VAK IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. BERICHT. Het prins-bisdom Luik. Tiende jaar Zaterdag 1" Juni 1895. Aan de Kiezers van alle gezindheden. Abonnementsprijs voorop betaalbaars 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: i fr. 75. Annoncen» 15 cent. per drukregel. Rechte eerherstellingen- 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanaeren, alsmede het buitenland worden ontvangen loor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel - Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij eo die voor onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. De Commissie der Vrijzinnige Ver- eeniging zet zijne politieke vrienden, die zouden gelooven recht te hebben op de Kiezerslijst voor de gemeente, met eene of meer stemmen ingeschre ven te worden vurig aan, zich er over te komen bevragen ten bureele der Liberale Associatie, in den Zalm, Seminariestraat. Het bureel is open van 9 tot \2 ure 's morgens en van 2 tot 5 ure namiddag. Het Comiteit bericht zijne vrienden dat het van de voorloopige lijst der kiezers voor de gemeente in bezit is. De Boterkwestie of het bestaan van den landbouwer in Vlaanderen!!! Zorgt voor uwe intresten, laat u door nie mand ruineeren De kiszingen naderen; de volksvertegen woordigers worden door u aangeduid gij hebt dus het recht hen te vragen wat zij met u gaan doen. Zegt Heeren Volksvertegen- digers, wat gaat gij verrichten met de BE LASTING OP DE BOTER Er is spraak eene belasting te leggen op de uit den vreemde inkomende boter gij denkt dabden prijs der boter zal verhoogen. Integendeel! die belasting is de uithonge ring der boeren en den ondergang onzer bo termarkten. Belasting leggen op het inko men der boter, goed 1 maar den vreemde zal ook zeggen, gij belast mijne waren, ik belast de uwe Wij weten uit goede bron dat Frankrijk onmiddelijk na het stemmen onzer wet, er (41° Vervolg). Hij was daarenboven den roomschen gods dienst bovenmate toegedaan, (immers hij had zijne verschillende werkelooze, maar ryk betaalde bedieningen aan den paus te dan ken) en gedroeg zich daarom als een onver biddelijke dweeper. Door een bevel van 1589 vaardigde hij de zwaarste straffen tegen al degene die het roomsch geloof afzwoeren, ongodsdienstige geschriften opstelden, ver kochten of uitdeelden. Dit verwekte groots opschudding in het landduizende vlug schriften spoorden de inwoners aan om hun ne oude geloofsbelijdenis daar te laten, en zich met kracht tegen de wraakroepende afzettingen der geestelijkheid te verzetten. Datzelfde jaar trokken de Hollanders het bisdom binnen, en veroverden, bij verassing, de stad Hosi. Dit voorval deed de hoop der Hervormers, om het prinsdom naar hunne zijde te trekken, herleven. Niet langer ech ter mochten zij zich over hunne zegepraal verheugen, want eenige weken later, ver viel de stad in de macht der beiersche en spaansche huurtroepen, die door den bis schop tegen haar waren afgezonden. Ernst van Beieren toonde zich onverbiddelijk tegen eene zal maken om onze boter die wij naar den vreemde zenden ook in evenredigheid te belasten en dat de belasting zoo hoog zal zijn, dat onze boter er voor goed zal uit gesloten zijn. Reeds twee groote melkerijen van Vlaan deren verzenden hun grootste deel boter naar Parijs en Roubaix, moesten de rechten ge stemd zijn, dan zouden deze verzendingen ook al tot niet komenworden zij niet ge stemd dan is er te plaatsen voor iedereen. Frankrijk levert hier boter gedurende zes maanden in 't jaar; zij zullen daar inkom- rec.hten moeten voor betalen, ja maar Bel gië levert in Frankrijk geheel het jaar, Bel gië die wel drie maal zooveel boter naar Frankrijk zend, zal dan driemaal zooveel rechten moeten betalen. Langs het Walen land zend Frankrijk boter naar België ge durende zes maanden. Van Yperen alleen vertrekt wekelijksch in den zomer rond de 20.000 kilos per week en in den winter 12,000 kilos. Wie zal betwisten dat bijna al de boter welke gekocht wordt tot IJper, dienende