Bijv oegsel aan liet Weekblad van 2 October 1892.
VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
INHULDIGING
VANDENPEEREBOOM.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 ft*. 75. Annoneen: 15 cent. per drukregel. Rechte
liike eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere beke udmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoneen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen ioor den Office de Puilicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd» artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
VAN HET GEDENKSTUK
Zondag 11. heeft de plechtige inhuldi
ging van het standbeeld van Alfons Van-
denpeereboom plaats gehad en duizenden
menschen verdrongen zich op de plaats
die zijnen naam draagt om de plechtigheid
bij te wonen.
Van 7 1/2 ure 's morgens reeds zond
ons klokkenspel zijne blijde tonen van het
Ypersch lied over de stad en herinnerdeal
de inwoners dat allen kinderen van de
zelfde moeder zijn en dat allen haren op
roep moeten beantwoorden wanneer deze
hen uitnoodigt om de gedachtenis van een
harer doorluchtigste telgen te vieren.
Weldra waren de gevels van bijna al de
huizen bevlagd; zoowel dat de stad eindig
de met in hare voornaamste straten een uit
zicht van feest te geven dat wij zelden ge
zien hebben.
't Is 's middags dat de plechtigheid
plaats heeft gehad. Twee treden waren bij
het gedenkstuk opgeslagen geweest.
Op de eerste,recht over het standbeeld,
namen opvolgenllijk plaats de leden der
Inrichtings-commissie, de heer Burge
meester, vergezeld van zijne twee schepe
nen, de leden van den Gemeenteraad, de
heer Arrondissemenls-Commissaris, de h'
Deken Boone, de Pastoors der kerken van
St. Jacob en St. Pieler en, in het alge
meen, afgevaardigden van al de burger
lijke en militaire overheden der stad.
Op d'andere trede bevond zich de Stads-
Harmonie, die de plechtigheid opende
met het muziekstuk Tfpriana gecom
poneerd door eenen Yperschen kunste
naar, den heefe K. Dewulf.
Ds heer Advokaat BOSSAERT, Voorzit
ter der Inrichtings-commissie, sprak de
volgende redevoering uit, die wij, zoo
trouw mogelijk uit het fransch vertaald
hebben opdat al onze stadsgenoolen, die
in de fransche taal niet bedreven zijn, er
zouden kennis van nemen
Mijnheeren,
Het zal weldra negen jaren geleden zijn
dat wij, in een heugelijk feest, de verschij
ning van het zevende en laatste boekdeel der
Ypriana vierden.
"Het was,gij herinnert hetu,eene aandoen-
ijke betooging van samenneiging, van dank
baarheid en van eerbied; eene ongemeene
ovatie, waaraan al de inwoners der stad,
welke hun rang en politieke denkwijze ook
waren, deel namen.
De eerwaardige schrijver had alsdan de
een-en-zeventig jaren overschreden; hij was
veel verouderd bij de werken der laatste ja
ren, en het was voor allen zichtbaar gewor
den dat de dood weldra zou zegepralen over
die eertijds zoo levendige en zoo kloeke
natuur.
Inderdaad, het noodlottig uur vertoefde
niet te slagen, en, lieden, rust de uitmun
tende man,die in 1883 zoo zeer toegejuicht
werd, sinds acht jaren in den vrede des
grafs.
Zijne begrafenis, gelijk zijn leven, is
eenvoudig geweest. Geene praal heeft haar
vergezeld, en geene redevoering heeft, om
er den tekst van uitersten lof van te maken,
den arbeid van dit zoo wel vervuld leven en
de gewichtige diensten die hij aan de open
bare zaak bewezen had herinnerd.
Alzoo had het de overledene, overigens,
uitdrukkelijk bevolen; het zij hij gehoor
kebbe gegeven aan een gevoel van zedigheid,
die den grond van zijnen aard uitmaakte
hetzij hij, ijverige en rechtzinnige chris
ten, niet gewild hebbe dat, op liet uiterste
oogenblik van den overgang zijner ziel van
deze wereld tot de andere, her, oordeel der
menschen zich kwam mengen met het oor
deel van God.
