VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Achtste jaar.
Zaterdag 21" October 1893.
Nummer 43.
De twee partijen.
De verplichtende stemming.
Ons leger.
Mogen dan de sermoenen der vreem
de paters ook verboden worden.
De werkstaking.
Een en ander.
De volksoptelling van 1890.
Dood van maarschalk Mak-Mahon,
Dood van den toonzetter Gounod.
STADSNIEUWS.
Praten zijn geene oorden.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar! 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annonceni 15 cent. per drukregel. Rechte
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingeiijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen ioor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De twee bijzonderste partijen, de
liberalen en de klerikalen, die ons
land verdeelen, bevinden zich in een
zeer ongelijken toestand,
De kerkelijke partij bezit al de
gunsten van den Staat, en de liberale
partij geene.
De vrije geest moet kloek inge
worteld zijn bij ons volk, opdat de
liberale partij de levenskrachten nog
zou kunnen vinden die zij bezit.
Inderdaad de tegenpartij wordt ge
heel en al onderhouden ten koste van
Staat, de provinciën en de gemeenten.
De Staat bezoldigt de geestelijk
heid met 5 miljoen per jaar. In elk
dorp woont er ten minsten een pas
toor kosteloos in het schoonste huis
der gemeente; kerken pastorij zijn de
eigendommen van den Staat en de
gemeente die ze ook moeten onder
houden, herstellen nieuwbouwen.
Dan hebt ge nog de kerkfabrieken die
over talrijke hulpbronnen beschik
ken.
En toch doet de klerikale drukpers
nooit anders dan klagen en lamen-
teeren over de vervolgde religie in
Belgie.
De bisschoppen en de priesters heb
ben het gouvernement in ons land
overweldigd. Het zijn zij die regeeren
en meester zijn, onder de naam van
Beernaert en Lejeune het zijn zij die
de plaatsen uitdeelen en gunsten
verleenen; het zijn zij die schoon of
kwaad weder maken voor burger en
boer.
Niet waar, het was terecht dat de
heer Frère-Orban eens in de Kamer
aan de klerikale representanten toe
voegde Gij zoudt wat zien indien
de schatkist aan de liberale partij
de gelden toedeelde, die uwe mee-
sters, zij die u hier zenden en zon-
der welke gij niets zoudt zijn, uit
de openbare kassen ontvangen, en
zij die zich als kiesdravers aanstel-
len juist alsof zij daarvoor alleen
betaald werden.
Deze groote waarheid blijft nog
altijd, waar, ja wordt het van dag
tot dag meer en meer,
De geestelijkheid is meesteres over
het land, speelt overal den baas
weest zeker dat niemand zonder ha
re toestemming niet het minste plaats-
ken kan bekomen, In het zoogezegde
vrije Belgie is de Kerk meester van
den Staat.
Wij zijn kurieus om weten welke
straffen de Kamer op de personen zal
leggen die weigeren naar de stem
bus te gaan, nu de verplichtende
stemming in de Grondwet geschre
ven is, ten minsten voor de Kamer
en den Senaat.
Zal er eene geldelijke boet zijn, ge
volgd van gevang in geval van her
valling? Hoe zal men de ongeleerde
personen, die noch A noch B kennen
aan het verstand brengen dat zij ver
plicht zijn te gaan stemmen en ver
plicht eene politieke partij aan te
kleven
Zal de verplichtende stemming ook
op de gemeente en de provincie toe
gepast worden? Dit is eene zaak die
nog moet opgelost worden, ook is het
nog niet zeker dat het algemeen en
dubbel stemrecht in de gemeentekie-
zingen volledig van toepassing zal
zijn, hoe aardig het ook moge zijn
dat sommige kamerkiezers geene ge
meentekiezers zullen kunne wezen.
Generaal Brialmont, volksverte
genwoordiger van Brussel, heeft een
ontwerp van legerhervorming gereed
dat hij in de Kamers zal neerleggen.
