2 GRANDS BALS
fêYes
BANQUET
Op hol.
A I/OCCASION DU CARNAVAL
Yille de Poperinghe.
GRANDE SOIREE
VLAAMSGDB vertooning
Burgerstand der Stad Poperinghe.
Die kerel spreekt zooals hij wil.
Pol de Mont is een der schoonste dichter
figuren der Zuid-Nederlandsche letterkunde.
Hij is een der kernachtigste sprekers.
Kalmte als 't moet.
Kracht als 't moet.
Vuur als 't moet.
Pol de Mont sprak ons over poëzie. Hij
koos dit onderwerp om lat men daar in
Vlaanderen 't minst over spreekt. De poli
tieke mannen zullen ons volk en onze taal,
het voertuig van gedachten en fantasie, niet
rechtstreeks voor ondergang en verbaste
ring bewaren, maar wel de poelen van
rythmus en proza, die mannen welke enkel
leven in hun denken en erkentenis erlangen
als ze dood zijn.
Groot was de vlaamsche stad Ieperen der
Middeleeuwen. In den hardnekkigen politie
ker van heden vindt men iets van den taaien
vlaamschen kerel weêr. De Halle, die Vlaam
sche kunst van steen en kleur, verplettert de
hedendaagsche kleine stad en spot met het
gebrek aan poëtisohen zin. Wie wordt ge
lezen onder de vlaamsche dichters met de
penne, gedachten en beeldenscheppers, zie
ners en voorlichters?
Buiten Conscience en eenigen O of om
trent.
Over die groote miskenden wou de Mont
ons onderhouden, niet over dichters, want
men zou spreker kunnen betichten voor zijn
kapel tepreeken, maar over de dichteressen:
de voordrachtgever wilde zich tot de zoo tal
rijke aanwezige vrouwen wenden, want zij
zijn minder over volksverbasting vatbaar en
werken machtig op de ziel in de opvoeding.
Na een bondig paraleel der Europeesche
genies opgehangen en bewezen te hebben
dat het eenige miljoentallige Nederland aan
't menschdom meer meesterwerken heeft
geleverd dan eenig ander volk, gewaagde de
Mont kort over hedendaagsche dichteressen
o. a. over Helena Swarth, zoo groot als
Eliot, grooter dan al hare :jgeesteszusters
uit de andere werelddeelen.
En, welke onzer Vlaamsche vrouwen ver
heft haar geest tot die heerlijke Sapho onzer
19° eeuw? En nochtans zij vertolkt het veel
zijdig vrouwelijk gevoel, die fijne en prik
kelbare vezelen, in talende woorden welke
hart en geest deii kinderen onzer kinderen
nog zullen roeren en treffen met de verras
sing, de streating of den zweepslag van 't
geniale.
Welke onzer Vlaamsche vrouwen verheft
haar geest zelfs tot de dichteressen, minder
diep dan Helena Swarth, maar meer volksch,
minder wijsgeerig maar meer geliefd, Rosalie
en Virginia L waling, de Nevelsche Nach
tegalen zooals da befaamde kritiek Bus
ken -Huet haar noemde.
Rosalie, die fijne sobere opmerkster van
landelijk snerpen! weê, stierf in de macht
van haar talent (1834-75).
Virginia (geb. 1836) verrijkt nog steeds ha
ren letterkundigen voormal. Hare eerste
gedichten zijn als die barer zuster krachtige
penseeltrekken uit het werkelijk leven. La
ter ontwerpt zij politieke romans Uit onze
Vlaamsche Gewesten on Sophie, welke zoo
bijtend grauw den schoolstrijd van '79 af
borstelen. Een dure Eil onder hare jong
ste gewrochten (zie nog hare reisverhalen)
mag eene parel onder de parels heeten....
En Pol de Mont sprak zooveel on zoo mooi
dat ik de bron zijner rinkelen ie woorden
niet kon opvatten en niet kan samenvatten.
De liefhebber van letterkunde hoeft zijn hart
opgehaald aan een fijn gekruid maal en 't
volk, dat van machtige meêstèepende voor
dracht houdt, heeft voldaan het aangrijpend
slot met luidruchtige handen toegejuicht.
Pol de Mont drukte de vrees uit misschien
eene vox clamantis in deserlo, eene stem
roepende, in de woestijn, te wezen. Wij ge-
looven het niet, en ziehier waarom
1° het volk (dat we in 't voorbijgaan warm
dö hand drukken), het vooruitstrevend volk
is om zijn gesproken taal, vlaamschgezind.
