i
Strijkers.
Strijd naar Lauweren.
Maatschappij Burgerwacht
Schieting van IVlaandag 25 September
Moord te Ylamertinghe.
Burgerstand der stad Poperinghe.
Veertienjarig meisje vermoord en
opgehangen.
gen zijn van't kollegie, waar zij steeds uit
gemunt hebben door hunne domheid. Dit
vraagstuk op eene bedriegelijke wijze te ber
de gebracht, veroorzaakte de algemeens ver
ontwaardiging. De eerste magistraat der stad
was aan rechtzinnigheid te kort gebleven, hij
had op de dagorde der zitting niet durven
stellen afschaffing van het stadskollegie en
andere scholen
Men zou nochtans moeten gelooven dat,
wanneer men den naam draagt van Baron
Surmont de Volsberghe, wanneer men Sena
tor voor het arrondissement Yperen, en bur
gemeester van Yperen is, wanneer men wil
doorgaan voor edelman en man van de hooge
wereld, men zou moeten rechtzinnig zijn en
maar één woord hebbenGroote dwaling!
In 1884 verklaarde de baron Surmont, in
eene kiesrede uitgesproken in den katholie
ken kring, zoowel in zijnen naam als in de
zen der andere kandidaten voor den Ge
meenteraad, dat hij nimmer het onderwijs
zou aanraken, dat hij overigens zijne te vuri
ge vrienden zou kunnen tegenhouden! En
den 17 Juni 1893, zijne beloften en zijn woord
onder de voeten tredende, pleegt dezelfde
Surmont den snoodsten aanslag die men ple
gen kan! Maar ook wat is een man wiens
naam op al de hoeken der straten van de
stad aangeplakt is, die blootgesteld is aan
de openbare wraak! wat is een eedschenner
en woordverbreker!
Het voorstel van afschaffing van het stads
kollegie en andere scholen bekwam in de
zitting van den Raad van 15 Juli de oplos
sing die men verwachten moest. Niettegen
staande het voorstel van het raadslid M.
P. Vermeulen eenen oproep te doen aan de
kiezers op het vraagstuk van het onderwijs,
niettegenstaande het ontwerp van verminde
ring der schooluitgaven door den heer Gra-
vet aangeboden, niettegenstaande de verbin
tenis genomen door de Maatschappij der
oud-leerlingen van het stadskollegie, om
gedurende twee jaren het aandeel der stad
te betalen in de kosten van 't kollegie, niet
tegenstaande dit alles, stemden Surmont,
Berghman, Breyne, Struye, Henritje Iweins,
Boone, Begerem en Biebuyck de afschaffing
van het oude gesticht, dat in 1777 door Ma
ria Theresia ingericht werd en van de adul-
tensckool voor knechtjes. Zoodra dit vuil
werk verricht was, brachten dezelfde leeu
wen het schoolgeld der bewaarschool van
Mevr. Juncker op 5 fr. en dat der bewaar
school van Mevr. D'Haeseleire op 1 tr. 50.
De vrienden van het openbaar onderwijs
verloren nog alle hoop niet voor het behoud
van't kollegie. Zou de koning den onbeta-
melijken en schandelijken aanslag goedkeu
ren, door eene oproerige meerderheid ge
pleegd
Omtrent het einde van Juli werd een
smeekschrift, met honderden handteekens
bekleed, naar het Paleis van Brussel gezonden
De prijsdeeling aan de leerlingen van het
stadskollegie had den 7 Augustus plaats. In
den naam van de minderheid van den Ge
meenteraad sprak de heer Aug. Brunfaut de
volgende redevoering uit
Damen en Heeren,
De geestesoefening van een volk is, ten
huidige dage, meer dan ooit de wezenlijke
bron van zijnen voorspoed.
't Is in die historiesche woorden dat onze
vorst, koning Leopold II zich tot de verte
genwoordigers des volks richtte toen hij den
wetgevenden zittijd van 1878-79 opende.
Die gedenkwaardige woorden schijnen
uit het oog verloren en zelfs geloochend te
zijn geweest door de meerderheid van den
Gemeenteraad die, nauwelijks over eenige
dagen, de afschaffing van het stadskollegie
komt te stemmen.
Gij weet, Damen en Heeren, wat wij,
uwe mandatarissen der minderheid op en
buiten het stadhuis gedaan hebben om ons
eerste onderwijsgesticht te behouden.
Na beproefd te hebben onze tegenspre
kers tot gedachten van verdraagzaam
heid en rechtvaardigheid over te halen heb
ben wij eenige verminderingen van uitgaven
op het kapitel van het onderwijs voorgesteld.
