Vrijzinnigheid of Liberalismus. Politiek Ideaal. De kleine geheimen van het Vatikaan Huldebetoon aan Krüger. vraag werd verworpen, beroep mogen aan- teekenen tegen dit besluit bij den gouverneur der provincie. Wat de beslissingen betreft, waarbij de aanvragen om toelagen werden ingewilligd, kan de gouverneur, van ambtswege, binnen de maand na het ontvangen der stukken, be roep aanteekenen wegens het niet bestaan van eene der voorwaarden, bij 1°, 2°, 3° en 4° van artikel 1 voorziendit beroep zal on- middelijk aan den belanghebbende bekend gemaakt worden. Art. 11. Er zal over dit beroep uitspraak gedaan worden door eene commissie, te dien einde bij ministerieel besluit ingesteld en bestaande uit eenen afgevaardigde van het Staatsbestuur, eenen afgevaardigde van den Hoogeren Arbeidsraad en eenen afgevaar digde van de Bestendige Deputatie van den provincieraad. Elk lid zal een plaatsvervan ger hebben, die, in geval van verhindering, in zijne plaats zal optreden. Er kunnen verscheidene commissiën der provincie, naar de vereischten van den dienst ingesteld worden. De commissie doet uitspraak binnen de maand, te rekenen van den dag waarop het beroep voor haar gebracht is, na de noodige onderzoeksmaatregelen te hebben genomen zij maakt hare beslissing aan den belang hebbende en aan den gouverneur bekend. Tegen deze beslissing is er geen beroep. Art. 12. Na afdoende uitspraak worden destukken door den gouverneur, tot uitkee- ring der toelagen, aan den Minister van Nijverheid en Arbeid overhandigd. Art. 13. Mei 1902 zal het departement van Nijverheid en Arbeid in de maand Januari van elk jaar, aan de burgemeesters de naam lijst mededeelen van de personen die in hun ne gemeente verblijven en reeds de jaarlijk- sche toelage van 65 frank verkregen hebben. De burgemeester zal op deze lijst de sterf gevallen en veranderingen van woonplaats vermelden; hij zal de personen aanduiden die niet meer schijnen te voldoen aan de vereischte voorwaarden om voornoemde toe lage te genieten. Hij zal binnen de maand de aldus gewij zigde en volledige lijst aan het Bescher- mingscomiteit overmaken, dat tot een nieuw onderzoek zal overgaan, aangaande de per sonen wier staat van vermogen zou veran derd zijn. Da personen, die van verblijfplaats veran deren, zullen, het volgende jaar, de toelage slechts kunnen genieten ten gevolge van eene nieuwe uitspraak van het bevoegd Be- schermingscomiteit ingevolge eene nieuwe aanvraag en na het onderzoek, bij artikel 7 en volgende van dit besluit voorzien. Art. 14. Onze Minister van Nijverheid en Arbeid is belast met de uitvoering van dit besluit. Gegeven te Parijs, den 20n October 1900. LEOPOLD. Van 's Konings wege I)e Minister van Nijverheid en Arbeid, Bon SüRMONT DE VOLSBERGHE. De Minister van Financiën en Openb. Werken, P. de Smet de Naeyer. Den Iieere Voorzitter van het Bescher ming scomiteit der werkmanswoningen en der instellingen van voorzienigheid van Heer Voorzitter, Overeenkomstig de regelen vastgesteld bij koninklijk besluit van 20 October 1900, heb ik de eer voor het jaar 19.., de toelage van 05 frank aan te vragen die bij artikel 9 der wet van 10" Mei 1900 op de ouderdomspen sioenen is voorzien. Aanveerd, Heer Voorzitter, de verzeke ring mijner onderscheidene achting. (Handteeken.) Naam: Voornaam: Gemeente straat, nr Inlichtingen betreffende den aanvrager. Datum der geboorte Nationaliteit: Gemeente Vcrblyf straat, nr Inlichtingen aangaande den echtgenoot en de hinderen van den aanvrager Ouderdom Loon andere bestaanmiddelen Echtge noot Beroep vong huidig Ziedaar een paar woorden, waar mede er ongelooflijk veel wordt ge schermd. Wat er al inkt om ver schreven en woorden om verbruikt zijn, is niet te zeggen; hoeveel haat en nijd er om verwekt is en wordt, is niet te bedenken wat er tal van menschen om vervolgd, verdrukten gebroodroofd zijn is niet te beschrij ven. Onze vaderlandsche geschiedenis is ook slechts eene aaneenschakeling van worstelingen van liet liberalis mus tegen de overmacht. De lijfeige ne die werd gekerkerd door den leen heer was een strijder om vrijgezind- heid; de gemcentenaars, door de de gens der edelieden doorboord, waren verdedigers van het liberalismus. Die duizende Belgen, die door het spaansch gebroed werden gerad braakt, gehangen, verbrand en op allerhande onnoemelijke wijzen wer den gemarteld, waren zoovele hel den, die voor het liberalisme hebben gestreden. En in onze dagen nog hoe menig misbruik wordt er niet aange stipt, gepleegd door overmacht op het liberalismus, Ons werkvolk, onze