Het leest Conscience, onze meer ontwikkelde
opvoeding zal hem met de nieuwere dich
ters bekend maken zie la Maison du Peu-
ple te Brussel.
2° Wat men noemt de burgerij (die we
in 't voorbijgaan vriendelijk of eerbiedig
groeten) is half en half.
Een deel is vlaamschgezind.
Een deel is 't niet, door gewoonte, omdat
het in zijn opvoeding vlaamsch bij middel
van fransch leerde. Daar het nu degelijk
nederlandsch leert en leeren moet (om een
ambt te bekomen b. v.) zal het die slechte
gewoonte afleggen.
Een deel is 't niet.... om drogredenen.
En, wanneer ge kalm. puntjes voor puntjes,
met zoo 'n verstokten zondaar redeneert,
bezigt hij uw argumenten met anderen.
Een deel zal 't nooit worden, want het
heeft zich zelf niet geschapen.
3° De heel-hooge burgerij (de heel-hooge,
voor dewelke we in 't voorbijgaan nederig
ons hoedjen afdoen) moet het worden, want
alleen is ze nu eene momie, niets.
Nu zou ik moeten sluiten (naar der regels
der kunst) met iets treffends over Pol de
Mont. Doch een kunstgreepje is somtijds de
regels der kunst aan te halen en ze niet toe
te passen. (2)
Wat het muziekaal gedeelte betreft, al de
stukken zijnopperbestgoei wêsr gegeven ge
weest. De symphonie gaf ons twee mooie
stukjes ten beste, en hoopt de volgende
zifting met stukken van Benoit, Blockx en
andere Vlaamsche meesters op te luisteren.
M. Wilde voor de eerste maal hier heeft veel
bijval genoten met het kluchtlied Geen spek
voor mijnen bek. M. Tancré bespeeld zijn
piston met gewone behendigheid en werd
ook teruggeroepen. Mejuffer Z. Devers zong
als gewoonte, helder lief als een Zwitsersch
herderinnetje, en heeft bijzonderlijk, wel be
haagd. Verg eet den ar me niet werd door M.
Alph. Delmotte met veel gevoel en meester
lijk gegeven. M Ygodt heeft ons nog eens
een staaltje van zijne kunst laten hooren: hij
handteert zijn bandonium als een artiest.
Dan kwam M. Aernout met zijn kluchtlied;
hij heeft het publiek doen lachen op alle
tonen, ook werd hij dapper toegejuicht.
In een woord het was een der schoonste
feesten welk het Willems-Fonds tot heden
gegeven heeft.
Wij mogen nochtans niet sluiten zonder
eenen bijzonderen dank te sturen aan Mejuf
fer Walckers die met zooveel bereidwillig
heid en kunst de zangers begeleid heeft.
Een laatste aanmerking, en we schrijven
ze hier opdat ze wel in 't oog valle
Kunst vergt volledige volledige stilte.
Zonder een aantal commissarissen, geen
volledige stilte.
DusW. F.
Dinsdag ging het paard van den slachter
E. C. in de kar ingespannen, op hol in de
Diksmuidestraat. Spijts de pogingen door
E. C., die in de kar achtero verge vallen was,
renden paard en kar voort in dolle vaart
tusschen de vele hindernissen, die op dit uur
daar aanwezig zijn. Nu eens botste het rij
tuig tegen schildersladders, dan tegen wa
gens of andere voertuigen. De zweep, de
zitbanken, het vleesch, alles vloog links en
rechts. Groote ongelukken waren te vreezen,
toen de heer Al. Verstraete, paardenkoop
man te St-Juliaan-Langemarck, toesnelde en
er in gelukte, niet zonder gevaar, het hollend
dier te doen stilhouden en tot kalmte te
brengen. Zulke daden van moed en zelfop
offering verdienen gewis eene doorslaande
aanmoediging.
CORRESPQNDENTIEN.
Sn de Ijos
Wytschaete.
Dickebusch.
"Wille d'Ypres.
Parés, IVSasqués et Travestis,
Donnés au profit du Denier des
Écoles laïques d'Ypres
dans la grande salie des Anciens Pompiers
Se Mardi 6 Février et Dimanche 4 Mars,
a 9 heures du soir.
Prixd'entréeCavalier par sous-
cription. 1 franc, au bureau 1.50.
Dames 50 centimes.
N. B. Pour les personnes nonj masquées
ou travesties la tenue bourgeoise est de ri
gueur.
Onpeu se procurer des cartes a l'avance
au bureau du Jornal.