Men heeft ons geantwoord met een non
possumuswij kunnen niet!
Na de overigens voorgevoelde verwer
ping onzer overeenkomstige voorstellen, heb
ben wij onze kollega's der meerderheid uit-
genoodigd met ons hun ontslag te geven en
ons allen te zamen weder vóór het kiezers
korps aan te bieden, hem verzoekende uit
spraak te doen tussehen hen en o.\s op het
vraagstuk van het openbaar onderwijs. Men
heeft geantwoord met eene spotachtige wei
gering op dit eerlijk en rechtzinnig aanbod.
Alsdan hebben wij aangeboden ons ge
durende twee jaren te gelasten, met het
aandeel dat de stad ten deele viel in de uit
gaven van 't kollegie. Niets heeft kunnen
baten 1 Men heeft ons wettelijke spitsvinnig
heden, drogredens opgeworpen, en de meer
derheid die gesproten is uit den dag van l11
Februari 1891, heeft haar onmeedoogend
vonnis geveld.
Is het alIs de zaak beslissend geoor
deeld i
Wij zouden gemeend hebben, Damen en
Heeren, aan onze plichten te kort te blijven
met niet in den naam van allen in beroep
te gaan tegen deze beslissing.
Wij hebben het beheer een smeekschrift
toegezonden die de beweegredens bevat wel
ke pleiten ten voordeele van het behoud van
ons oud stadskollegie en Donderdag laatst
hebben wij vurig aangedrongen bij den heer
Minister van binnenlandsche zaken en Open
baar Onderwijs die ons wel een gehoor heeft
willen verleenen.
Wij hebben betrouwen in de verdraag
zaamheid van het Gouvernement, in de wijs
heid van onzen Vorst.
De verlichte monark die de edele woor
den uitgesproken heeft die ik u daar zooeven
herinnerde, zal niet toelaten dat men een
meer dan eeuwenoud gesticht vernietige,
dat opgericht is geweest door eene doorluch
tige grootmoeder onzer welbeminde konin
gin, en dat zoovele diesten heeft bewezen
aan de bevolking van Yperen en omstreken.
En nu, Damen en Heeren, vooraleer te
scheiden, voegt u bij mij om nogmaals in
een gevoel van algemeene hoop te zeggen
Leve het oude kollegie. gesticht door
Theresia
Die redevoering werd naar den Koning
gezonden om bij het smeekschrift gevoegd
te worden.
Er bleef nog de koninklijke beslissing
over....
Zij liet zich te lang verwachten om maar
eene enkele goedkeuring te geven aan het
schandelijk gedrag van onze meesters van
eenen dag
Gelukkiglijk dat de vrienden van het
Onderwijs waaktenHet afgeschafte kolle
gie zou kost wat kost eringericht worden.
Het Comiteit der maatschappij van de oud
leerlingen is aan zijnen plicht niet te kort
gebleven Die eenige mannen met een edel
en rechtschapen gedacht, met een groot en
milddadig hart, hebben niet kunnen aanne
men dat dit gesticht, waar zoovele mannen
van talent de grondstelsels der wetenschap
hebben komen putten, waar sedert zoovele
geslachten eene opvolging van uitgelezene
meesters aan allen het brood des geestes
uitdeelde en het gedrag des levens aanleerde,
door eene toevallige meerderheid voor altijd
vernietigd worde. De geest onzer Ypersche
liberale bevolking was rijp voor het ontkie
men van zulk gedacht, en thans, dank zij
de medewerking van allen, is een nieuw
kollegie gesticht dat de overleveringen van
het oude zal voortzetten, op de hoogte van
al de vooruitgangen der wetenschap zal blij
ven, niet zal ophouden, gelijk het andere
zegepralen op zegepralen te behalen in de
universiteiten en bijzondere scholen, en in
alle loopbanen jongelingen te zenden met
een geoefend verstand die onzen hoogmoed
en de roem hunner geboortestad zullen zijn.
Het Nieuwsblad en het Journal d' Ypres
vertellen dat zekere strijkers eenen priester
zouden gehoond hebben in de S4 Jacobstraat.
Wij weten niet of deze beschuldiging waar
is, maar indien het geene loutere uitvinding
is vragen wij ons af of deze strijkers dezelf
de kerels zijn die de poort van M. Bossaert,
deze van schepen Colaert en sommige plak
brieven van de kaloten besmeurd hebben
met drek, met het doel de liberalen te kun
nen beschuldigen. Die twee vreemde laplan-
ders hebben overluid met hunne heldendaden
geboft in katholieke vergaderingen en hun
naam is in aller monden. Ook verwondert
het ons niet zulke kerels bij de zeuraarspar-
tij aan te treffen, want zij ondersteunt al
wat aan het openbaar misprijzen is overge
leverd.