Maar zijne talrijke vrienden, die alzoo
tot een bedroevend stilzwijgen gedwongen
werd, hebben gemeend hunne verkleefd
heid aan zijne nagedachtenis te moeten uit
drukken door een nieuw gedenkteeken dat,
aan de opmerkzaamheid van het publiek te
pronk gesteld, onophoudelijk aan de toeko
mende geslachten, met de dankbaarheid der
tijdgenooten, al de verdiensten van den over
leden grooten burger en al zijne titels aan de
erkentenis van het nageslacht herinnerde.
ij De steden, zoowel als de volkeren, ver
eeren zich met de nagedachtenis te vereeren
van dezen die hen grootmoediglijk gediend
en verheerlijkt hebben.
Rechtvaardige belooning voor die ver
dwenen uitgelezene mannen, het is tevens
voor dezen die achter hen komen, eene be
stendige aanbeveling om hun voorbeeld te
volgenhunne dienstvaardigheid na te
bootsen en hunne plaats te nemen in den
strijd voor het goede.
En wie, Mijnheeren, was waardiger
dan Aleons VANDENPEEREBOOM van
die hulde, van die nagela-tene eer
Niemand zal ontkennen dat hij een dei-
merkwaardigste en der verdienstelijkste
kinderen geweest zij onder al dezen die de
stad Yperen heeft zien ter wereld komen.
En voor ons, die de bestendige getuigen zijn
geweest van zijn leven, 't is nauwelijks
noodig de groote en talrijke titels te herin
neren die hij verworven heeft aan de dank
baarheid en aan de hoogachting van al de
Yperlingen.
jj Geboren in 1800 twaalf, VANDEN
PEEREBOOM was achttien jaar oud toen
onze omwenteling uitborst. Hij ging zijne
jongelingsjaren ingaan wanneer het land
zijne onafhankelijkheid intrad en, vatbare
ziel voor al de edele gevoelens, hij bewaarde
onuitwischbaar en levendig den indruk der
gedachten van vrijneid, van verdraagzaam
heid en van eendracht die, op dit heugelijk
tijdstip, de geesten en de harten ontvlamden.
Geplaatst in voorwaarden van fortuin
en van vrijheid die hem zouden toegelaten
hebben zich volgens zijn welbehagen een
aangenaam en gemakkelijk bestaan te be
zorgen; niets dan de genoegen en de verma
ken des levens te nemen, heeft Aleons
VANDENPEEREBOOM verkozen, van het
eerste oogenblik af, om zoo te zeggen aan
zich zelve te verzaken en zich op den las-
tigen weg des plichts, geheel en gansch aan
de belangen en aan den dienst zijner mede
burgers toe te wijden.
't Is dat, boven de kostbaarste gaven des
geestes, God hem een edelmoedig hart had
geschonken, welk van de grootste liefde
voor zijne moederstad blaakte.
Het vaderland en, bijzonderlijk, de ge
boortestad beminnen, is zeker niet zeldzaam
onder de menschen. Maar, men moet het
zeggen, dit gevoel is bij het grootste gedeel
te maar ingesloten om zich slechts te open
baren in de groote omstandigheden op de
dagen van rouw op de oogenblikken van
gevaar; op de uren van zegepraal.
Bij VANDENPEEREBOOM was het
standvastig waakzaam en maakte de bijzon
derste zoo niet de eenige drijfveer van zijne
onophoudende werkzaamheid uit.
Gelijk hij het zelf gezegd heeft in die
zielroerende aanspraak van 30 September
1883: de stad Yperen verheerlijken, die
hij altijd als eene moeder aanzien en be-
mind had en zich voor liet geluk zijner
stadsgenooten opofferen, zijn de bestendi-
ge bezigheid en de heerschende bezorgd-
heid zijns levens geweest, v
Nauwelijks had hij grondige studiën in
de hoogescholen van Parijs, Bologne en Leu
ven geëindigdhet diploma van docter in de
rechten veroverd en, in het ministerie dat liij
later besturen moest, eene bestuurlijke stagie
gedaan, of VANDENPEEREBOOM kwam
in zijne duurbare stad Yperen terug en
begon, met eenen vurigen ijver, onze oude
archiven te doorsnuiffelen en zich te onder
richten in alles wat hem aan den oorsprong,
aan de geschiedenis en aan den roem dei-
stad kon vasthechten.