Loo, Alveringhem, Kortrijk, Wa- reghem, Rouselaere, Thielt, Deynze, Aeltre, Nevele, Audenaerde, Somerghem, enz., enz., van Gent ook al niet naar Frankrijk trekt? En worden de fransche kooplieden hier uitgejaagd voor de boter, dan jaagt men ze ook weg voor de andere producten: zij koo- pen hier ook hesp, eieren, kiekens, duiven, enz. Gij zoudt kunnen denken dat Frankrijk onze boter van doen heeft, neen, in Bretanje, Normandië kunnen zij boter krijgen van denzelfdea prijs en zoo goed als hier. Maar omdat die landstreek zoo wat meer verwijderd is dan ons Vlaanderen en daar het meestal vlaamsche koopmans zijn die in het Noorden van Frankrijk den boterhandel doen, geven zij de voorkeur aan België. Maar als die menschen groote rechten zul len moeten betalen, dan is 't iets anders, dan blijven zij er uit. Gemakkelijk om te verstaan. België vraagt bij voorbeeld 0,25 mkomrecht aan Frank rijk voor in Belgie met hunne boter te ko men, natuurlijk zal Frankrijk ook zoo rech- de afgevallene stad. Twee dagen lang wierd zij aan de plunderzucht der overwinnaars prijsgegeven, en honderd harer inwoners boetten hunne ketterij aan de galg. Het graafscnap Loon, voornamelijk Has selt, Maaseyck en het noorden van Limburg bevatteden een groot aantal Hervormsgezin- den. De bisschop dwong de inwoners hunne geloofsbelijdenis af te zweren of het land binnen de drie dagen te verlatendeze uit drijving der weerspanningen had de ont volking der Kempen, en de vernietiging harer eertijds zoo bloeiende weversnijver heid voor gevolg. Door deze willekeurige maatregelen ver minderde 's prinsen aanzien van dag tot dag! Zijne onverdraagzaamheid, de steeds aangroeiende belastingen, de hevige bespie ding der Ketterrechters, hadden eene diepe onrust in het land te weeg gebracht. Handel en nijverheid waren om zoo te zeggen vol strekt uit de luiksche gouwen verbannen ook heerschte er diepe ellende in de gansche streek. En niettegenstaande dezen erbarma- lijken toestand eischte de vorst onophou dend nieuwe schattingen, welke hij in den vreemde ging verkwisten. Van allen kant verhieven zich klachten! Overal kwamen de gemeenten tegen deze eigendunkenle han- ten leggen of nog grooter, het is reeds vast gesteld. Men zegt dat de Waltn de boter zullen koopen. Maar 't is nog maar eene veronder stelling. Daarbij is het niet zeker dat zij de zelfde prijzen als de Fransche zullen beste den. De Walen zijn meest belust op boter van gemeender hoedanigheid. Bij 100 kilos boter voegen zij er 7 of 8 kilos zout bij en vele hunner boter mengelen zij met mar garine. Al de fijne smaak onzer boter wordt weggenomen. In Frankrijk zout men maar weinig onze boter. Als nu de Fransche kooplieden voor de boler 25 of 31 rechten zullen moeten be talen, zullen zij de boier goedkooper willen koopen en 't zullen dus de boeren zijn, die min geld voor hunne boter zullen krijgen, te meer omdat de boter uit Normandië en Bretanje naar Rijsel kan gevoerd worden. En eens de Fransche markt verloren, is het voor altijd gedaan. De Waalsclie koop man, zijnen Franschen mededinger niet meer ontmoetende, zal zelf de prijzen kunnen stel len en de boerkens zullen mogen knikken en in plaats van peerdsoogen zullen zij twee- frankstukken in de vuist gestoken worden. Dan zal het gedaan ?ijn met den bloei der markten, die de bron van welvaart voor de burgerij, de boeren en de neringdoeners zijn. Leest dit goed In 1890 kregen wij eene dubb ie hoeveel heid boter van den vreemde. Dit blijkt uit de officieele statistieken, die niemand kan in twijfel brengen. Al de boeren leggen zich lieden bijna op geene graangewassen toe, maar wel op de beeten, suikerijen, vlas, tabak en den vee kweek. Van daar dat er meer en meer mel kerijen gesticht werden in ons land. Aldus is het te voorzien dat binnen 3 jaar, wij hoegenaamd geene boter van den vreemde zullen moeten trekken, daar wij boter ge noeg voor ons verbruik, ja zelfs teveel boter zullen hebben. Alle fabriekanten en koop lieden trachten zooveel uitwegen mogelijk in den vreemde te zoeken om er hunne waren del wijze op! Opnieuw ging het land do prooi van