VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Elfste jaar.
Zaterdag 25" Januari 1896.
Nummer 4.
Politiek.
De slechte tijd,
Kieziugen.
STADNIEUWS.
Zij zijn naar boven
Waar het hart van vol is.
Het Socialism te Yperen.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2 50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der bei Ie Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Kan men daar altijd over spreken?
Neen, toegestemd.
Mag men wel ooit eene gelegen
heid missen om nuttige propaganda
te maken, mag men zwijgen wanneer
spreken winnen is? Ook neen, niet
waar?
Altijd en vooral en in alles de poli
tiek mengen, immer hatelijk en op
broodroof uit zijn, dat doen alleen de
klerikalen. Maar tusschen deze han
delwijze afkeuren, en onvoorwaarde
lijk eene krachtige propaganda van
alle dagen veroordeelen, is een he
melsbreed verschil.
Het voorbeeld der kattekoppen
moet ons eene heilzame les zijn, aan
die voortdurende rustelooze werking
van eiken dag, elk uur en elk lid
foppersbende, hebben zij hunne
macht te danken.
De klerikalen verstooten en brood-
rooven, als zij kunnen, alwie zich
tegen hunne inzichten verzet, en
ondersteunen alleen hun volk. Zij
lasteren, liegen en bedriegen zonder
ophouden, overal waar zij er gelegen
heid toe vinden.
Waarin moet onze politiek be
staan
IVloeten wij ook aan onze vrienden
de voorkeur geven in alles
Wie het tegendeel zou beweren,
ware zeker niet goed bij zijne zinnen.
Moeten wij de klerikalen benadee-
ligen in hunne handel of op welke
manlier ook? Geenszins, dat ware niet
vrijgezind, maar paapsch handelen.
Maar wat wij, wat alle onafhanke-
lijken altijd doen moeten, is onze
vrienden bijstaan zooveel het in onze
macht is. Bij onze vrienden naar den
winkel, om brood, om vleesch, om
vleesch. om kolen en alles wat wij
bij hen verkrijgen kunnen.
Zagen wij in de katholieke schan-
debladen geene openlijke bedreigingen,
neerschrijven tegen dezen onder de
neeringdoeners, die zich vrij en vrank
liberaal verklaren?
Onze plicht, eene plicht van broe
derlijkheid en rechtvaardigheid is het
aan de bedreigden onze hand toe te
steken. Want, zoo de kaloten zonder
omwegen, openbaarlijk durven, wat
steken ze al niet uit in 't geniep!
Wat nog moet gedaan worden is
de liberale vlaamsche bladen onder
steunen door het verspreiden derzel-
ve, door aan de redactie ervan alle
kuiperijen, broodrooverijen en
schandaden der tjeefkens naar waar
heid bekend te maken
Zoo en zoo alleen zal het mogelijk
worden, de ellendige lasterpers der
hemeldragonders den dieperik in
te duwen, en de klerikale bloedhon
den te muilbanden.
Dat is politiek, en dat moet het
worden, voor ons aller zelfsbehoud,
voor het behoud van onzen voorspoed
en onze vrijheid.
Vooruit voor vrijheid en algemeen
welzijn! Jj
Het grootste getal menschen klaagt
over den slechten tijd. Anderen wil
len maar niet gelooven dat iemand
zou mogen klagen; en, raakt men
die zaak aan, seffens spreken zij u
van het sombere verleden om hetzel
ve aan den prachtigen tegenwoordi-
gen tijd te vergelijken.
Wij denken dat tuschen beide be
weringen de waarheid te vinden is.
De oude tijden hadden hunne goede
maar ook hunne slechte wetten,
zeden, gebruiken, enz.
Onze tijd, op zijne beurt, mag roe
men op veelzijdige verbetering; doch,
veel, oneindig veel is slechts onder
onze oogen geboren.
Maar wat is nu de eigenlijke oude
tijd
Daar juist ligt de vraag!