BURGERSTAND,
van den 26 Januari tot den 2 Februari 1894.
GeSsooi-teu.
Mannelijk geslacht 6. Vrouwelijk id. 6.
lliiweSïj ken.
Declercq Emiel, timmerman, en Deweerdt
Palmyre, naaister.
Baelde Jules, wever, en Verheyde Maria,
naaister.
Vanbesien Hippolyt, bogenmaker, en Del-
baere Louisa, winkelierster.
Sinaeve Julien, treinwachter, en Duyver
Clementina, kleermaakster.
Vanhee Emiel, behangers, en Capoen,
Octavie, keukenmeid.
Overïijdens.
Vandewinkele Pieter, 57 jaren, schilder,
echtgenoot van Maria Dejaegher, St.-Ja-
cobsstraat.
De Witte Maria, 86 jaren, zonder beroep,
weduwe van Ferdinand Vandamme, St-
J anshospitaals traat
Bondue Eugeen, 21 jaren, soldaat bij het
3e ligne regiment, ongehuwd, Vleeschhou-
wersstraat.
Kinderen beneden de *3r jaren
Mannelijk geslacht 1. Vrouwelijk id. 2.
N. B. Maandag 5n en Dinsdag 6n dezer
zullen de bureelen van het stadhuis te middag
gesloten worden.
Poperinghe, 26 Januari 1894.
Zondag 21n Januari hadden wij het ge
noegen het belangrijk Concert der Philhar-
monie bij te wonen. Het programma was,
zooals gewoonte met veel smaak samenge
steld. De verscheidene stukken voor har
monie werden waarlijk op meesterlijke wijze
uitgevoerd. De krachtige en tevens maal-
sche sonoriteit der instrumentspelers, heeft
nogmaals ieders bewondering verwekt. Goe
de solisten en jonge muziekanten vol be
loften aan waar talent maken dit uitgelezen
gezelschap uit.
Onder artistiek opzicht was de Ouver
ture de l'Etoile du Nord zeker/het merk
waardigste stuk^van het programma. Bijna
onberispelijke uitvoering niettegenstaande de
groote moeielijkheden die in dat gewrocht
voorkomen. Daarneven hadden wij nog
Ernani met zijne prachtige orkestzet
ting, LImmensité wals door Mr Van
Elslande gearrangeerd. La Gondole vêni-
tienne, door een tiental klarinetten met veel
behendigheid en stiptheid uitgevoerd, dan
nog een Gavotte van Mr Dhont, een
oprecht paarellje; zeker is het dat de heer
ondervoorzitter nooit iets beters schreef, en
dat de kundige vertolking van zijn stukje
hem naar het hart moet gegaan zijn.
M. Strauwen, pianist, eerste prijs van het
Brusselsch Conservatorium, speelde met een
gegrond muziekaal gevoel de Invitation
a la Valse van C. M. de Weber; indruk
wekkend was zijne uitvoering. Welk een
uitgelezen talentSpijtig is het dat M. Strau
wen hem zoo zeldzaam in het publiek laat
hooren, wij zouden hem graag meermalen
toejuichen. Ook zijn talent van begeleider is
buiten het gemeen.
M. Dony, zanger (tenorino) heeft eene zui
vere doch flauwe stem, maar weet ze toch
wel zielroerend te maken. Melden wij bij uit
zondering zijn aria uit Aïda
M. Benoit die met veel juistheid zijne
kluchtliederen weet voor te dragen en fijn
zekere sprookjes te onderlijnen heeft hijzon
der wel in den smaak van iedereen geval
len. Aan het bis geroep scheen geen einde
te zullen komen.
Vergeten wij de jonge solistjM. Blankaert
niet die voortreffelijk zijne fantasia voor
bugelhoorn speelde. Zulke Concerten strek
ken tot eere aan de philharmonisten en aan
hunnen talentvollen en krachtigen bestuur
der M. Van Elslande.
Er blijft nog onze oprechtste dankbetui
gingen te sturen aan den heer J. Van Merris
de milde voorzitter der philharmonie. Het is
aan hem dat wij die genotvolle avonden te
danken hebben. Eere aan hem die een zoo
nuttig gebruik van zijne fortuin weet te ma
ken en die de kunst zoo krachtdadig bijstaat.
Mochten wij hopen met der tijd de wer
ken van onzen genialen vlaamschen toon
dichter Peter Benoit in het zoo prachtig
lokaal der Philharmonie te hooren Niets
is onmogelijk voor zoo een groot kunstge
nootschap
SOGIÈTÉ PHILHARMONIQUE
données a l'occasion du Carnaval de 1894
Dimanohe 4- Février a Q 1/2 heures
"Vocale,
Instrumentale et Bouffe.
