VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yperen en het Arrondissement.
«EENDRACHT MAAKT MACHT.»
Veertiende jaar
Zaterdag 25" Augusti 1900.
Nummer 34.
De Kerk in Amerika.
De lijst Lambot en Cie.
Rekwisitorium van een duitsch ka
tholiek blad tegen de missionaris
sen in China.
Het zuiver Algemeen stemrecht.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
«n onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Welk is de toestand der Kerk in de
Verecnigde Staten? Het is de Kerk
in eenen vrijen Staat. En zij bevindt
zich goed in hare vrijheid.
De Amerikaan heeft dikwijls geen
stellig wel afgeteekend geloof, maar
hij heeft een waren godsdienstigen
grond. De godsdienst, de eerbied, de
liefde voor den godsdienst dringt in
alle instellingen- Wij hebben bij ons
apostels van godloochening en onge
loof; hunne denkbeelden verspreiden
zich niet in het land't is ter eere
van het Amerikaansch volk dat ik
dit zeg. Het bemint de stofaanbidders
niet, die hem zeggen, dat het geen
enkele hoop heeft buiten de aarde,
die aldus spotten met zijn zedelijke
en lichamelijke ellenden. Het gevoelt
behoefte zijne ziel te verhellen en het
geluk hooger te zoeken.
Wij hebben in Amerika onze natio
nale godsdienstige feesten. Ieder jaar
kondigd de voorzitter der Vereenigde
Staten af dat dien dag zal bestemd
zijn om den Hemel dankgebeden te
sturen voor de weldaden door God
gedurende het afgeloopen jaar aan
het land verleend.
Wij hebben onze aalmoezeniers
van het Congres en der verschillende
wetgevingen nooit worden de ver
gaderingen geopend zonder dat een
gebed uitgesproken wordt.
Nooit heeft een openbaar feestmaal
plaats zonder dat een dienaar van de
eene of andere Kerk gevraagd wordt
om den zegel des Hemels over de
vergadering in të roepen. Dit alles
is voorzeker schoon. De zondag
wordt bij ons derwijze gevierd, dat
deze verwonderd staan die ons voor
de eerste maal zien. Er ligt daarin
een zeer diep godsdienstig gevoel dat
ons hooge verwachtingen voor de
toekomst schenkt.
Er is in de Vereenigde-Staten gee-
ne gestichte Kerk. Al de belijdenis
sen, de katholieke Kerk, al. de pro-
testantsche vormen, de Israëlietsche
Kerk, zijn voor de wet volstrekt ge
lijk en allen leven onder het gemeen
zaam recht.
Elke parochie vormt eene burger
lijke maatschappij die hare eigen
dommen bezit, welke zij kan verkoo-
pen of vermeerderen naar beliefte.
Volgens onze wetten is het zeer ge
makkelijk godsdienstige burgerlijke
maatschappijen in te richten. De wet
beschermt al onze rechten, zonder
ons bijzondere voorrechten toe te
kennen. Het gouvernement ontslaat
van de belastingen de kerken, de
godsdienstige scholen, de hospitalen,
de weeshuizen; want, zeggen de
Amerikanen, al die instellingen zijn
voor ons eene groote zedelijke macht
waaraan het land behoefte heeft;
deze liefdadige instellingen vermin
deren de belastingen, en het is we
zenlijk eene zedelijke kwestie voor
ons ze aan te moedigen.
Iedere Kerk houdt zich recht door
de vrijwillige bijdragen harer aan
hangers. Ofschoon wij zeer man
haftig zijn in ons geloof, leven wij
beleefd in vrede met al degene die
andere geloofsbegrippen hebben,
want onder het gemeenzaam recht
moet men, om onze rechten te heb
ben, deze rechten toekennen aan
anderen.
De Kerk van Amerika is voorzeker
de Kerk van het volk. Onze priesters,
onze bisschoppen, zijn allen verkleefd
aan het volk zij leven tusschen het
volk dat hen erkent al zijne bescher
mers en zijne vrienden. Wij geven
zonder twijfel, veel tijd aan het hei
ligdom en aan de sacristijmaar wij
slachtofferen ook veel voor het open
baar leven.