Zekerlijk, vóór het ontstaan der
gemeenten heerschten schrikkelijke
wannorde en baldadigheid. Doch,van
het oogenblik af der stichting dier
gemeenten zien wij handel, nijver
heid. kunsten en wetenschappen ont
staan en weldra tot een ongeloof baren
graad van bloei opklimmen.
Wij bezaten, neen, noch ijzeren
weg, noch stoomschepen, noch tele
graaf. Echter, men vorme zich geene
overdrevene gedachte over de onwe
tendheid der middeleeuwenWant,
het is zooveel als bewezen dat, voor
namelijk in Vlaanderen, toen de ha
telijke Spaansche regeering zich al
hier opdringen kwam, bijna niemand
te vinden was, zelfs te lande, die niet
lezen en schrijven kon.
Immers, wie verschafte Holland
zijn beste schrijvers en geleerden ten
tijde van Philips II Uitgeweken Vla
mingen. waaronder voornamelijk
veel Westvlamingen.
Ware Belgie vrij gebleven van
vreemde meesters, geen land mis
schien ooit het onze in zake van wel
stand en geleerdheid overtroffen.
Helaas! wij hadden beurtelings
Spa>ansche beulen, Oostenrijksche
uitzuigers, en later Fransche dwin
gelanden en uitpersers.
Dat handelen nijverheid door die
omstandigheden niet zijn bevoordee-
ligd geweest, spreekt van zelf.
En dat, waar geen geldelijke wel
stand heerscht, de zedelijke ontwik
keling lijdt, is even bekend.
Doch, de groote dag der verlossing
breekt aan Waterloo geeft ons een
eigen bestaan, meer nog eene verbin
ding met onze noorderbroeders, onze
beste, onze natuurlijke bondgc-
nooten.
Hoort de menschen spreken die den
«Hollandsche tijd» gekend hebben,
Velen zullen u wijzen op eenige
dwangelingen diens tijds; doch allen
moeten bekennen dat handel en nij
verheid, dat het onderwijs een won
deren graad van bloei hadden
bereikt.
Die dingen zijn zoo ver van ons niet
verwijderd, en menigeen is in state
de mannen van dien tijd te onder
vragen. En zekerlijk zal de vergelij
king van die dagen met den huidigen
toestand, ten voordeele van deze
laatsten niet zijn.
Men zal wel zeggen de daghuren
waren dan zoo klein men had enkel
zoo- of zooveelEn thans?
Wij bekennen dat de daghuur van
die dagen nagenoeg de helft of meer
kleiner was dan de tegenwoordige.
Maar, hoeveel duurder kost thans
het levensonderhoud niet?
In dien tijd kochten de menschen
hunne eetwaren, vooral het graan en
de aardappels, veel goedkooper dan
nu. Eene menigte artikelen stonden
aan een derde van den tegenwoor-
digen prijs.
Ja, eene huismoeder welke een ge
zin van drie, vier kinderen te verzor
gen had, kon met een enkel vijffrank
stuk wekelijks «hare markt» doen,
dat is den keukenvoorraad der week
bestellen.
En nu! ach ja, dat is bijna toerei
kend om uwen neus in éénen winkel
te steken.
Dat is nu, beste lezer, eene greep
in het werkelijke leven.
Wij spreeken wat prozaïschdoch
wanneer men handelt over slechten
tijd, moet men al de zijden des levens
onderzoeken.
Moeilijk en uitgebreid is deze taak,
en wij zullen zoo vrij zijn op dit puilt
terug te komen want veel blijft nog
erover te zeggen om de kwalen en
hare oorzaken te onderzoeken.
Binnen 6 maanden staan wij voor
een nieuwe kiesstrijd, in vijf onzer
provinciën voor de gedeeltelijke her
nieuwing van de mandaten der parle
mentsleden.
Deze provinciën zijn Antwerpen,
Brabant, West-Vlaanderen, Luxem
burg en Namen.