Allo, godvruchtige lasterbladen, wees een
maal rechtzinnig en zeg ons of de mannen
die gij bedoelt wel de twee kerels zijn die
wij kennen en die nooit anders dan het vuil
werk uwer partijmannen gedaan hebben?
Zij waren er immers voor betaald en onder
steund.
Werpt die vuilaards over boord en gebruikt
uw geld om eerlijker lieden te ondersteunen
gij zult er meer eere van halen.
Voor het oogenblik ware het overbodig
meer te zeggen. Een goed verstaner heeft
maar een half woord noodig. Later komen
wij op die twee helden terug en zullen be
wijzen aanhalen van hunne heldhaftige ma
nieren.
Lasteraars, leugenaars, vuilaards en
valschaards treft men slechts bij de kaloten
aan, en zulke mannen vinden gazetten die
hen verdedigen en onnoozelaars die hun on
dersteunen. Mochten de beschermers nog
meer gefopt worden door de beschermelin
gen, dit zou hen leeren betalen voor te strij
ken.
Bericht aan wien het toekomt.
Zondag 24 dezer ten 11 ure 's morgens
heeft de trekking der te winnende nummers,
gegeven door deze maatschappij plaats ge
had de volgende nummers hebben het geluk
gehad de hier onder aangeduide kunstvoor
werpen door hun lot te behalen
n° 1 (Buste) met het lot 2849 aan M. Th.
Ceriez.
n° 2 (Liseur) met het lot 3128 aan M. Fl.
Ghemare.
n° 3 (Marine) met het lot 0563 M. Henri
Iweins.
n8 4 (Effet de Lumière) met het lot 0284
M. Ferdinand Merghelynck.
n° 5 (Oiseaux) met het lot 2702 M. H.
Hallynck.
Deweerdt Charles
Vantholl Henri
Froidure Robert
Legon Emile
10 9 I 1 9
7 6 6 3 4
6 5 7 7 1
9 18 5 1
Een paar jaar geleden werd, 's morgends,
midden op den steenweg, in de gemeente
Ylamertinghe, een jachtwachter dood aan
getroffen. De dood van den man werd aan
een ongeluk toegeschreven. Het schijnt nu
dat hij, in het naar huis gaan, zou aangeval
len en vermoord zijn door wildstroopers,
die eenen wrok tegen hem hadden. De zaak
zou uitgekomen zijn door eenen werkman
die te Yperen bij de Kaai, wat veel gedron
ken hebbende aan het klappen geraakte,
alzoo :e aandacht op zich trok, en naar de
policie geleid, daar zou gezegd hebbenik
zal maar klappen voor de rechtbank, maar
niettemin ik ken de moordenaars ze wonen
niet verre van Poperinghe. Het gerecht doet
een nieuw onderzoek.
CORRESPONDENTIEN
in de bus
BURGERSTAND.
van den 22 tot den 29 September 1893.
Geboorten.
Mannelijk geslacht 3. Vrouwelijk id. 2.
Huwelijken.
Vandersande Louis, onder officier 3 regb
Lanciers, en Stecken Mathilde, verwster.
Vandewynckel Emile, zager en Storme
Romanie, dienstmeid.
Grymonprez Jean, schoenmaker en Delaere
Marie kantwerkster.
Leroy Charles, hovenier en Salomé Clé
mentine, zonder beroep.
Destoop Jean, schrijver van bruggen en
wegen en Croigny Victorine, zonder beroep.
Sesier Henri, smid, en Carton Romanie,
dienstmeid.
O verlïj dens.
Lefevre Sabine, 64 jaren, zonder beroep,
weduwe van Cardinael Philippe, Wening-
straat.
Caenen Benoit, 51 jaren, schrijver in de
statie, echtgenoot van Lambrecht Marie St.
Nicolaas buiten.
Lambelin Julie, 28 jaren, zonder beroep,
eebtgenoote van Bouquet Justin, Groote
Markt.
Kinderen beneden de 7 jaren
Mannelijk geslacht 0. Vrouwelijk id. 2.
van den 21 tot den 23 dezer maand
GEBOORTEN.
Mannelijk 2 Vrouwelijk 1
HUWELIJKEN.
Alphonse Morysse stoeldraaier te Merckem
en Eudoxie Degros werkster te Poperinghe.
