YAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
VADER EN SCHOONZOON
Elfste jaar.
Zaterdag 28" Maart 1896.
Nummer 13.
Navolffenswaard.
De tabak wet.
Hunne meerderheid.
Kieskroniek.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr per jaar voor den buiten. 2 50 fr voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering, der bei.ie Vlaanderen, aïs.
mede die voor hot buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
eii onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Er bestaat, zooals men weet, eene
betreurenswaardige vijandschap tus-
schen den arbeid en het kapitaal.
Er -wordt tegenwoordig veel ge
twist over de middelen, die het ge
schiktst zijn om den arbeid met het
kapitaal te verzoenen.
Onder die middelen verdient voor
zeker de"* nijverheidsvennootschap,
zooals 'zij in zekere Londensche fa
brieken bestaat, aanbeveling. Dank
aan dit stelsel heeft de werkman een
rechtstreeks belang bij de onderne
ming. De werkstakingen en de on
redelijke eischen worden voorkomen
en het geleverde werk is van betere
hoedanigheid.
Om grooten maatschappelijken
vooruitgang te doen, is het niet noo-
dig de bestaande inrichtingen omver
te werpen.
De vrijheid is voldoende met de
vele instellingen, die zij in het leven
geroepen heelt. Men hoeft maai liet
voorbeeld te volgen van eene der
lakenfabrieken van Huddersfleld en
van de groote papierfabriek van An-
goulème, die gedeeltelijk aan de werk
lieden behooren.
Wanneer die twee gestichten tot
stand kwamen, werden de actiën op
25 frank gebracht, wat ze in het be
reik der kleine beurzen en zelfs der
arbeiders stelde. Te Angoulème bezit
ten de 'werklieden 1.783.000 fr. in
actiën op een kapitaal van 4.230.000 fr.
De voordeelen van dergelijk nij
verheidsvennootschap springen in
het oog.
Een verliaal uit Bluchers tijd.
(7° Vervolg.
Al was het ook slechts een zwakke straal
van hoop die dit gesprek in Leonores hart
had ontstoken, toch zag ze met meer moed
de toekomst iD. Zij was zeker van hare
eigene en van Waldenburg's onwankelbare
liefdedaaraan getuigt de schriftelijke af
scheidsgroet, die haar door Kasper in han
den kwam. De jonge man had het niet van
zich kunnen verkrijgen, thans, nu het wel
licht een scheiding voor altijd gold, langer
zijne gevoelens voor de zielsgeliefde te ver
bergen, en al waagde Leonore het niet in
maagdelijken schroom hem in wo^rde i hare
wederliefde te bekennen, het kleine zelf
geplukte ruikertje van madeliefjes, dat zij
door den trouwen Kasper als antwoord te
rugzond, was in eenvoudigen vorm eene
welsprekende taal.
Den tienden april verliet Blucher de hoofd
stad en eenige dagen later volgde de over
ste von Hohnegg den gebiedenden plicht die
hem na kortstondige rust opnieuw naar het
slagveld riep. Nog eens drukte hij tot af
scheid zijn geliefd kind aan 't hart: ieder
wanklank was op dit oogenblik geheel en al
Daar de arbeider en de patroon de
zelfde belangen hebben, legt de werk
man meer ijver aan den dag. De
werklieden bewaken zelve elkander.
Wij hebben in vroeger nummers
reeds gezegd dat het klerikaal Gou
vernement voorstelde de rechten op
het planten van tabak af te schaffen,
om ze te doen vervangen door eene
reeks andere en veel hoogere rechten,
die den tabak veel zouden doen op
slaan in prijs.
Voortaan zal de tabak, eer hij in de
pijp van den werkman en burger kan
gestopt worden, reeds 2 of 3 soorten
van rechten betaald hebben accijns-
recht, vergunningsrecht, enz. Het
schijnt dat de kaloten den werkman
en burger willen leeren spaarzaam
zijn, en dat zij ons willen beletten in
't vervolg nog een pijpke te roken met
een kobbetje.