ARTISTESMm8 Irma Théry, Duga-
zon. MM. L. Deveen, NTossent,
Fonteyne, De Graeve et Gollard.
Lundi 5 Février a 6 1/2 heures
BUITENGEWONE
gegevendoor de artisten van den Neder-
landschen schouwburg van Gent.
Ifiardi 6 Février a 6 heures
Offert parsMr le Président J. VAN MERRIS
aious les membres exécutants.
van den 25 tot den 1 dezer maand.
GE BOORT EN.
Mannelijk 2 Vrouwelijk 3
HUWELIJKEN.
Jules Verbouwe en Louise Debaene.
Jules Deschodt en Maria Billiau.
STERFGEVALLEN.
Deraadt Maria oud 35 jaren, winkelier
ster, echtgenoote van Achille Moncarey
Wijk L. Metser Fideel oud 52 jaren, onge
huwd beesembinder overleden te Woesten.
(Ij Het programma der Progressisten is, zooals
iedereen weet, flamingant (ho afgrijselijk).' Hopen
we dat M. Vander Kindere, de wakkere flamingant,
nog ettelijke zijne vrienden bekeere, welke de vlaam
sche kwestie nog niet genoeg bestudeerden.
(2) Zeggen we nog dat P. d. M. een opstel zal
schrijven over de Delbeke's fresk'en der Halle, in
Elsevier's Maandschrift, een maandelij kscli kunst
tijdschrift dat we hoogstens aan liefhebbers en aan
La Concorde aanbevelen. Ieder aflevering bevat
een 50 tal gravuren en de teksten zijn echte salon
stukken.
Oü trouverle bonheur Dès ma tendre jeunesse,
Je l'ai rêvé souvent, partout je l'ai cherché,
Mais je n'ai vu partout qu'amertune et tristesse;
Fantöme insaisisable, ou done est-tu caché
Ce n'est pas dans l'amour, cette fleur parfumée
Qui doit vivre une aurore et charmer un matin,
Et dont l'odeur s'envole ainsi que la fumée
Qu'un léger souffle enlève et dissipe au lointain.
J- 0.15
Omdat het jonge paar uit de Boterstraat ge
luk zouden hebben in hun huwelijk. 0.10
Omdat grootmoeder op den bruilof is moe
ten in het klooster blijven. o.IO
Omdat de arme oude sloor van 93 jaren, van
hare dochter R. D. is buiten gesteken ge
weest met 20 centiemen, in plaats van haar
aan tafel de place d'honneur te geven. 0.10
Voor de moederlijke liefde. 0.10
Omdat de gouden T.... zoo geerne taartjes
eet. Omdat zij al een huis ver...... heeft. 0.10
Omdat E. altijd zijn keersje mede heeft voor
de kerte smerte. 0-1"
Hij raad het aan voor al diegene die moeten
op reis gaan. 0.10
En L. had zooveel leute, 't is goed voor kar
naval zei zij. 0-1"
't Is goed en weten zei Prosten. 0.10
J. mag naar 't bal niet gaan omdat het geen
zijden domino heeft, en ze krees. 0.10
En naar d'ander ook niet, 1,50 fr. voor 't lief
en 1 fr. 25 voor haar is 2,50 fr. Dat is te
veel voor A0,15
Gaat naar de Beurze, 't en is maar 20 cent. en
een klik daarbij. 0.10
Omdat E. de vettekrul niet meer alleen en
zou moeten gaan naar de Fontei ne zij
heeft daar ne striep getrokken geweest0.10
Maar 's nuchtens geestig wederkeeren met ne
dooven dat mag zijn, 't was kadé 0.10
Omdat den zoogezeiden Bon Marché, m speel
dingen zal verplaatst worden in den hoek
der katrollestraat ronduit grievig 0,10
Omdat E. den gespletten mond, geene kom-
missionnarissen meer en zou zenden aan
den molen zend liever ne depeche zon
der geld I-. 0.10
Omdat E. geen blauw oog meer en zou heb
ben als zij achter L. gaat waarvan was
dathén. 0.10
Het zal beteren als 'tsmidje bonjour aan Wyt
schaete zal zeggen en wat zegt koolpot 0.10
Franschbrood en orgel zijn niet meer 't accoord
Het orgeltje is nu van 't franschbrood vermoord
Dit is op de krulle ook zeer verstoord
En smijt gauw heel den boel aan de poort. 0.10