August Pittellioen werkman en Louise
Techel kantwerkster, beide te Poperinghe.
STERFGEVALLEN.
Lazoore Achille, ongehuwd, oud 26 jaren,
Wijk B. Carpentier Louis oud 75 jaren,
weduwenaar van Rosalie Morreel Wijk D.
Destoop Marie oud 90 jaren weduwe van
Augustin Beaudonck Meessenstraat. Be-^
schuyt Sophia oud 84 jaren weduwe van
Ludovicus Devos, Wijk D.
Kinderen beneden de Ij aren.
Mannelijk 1. Vrouwelijk 0.
Deze wreede misdaad, Dinsdag laatst te
Lisseweghe gepleegd, in den omtrek van het
Noorden van Brugge. Reeds denzelfden dag
maakten wij de aanhouding bekend van twee
vermoedelijke daders.
Heden willen wij breedvoerige omstandig
heden over dezen sluipmoord en de volgende
diefstallen geven.
Het 14jarig meisje, Virginie Monbalui,
hield de wacht te buis binst dat de ouders
voor handelszaken uitgegaan waren.
Tussehen 2 en 3 ure zijn twee kerels, de
genaamden Karei Verschaere en Emiel Le-
cr&ne aan het huis der echtgenooten Monba
lui gekomen, die de eerste goed kent, daar
het zijne familie is. Verschaere is binnen ge
gaan, terwijl zijn kameraad buiten bleef en
voort weg en weer ging de wacht hou
dende, zoo hij beweert.
Het meisje Virginie was op de achter
plaats; Verschaere trad op haar toe, nam
haar vast en, zijne hand rond haren hals
slaande, verwurgde hij 't arme kind. Toen
eene koord nemende, draaide hij ze rond den
hals van het slachtoffer, nam het op, droeg
het naar den bakoven, en hing het op aan de
klink van de deur. Daar hing het ongelukkig
meisje eenen voet boven den grond
Na zijne afschuwelijke misdaad, is de
moordenaar weêr naar ilinnen gegaan, heeft
de kassen opengebroken en 136 fr. gestolen,
benevens de juweelen.
Na den diefstal is de schurk buiten gegaan
en heeft zijnen gezel vervoegd die buiten op
en neèr wandelde.
Zij zijn te zamen naar Brugge terugge-
gekeerd en begonnen te drinken.
Verschaere heeft 50 frank gegeven aan
zijne vrouw.
Daar men de twee kerels op de gemeente
Lisseweghe had zien wandelen, kreeg men
t»
30
26
26
24
Moi seul je veille et je veille pour vous.
II fait nuitla lunc se léve,
Je veille ici Julie dort.
Et peut-étre un aimable réve
La beroe dans un doux transport.
Tu rèves le bonheur suprème,
Et ton ceil rayonnant d'espoir
Croit voir encore celui qui t'aime
Te sourire a l'ombre du soir.
a J.
Suikerbolleken gij zoudt ook wel dezen vrijer
kunnen kwijt spelen gelijk den voorgaan-
den.
Omdat den Baas uit den Cercle wat beter
zijne moeder zoude respecteerendan haar
eene mentebolle aan te bieden en te vragen
of zij mede gaat naar het zothuis. 0.10
0.15
Omdat de drie saxophonen van de blauwe
kousen beter zouden naar huis gaan achter
de processie van St. Maurits dan te gaan
spelen in den cocher. 0.10
Het was crapuleus hetgeen dat ze speelden
zij zouden beter doen van eerst wat te gaan
leeren. 0.10
En gij bijzonderlijk breynschen tapitsier. 0.10
Omdat P. O. geen houwlingjes meer zou koo-
pen van drie sous want heel zijn Huitse-
pot was bedorven. 0.10
Hij kreeg schier een rameling vanzijn wijf. 0.10
Omdat E. K. van de markt kwaad was omdat
zij met haren vriend F. R. in de bus niet
stond. 0.10
Sedert dat zij aan de poort niet meer moet
gaan staan, Madame zegt uwe commission
zijn eerder gedaan. 0.10
Wanneer S. L. voor 2 dagen gaat kermissen,
zou zij beter te Brielen blijven in plaats
van 't Yper te komen logeeren. 0.10
Omdat R. D. V. zijne Gentsche minnebrieven
niet meer zou verliezen op het plein 0.15
Omdat V. L. het suikerbocaltje en het nieuw
wielpaardrijdende bocaltje hunne liefde
zouden staken in de getemde want het is
algemeen gekend. o,15
