VAH IJPEREN EN HIT ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annonoenblad.
Het prins-bisdom Luik.
Gliemin de fer
Tiende jaar
Zaterdag 6n April 1895.
Nummer 14.
Het kiesontwerp der regeering;
De schoolkwestie.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 f!r. 1/5. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechte
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 een Hemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere beke udmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen loor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Beugel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij es
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Heures de dé part, a partir du ler Janvier
d' Y PRES pour
Poperinghe, 5-20 6-54 8-52 9-03 9-43
TRAM YPRE3-FURNES.
4.40 7-22 9-46 1-00 3-40 6 30
10-36 (le samedi seulesnent).
FURNES-YPRES.
Hieronder geven wij de voorwaar
den waarin iemand één, twee, drie
of vier stemmen zou bezitten, volgens
het onrechtvaardig ontwerp der re
geering.
Hebben ééne stem
1. Al de mannelijke inwoners, 30
jaar oud. Belg van geboorte of gena
turaliseerd en niet vallende onder de
toepassing van een der artikels van
uitsluiting.
Hebben twee stemmen
1. De Belgen van 35 jaar die
Huisvaders zijn of weduwenaars
(36® Vervolg).
Des anderendaags las men op de Groote
Markt, het vonnis dat van het luiksche volk
eene slavennatie maakte
De vrijheden der steden wlerden te niet
gedaan, hunne versterkingen geslechtde
vrede van Iesche was afgeschaft, het volk
ontwapend, en Luik om zoo te zeggen in de
onmogelijkheid gesteld, om nog iets, tot
het terugwinnen harer vorige rechten, te
ondernemen. Karei de Stoute, «is voogd des
bisdoms bezat uitsluitend het recht om over
's lands veiligheid te waken. En tot herin
nering dezes onteerenden vredes, wierd de
zuil (het pesron), dit pallarium der luiksche
vrijheden, naar Brugge overgevoerd, en met
een onteerend opschrift bedekt.
Lodewijk van Bourbon, gemachtigd om
het bisdom naar willekeur te bestieren, en
Humbercourt des Stouten vertegenwoordi
ger, maakten van deze omstandigheid ge
bruik om hunnen haat op de burgerij uit te
werken. Hunne knevelarijen van allen aard,
hunne wraakroepende ongerechtigheden dre
ven de opgewondenheid des volks ten top.
De zendelingen des gewetenloozen Lode
wijk XI vonden hier eene prachtige gelegen
heid om zonder zich over den uitslag te be-
met kinderen en den cijns betalen
van
5 fr. in de gem. tot 1000 inwoners.
10fr. van 1000 a 10000.
15fr. 10000 a 25000.
20fr. 25000 inw. en
daarboven.
De cijns, geeischt voor het bekomen
der tweede stem, is de hoofdsom en
opcentiemen ten voordeele van den
Staat, op de huurwaarde, de deuren
en vensters, alsmede op de meubelen
der woningen of gebouwen, welke
men in gebruik heeft of voor welke
belasting men is aangeslagen, maar
vrijgesteld uit hoofde van het beroep
dat men uitoefent.
2. De Belgen van 30 jaar die
Een onroerend goed bezitten van
een kadastraal inkomen van 48 tot
149,99 .fr.
Ofwel
Een spaarboekje op de Spaar- en
Lijfrentkas, gevende ten minste 100
fr. rente.
Ofwel
Eene inschrijving op het grootboek
der openbare schuld, gevende insge
lijks minstens 100 fr. rente.
Hebben drie stemmen
De Belgen van 30 jaren die
Een onroerend goed bezitten van
minstens 150 fr. kadastraal inkomen.
Belgen van 30 jaren,
Hebbende een diploma van hooger
onderwijs, (zijnde universiteit, mijn-
school, zeevaart, militaire school,
handelsinstituut, landbouwscholen,
normaalscholen, seminariën en vol
ledig atheneum).
kreunen, eene nieuwe omwenteling in het
land te doen losbarsten.
Bij het eerste teeken des oproers waren
Bourbon en Humbercourt in aller haast de
stad ontvloden doch de Luikenaren zetten
ze achterna, haalden ze in de omstreken
van Tongeren in, en voerden hen naar de
hoofdstad terug.
