VAN IJPEREN IN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Elfde jaar.
Zaterdag 25" Juli 1896.
Nummer 30.
De Glericalen zijn onze Vrienden
Beü nieuw schandaal te Brugge.
Jan van Rijswijck benoemd
STADNIEUWS.
Onze Kermis.
Vuil werk.
Nog de kiezingen.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office cle Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamds artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Als de liberalen in 1884 het bewind
verloren, beliepen de onrechtstreek -
sche belastingen tot 79 millioen.
Dat vonden de sussen veel te veel,
en ze zouden zoo rap aan het bestuur
niet zijn, of dit alles zoo verminderd
worden, daarvoor zouden zij zorgen.
Ja, Kiezers, zij hebben er voor
gezorgd, maar op eene aardige ma
nier, luistert liever.
De clericalen hebben ons de vol
gende geschenken gedaan
Belasting op het vleesch en op het
vee.
Belasting op het meel, het mout,
de boter, de margarine en de haver.
Verhooging der lasten op den ta
bak.
Belasting op den genever.
Zij hebben zoodanig verminderd
dat we nu in plaats van 79. millioen
140 millioen betalen.
Ja, ja, gij hebt gelezen, honderd
veertig millioen, bijna eens zooveel als
in 84bijna de helft van het jaar
lij ksch budget van ons land
En wie betaalt het grootste deel
dier belastingen
Wie anders dan wijwerklieden en
kleine burgers, die van het brood ons
bijzonderste voedsel maken, gaarne
een pijpje rooken en ons een glaasje
bier of van tijd tot tijd een borreltje
goed laten smaken.
Niet waar. Ze zijn de vrienden van
Burger en Werkman
Wij lezen uit den Brugschen Beiaard.
Onze clericale besturen weten waarlijk
niet meer wat uitgevonden om clericale in
richtingen te stichten met het geld, dat aan
Jan en Alleman toebehoord en dat zij slechts
mogen beheeren en gebruiken voor doelein
den door de wet bepaald.
Zij begonnen met het Seminarie, de pa
rel der eigendommen van de stad, voor
éen appel en éen ei aan den Bisschop te ver-
koopeD
Daarna verleenden zij hulpgelden aan de
aangenomen kloosterscholenin den beginne
bedroegen zij 30.000 frsin tien jaren tijds
zijn ze gestegen tot 60.000 francs 's jaars.
Langs hare zijde zou de Commissie der
Hospicen het beginnen bont maken met de
gelden, die zij moet beheeren.
Maar wij vernemen uit verscheidene ver
trouwbare bronnen, zou ze inderdaad er toe
besloten hebben 20.000 franks te beste
den aan het bouwen eener kapel ter eere van
den gelukzaligen Idesbaldus 1
De armen van Brugge en al diegenen die
het wel meenen met het wijs beheer der gel
den der Hospiciën, zullen schande spreken
over zulke beslissing
De inkomsten der Hospiciën zijn besteed
voor het onderhoud van zieken, gebrekkigen
en ouderlingen, die arm zijn.
Is er te veel geld in :kas, is er overvloed
iets dat wij sterk betwijfelen, het wor
de gebruikt om verbeteringen in te voeren
ten voordeele van al deze lijdenden, om bij
voorbeeld beter voedsel aan de oude luitjes
uit de Potterie te bezorgen.
Welk nut kan er ontstaan uit het opbou
wen van eene Kapel
Zijn er dan nog geene kapellen en bid
plaatsen genoeg in onze gelukzalige stad?
Wil men er nog eene bij bouwen, dat men
zich richte tot de rijke edellieden, tot de zoo
genoemde afstammelingen van den gelukza
lige en tot al de rijke kwezels en dibben, die
altijd geld overhebben voor kerken en kloos
ters en stoeten, maar men ontneme het niet
aan zieken en arme sukkels 1
Indien de clericalen meenen, dat zij den
wassenden vloed van 't socialisme zullen
tegenwerken, met zulke schreeuwende mis
bruiken ten nadeele van den werkerstand te
plegen, bedriegen zij zich deerlijk 1
Maar ook de werkerstand zou zich deer
lijk bedriegen, met te meenen, dat socialis
ten alléén dergelijke misbruiken aanklagen
en aan de kaak stellen.
De houding van den bepaald antisocialis-
tischen Beiaard bewijst het genoeg.