Gij zult wellicht verwonderd zijn
mij te hooren zeggen, dat ik te Sint-
Paulus, bijna zooveel redevoering
over de nijverheid, den landbouw, de
spoorwegen en de maatschappelijke
kwestiën uitspreek, als ik er doe in
den preekstoel. Ik herinner mij, ver
leden jaar eene groote redevoering
gehouden te hebben voor de werklie
den van den ijzerenweg, en 's ander
daags sprak ik in eene vereeniging van
voorzitters van den ijzerenweg der
Vereenigde-Staten.
Sprekende tot de werklieden, heb
ik mij den vriend en verdediger van
al hunne rechten getoond. Een dag
blad zegde 's anderdaags dat ik eene
ruwe taak had om vervolgens aan de
voorzitters der ijzerenwegen, aan de
millioenbezitters van het land te be
vallen. Ik heb mij zeer goed uit den
slag getrokken. Ik heb hun gezegd
Mijne heeren, toen ik gisteren
avond aan de werklieden hunne rech
ten toekende en toen ik hun zegde
dat zij hunne rechten moesten verde
digen, verdedigde ik de uwe, want
gij hebt uwe rechten, wanneer gij
den werklieden hunne rechten toe
kent. Mgr. Ireland.
Wij begrijpen gemakkelijk al de verlegen
heid van het Journal en de vurige begeerte
die het gevoelt zijne lezers te doen gelooven
dat de katholieke partij noch het Journal
nooit iets gemeens hebben gehad met de lijst
Lambot en Cle; «dat het ten onrechte is dat
wij deze lijst de lijst der klerikale verval-
schers noemen.
Wij houden onze denkwijze over deze
twee punten staande tegen het Journal, dat
om ons te weerleggen maar een ellendigen
woordenvloed aan den dag brengt, wij halen
feiten aan dat het Journal d'Ypres zelf niet
zou durven logenstraffen.
1° De lijst Lambot en Cle is door de kle
rikale partij verwekt geweest.
Inderdaad.
a) De kandidaten zijn voorgesteld geweest
door 3 klerikalen van Wervick;
b) De onderteekenaars der voorstellings-
lijst waren bijaa allen leden der katholieke
Jonge Wacht van Yperen, en van andere ge
lijke maatschappijen van het arrondisse
ment
c) 't is een klerikale kiesdraver, wel ge
kend bij den opstellingsraad van het Journal
een genaamde 't Jeppen. die de handteekens
aangewerfd heeft;
d) De kandidaten, wier mildheid overdre
ven is geweest, zijn in houdende betrekkin
gen geweest, gedurende den kiestijd, met
twee klerikale hoofdmannen van Waasten;
e) Daags na de kiezing is de socialistische
kandidaat gezien geweest toen hij uit het huis
kwam van een klerikalen hoofdman van
Waasten
2° De klerikale partij heeft deze lijst
onder hare bescherming genomen.
Inderdaad.
a) De socialistische kandidaten zijn in aan
houdende betrekkingen geweest gedurende
en vóór den kiestijd met twee klerikale
hoofdmannen van Waasten
B) Geen een der klerikale Jonge Wachten
onderteekenaars der lijst is uit de partij ge
sloten geweest. De hoofdmannen der partij
van de orde gaan voort met hen te verkeeren
in het Volkshuis en elders
c) Het Journal d' Ypres neemt de verdedi
ging dezer lijst op, met te pogen te bewijzen
dat er geene vervalsching geweest is maar
enkel onregelmatigheden.
3° De lijst Lambot bevat valsche hand
teekens.
Het Journal zegt ons: Er zijn geene ver-
valschers geweest. Er zijn onregelmatighe
den begaan geweest. Broeders hebben den
naam hunner broeders gesteld, die min in de
schrijfkunst ervaren waren dan zij, zonen
hebben geteekend voor hunnen vader of
vrouwen voor hunne mans, zonder het minste
slecht inzicht en denkende alzoo te mogen
handelen. Maar in den juisten zin, zijn er
geene vervalschers geweest.
