VAK IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en nnoncenblad. Zeven ste jaar. Zaterdag T!l Mei 1892. Nummer 19. De Heilige Inquisitie in Spanje. Het Meifeest. onoert-Benoit te Brugge. Djnamietoiitpioffiug. Ab himementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annonceru 15 cent. per drukregel. Rechte lijke t erherstellingen: i fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. Deannoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen ioor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd© artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteek end toe te zenden. Artikelen orgeteek end of personnaliteiten bevattende worden niet genomen. (3e Vervolg Hiëronymus de Lara, 12" hoofd-inquisi- ceur, werd de navolger van Gaspar de Qui- roga; hij was de zoon van Kardinaal Man- rique die dezelfde bediening had uitgevoerd onder Karei de Vijfde. De geschiedenis der Inquisitie geeft niets opmerkenswaardig onder zijn ministerie, welke overigens zeer kort werd, want hij stiertin 1595, tien maanden na Quiroga. De Heilige Inquisitie kreeg dan voor op perste de Kardinaal van Gardoue D. Petrus Porto Carrero. Dien 13n hoofd-inquisiteur verliet wel haast zijne bediening om zich in het bisdom van Guenqa te vesten, om op een pauslijk be vel te gehoorzamen. 't Is op dat tij istip, 't is te zeggen in het jaar 1598, dat Philip II stierf. De regeering van Philip II werd een der bloedigste tijdperken van de geschiedenis der Heilige InkwisitieDe Heilige Kerkdienst beging er de grootste wreedheden; en nog- tans een Koning tijdgenoot van Philip II, Karei IX van Frankrijk, de schandelijke Karei IX, overtrof die allen in een enkele dag: hij gebood de Heilige Bartholomens, waarvan hij zelf een der bloedigste uitvoer ders werd. Philip III, zoon der vierde vrouw van Philips II, volgde op zijn vader op het einde van 't jaar 1598. De nieuwe regeerder noodigde den hoofd- Inkwisiteur Porto Carrero uit, om zich in zijn bisdom van Guenca te vermijden, en hij stelde voor navolgerD. Ferdinandus Nigno van Guenqa, Kardinaal eti dan aartsbisschop van Séville. Zijn ministerie was van korten duur. Hij werd afgesteld door den Koning en den paus die hem zijn bisdom zond te besturen in het jaar 1602. Hij stief in 1609, na gedurende driejaren aan het hoofd der Spaansché In quisitie te hebben geweest, binst dewelke de heiligs kerkdienst 240 menschen persoon lijk deed verbranden, 96 in verbeeltenis en 1,728 ongelukkigen tot verscheidene straffen met berooving hunner goederen. Den 15° hoofd-inquisiteur die Kardinaal Nigno volgde was D. Juan de Zigniga, alge- meene apostelische gevolmachtigde des hei- liges kruistochts, en bisschop van Carthagen. Hij stierf na eenige maanden bediening, maar hij had nog den tijd om 80 ketters levend te doen verbranden, en de beenderen van 32 ongelukkigen in de vlammen te werpen, bijna allen gestorven in de gevangenissen dei- heiligen kerkdienst. Er waren daarenboven nog 576 andme slachtoffers tot de gevange nis of de galeien veroordeeld. D. Juan Baptiste d'Acebedo, aartsbisschop, gouverneur des raads van Castille, aartsvader van Indië en algemeene apostolische gevol- matigde des heiliges kruistochts, volgde Zig niga op. Dien 16° hoofd-inquisiteur werd in zijne nieuwe bediening door den paus bevestigd, in 't begin van het jaar 1603, en oefende die uit tot in Juli 1607, tijdstip zijner dood. Bijgevolg duurde zijne regeering vijfjaren lang binst dewelke de 16 inquisiteurs van 4 Koninkrijken, 400 personen in de vlammen deden omkomen, 116 in verbeeltenis ver brand i en 2,880 andere tot verscheidene straffen veroordeelen. Den 17° hoofd-inquisiteur D. Bernardus de Sandoval y Roxas, Kardinaal aartsbis- j schop van Toledo, en staatsraadsman, ont ving zijn verheven zegel van bevestiging, den 12n September 1608. Hij stierf in 1618. Hij bad zijn ministerie gedurende 10 jaren uitgeoefend binst hetwelk 880 ketters, too- veraars, enz. levend werden verbrand, 352 in verbeeltenis en 6,336 andere veroordeeld tot