In naam van de liberale burgers en werk
lieden van Biugge, teekenen wij krachtda
dig protest aan tegen het voornemen of te
gen de beslissing van den Beheerraad der
Hospicen en drukken de vaste hoop uit, dat,
zoo de beslissing van 20.000 fr. te verklet
sen aan het opbouwen eener kapel, nog iets
is genomen, zij nooit zal genomen worden.
Zij zou een schandaal daar stellen
Is zij integendeel genomen, dan drukken
wij de niet min vaste hoop uit, dat er ten
minste één raadsheer zal gevonden worden
om aan den gemeenteraad voor te stellen
desnoods ue begrooting der Hospicen te ver
werpen, indien deze som van 20.000 fr. er
op voorkomt en dat de Raad niet zal aarze
len dezen weg in te slaan.
Al deze geldverspillingen voor kerk en
kloosters hebben maar te veel misnoegen
verwekt en koorn naar den socialistischen
molen gedragen
't Is tijd geene nieuwe brandstoffen aan
te brengen
De algemeene vreugdige 'opschudding in
heel het land verwekt door het nieuws dat
Jan van Rijswijck eindelijk tot burgemeester
van Antwerpen is benoemd, zegt op de wel
sprekendste wijze hoe oprecht en onverdeeld
de jonge Vlaming geacht en bemind wordt
die zoo meesterlijk de belangen onzer groote
handelstad bestuurt. Maar nog veel welspre
kender zegt zij welke onvergeeflijke fout ons
clericaal staatsbestuur beging met uit klein»
geestigen wrok, die benoeming zoolang uit
te stellen.
Jan van Rijswijck en zijne liberale vrien
den hebben over die politieke fout niet te
klagen. Niets en niemand kon de populariteit
van onzen Vlaamschen standaardman zoo
onverhoopt en reusachtig doen wassen, als
die kortzichtige verdaging van iets dat men
toch wist te zullen moeten doen.
De 1000 stemmen die Jan van Rijswijck
meer dan zijne lijstgenoten bekwam, de on
voorziene groei der liberale krachten in
Antwerpen zijn duidelijke teekens ten bewij
ze dat de fouten eener politiek altijd ten
bate strekken van hare vijanden.
Laat ons dus het clericaal gouvernement
danken voor zijne daat van kleinverstandige
onverdraagzaamheid, al zoozeer als wij onzen
goeden vriend Jan en 't volk van Antwerpen
proficiat wenschen omdat alles nu eindelijk
gesteld is op de plaats waar het zijn moest 1
Leve dus Jan van Rijswijck en dat hij,
als burgemeester der scheldestad, nu maar
gauw den wensch aller Vlamingen helpe
vervullen, al moest hij daarvoor, tijdelijk
wat water in den wijn der stede van Ant
werpen doen gieten de verheffing van
Benoit's muziekschool, tot Vlaamsch Conser
vatorium van den staat, waarbij Peter Benoit
geheel en al, onder gezagsopzicht, op den
zelfden voet gesteld worde als meester Ge-
vaert te Brussel.
Dan zullen wij nog eens zoo warm roepen
Leve de redder onzer Vlaamsche muziek I
Leve Jan van Rijswijck 1
«O
Leve de vreugdBij acht dagen is het
kermis en de vermakelijkheden zullen niet
ontbreken.
Het overgroot en schoon gedrukt pro
gramma dat de feesten aankondigd heeft
iedereen met verwondering geslagen. Nog
nooit, sedert dat Yperen bestaat, is er zoo
eene onbeduidende kermis aangekondigd.
Geheel het programma kan in drie artikels
samengevat worden
1° Hondenloopen, 2° Groot Concert,
van Klokke Roeland, 3° Schieting
naar den trachter voor de Pompiers.
Dit laatste is nog het beste van allen en
zal veel levendigheid in de stad brengen.
Want wij vragen het u eens, wie in Go-
des naam zal naar de stad komen om hon
den te zien loopen of een Concert bij te
wonen, dat gratis, pro-Deo pour rien en
voor niet gegeven wordt, als men zich
zelvë~wil veroordeelen om van achter aan
te blijven rechtstaan, maar dat vijftig cen
tiemen kosten moet wanneer men eenen
stoel wil.
Komaan, die grappenmakers, die wilden
dat een groot deel van het minneplein gra
tis afgestaan werd voor het werkvolk, tij
dens de koersen, geven nu een kosteloos
cncert voor iedereendie niet zitten
wilen waar de onvoorbehoudene plaat
sen zoo schaars mogelijk zullen zijn.
