YAN IJPEREN EK HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Liberale Associatie
van Xeperen.
Elfde jaar.
Zaterdag 19" September 1896.
Nummer 38.
Herziening der Kiezerslijsten.
Kieswetten.
Scholen afgeschaft.
Scholen met God.
STAÜNIEÜWS.
Hoe gedaan om wel te doen
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoneen 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoneen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle lioegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Het bureel der Liberale Associatie
doet eenen dringenden oproep aan de
kiezers die, tijdens de laatste kiestijd-
perk, bestatigd hebben dat zij op de
kiezerslijst niet waren ingeschreven
of het niet waren met het getal
stemmen, waarop zij recht hebben
het moedigt ze aan bij hunne onder
linge gemeentebesturen hunne rech
ten te doen gelden.
De kiezers die van wege een ge
meentebestuur melding zouden ont
vangen van hunne naamuitschrab-
bing of van de vermindering hunner
getal stemmen worden verzocht, van
hunne bewijsstukken voorzien, zich
te wenden tot het bureel der Liberale
Associatie, Seminariestraat, de Zon
dagen van 11 ure vóór- tot 1 ure
nanoen en al de dagen der week van
5 tot 7 ure 's avonds.
Het laatste verwijl om voor de ge
meente overheid te reklameeren ein
digt met 31 October aanstaande.
Niemand is het onbekend hoe de
uitslagen onzer kiezingen meestal de
verloochening zijn van de openbare
opinie, door de duizenden middelen
van vervalsching, welke aangewend
worden om toch maar eenige stem-
mekens boven te geraken.
Iedereen weet ook hoe onnauw
keurig soms die uitslagen en den
eerste gekend zijn, en soms wel eens
slecht geproklameerd worden.
Men heeft zich alleen te herinneren
wat al veranderingen naderhand zijn
moeten gebracht worden aan de uit
slagen der laatste gemeentekiezingen,
met de toepassing van het beruchte
quorum ofte evenredige vertegen
woordiging, in schijn.
Men ga eens de uitslagen na dqr
algemeene verkiezingen op 5 Juli
en zegge dan in hoeverre de tegen
woordige Kamer de uitdrukking is
van den wil des lands. Wij laten de
onzedelijke, monsterachtige ballotee
ringen van 12 Juli daar.
Ook de uitslag der laatste provin
ciale kiezingen toont aan dat onze
kiesstelsels gansch en geheel opstaan
tegen het recht en den wezenlijken
toestand in ons land.
Na zoovele proeven zou men toch
tot de overtuiging moeten gekomen
zijn, dat het stelsel der volstrekte
meerderheid met de overgroote ar
rondissementen zijnen tijd heeft ge
had dat het niet meer te vroeg is,
wil men erge gevaren te keer gaan,
gaan, om tot de werkelijke vertegen
woordiging des lands te komen.
Zijn de gekozene van Antwerpen,
Brussel, Gent, enz., deze dier mach
tigste centers, ofwel zijn zij aan het
verlichtste deel van het land opge
drongen door eene geringe meer
derheid van landlieden die zich zoo
veel om den gang van zaken en de
toekomst des lands bekommeren als
een kieken om een goudstuk
De splitsing der groote arrondis
sementen in kleinere omschrijvingen
is het eenige middel om daaraan te
verhelpen. Men werpt op dat men
alsdan eigenlijke vertegenwoordigers
der groote steden en socialistische
afgevaardigden der nijverheidscen
trums in de kamer zou zien.
Zulks bespraken wij hier reeds.
Dan zou men alle de belangen ge-
kelijk zien opreizen, en uit de botsing
derzelve zou misschien wel het licht
kunnen ontstaan.
Met het stelsel der één-of twee-
namige lijsten zouden de vertegen
woordigers ook met veel meer kennis
van zaken kunnen gekozen worden
de waarde der kandidaten zou beter
gekend zijn dan nu, daar meestal een
groot getal nulliteiten op eene groote
lijst voorkomen.
Zoo het stelsel der eennamige
lijsten moest toegepast worden zouden
de kantons Oostende, Kortrijk en
Yperen ongetwijfeld liberalen be
noemen.
De regeering gaat voort zijne be
zorgdheid te toonen voor het openbaar
onderwijs met, een voor een, de ge
meentescholen af te schaffen, vooral
meisjesscholen, daar waar de ge
meentebesturen een handje toesteken
om dit vaderlandsch werk te ver
richten.
Sedert vijf dagen heeft het Staats
blad niet min dan vijf koninklijke
besluiten afgekondigd waarbij zooveel
gemeentescholen werden afgeschaft,
waaronder vier meisjes- en eene
jongenschool.
Te weten
Den 9 september, afschaffing der
jongenschool te Zuidschote.
D?r. 11 id., afschaffing de meisjes
school te Callerelle (Henegouwen).
Den 12 id., afschaffing der meisjes
school te Archennes (Brabant).
Den 13 id., afschaffing der meisjes- j
school te Opitter (Brabant) en te
Ruette (Luxemburg).
De redenen die worden ingeroepen
om die afschaffingen te wettigen zijn
natuurlijk altijd dezelfde, eenerzijds
de weinige leerlingen die de school
telt, anderzijds de slechte toestand
der gemeentelijke finanties.