Ofschoon zijne opvoeding ganscli op zijn
fransch was geweest, volgens de mode of de
neiging van den tijd, had VANDENPEERE
BOOM, die Vlaming geboren was, den stem
pel van zijn geslacht behouden.
Zijn karakter wasvlaamsch; zijn geest
ook: het eene openhartig, rechtschapen, ge
meenzaam, edelmoedig het andere, kalm,
bedacht, gewogen, bevredigend en recht
vaardig.
Ofschoon hij van zijnen tijd was, be
minde hij zooveel mogelijk de dingen van 't
verledene: onze oude zeden, onze oude ge
bruiken,de oude kunst, onze oude gebouwen.
Hij beminde niet min de oude moedertaal.
Burgervau hooge afkomst, kon hij met
al de rangen omgaanvan de hoogste tot de
nederigste, met de grooten als met zijns ge
lijken gaande, zich met de kleinen mengende
zonder zich ooit te vernederen, noch langs
geenen kant eene eenvoudige en beminnelijke
waardigheid in gevaar te brengen, die, bij
hem, ook eene ingeborene begaafdheid was.
Hij liad, overigens, zijn zedelijken in
vloed en hechte zich rechtstreeks aan die
kloekmoedige en koene magistraten, vrien
den der vrijheid, die, in de eeuwen waar
van hij de geschiedenis beschreven heeft, zoo
dapper de rechten verdedigden en den roem
der gemeente Yperen zoo hoog verhieven.
Zulkdanig mensch, mag men zeggen,
was zelf magistraat geboren, voorbeschikt
om tot de hoogste eerambten te klimmen en
den eersten rang te bekleeden.
Ook bedrogen zijne stadsgenooten 'er
zich niet aan. Welhaast zijne bekwaamheid
en zijne verdiensten onderscheidende, zon
den zij hem in den stadsraad zetelen, waar
hij, hetzelfde jaar nog, met de bediening-
van eersten schepen bekleed werd.
Eenige jaren later werd hijmet de bijna
eenparigheid van stemmen van het arron
dissement, volksvertegenwoordiger gekozen.
Op het oogenblik dat hij in den Raad
trad, was er, zoowel in den stoffelijken
als in den zedelijken toestandvele en
groote dingen te doen.
De nieuwe magistraat werd bijna aan
stonds de ziel van liet Bestuur. Overal sloeg
hij de hand aan het werk en verwezenlijkte
spoedig merkelijke verbeteringen in al de
takken der verschillende diensten.
Niets van alles wat kon bijdragen tot
den voorspoed en de eer der stad bleef
vreemd aan zijne levendige en diepe bezorgd
heid.
Maar wat hem het meest ter harte lag,
was van de eene zijde het volksonderwijs en,
van de andere zijde, de herstelling en de
versiering onzer oude praalgebouwen.
Gelijk al de waarlijk edelmoedige men
schen, beminde VANDENPEEREBOOM het
volk; niet met die geveinsde en gemaakte
liefde die zich uitlaat in klinkende en hoog
dravende woorden maar met die rechtzin
nige, ware, diepe genegenheid, die zich
verklaart door daden van verwekelijke,zicht
bare en gestadige dienstwilligheid. Alzoo
vertoonden zich die dienstwilligheid en die
liefde namelijk gedurende de rampspoedige
jaren van 1845 tot 1848, waar de vurige
liefdadigheid van den afgezonderden man en
de vooruitziende ijver van den magistraat
het eens waren om onze werkende klas te
behoeden tegen de schrikkelijke eetwaren-
krisis die op dien tijd woedde.