Kortom, de Tuindag zal den neringdoe
ners nog eens veel profijt bij brengen't
legt er goed op aan. Van den maandag reeds
al de stad zoo stokke dood zijn als eene boe-
renparochie, en lang zal het niet meer du
ren eer Yperen zal mogen vergeleken wor
den aan Zoetenaye.
En dit alles hebben wij te danken aan de
volksvrienden, de voorstanders van koop
handel en nijverheid, de beschermers en
verdedigers van het werkvolk, in een woord,
aan die kruisbrave katholieken die bezig
zijn met Yperen in een klooster, of nog be
ter, in een kerkhof te herscheppen.
Iedereen in Yperen is verwonderd al met
eens de schoone muren van het Nieuw-
werk beplakt te zijn met allerhande affi-
chen, die vroeger hunne plaats vonden bij
de donkerpoort.
Men vraagt zich af welk de regel van de
zen maatregel zijn mag; wil men nu het
Nieuwwerk in een Vuilwerk veranderen?
Wij zouden er nog eenigzins over kunnen
hadden onze oolijke bestuurders de voorzorg
genomen een bord te doen vervaardigen
waarop men de aankondigingen plakken
kon, dan ten minste zouden de net gekuisch-
te grezen, die de schoonheid van het Nieuw
werk uitmaken, niet bemorsd zijn met offi-
cieëlen pap, die hen een walgelijk voorko
men zullen geven.
Nu, 't betert alle dagen, wij zullen nog
vele zien en ondervinden onder 't gebenedijd
jappersbestuur.
De boeren, die zoo luide riepen dat zij hun
nen man met vertrouwen zouden naar de
Kamer zenden om er hunne nu zoo verwaar
loosde belangen te behartigen, hebben zich
eens te meer door de zwartrokken laten
paloeteren en op de stoopkens trekken.
Uit vrees eene doodzonde te bedrijven,
lieten zij meest allen den heer P. Lefevre in
den steek en zoo ^ing deze den dieperik in
met 13938 stemmen. De zwartjes, die met
een ei zaten zoo dik als een kinderhoofd,
moesten den zeer katholieken Lefevre bij de
buitenlieden doen doorgaan voor een libe
raal, een socialist en met de hel dreigen
om de godzalige kadodders boven water te
houden.
Hunne zegepraal is echter niet groot en
moet hen zeer voor de toekomst doen vree
zen. Twee duizend stemmen minder aan
Yan Merris en deze kwam in ballotteering
met Lefevre die dan heel zeker ging gekozen
worden, want ook de socialisten, de witte
briefjes en nog vele anderen gingen hunne
stem aan boer Lefevre geven en dezen verre
verkiezen boven den onbekenden gebuisden
advokaat, den verwaanden hansworst uit
Poperinghe.
Onze volksgezinde pagadders verloren ten
andere nagenoeg 5000 stemmen op 2 jaren
tijds in ons zoo godvreezend arrondissement.
Dat moet hun zwaar op de maag liggen en
hun bittere overwegingen ingeven.
De socialisten hebben hier boven de 4000
stemmen behaald en dat is zeer veel, wan
neer men nagaat dat zij een paar jaar gele
den nog op alle dorpen enkel het tipje van
hunnen neus behoefden te laten zien om
eene ranseling van eerste klas op te loopen.
Moesten zij van de eene kiezing tot de vol
gende eens die propaganda volhouden, wel
nu, ge zoudt wat zienwant hun program
ma dringt gemakkelijk door bij de eenvou
dige menschen en eens dat die denkbeelden
in het brein onzer buitenlieden zullen ge
ankerd liggen, niemand zal ze er nog uit
roeien kunnen, want onze landlieden heb
ben den kop hard en de gedachten stevig
ingeworteld.
Dat ondervindt men dagelijks, wanneer
wij pogen hunne zienswijze over het eene
of andere te wijzigen, stuiten wij op de be
lachelijkste vooroordeelen. Dat de kerikalen
het zich voor gezegd houden, eens dat de
buiten hun ontsnapt, het zal voor goed zijn
en hun rijk zal amen en uit blijven. Ook de
liberalen, die hier eenvoudig weg indomme
len, hebben goed uit de oogen te zien, wil
len zij zich niet zien verdringen door de
HET WEEKBLAD
tr