Het nieuws dezes opstands wierd den Her
tog geseind, op het oogenblik dat hij met
Lodewijk XI te Pérannes in onderhandeling
was. De Stoute was als razend van woede
hij wilde den franschen vorst, dien hij met
recht van trouweloosheid beschuldigde,
staanden voet het leven ontnemen. En het
was niet zonder moeite dat zijne hovelingen
hem van zijne bloedige plannen konden doen
afzien. In afwachting dat hij een besluit zou
nemen deed de hertog zijnen meineedigen
gast in eenen kerker opsluiten.
Drie dagen lang vertoefde deze in dit ge
vang, drie ladge dagen, gedurende dewelke
des hertogen omgekochte hovelingen alles
in hel werk stelden, om hunnen meester
tot bedaren te brengen. Na dien tijd, wierd
de van schrik bevende koning voor Karei
den Stoute gebrachthij onderschreef c p
voorhand aan al de voorwaarden die de
hertog, als vergoeding, van hem eischte. En
om zijne valschheid en Ikheid te bekronen,
Ofwel
Een der hooge staatsambten be-
kleeden of bekleed hebben.
Hebben ook drie stemmen
De Belgen van 35 jaar, gehuwd
of weduwenaar met kinderen, die de
vereischten cijns betalen, die bezitten
Een onroerend goed van 48 tot
149,99 fr. kadastraal inkomen.
Ofwel
Eene inschrijving op het grootboek
der openbare schuld van 100 fr. rente.
Ofwel
Een spaarboekje, gevende minstens
100 fr. rente.
Hebben vier stemmen
De Belgen van 30 jaar die
Een diploma hebben van hooger
onderwijs, en daarbij
Een onroerend goed van minstens
48 tot 149,99 fr. kadastraal inkomen.
Ofwel
Een spaarboekje gevende minstens
100 fr. rente.
Ofwel
Een inschrijving op het grootboek
der openbare schuld van 100 fr. rente.
Belgen van 30 jaar die
Een onroerend goed bezitten van
minstens 150 fr. kadastraal inkomen
en terzelvertijd een diploma van hoo
ger onderwijs of hooge ambten be-
kleeden.
Belgen van 35 jaar die
Huisvader of weduwenaar zijn met
kinderen en den geeischten cijns be
talen, en daarbij
Een diploma van hooger onderwijs
bezitten of een hoog ambt bekleeden.
Ofwel
Een onroerend eigendom bezitten
van 150 fr. kadastraal inkomen.
vergezelde hij den Burgondiër op den tocht,
dien deze, tegen de opstandelingen, ging on
dernemen.
Veertig duizend man drongen als eene
wolk der verdelging Haspegouwen binnen,
en verschenen den 21 October 1468 op Sint
Walburgis hoogten. Op weerstand viel hier
niet te denken 1 Het volk had geene wapens,
en de gemeente geene wallen. In dezen ho-
peloozen toestand wilden de Luikenaars het
vuur aan de vier hoeken der stad steken,
zich met vrouwen en kinderen onder hare
puinen begraven, ten einde den van wraak
gloeienden Burgondier het genoegen te ont
nemen om met Luik te handelen, zooals hij
met Dinant was te werk gegaan.
't Was alsdan dat zeshonderd Franchi-
montezen, onder het bevel van Joris Strail-
he en Vincent Buren eene laatste heldhaf
tige poging wilden wagen, om de stad aan de
klauwen harer beulen te ontrukken.
In het holste des nachts beklauterden
deze middeleeuwsche Spartanen, in stilte, de
steile hoogten, verwurgden de wachten dia
zij ontmoetten, en drongen tot dicht bij de
tenten der vorsten door. Dreigend was voor
deze het gevaar; hunne lijfwachten waren
wel is waar rap op de beenen maar hun
toestand bleef toch niet min bedenkelijk,
want in deze dikke duisternis hti'kcnde
Zij komt gedurig op het dagorde in een
beschaafd land. Alleenlijk wordt het uitzicht,
waaronder zij zich aan de vooringenomen
heden der politieke mannen aanbiedt, soms
met de omstandigheden grondelijk gewijzigd.