Hij vraagt een leger van 246.000
man en wilt eene lichting, die tot nu
toe 13.000 bedroeg, van 25.000 man
's jaars. Hij wilt dus het dubbel getal
manschappen,
Die 25,000 man die jaarlijks zou
den moeten optrekken, zouden ver
deeld worden
15,000 iri 't werkdadig leger
10.000 in 't hulpleger,
De eerste zouden onder de wapens
blijvenDe ruiterij en de veldartille
rie, 30 maanden de vier eerste jaren
en eene maand het zesde jaar:
Het voetvolk, forten-artillerie, genie,
trein en administratie troepen, 24
maanden de vier eerste jaren, met
inroeping voor eene maand het zesde
en het negende jaar.
Het verblijf onder de wapens zou
op achtiien maanden gebracht wor
den voor dezen die van goed gedrag
zijn en hunne proeve van wapenken
nis kunnan doen.
De tweede, die van het hulpleger,
zouden 5 maanden onder de wapens
blijven de drie eerste jaren en eene
maand het negende jaar.
Het onderricht zou op 't kamp van
Beverloo worden gegeven. Meer werk
zou van de officiers gevraagd wor
den. Nuttelooze corveên voor de sol
daten zouden afgeschaft zijn.
De klerikalen zullenspoedig overal en al
len muilbanden en de vrijheid ontrooven.
Daartoe zijn wij op zeer goeden weg in ons
lief en vroeger zoo liberaal Vlaanderen.
Het geval van Beernem. een fanatiek nest
waar de hooggeboren en wereldberoemde
burgemeester, een socialistische meeting in
het dorp verbood, is om zoo te zeggen onop
gemerkt door de dagbladen voorbijgegaan.
Het nochtans is van zeer ergen aard en
verdient de ernstige aandacht der openbare
denkwijze en bijzonder der drukpers.
Het besluit of liever het verbod door dien
burgemeester uitgevaardigd, raakt eene prin
ciepskwestie van het hoogste gewicht.
Inderdaad, indi-n een klerikale burge
meester het recht hebben zou eene socialis
tische vergadering in een openbaar lokaal te
beletten, dan ook zou hij de macht bezitten
elke openbare meeting of bespreking te ver
bieden die de liberalen in zijne gemeente
zouden willen houden.
En omgekeerd, zouden dan de overheden
der groote liberale steden ook de clericale
meetingen, ja zelfs de sermoenen in de kerk
kunnen met verbod slaan.
Het zou er propertjes uitzien onze politieke
vrijheid, moest zoo'n stelsel in onze steden
dringen.
Zeker de burgemeesters hebben het recht
van toezicht en politie over de volksoploopen
onder de opene lucht, maar waar hun recht
ophoudt, is wanneer de burgers vreedzaam
en zonder wapens in een lokaal of afgeslotene
plaats vergaderen.
Die vrijheid is hun door de grondwet ge
waarborgd en niemand zou ongestraft die
schoone grondwetsbepaling mogen met de
voeten treden.
Maar, helaas, we leven ouder een regiem
van clericale willekeur. Het is de eerste
maal niet dat onze meesters eene schenden
de hand slaan aan de rechten der burgers.
Onze moedeloosheid en onverschilligheid
heeft hunne schaamtelooze stoutmoedigheid
aangeprikkeld.
Wat de werklieden verloren hebben.
De jongste dagen waren er 20,000 weiksta-
kers in de koolmijnen. Middelmatig genomen
was hun dagloon 3 frank per man.
Ziedaar voor de werklieden een verlies van
60.000 frs. per dag en voor de twaalf dagen
dat de werkstaking geduurd heeft 720,00 frs.
Wat erkentenisverdienen de volksopruiers,
die intusschen geen honger moesten lijden,
van wege de werklieden niet
In België neemt het aantal kloosters toe.