Er moeten herkozen worden 77
volksvertegenwoordigers, waarvan
66 katholieken 11 liberalen en socia
listen.
Ja, Maandag 11. zijn de nieuwe raadsleden
naar loven getrokken,
Met Surrnont boven aan,
gelijk het liedeken zegt, om bezit te nemen
van de zetels die zij in den gemeenteraad
moeten bekleden.
Zij zijn opgetrokken zonder trommel of
trompet, in weerwil van de begeerte die een
lid had uitgedrukt, den grooten tra la la uit
te hangen. Doch Burgemeester Surmont wil
de zulks niet, en om reden.
Maar uitgesteld is niet verloren men heeft
eene groote manifestatie op touw gezet, waar
toe men al de maatschappijen der stad uit-
noodigt.
En om zeker te zijn dat deze uitnoodiging
niet zal onbeantwoord blijven, loven de kalo
ten voor 250 franks prijzen uit, te ver
spelen onder al de deelnemende maatschap
pijen zonder inleg, in het Volkshuis.
De stcet zal om 3 ij ure vertrekken uit
den KI. om de heeren leden van het sche
pen Collegie te gaan gelukwenschen.
Men ziet van hier welke indrukwekkende
betooging dit zal zijn en hoe de bevolking
van Yperen zal wedijveren om dien stoet al
den noodigen luister Lij te zetten!
Ware het niet van de 250 franks prij
zen, men zou de deelnemers gemakkelijk
kunnen tellen.
Nu, Yperen zal nog schoone dagen bele
ven want het liedje van Surmont boven
aan en
Ma clef, ma clef,
De liberalen drinken thé
En de kaloten drinken wijn
Omdat zij boven zijn,
zal nog menigen keer door onze straten
dreunen.
OGelukkig Yperen
Zondag namiddag rond een ure, drendelde
Polije Clerck, beter gekend onder de naam
Woordje fransch, in de St Jacobsstraat
rond, toen schepen Colaert naar zijn huis
stapte. De min zag er vroolijk en welgezind
uit (wij bedoelen den schepen) en hij bleef
staan bij Poltje, die zeer beleefd zijne muts
afnam, en zei: Pohje, 'tis morgen dat wij
naar boven gaan
Ja, mijnbeer, antwoordde de sukkel,
het doet mij plezier, maar hebt gij als-'t u
belieft niet een soulje (vijf centiemen) om
een stuk brood te koopen, ik heb vandaag
nog niet geëten
M. Colaert, bezag hem een oogenblik en
vroeg of hij soms niet voornemens was eenen
ko te gaan drink on.
Wel neen, mijnheer, sprak Poltje; gij
ziet, ik ben noch dronken noch zat en ik zou
toch wel iets willen hebben om eten te
koopen.
Indien gij mij vaste belooft nooit meer
dronken te zullen zijn, zal ik u iets geven;
maar gij zult bet niet in handen hebben.
Kom met mij mede ik zal u eten koopen.
Als 't u belieft, mijnheer, zuchtte de
ongelukkige.
En schepen Colaert, preusch gelijk eene
kat die een einde worst geslolenheeft, leid
de Poltje naar de bakkerij Crabbe en kocht
him, om zijn honger te stilleneen vol-
liert? Neen.Een brooi? Neen....
een franschbro^d van 5 centiemen, uit
blijdschap dat hij 's anderdaags naar boven
ging. Hotte antique.
Order dien titel schijft het Journal
d' Ypres een artikel, dat uwe haren ten ber
ge zou doon rijzen van schrik.
Siedert en beeft, socialisten, gij hebt in de
opstellers van het godvruchtig Journal ver
schrikkelijke tegenstrevers gevonden dfe u
zullen bekampen en vervolgen tot dat zij uwe
verdelging zullen te weeg gebracht hebben.
Luistert wat het inkwisitie-orgaan schrijft:
Wij hebben kortelings gevraagd of er
socialisten te Yperen waren, en wij hebben
HET WEEKBLAD