zware bloedige twisten wor.len, toen Ernst van Beieren, den 17 Februari 1612, schielijk overleed. Deze vorst stiehtte de Seminaries van Luik en Sint-Truiden, alsook het Beiersch gast huis, dat heden nog bestaat. Vooreerst dien de dit laatste aan den bisschop tot werk plaats, waarin hij, even als Nikolaas Fla- mel, den steen der wijzen opzocht. Doch wanneer hij bestatigde dat zijne distilleer- vaten en zijne smeltkroezen niet het minste stukje, van het zoo vurig betrachte goud opleverden, maar er integendeel vesl ver bruikten, verzaakte hij aan zijne dure na- vorschingen, en schonk het Beiersch gast huis aan eenige geestelijken en leeken, die er zich, onder het bestuur van zekeren Martinus Didden, aan de verpleging der zieken toewijden. Zijn neef, Ferdinand van Beieren, dien bij, toen deze nog slechts twaalf jaren oud was tot zijnen coadjutor had doen er kennen, volgde hem in zijne bedieningen op (17 Maart 1612). Dezes regeering mag zeker onder de bloe- digsten van al diegene welke het bisdom ge teisterd hebben gerangschikt worden. Nooit waren de tijden onrustiger, de twisten hard- heen te sturen. Nu dat de Vlaamsche land bouwers eene vaste kliënteel in Frankrijk hebben, zou liet dwaas zijn haar te moeten verliezen. Het gouvernement moet er dus tweemaal aandenken wil het geene kaaksmeet krij gen. Immers Frankrijk legt nu een recht van 6 op onze boter. Iedereen weet dat de Fransche koopman van 30 tot 50 meer geeft dan op andere markten waar ze niet komen. Wij zenden meer boter naar Frank rijk dan wij er uit ontvangen, bijgevolg hebben de Franschen de schoonste gelegen heid om ons eenen kaakslag van 25 ®/0 te geven. De-loeren van rond Maubeuge en Avesnes, die maar 5 maanden in't jaar bo ter leveren, zullen bij de regeering klagen en die het recht van 6 met 25 zal ver meerderen, dit maakt 31 Nu hebben wij maar een tikje op de wang gekregen, die ons zou doen ronken. Het oud spreekwoord zegt: Beter een vogel in de hand, dan tien, die er vliegen. Liever de Fransche kooplieden behouden, waarvan er 95 °/0 Vlamingen zijn en in Frank rijk handel drijven. Wij, boeren, die zeiven onze boter ma ken, wij willen onze markten behouden en wij vragen dat de Fransche kooplieden hier blijven. Opgepast dus Kiezer Vraagt aan uwe kandidaten of zij van zin zijn, ja of neen, U uit te hongeren en den landbouwer nog dieper in da miserie te dompelen Margarine! nagemaakte boter, Margarineuw omzet wordt steeds grooter, Margarine! blijft gij nog lang bestaan, Dan zal de echte boter naar de maan [toe gaan iCoo Belgie moet voor de moment er niet op denken, in Engeland is hunne laatste plaats. Engeland krijgt er van hun groot eiland Australiën in overvloed. Dus moeten wij onze exportatie in Frank rijk behouden, dit is van groot belang. nekkiger geweest. l>e oude gemeente, door de machtige, oumenschelijke burgondische hertogen zoo diep ter neer geslagen, had gedurende eene betrekkelijke rust van twee eeuwen, hare krachten eenigzins opgebeurd, en hernam hare plaats op het staatkundig voortooneel om den strijd voor recht en vrijheid te hervatten. Deze herleving was overigens geen afzonderlijk feit, want ten allen kant verhief de democratie dreigend het hoofd. Het volk voedde sinds lang eenen diepen wrok tegen de feodale onderdrukking en Luthers predicatiën hadden het pek op het vuur geworpen. De heethoofden bekreun den zich weinig over de teologisehe twisten, maar eischten algemeene gelijkheid, de ver deeling der goederen, de vernietiging van alle geestelijke of wereldlijke overheid. Ge durende verscheidene jaren zette de beruchte Boerer,krijg gansch Zwaben en Tiiuringen, en daarna, onder Jan van Leyde, Westfalen in vuur en vlam. In name van gewetens vrijheid zwoeren Holland, Engeland, Duitsch- land, Zweden en Noorwegen Rome's gezag af, terwijl de Kalvinisten, in Frankrijk, tegen de dweepende macht van eenen zot ge lijk Karei IX, of van eenen ontuchtigen Hendrik III worstelden. Wordt voortgezet.) HET WEEKBLAD

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1895 | | pagina 1