Doch de doorslaande reden, deze
die in de meening van het hooger
bestuur aan alle andere beweegre
denen den pas afsnijdt, is hier
spreekt de Moniteur «dat er in die
gemeente eene private school bestaat,
die ondersteund wordt en er bijgevolg
op voldoende wijze aan de vereischten
van het onderwijs is voldaan».
Dus, het is goed begrepen.
Telkens dat in eene gemeente de
eerwaarde zusterkens eene school
zullen openen om concurrentie te
maken aan de gemeenteschool, en
zoo de eerste te veel te lijden heeft
door de tweede, zal het gemeentebe
stuur gemachtigd worden de aan
vraag tot afschaffing te doen en de
regeering zal gereedelijk die vraag
inwilligen:
Is het dan te verwonderen, dat dit
princiep tot wet verheven zijnde, de
gemeentescholen verdwijnen in al He
dorpen waar de pastoor heer en
meester is.
Wat nu de vrijheid der vaders van
familie betreft, wat aangaat de vrij
heid van geweten, waarmede door de
katholieke minderheid ten tijde der
ongelukswet danig werd ge
schermd, daarmede wordt nu fijntjes
gelachen, sedert die minderheid de
meerderheid is geworden.
Ook ten slotte, indien de vaders
van famillie hunne kinderen niet
naar de nonnenkensschool willen
sturen, zal niemand hen dwingen. Zij
mogen de kleuters gerust te huis
houden.
De kalot is voor de vrijheid, ziet
ge
Daar zijn nu de uitslagen zulke
boom, zulke vrucht en zulke school,
zulke leerlingen.
De Brugsche Beiaard herinnert dat
er te Brugge, in anderhalve maand
tijds, twee moorden en twee moord
pogingen plaats hadden. Had onze
confrater nog vier dagen gewacht
met de afkondiging zijns artikels, hij
had er nog vier moorden en moord
pogingen rond Brugge kunnen bijvoe
gen, namelijk Stalhille, te Knocke,
te Uytkerke en te Zuyenkerke.
Bijna al de daders dier gruwelen
zijn nog geen dertig jaar; zij werden
geboren in het begin der jaren zeven
tig en gingen ter school in 1880, 't is
te zeggen, in vollen schooloorlog, bij
broertjes enkoeiwachters.t.t. zeggen,
meesters met God, maar zonder
diploma en zonder vakkennis.
Waarachtig Gods! men zou zeggen dat
iedereen het op 't Weekblad gemunt heeft
liberalen en socialisten werpen het den steen
toe en zouden het vernielen, ware 't in hunne
macht.
En waarom
Iedereen kent de snoode aanvallen van le
Progrès omdat wij ons veroorloofden een
onpartijdig verslag te geven over het Concert
van 2 Augusti. Iedereen weet dat le Progrès
woedend was omdat wij zijne zienswijze niet
deelden en hij ons dreigde een maalslot aan
den mond te leggen. Doch het geblaf van
dat keffertje kon ons niet bang maken, wij
stelden den franschen confrater op zijne
plaats en wij dachten dat het daarbij blijven
zou. Maar helaas!...
Verleden zondag lazen wij aan de hoeken
der straten eenen plakbrief, waarin eenige
burgersbladen uitgescholden werden als
rotte visch, en doorgingen alsjudassen, ver
raders en lafaards.
Ziehier het meesterstuk dat wij bedoelen.
Aan de werklieden, schrijnwerkers en
timmerlieden.
Kameraden
Eenige burgersbladen der stad die zich
nog wel eer.s volksgezind durven noemen
doen een oproep tot u om uwe werkbroers
welke te Brussel sedert 5 weken in werk-
staking zijn, voor beter loon te gaan on-
derkruipen.
In naam der eerlijkheid protesteeren
wij tegen de handelwijze dier zoogezegde
volksgezinde bladen.
Timmerlieden van IJperen
Gij zult die MISDAAD niet begaan van
uwe STIELGENOTEN TE ONDERKRUI-
PEN, gij zult met verachting weigeren de
rol van Judas te spelen in de beweging tot
verbetering in uw lot.
Kameraden
De werkbazen van alle politieke kleur
geven elkaar de hand om de werklieden in
hunne strijd te doen mislukken; toonen
wij ook zonder onderscheid van politieke
denkwijze solidair te zijn voor onze moe-
dige makkers van Brussel .en in plaats van
hun te onderkruipen, ondersteunen wij
hen zooveel wij kunnen.
Aldus handelende, zult gij toonen meer
waardigheid te bezitten dan al de uitbuiters
te samen en dan deze welke zich de hand
leenen in hun uithongeraarswerk.
Namens den Vrijzinnigen Volksbond 'van
IJperen.
Bij het lezen van dezen naamloozen plak
brief bekreunden wij ons weinig om deze
beschuldiging, maar hoe groot was onze ver
wondering toen wij vernamen dat in de
meeting, door gezel Lampens in den Volks
bond gegeven, deze spreker hevig protest
had aangeteekend tegen het schrijven van een
vlaamsch liberaal blad dezer stad. Er was
geen twijfel meer, de beschuldiging was te
gen hel Weekblad gericht en de verwen-
schingen die de spreker tegen ons uitbraakte
waren schrikkelijk!
HET WEEKBLA