En hoe, ook, zou hij het volk niet be
mind hebben, hij, die zich niet verontwaar
digd heeft er uit gesproten te zijn Die zelfs
i
eenige voldoening, zoo niet eenigen hoog
moed, getrokken heeft een der kindskinds
zonen te zijn van dien meester koperslager
die, in 1692, den nieuwen draak maakte
voor het belfort der Halle? Karaktertrek,
Mijnheeren, die geschikt is om bij te zetten
aan de verdienste van den mensch en aan
onze bewondering voor hem..
Het volk beminnende, moest VANDEN
PEEREBOOM zijne verheffing willen door
het onderwijs. Sedert den dag dat ik in het
openbaar leven getreden ben, zegde hij in
zijne merkwaardige redevoering in de zit-
tingen der Kamer van 26 en 27 Maart
1868, heb ik altijd de kwestie van het
volksonderwijs als de belangrijkste der
zonder vertoeven op te lossene kwestiën
aanzien.
De nederigen onderwijzen is geen klein
en gemeen werk.
Het is niet alleenlijk hen leeren lezen,
schrijven en rekenen: 't is hunne opvoeding
maken in den waren en toepassenden zin
des woords 't is hen opvoeden in begrip
pen van orde, gespaarzaamheid en vooral
van zedelijkheidhen het gevoel inboezemen
hunner plichten, overeenkomende met de
rechten der anderen; hen vormen,oin alles te
zeggen, tot eene ernstige en noodige levens-
tucht, zonder dewelke het onderwijs, voor
de armen gelijk voor de rijken, slechts een
schadelijker dan nuttig werktuig en, einde
lijk, een gevaarlijk eu rampzalig geschenk
is.
Alzoo verstond het de nieuwe schepen
al zijne pogingen strekten tot dien uitslag
en, dank aan zijne aandrijving, werd onze
oude Looye eene der beste scholen des lands,
school waaruit tallooze geachte ambachts
lieden gesproten zijü eu die, voor vele volks
kinderen, een vertrekpunt geweest is naar
verhevener standen.
Eene dergelijke bezordheid beschermde,
gelijk men weet, het Koninklijk Gesticht
van Meesen, waarvan onze gewezen ma
gistraat gedurende bijna het vierde eener
eeuw de vaderlijke en welbeminde Voorzit
ter was.
En, merken wij het in 't voorbijgaan,
het was grootendeeis aan die edelmoedige
bezorgdheid van volksopvoeding en verzede-
lijkin# dat hij die rechtzinnige volksgunst te
danken heeft,die hem gedurende zijn gansche
leven omringde en zich nog aan zijne nage
dachtenis hecht.
Nevens de herstelling van het onderwijs
in alle graden, vervolgde VANDENPEERE
BOOM met eenen gelijken ijver en standvas
tigheid, de herstelling en de versiering onzer
praalgebouwen voor welke liij een waren
eerbied had, eerbied half verdeeld tusschen
de vurige liefde voor de kunst en de vurige
liefde voor den roem der stad.
Alles is, ongetwijfeld, niet gedaan in die
orde van opperste belaug en, ongelukkiglijk,
er is meer dan één aanzienlijk werk te her
beginnen.
Maar de onvolmaaktheden en de misre
keningen waaraan de gewezen magistraat
meer dan iemand geleden heeft, kunnen
hem,voor hoe klein deel het zij,niet ten laste
gelegd worden
De volle verantwoordelijkheid der te
leurstellingen gaat naar anderen over. Aan
hem alleen komt al de eer toe der onderne
ming en de schitterende uitslagen die hij be
komen heeft.
Deze van het huidige geslacht, die
slechts die uitslagen zien waaraan zicli het
gezicht gewent, beelden zich niet in, kunnen
zich niet inoeelden, hoeveel aanhoudenden
wil er is moeten gebruikt worden, hoeveel
dienstwilligheid er moest zijn, hoeveel per
soonlijken invloed eu talent men heeft moe
ten in :t werk leggen, om er toe te komen
die herstellingen en versieringen te verwe
zenlijken die de kunstfaam onzer stad verre
verspreid hebben.
Inderdaad, het was niet genoeg met de
goede gevoelens van den Gemeenteraad om
er in te gelukken. Werken Yan zulke ge-
HET WEEKBLAD