In 1846 waren er 779 kloosters met 11,968
monnikenen nonnen, in 1866 1322 kloosters
met 18,196, in 1880 1559 kloosters met
25,362 en in 1890 1175 kloosters met 30 098
monikken en nonnen, waarvan de eersten
4775 en de laatsten 25,323 in aantal zijn.
Eindelijk, na driejaar werkens, heeft men
de ingezonden mededeelingen door de 2596
gemeenten van België kunnen samenvatten
en de bevolking vastgesteld op 31 December
1890 kunnen bepalen.
Sedert 1830 is het de vijfde volksoptelling
die in het rijk werd gedaan. I)e eerste ge
schiedde in 1846 dan opvolgens in 1856,
1866 en 1880.
De Belgische bevolking bedraagt 6.069.321
zielen; in 1880 was dit getal slechts 5.520
009 en in 1866: 4,827,833. Sedert 1866 is de
jaarlijksche vermeedering van bevolking ge
middeld 51,745.
In België zijn er ongeveer 171.483 vreem
delingen, aldus verdeeld Duitschers 38 367;
Pranschen, 64 800; Engelschen, 4 102;
Luxemburgers 9. 266 Hollanders 47,459;
andere landenn 7, 489.
Bij de verdeeling der geslachten bleek het
dat er 3,026, 954 mannen 3,042,367 vrou
wen in België zijn.
Verdeeling volgens de graad van onder
wijs Kunnende lezen en schrijven. 3,785,
639—62p.c. Niet kunnende lez. noch sch.
2,283,682—38p.c.
Naar rangschikking der geletterden staat
de provintie Luxemburg aan het hoofd met
77 p c. Brabant komt 4ae met 64 °/0 Ant
werpen 63 Limburg 62 West-Vlaan-
deren 55 en Oost-vlaanderen 55.
oud-voorzitter der Fransche republiek
Frankrijk komt een zijner beroemde zonen
te verliezen. Maarschalk Mac-Mahon is dood.
De man die die Russen te Malakoff versloeg,
sterft van ouderdom op het oogenbliek dat de
oude vijanden van Frankrijk met luister en
roem in Frankrijk's hoofdstad worden ont
vangen
Maurice de Mac Mahon hertog van Ma
genta, zoon van luitenant generaal de Mac
Mahon en diens gemalin, geboren de Cara-
man-Chimay. was 85 jaar oud.
Als officier woonde hij het beleg van Ant
werpen in 1832 bij.
In 1833 trok hij als kapitein naar Afrika
en bleef daar tot in 1855, er al zijne graden
winnende, z^odat hij als divisie-generaal
terugkeerde.
In 1858 won hij de slag van Magenta, in
Italië en kreeg den titel van maarschalk van
Frankrijk en hertog van Magenta.
Als geaeraal-bevelhebber, voerde hij het
over een legercorps in 1870. Bij de belege
ring van Metz werd hij gekwetst en gevan
gen naar België vervoerd.
Den 24 mei 1873 volgde hij Thiers op als
voorzitter der Republiek: hij spande als
zulkdanig met de monarchisten aan en trad
af in 1879.
Sedert dien leefde hij eenzaam door den
eerbied zijner landgenooten omringd.
Deze dood is eene nationale rouw voor
Frankrijk.
M. Charles Gounod, de beroemde compo
nist, is gisteren in zijne villa te St-Cloud ge
troffen door eenen aanval van beroerte. Zijn
toestand wanhopig. Zijne geheele familie is
rond hem verzameld en men verwacht elk
oogenblik een noodlottigen afloop. De genees-
heeren behouden weinig hoop hem te redden.
Een telegram in den nacht uit Parijs ver
zonden, meldt dat M. Gounod overleden was.
De 21e redacteur van het Journal d' Ypres
kon het ons niet vergeven getoond te hebben
hoe de voorstanders van het katholiek
onderwijs het aan boord leggen om centen
uit de zakken der lichtgeloovige menschen
HET WEEKBLAD
