakt heeft, en
oordeel daarna wat men er nog kan van ver
wachten, hij is reeds;
1° Gemeenteraadslid
2° Raadslid der provincie
3° Voorzitter van den militieraad;
4° Voorzitter der kerkfabriek
5° Voorzitter der Katholieke Wacht;
6° Voorzitter der Blauwe Kousen
7° Lid van het katholiek schoolkomiteit
8° Lid van het Comiteit van den katholie
ken kring
9° Lid van het Comiteit der Katholieke
Associatie
10° Lid van het onderzoekscomiteit van
het Krankzinnigengesticht;
11° Lid der besturende Commissie van het
Koninklijk gpsticht van Meesen;
12° Lid van den derden regel der orde van
den H. Dominicus;
13° Voorzitter van het Comiteit der fabriek
van de katholieke kiezerslijsten
14° Fabrikant van katholieke kiezers;
15. Geldverschieter op.kieswaarborgen;
16° Ridder der orde van het heilig Graf;
17° Ridder der orde van Isabella de ka
tholieke;
18° Ridder der Leopolsorde;
19° Commandeur der orde van Pius IX.
20° Gemiste burgemeester
21° Bijna senateur;
22° Kunstbeschermer in het volle betrek
van 't woord, enz., enz.
Zijn die titels niet meer dan voldoende om
Beernaert uit de klem te helpen?
En in geval onze kandidaat de kunsten
niet vereerde, welnu de kunsten zullen hem
vereeren; en beschermt hij de kunstenaars
en de schrijvers niet, deze zullen hem be
schermen.
Zeker is het dat die heer de schoonste
kunst aller kunsten bezit, te weten: te
verkoopen wat hij niet heeft en te pronken
met zijne alom bekende onbekwaamheid.
Het schijnt dat Pater Struye, onze mensch-
lievende volksvertegenwoordiger en gemeen
teraadslid, om den Bisschop te behagen,
maar altijd voort oorlog voert tegen de offi
eiëele scholen, zooals meestijds al de pastoors
slaven van ons land plegen te doen. Onze ge
benedijde paternosterknabbelaar heeft de af
schaffing gevraagd der gemeentescholen van
Boesinghe en Westvleteren,
De heer Burlet heeft beloofd een onderzoek
te openen en te handelen naar den uitslag
die er zal uitspruiten. Welnu, wij behoeven
naar den uitslag van dit onderzoek niet lan
ger te wachten en wij kunnen M. Struye in
staat stellen het maar seffens aan den minis
ter te overhandigen.
Hier is het;
Onder het beheer der schoolwet van 1879
telde de gemeenteschool van Boesinghe 80
leerlingen en de school van den pastoor telde
er slechts 50. De schoolbevolking was dus
van 130 leerlingen.
Met de wet van 1884, die, volgens het zeg
gen der klerikalen, gemaakt werd om den
schoolvrede te stichten, hebben de zwartrok
ken hunnen oorlog voortgezet met zooveel
geweld dat zij alle dagen eenen leerling aan
de offieiëele school onttrokken, zoodanig dat
deze laatste nu maar tien leerlingen meer
telt.
Maar de school van den pastoor is niet t*
rijker geworden met hetgene zij de andere
ontstolen had. Verre van daar! 't Schijnt
dat zij maar 60 leerlingen telt en dat de
schoolbevolking op 70 gedaald is.
Maar waar zijn dan de andere kinderen
gevaren, die het verschil uitmaakten tus-
schen de schoolbevolking van 1879 130
en de hedendaagsche bevolking 70?
De eene loopen langs straten en wegen,'
Omdat den timmerman uit de Rijselstraat
zoowel doodkisten maakt dat het lijk er
uitvalt.
Hij stond daar met hoogen zijden hoed op
terwijl zijne knechten de kist toenagelden.
Hij zei dat het de schuld was van de lijkbid
ders.
Omdat de kist weder opensprong op 't kerk
hof; dat zijn me de doodkistmakers.
Pour que Julien n'aurait plus ce langage
vulgaire avec Sidje.
Voor de nieuwe marche dat den dikken on
der-luitenant der pompiers, op de piano
speelde; in de Ville d'Ostende.
Moeder en dochter danste mêe, hewel zei den
dikken zoo zullen mijne mannen moeten
dansen, bazinne vult zé keer.
M. B. A. taehez de ne pas oublier votre pro
messe.
Omdat G. D. in zijne minnebrieven niet meer
zoudet zetten Sgordinje, si tu vouiais m'ai-
in T avec moi tu n'auras jamais faim.
Ouriat Sander D. en Julien F. beter in eenen
kerkboek zouden lezen dan de gazette in
de kerk.
Comine c'est triste tout de même écrire six
iettres 4 une jeune fllle sans avoir une ré-
pons et dire quelle a refusée la 7me, que
faire maintenant tous mes desseins seront
renversós.
Dans un accès de folie je lui brulerai la
cervelle.
Omdat S' Pieter van den k. k. zoo treffelijk is
Omdat zijne wettelijke Sophie zoo spijtig is
dat er alhier geene orgels meer te herstel
len zijn.
Omdat Fonsje zoo goed draaioogen kan ma
ken.
Omdat Victor L. Duhsjes froufroutjes zou
afsnijden.
Omdat armen en beenen niet meer en zou
kwaad zijn als hij niet en mag meedoen.
Pour ie bonheur de mon bien-aimé A.... et
que I. soit mieux renseigné.
Omdat de natte kazakke E. F. zich wilde
versmooren omdat zijne zuster M. F. drink
geld weigerde.'
Waarom hebt gij geen geweest vragen bij
den vetten brijkkekuischer.
Éene chansoQnette gezongen bij metje door
Edm... D
Omdat de piano van den Z. L. voor geene
concerten van de Lyre mag dienen maar-
wel voor die der onder-officieren,
Opdat men eene cantinière zou houden inliet
Stadscollegie, daar wij niet meer mogen
uitgaante vieren om eene koek te koopen.
II est défendu de crier, de fumer, de cour-
tiser dins la rue (Règlement). Ja, voor
zoolang als 't zal duren.
Omdat M... Congo de toelating gaf aan eenen
straatlooper hare schaatsen te dragen.
Omdat de maatschappij de Onvermoeibare
de loskomende maand hare oefeningen
herneemt.
Vanwege den nieuwen voorzitter Maurice
inderdaad
Pourquoi ie M. d. Logis R. m'a-t-il fait poser
Mardi soir.
Pour que le M. d. L. F. ne passe plus si sou
vent par la rue de Dixmude.
Omdat de suikerstande niet durf vragen om
te trouwen.
Omdat hij 's avonds zoo goed schilwacht staat
in den hof van S' Maartens kerk.
Omdat Palmire het zakje van Arthur had
willen zien en dat hij het haar gegeven
heeft, zij was blijde.
Omdat Leonie D.... zoo goed de trappen kan
kuischen.
Omdat den kapelaan aan de jufvrouwen X..,
hunne krullen niet meer zou trekken als
zij te biechte gaan.
Pour que Henri le Blond frisé laisse passer
la Brune Marie son chsmin tranquillement
sous le Nieuwerk en aliant 4 la messe le
Dimanche.
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10'
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
1.15
0 40
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.10
0.20
0.10
0.10
0.10
C.10
0.20