Moet het ouderwijs confessionneel of belij
dend wezen, moet het onzijdig zijn? Zulks
was het vraagstuk van deze week, en het is
op geene afdoende wijze opgelost geworden.
Thans wordt de kwestie anders voorge
steld. Moet de Staat zijne ondersteuning,
zijne subsidiën aan de andere scholen dan de
zijne geven
Ziedaar de baan waar men inslaat. De cle-
ricalen hebben reeds eene toelage van drij-
honderJ-duizend franken voor de klooster
scholen doen stemmen.
Wat maar eene budgetgunst was gaat een
wettelijk princiep worden. Eene nieuwe wet
zal na Paschen neergelegd worden, die aan
al de vrije scholen den rang van aangeno
men scholen zal geven.
Wat is de theorie van subsidie aan de vrije
scholen waard
Op afgetrokkens wijze onderzocht, schijnt
zij zeer gevaarlijk, zelfs met de verzachting
van het toezicht door den Staat.
Dit toezicht door den Staat kan, inderdaad
niet voldoende wezen om het ernstig karak
ter van het onderwijs te verzekerenhet stelt
de openbare machten niet te meer in staat
om de zekerheid te verkrijgen dat de toela
gen der schatkist naar geen werk overgaan
dat aan het eigenlijk onderwijs vreemd is.
Laat ons oprecht wezenwelken invloed
kan de zeldzame verschijning der offlcieele
bewakers op de waarde van een onderwijs
uitoefenen, en hoe zouden die bezoekers van
twee maal 's jaars er kunnen in gelukken
er eene echt opvoedkundige richting aan te
geven, het van alle vooringenomenheid die
aan zijn eigen doel vreemd is, te zuiveren,
eindelijk op zijne volkomene ze lelijkheid te
waken
men nog vriend, noch vijand, zoodat soms
mannen uit hetzelfde kamp elkander te lijf
gingen.
Doch het alarm was gegeven. Van allen
kant snelden de vreemde krijgslieden toe;
de aanvallers wierden omsingeld, en be
kochten met den dood hunne vaderlandsmin
en vrijheidsliefde..,..
Des anderendaags drongen de Burgondiers
de stad binnen. Wanneer men den vogel
wilverjagm, moetmen het nest uitroeien
had Lodewijk XI aan den woesten hertog
gezegd, en deze volgde maar al te stipt dezen
raad. De pen weigert de tooneelen der on
gehoorde geweldenarijen, door de vreemde
woestelingen gepleegd, te beschrijven. Veer
tig duizend mannen, twaalfduizend vrouwen
en kinderen wierden opgehangen, verbrand,
gevierendeeld, of in de Maas versmoord. Vijf
dagen lang duurde de plunderingKerk noch
kluis wierd gespaard De versiersels der
kerken, het goud en zilver der inwoners, de
boeken, de meubels, de kunstgewrochten,
de klokken, het lood der daken, het ijzer
der huizen, tot het marmer der grafzuilsn
toe wierd meegevoerd. En wanneer alles 1
alles door de beulen geroofd was, staken
zij het vuur aan de voorheen zoo rijke stad,
waarin geen steen meer recht bleef
[Wordt vocrlgezet.)
HET WEEKBLAD
11-45 2-43 3-43 6-24 8-10 9 41.
Poperinghe-Hnzebrouck, 6*54 8-52 9-03
11-45 3-43 6-24 -- 8-10.
Houthem, 5-13 8-00 10-59 5-02 (-38
Oomines 5-13 7-44 - 8-00 9-41 9-46 10-59
2-29 2-35 5-02 7-38 8-40
Oomines-Armantières, 5-13 7-44 10-592-29
5-02 8-40.
Roulers,5-58 6-45 7-46 10-20 12-03
2-38 3-47 6-23.
Langhemarck-Ostenrle, 6-56 9-45 11 57 3-39
6-03.
Oourtrai, 5-13 8-00 9-41 10-59 2-29
5-02 7-38.
Oourtrai-Bruxelles, 5-13 9-41 10-59 2-29
5.02.
Courtrai-Gand, 5-13 8-00 10-59 2-29 5-02
7-38.
De Poperinghe vers iïazebrouek, 7-11 -9-19
12-03 - 4 01 -6-38 8-27.
4-15 7-26 9-50 1 05 3-45 6-22.