verscheidene straffen. Volksman. (Wordt voortgezet.) Zondag laatst heeft het Meifeest iets grootsch verwektvooruitstrevers, socialis ten en niet socialisten hebben op dien dag met geestdrift, kalmte en vastberadenheid nogmaals doen zien hoe het volk zich kan groepeeren en manifesteeren tot het beko men van beter loon, minder werkuren en rechten nevens plichten. Te Brussel klom het aantal manifesteerders van 15 tot 16 duizend. De boulevards waren zwart van 't volk. Kartels, roode vlaggen, opschriften en zinnebeelden maakten dit schouwspel nog indrukwekkender en opmerkenswaardiger. Op vele plaatsen der stad werden er meetings gegeven. De gezellen Volders, Pierron, Def- net, Van Loo en nog eenige andere sprekers voerden er het woord. Antwerpen. De stoet heeft opperbest gelukt. Er waren 27 deelnemende groepen tellende elk min stens 2,000 personen. In de zaal Bardo, waar- er monstermeeting plaats had, barste het van volk. De spresers: Desmets, Mortelmans en .Engels, socialisten en Dewaele progressist voerden er het woord. Te Gent. Wat voor levendigheidOnze Gentsche broeders hebben hardnekkig gew erkt om het Meifeest zoo grootsch mogelijk te vieren. Minstens 10,000 personen manifesteerden. Talrijke roode vlaggen gaven aan de mani festatie een nog meerder en verbroederlijker schouwspel. Nogmaals heeft het Gentsche volk laten zein hoe machtig zij zijn. Te Brugge. De bevolking der fanatieke en door de kloosters opgeschorste stad heeft doen zien dat dejesuiten er niet meer de overhand be zitten. Daar ook heeft het feest zeer puik ge weest. Nog levendiger was het, daar de Brugsclie werklieden een nieuw lokaal kwa men te stichten, alwaar er eene monstermee ting plaats had. Eene groote menigte was aanwezig. Basse-Samber. De manifestatie der werklieden der Basse- Samber nam te Auvelais plaats. Verscheidene afgevaardigden der nabijgelegen parochiën voerden het woord. Men zag er verscheidene vaandels met de volgende opschriftenLeve het algemeen stemrecht Vooruit voor het achturenwerk Leve de vrijheid voor allen. Eene bevrijding van 40 gendarmen, binst den nacht uit de naburige gemeenten ge komen, hielden zich gereed om op het eerste sein te handelen. Te Charleroi. De stoet was zeer grootsch59 groepen der verscheidene maatschappijen uit het om liggende, namen er deel aan. De stoet was voorafgegaau door verschei dene muziekkorpsen. Talrijke vlaggen waar opmen het algemeen stemrecht eischte, het achturenwerk, de verhooging van dagloon, waren door de mannen en vrouwen gedre- gen. Te Luik. Alhoewel de stoet door den Burgemeester verboden werd, toch hebben de Luiksche werklieden, door muziek, meetings, gezang, in hun lokaal La Populaire het Meifeest met kracht gevierd. Verviers, Korfcrijk, Meenen enYper hebben ook niet achtergebleven om ai wat in hunne macht was, ten uitvoer te brengen om dien dag met kalmte en vastberaden hoop op de toekomst broederlijk te vieren. Buitenland. Frankrijti, Zwitserland, Spanje, Oosten rijk Hongarië, Italië, Engeland, Holland, Duitschland hebben met pracht het Meifeest gevierd. In Amerika was het even grootsch. De werklieden der Stad Chicago waren. 25,000 in getal die deel namen aan de manifestatie van 1 Mei. En nergens geen opstand, nergens geen druppel bloed vergoten, maar kalm, broeder lijk, vol moed gemanifesteerd voor lotsver betering Ziedaar dit siaafsche volk, ziedaardie edele zwoegers der, gansche wereld, opbren- gers van god kapitaal, ziedaar die massa welke door de burgerij onophoudelijk wordt aanzien als barbaarschzij bezit niets dan kalmte. Volksman. Men meldt uit Luik, I11 mei: Heden avond, rond 8 1/2 ure, hebben twee dynamietont ploffingen plaats gehadde eerste bij den heer Senator de Selys-Longchamp, de tweede bij zijnen zoon. Geene persoonlijke ongeluk ken; de stoffelijke schade is aanzienlijk. Eene groote menigte heeft zich ter plaats begeven. Rond 9 uur nieuwe ontploffing in het zui derkwartier. Op den vensterdorpel van m 106, van den Sauvenièreboulevard heeft men eene kardoes