Deze wet is Vrijdag 6 dezer laatst
in de Kamer gestemd geweest met
84 katholieke stemmen tegen 32 libe
ralen en socialisten, en vier onthou
dingen. Stemden de volksvertegen
woordigers van Yperen voor deze
hatelijke wet???
De klerikalen maken gaarne groot beslag
met hunne kolossale meerderheid welke de
kiestoevallen hun in de Kamer bezorgd heb
ben.
Zij spreken er met geestdrift over, en den
ken zich gerechtigd om alles te durven doen.
Het algemeen stemrecht is met ons roe-
verdwenen. Kasper, die dien dag aan onop
houdelijk knippen van 't oog leed, moest
herhaalde malen tot vertrek aanmanen en
betuigde daarbij zijne lieve genadige freu
le, da? hij er voor zou zorgen, dat mijn
heer de overste heelhuids naar het slot von
Hohnegg zou terugkeerenwas dit onver
hoopt niet het geval, dan zou ook geen
mensch hem in Duitschland terugzien.
De overste reikte hem hartelijk de hand,
kuste nogmaals zijn snikkend kind, en zegde
bewogen:
Met dien getrouwen beschermer ter
zijde en vooral met de beschermende hand
Gods boven mijn hoofd, vrees ik geen ge
vaar. Vaarwel, mijn hartelijk geliefd kind 1
III.
't Was in de laatste dagen van Juni; de
ondergaande avondzon verguldde nog de
statige heuvelen rondom Namen, terwijl de
dieper gelegen stad zelve in steeds dichter
wordende schaduwen werd gehuld. Hoe
verder de avond vorderde, des te onruster
en somberder fronste zich het gewelfde
voorhoofd van den ouden man, die dicht bij
het geopende venster van waar men een
heerlijk vergezicht had over de heuvelen in
den omtrek, op een rustbed lag, en met ge
spannen aandacht naar het minste gedruisch
pen zij uit. En dit is waaar. in den schijn.
Zou het ons nochtans geoorloofd zijn hun
te vragen of het algemeen stemrecht ooit de
fraaie gemeentekieswet geëischt heef' die
men ons gegeven heeft.
Of het gevraagd heeft van met 26 millioen
nieuwe belastingen overladen te worden.
Of het zoo het verlangen uitgedrukt heeft
van de afschaffing der afschuwelijke mili
taire plaatsvervanging naar de Grieksche
kalenden te verze jden.
Of zoo het zich geuit heeft voor de volko-
mene klerikali. eering des lands.
Het algemeen stemrecht was gretig naar
economiekejhervormingen die men het voort
durend met koppigheid weigert.
Het wist niet dat het Gouvernement eens
zoude beproeven het onderwijs van den ca
techismus verplichtend te maken het wist
niet dat het goud der budgetten de brand
kasten der kloosters zou gaan verrijken.
Indien men dit alles aan dit verminkt en
bedrogen algemeen stemrecht gezegd hadde,
het zou misschien heel anders gesproken
hebben.
Doch het betaamt dat men van dichterbij
oaderzoeke wat die overgroote klerikale
meerderheid waard is.
Men mag zeggen dat zij maar het bedrieg
lijk voortbrengsel is van omstandigheden die
van den vrijen wil der kiezers onafhanke
lijk zijn.
Zij is slechts eene toevallige meerderheid.
Men mout wel bekennen, zegde onlangs
Paul Janson in den Senaat, dat het Gou-
vernement met de eerste stemming, door
de macht van het algemeen stemrecht,
niet gesproten is, de politiek toejuichende
die wij bestrijden.
Dit gouvernement is, inderdaad, grspro-
ten uit eene of meer herstemmingen.
Welnu, wat is eene meerderheid die uit
de herstemming gesproten is. M. Schol-
laert zelve heeft het ons wel willen zeggen
in het vertoog der beweegredenen van de
gemeentekieswet.
luisterde.
Er heerschte eene stilte in de straten, die
een sterk kontrast vormde met het rumoer
dat hier nog voor weinige dagen had ge
woed, toen de Pruisen in bloedigen kamp
de stad hadden ingenomen en gelukkig alle
pogingen van de vijand om de brug over den
Samber omver te halen, hadden verijdeld.