't Is klaar, het Journal verdedigt.... maar
op eene onbehendige wijze.
Wij hebben de handteekens waarvan het
Journal spreekt nooit voor valsch beschul
digd. Wij hebben gezegd dat het daar hand
teekens zonder waarde gold.
Maar wij hebben valsche handteekens doen
uitkomen in de volgende gevallen
Vervalsching.
1° Twee handteekens zijn verworpen ge
weest door het hoofdbureel als valsch voor
komende. Het zijn deze van Clinckemaille
Ivo, metser te Yperen, en Clinckemaille
Isidoor, insgelijks metser te Yp :ren.
2° De heer Maerten Henri is als onder-
teekenaar op de lijst gebracht, nu, hij kan
niet teekenen.
3° De heer Odent August, herbergier,
Blindeliedenstraat, 15, te Yperen, is als on
derteekenaar op de lijst gebracht. Welnu,
zijne vrouw is den zaterdag 19 Mei in het
bureel der liberale Associatie komen verkla
ren dat haar man sedert 15 dagen te Fives
was bij Rijsel. Dat hij sedertdien niet te huis
was geweest. Wat meer is dat hij niet kan
teekenen.
4° De heer Kimpe Auguste, wever te
Ploegsteert, als onderteekenaar der lijst
Lambot en Cu voorkomende, heeft ons ver
zekerd niet te kunnen teekenen.
Wij zouden de lijst kuonen volledigen. Wij
hebben gemeend dat het nutteloos was ons
betoog verder te drijven.
Aan het gerecht komt het toe te onderzoe-
zoeken wie die handteekens gezet heeft, voor
al dat van August Odent.
Daarna als het onderzoek moet uitloopen
op een ontzaggelijken schaterlach, mag
men zich afvragen op wiens kosten het
Journal dYpres zich die zoete voldoening
zal verschaffen.
Het nieuwe Beiersch Landsblad orgaan van
het Beiersch katholiek midden, drukt de vol -
gende nota
Zijn de missionnarissen voor het meeste
deel achtbare personen, de bekeerden in-
tegendeel, zijn in grooten deele aller ach-
ting onwaardig. Het is dus geenszins te
verwonderen, dat de kristene chineezen de
welgekomenen bij de Europeanen zeiven
niet zijn.
In al de bladen van Shangaï, die aankon-
digingen voor personen geven, leest men in
groote letters: geen bekeerden.
Waarom?
Het groote ongelijk der missionnarissen
is dat zij meenen dat het hunne plicht is
den eersten den besten deugniet te bescher-
men, welke bewijst kristen te zijn. Indien
de missionnarissen de gelijke rechtvaar-
digheid voor iedereen uitoefenden zouden
zij op zich den haat van het volk en de
misachting van de overheid niet laden, en
zij zouden de oorzaak niet zijn van zeer
gerechtigde beschuldigingen.
Dit ter overweging van de priestersschrij
vers van het brooddievenorgaan, die zoo hoog
oploopen met de boerenkinkels, die hun ge
mak gaan zoeken in verre, vruchtbare stre
ken en die men nooit of zelden ontmoet in
koude, onvruchtbare aarden.
't Is in China gelijk te IJperen en elders
met de huidige klerikalen. Ze zijn onverdraag
zaam, twist zaaiers en gemeen. Al de schoe-
liës, slechterikken, nietdeugen en luiaards
zijn hun welkom.
Ziet eens het Volkshuis, en de handelwij
ze van onzen koekoedoe.
't Is volgens de dagbladen, zoowel katho
lieke als andere, den walg en den nijd ver
oorzaakt onder het Chineesch volk, door de
gemeene handelwijze der missionnarissen,
die de hoofdoorzaak is van den opstand.
Allen zijn wij het eens dat de laatste kie
zingen bewezen hebben dat het algemeen
stemrecht eene der hoogste vereisohten is
van den huidigen staat van zakenook staat
het overal aan het orde van den dag. De laat-
HET WEEKBLAD