gevonden waarvan de lont uit gegaan was. Eene erge schrik maakte zich meester van de bevolking. Eene dynamietkardoes werd geplaatst van buiten aan de St. Maartenskerk en heeft een deel der kerk vernield. De prachtige kerk vensters, meesterstukken der I4e en der 15® eeuw, zijn verbrijzeld. De verwoesting in de kerk is groot. In de Mont St. Martiustraat zijn de huizen op 100 meters beschadigd. Men gist dat de kardoes aan de kerk ge plaatst wel eene kilo dynamiet bevatte. In de omstreken van Luik, te Seraing, Tilleur, Hollogue, Jemappes, enz. is alles rustig afgeloopen. Alles is kalm afgeloopen te Charleroi, Ver viers, Bergen en La Louvière. In vele andere steden van 't land hebben er ook betoogingen plaats gehad. Talrijke stoeten gingen uit te Charleroi, Verviers, enz. Meetingen werden gehouden te Aalst, Brug ge, Mechelen, enz. Alles was echter kalm. Verleden maandag heeftin den stedelijken schouwburg het groot Concert-Benoit plaats gehad, welk den genialen Vlaamschen Mees ter door het Brugsche Willems-Fonds aan geboden werd, ter gelegenheid van zijn zil veren jubileum als stichter der stedelijke Vlaamscbe muziekschool van Antwerpen en als aanvoerder onzer Vlaamscbe muziekbe weging. Eene uitgelezene schaar liefhebbers, kun stenaars en kunstzangeressen hadden daar toe hunne medewerking verleend en diens volgens moest, het feest heerlijk gelukken. Ook verdrong zich eene talrijke menigte in den schouwburg, juist de kern der Brugsche liberale burgerij, om door hare tegenwoor digheid hulde te brengen aan het streven van het Willems-Fonds en aan het genie des Vlaamschen Meesters. Geen enkele vertegenwoordiger des adel- doms noch der officieële wereld de logiën der heeren Gouverneur, Burgemeester en Schepenen waren ledigmaar daarom was het feest zooveel ie hartelijker en guller, want het moet Benoit aangenaam wezen te zien hoe het Vlaamscbe volk, zijn eigen volk voor wien hij zijne meesterlijke gewrochten kompjneerde, hem weet te vereeren en hoog te schatten, zonder de hulp of lusschenkomst van aristocraten en officiëele praalhansen! Benoit was op het feest. In zijne loge zaten nog verscheidene hoofdmannen der Vlaamsche komponisten: Julius Sabbe, de ziel van 't Brugsche Willems-Fonds, Dr Paul Fredericq, hoogleeraar te Gent; prof. Julius Frederichs van Oostende; Leo Van Gheluwe, bestuurder der Brugsche muziek school Karei Mestdagh, de Brugsche kom- ponistLeo Rinskopf, de bestuurder der Oostendsche muziekacademieprof. Deveen en andere. De uitvoering der verschillige nrs van 't programma liep zeer goed van stapel en lokte daverende toejuichingen uit. De hr. Hendr. Fontaine van Antwerpen zong mees terlijk den Huldezang aan Blauwaert, Mijn moederspraak en de Soli in Lucifer-, Mej. Sylvia Wauters, van Gent, bezit eene prachtige stem, die zij heerlijk deed gelden in Dender lieden, Isa en Juicht met ons dehr. Th. Anthoni, prof. aan het Brusselsch conservatorium, verrukte letterlijk de zaal met zijne Melancholia en Dwaallicht'!es voor fluit; de koren (150 uitvoerders,) be stuurd door Alfons Wybo en gedrild door hem en door een paar bestuurleden, wier namen wij hier verzwijgen, lieten in geen enkel opzicht te wenschen, alhoewel het Geestenkoor, en Aarde, Water, Vuur, uit Lucifer, verre zijn van gemakkelijk te we zen. Die onverhoopte uitslag strekt ter eer van Alfons Wybo en van zijne medewerkers, die de koren aangeleerd hebben, van de juf vrouwen van het dameskoor, alsook van de zangers, die zich sedert twee maanden met ongemeenen ijver op de siudie dier koren toegelegd hebben. De feestrede werd gehouden door den heer Julius Sabbe, die sprak over de strekking van het Willems-Fonds in Vlaamsch België, over de rol welke het Brugsche Willems- Fonds in de twintig laatste jaren gespeeld had, over de muziekfeesten der afdeeling die meer en meer den naam van kunstfeesten waardig zijn, over Benoit's aandeel in onze hedendaagsche muzikale herleving. Spreker HET WEEKBLAD

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1892 | | pagina 1