Nu waren, behalve een klein detachement
Pruisen tot bescherming der stad, vrienden
vijand verder voortgerukt op de bloedige
baanalleen gekwetsten en zieken bleven
achter, en dagelijks kwamen er nog nieuwe
bezendingen van die ongelukkigen, die het
overwinnende leger laDgzaam volgden, her
waarts om het medelijden der vijandelijke
en onwillige bewoners in te roepen.
Ook de eenzame officier, die ginds op het
rustbed ligt, heeft zich door een lichte
schram aan de knie genoodzaakt gezien
verscheidene dagen te Namen te vertoeven
hij is innerlijk boos over het ongeval, dat
hem van zijn zegevierende voortrukkende
makkers gescheiden houdt maar wat
baat het I hij moet zich geduldig in 't
onvermijdelijke schikken. Plotseling vernam
men een vasten dreunenden voetstap; eene
lange gedaante snelde dwars de straat over,
bleef een oogenblik voor het geopende ven-
Thans, wordt er ia gezegd, dat de stem-
ming verplichtend is, en dat al de kiezers
gehouden zijn zich bij de eerste stemming
de uiten tusschen de kandidaten, die zich
aan hunne keus aanbieden, is de ballottee-
ring maar slechts uitnoodiging tot de sa-
menspanningen meer...
Is de bekentenis niet kostbaar
Men herinnert zich dat in October 1893
de eerste stemming maar weinig de klerikale
verwachtingen beantwoord had. Liberalen
en socialisten mochten een oogenblik de hoop
koesteren van de overwinning te behalen.
Doch alsdan werd er te Brussel, te Door
nik, te Ath, te Borgworm, eene schande-
lijl e samenspanning, de samenspanning der
vrees, gevormd.
En het is uit die samenspanning dat de
klerikale meerderheid gekomen is.
Men voege daarbij de schandelijke verdee
ling onzer arrondissementen en m°n zegge
ons, met de hand op het hart, of de klerika
len het recht hebben te beweren dat zij den
wil van de meerderheid des lands vertegen
woordigen.
Hunne meerderheid is maar in schijn, in
tegenstand met de echte gevoelens onzer be
volkingen. Zij vindt haren oorsprong in eene
deloyale en volstrekt verbasterde bewerk
stelling van ons vertegenwoordigend stelsel.
De strijd zal hevig zija te Ath voor den
senateurszetel, opengevallen door het over
lijden van den heer d'Oultren ont.
De heer Oswald de Kerchove, oud gou
verneur van Henegouwen en oud-volksver
tegenwoordiger van Ath, zal door de libe
ralen voorgedragen worden.
Te Philippeville. Voor de aanstaan
de kiezing zal M. Mineur zich niet meer
voorstellen te Philippeville. Hij zal vervan
gen worden, zegt men, door M. Lemonnier,
advokaat te Brussel.
ster staan, stak toen, zich bukkende, zijn
gelaat dat door den grijzen knevelbaard er
zeer krijgshaftig uitzag, door de opening en
keek met zijne lichte blauwe oogen uit-
vorschend in 't rond.
Eerst toen hij den misnoegden uitroep
vernam: Wat drommel, Kasper, wat
voert ge toch uit? Weet ge de huis- en ka
merdeur niet meer te vinden? trok het
grijse hoofd zich schielijk terug en trad
Kasper de kamer van zijn meester binnen.
Neem mij niet kwalijk! sprak hij op
zijne gewone siijve manier, ik wilde alleen
maar eens zien, of mijnheer de overste, daar
ik zoolang ben weggebleven, ook in slaap
was gevallen.
De overste was een weinig overeind gaan
zitten en antwoordde ongeduldig: Ik zou in
slaap vallen, terwijl... man, laat mij niet
langer op de pijnbank! Hoe staat het er
meê? Is 't gelukt?
Om u te dienen, mijnheer de overste!
riep Kasper, met zegevierenden blik: Het
is er uit, maar het is er warm genoeg bij
toegegaan 1
Goddank hernam de overste met een
zucht van verlichting; het grootste ge
vaar is dus voorbij en....
[Wordt voortgezet
HET WEEKBLAD
o