neringdoeners, onze beambten van allen aard voelen loodzwaar het juk der kortzichtige en verdorvene opper macht op hunne schouders wegen die heilige vrijheid wordt dagelijks, als eene machtelooze maagd, die in wulpsche handen valt, bezoedeld door degenen zeiven die voor last hebben ze te beschermen En nochtans, toen wij de zaak in haar eigen beschouwen, is er mis schien niets schooner, niets verheve ner en tevens ook niets eenvoudiger dan het liberalismus. Inderdaad, wat is in den grond het liberalismus'? Het is een bestendig streven om den mensch zedelijk en stoffelijk vrij te maken. Des menschen bestemming hier op aarde is toch wel: steeds volmaakter beter te worden. En die verbetering, die volmaaktheid moetin den breed- sten en verhevensten zin des woords genomen worden, zoowel op zedelijk als op stoffelijk gebiedDoor zich der wijze te volmaken, zal de mensch des te zekerder dit groots ideaal naderen, door Samuel Smiles zoo meesterlijk ontwikkeldiedereen zijn eigen mees ter en iedereen zijn eigen rechter. En is het wel noodig hier aan te stippen dat het liberalismus aldus verstaan, noch tegenkanter, noch aanklev6r kan zijn van welke godsdienstige op vatting ook. Het liberalismus heeft hoegenaamd niets te zien op het ter rein der geloofsbelijdenis. Neen, het heeft zijn eigen bedoeling en bedient zich van zijn eigen middelen: berede neering, overtuiging, onderzoek en nasporing der feiten en verschijnse len zooals ze zich voordoen: zijn eenigste wapen is de wetenschap. De strekking der vrijzinnigheid al dus vastgesteld zijnde wordt het klaar dat hij zich eerst en vooral steunen moet op onderwijs. Een mensch kan nooit zijn eigen meester wezen en vooral nooit zedelijk vrij zijn, wanneer zijne geestesvermogens in eene gedurige duisternis gehuld liggen. Een ongeleerd mensch mist de noo dige middels om met zekerheid op eigen krachten eene richting te vol gen op de moeilijke levensbaan. Zon der verstandelijke en zedelijke ont wikkeling is het hem bepaald onmo gelijk de wederwaardigheden van al len aard te bestrijden, welke hij ont moeten zal. Daarbij ook zullen de re delijke en verstandelijke macht door 't onderwijs verworven alleen ontoe reikend zijn zoo hem de stoffelijke hulp te kort schiet. Deze twee zaken, alhoewel verschillend van aard, moe ten gepaard gaan: de eene moet de andere aanvullen. Dit beseffen de kleri kalen opperbest. In hunnen strijd tegen de vrijheid nemen ze wonder wel hunne toevlucht tot beide midde len. Zij trachten zich overal meester te maken van het openbaar onderwijs om het tot hunne vrijheidsdoovende doeleinden te doen dienen. Zij azen op de stoffelijke, de geldmacht om zeiven er liet zoete genot van te sma ken en om tevens de nederigen, die van fortuin ontbloot zijn, te bedwingen en desnoods te verdrukken. Zij, die willen aanspraak maken op den titel van liberaal, hebben dus als eerste plicht al hunne krachten te wijden aan de verstandelijke en zedelijke verbetering van het volk. Als tweede plicht moeten ze gebruik maken van tijdsomstandigheden om alle erkende noodzakelijke en moge lijke hervormingen te bewerken, die leiden moeten om onder het volk meer welstand te doen heerschen, in andere woorden om de wijde kloof aan te vullen, die tusschen arbeid en kapitaal gapend is. Op de hierboven aangewezen grondslagen berust het programma der vrijzinnige partij. Omdat wij alle dagen en bij alle omstan digheden op de daken niet schreeuwen, wat wij willen en betrachten; omdat wij aan het klokzeel niet hangen wat wij, liberalen, al voor de kleinen gedaan en nog zullen doen verwijten de katholieke bladen ons, dat wij geen ideaal hebben en maar geleid zijn door de zucht naar vermogen. De beschuldiging is zoodanig ongerijmd, zoo onnoozel dwaas, dat zij met moeite een antwoord waard is. Die moedwillige kla gers weten zeer wel, indien wij zoeken om het vermogen te veroveren, zulks niet is om ons land over te leverën aan eene rei van hebzuchtige en onredelijke menschen, zooals de vrienden der geestelijkheid, maar juist om het ideaal der vrijheid, de gelijkheid en de rechtvaardigheid, die de drijfveeren on zer partij zijn, te verwezentlijken. Zooveel te meer is het waar, dat ons ideaal afgedrukt is van de zuiverste onpar tijdigheid, en van al wat wij willen volein digen, niets dienen moet om ons zelf te be- voordeeligen, maar wel aan de nederige en onterfde volksklassen. Al de hervormingen, welke het liberalis mus wil, zijn niet bestemd om verbetering te brengen in het lot der burgerij, maar wel aan de werklieden en den armen. Wij willen voor de kleinen meer vrijheid, meer rechtvaardigheidwij willen voor hen de politieke gelijkheid en eene verbetering in hunnen huishoudelijken staat. Het algemeen stemrecht, dat wij vragen, is het eenige welke kan verbetering bren gen in hunnen toestand, vermits de klerika- len alle voordeelen van het meervoudig stemrecht genieten voorrechten welke wij hartelijk verklaren, en welke wij ver werpen. Terzei ver tijd vragen wij de gelijkheid voor de kiesbus; wij willen de verdwijning der valsche bewerkingen, welke onze tegen strevers ingericht hebben, en welke ons onteert in de oogen van den vreemde. Indien wij het verplichtend onderwijs vragen, is het voor onze kinders niet, die allen naar school gaan. Het is om eene ze delijke en verstandige ontwikkeling te ver zekeren aan duizenden ongelukkigen die in hot leven geworpen zijn zonder bereid te zijn tot den strijd welke zij zullen te leveren hebben. Wanneer wij strijden om den algemeenen dienstplicht te bekomen, is het niet in het belang der burgerlijke zonen, die het ver- vangingsgeld kunnen winnen, maar het is om in het leger eene versterkende en eene levendwekkende gelijkheid te vestigen, die voor doel heeft de staat van den soldaat te verbeteren. De oorlog welke de liberalen doen aan de belastingen op het verbruik heeft voor doel niet om onze persoonlijke lasten te vermin deren, maar om het mager budget der be- hoeftigen te oatlasten welke men van alle kanten uitperst en waarvan de schatkist de voeding, drank, pijp en kleedsel treft; in dien wij de belastingen op het inkomen op hemelen, 't is integendeel om de groote for tuinen te treffen en om deze totaal te bevrij- digen, waar de middels zoo klein zijn om het leven te verzekeren. Indien wij ons verzetten tegen de tegen woordige landwettenheilig aan de groo- ten eigenaar, 't is nog om de goedkoop der eetwaren te verzekeren noodigi voor de voeding der armen. De verplichtende ver zekering tegen de gebreken en ouderdom, welke wij zouden willen zien invoeren op eene behoorlijke wijze, is eenvoudelijk eene werkmansinstellingeindelijk, indien wij hevig het klerikalismus bevechten en trach ten het volk te onttrekken aan zijnen derfe- lijken invloed, is het om het opengaan der vrije gedachten te bevoordeeligen, de vrij heid van het gedacht, de ontwikkeling van het oordeel en verstand, en boven alles, de onafhankelijkheid van 't geweten. In al de punten hier boven aangehaald zijn wij in tegenstelling met het klerikaal ideaal. Het ideaal onzer tegenstrevers is de op permacht der klerikale kliek. Al hunne werken, hoe menschlievend ook, in schijn, strekken naar dit gedoken doel. Het blijve gezegd, klerikalen, ons ideaal is rechtzinnig, wij hebben reeds eene eerste zegepraal bekomen, andere zullen volgen. Personen die betrekkingen hebben met den Heiligen Stoel verzekeren dat de som in het Vatikaan gestolen, veel aanzienlijker is dan deze die men verklaard had zij zou het cijfer van twee millioen franken overtreffen. Men zou overigens de stilzwijgendheid be houden hebben over vele merkwaardige bij zonderheden van deze bedriegelijke achter houding. Het Brusselsch Comiteit voor Trans vaal verzoekt ons te doen opmerken dat het huldebetoon dat het ontworpen heeft ter eere van President Krüger en met het in richten van hetwelk het gelast werd door de afgevaardigden der maatschappijen, den 15 dezer te Brussel vergaderd, uitsluitend eene belooging van genegenheid is voor het heldhaftig Hoofd der Zuid-Afrikaansche Republiek en voor zijn kloek volk. Elk vijandig inzicht jegens Engeland zou in strijd zijn met het doel dat de inrichters beoogen. Het Comiteit verklaart, overigens, borg te blijven om te beletten dat het vol strekt vreedzaam karakter der betooging eenigerwijze miskend of in gevaar gebracht worde. Er zal slechts spraak zijn van den eerbiedwaardigen grijsaard Krüger en van de taaie Boerenrepublieken. Elke zinspeling op Engeland, op zijne regeerders en op zijne legers in het Zuiden van Afrika zal streng verboden zijn. Krachtige maatregelen zullen genomen worden om, desnoods, dat besluit te doen eerbiedigen. Huishuur of pachtprijs Belastingen (Handteeken van den ontvanger) Grond panden Gebrekkelijkheden andere: Namen ouder Loon. dom Kinderen Andere bestaanmiddelen. Dagloon Understand i van openbare weldadigheid van andere instellingen <u.g i I Aard en oppervl. der eigendommen: 1X1 [andere! Oppervlakte der bebouwde gronden: allerhande: Cj <D 'S.g

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1900 | | pagina 2