VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- Handels- en Annoncenblad.
Orgaan fier Liberale verbintenis van Yper en bet Arrondissement,
EENDRACHT MAAKT MACHT.
Zaterdag 13" Juli 1901.
In Diksmude.
Ia België zooals in Spanje.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
-- Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland w orden ontvangen door den Office de. Publicité, Magdalenastraat, Brussel. - Men wordt verzocht alle hoegenaamds artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
n onderteekend toe te zenden. Artikelen ongcteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Inhuldiging van het vaandei der liberale
Jonge Wacht.
De inhuldiging van het vaandel, overhan
digd aan de liberale Jonge Wacht van Dix-
mude, heeft aller verwachting overtroffen.
Gewenscht weder, de geuzenzon, wier
stralen getemperd door een verfrissend win
deken 1 Vier a vijf duizend vreemdelingen
uit alle gouwen van Belgenland! Walen en
Vlamingen, toegestroomd om hulde te bren
gen aan den ondernemingsgeest, de wils
kracht en den moed der Dixmudsche libe
ralen en om den tegenstrevers van alle
kleur te toonen, dat in ons land de liberale
partij nog ver is van dood te zijn, zooals veel
belanghebbenden het beweren en wenschen.
Een stoet van minstens eenen kilometer
lengte, bevattende duizenden afgevaardig
den van 72 politieke kringen, tien muziek
korpsen, honderden vaandels en bannieren
in blauwe zijde, doorliep de straten van de
hoofdstad der boterstreek.
Op nagenoeg al de huizen en vooral op
die der rijke burgerij wapperde de blau
we vlag of de nationale met blauwen strik
en stonden op de balkons de dames en hee-
ren in feestgewaad en de blauwe bloem op
het keurslij k of aan het knopgat.
Bedrijvigheid langs alle kantenvreugde
en geestdrift op nagenoeg aller gezichten
werkman en burger op hun Zondagsch uit-
gedoscht en fier en welgezind de gelegen
heid te hebben het zinnebeeld van het libe
ralism te mogen laten zien. Volksaria's en
marchen en politieke zangen doorkruisten
elkander, weergalmden en brachten leven
en vreugde in de stad en moed en hoop in
de harten vau de vrijzinnige betoogers.
De dames, wuiven met blauwe vlagjes,
klappen in de handen bij het voorbijgaan
van een spelend muziekkorps, juichen toe
en strooien bloemen; de oude heeren, de
grijsden in de politiek, herinneren den strijd
van vroeger, de toenmalige overwinningen
zij pinkten een opwellenden traan weg en
groetten
Er zijn oogenblikken geweest van aangrij
pende aandoeningEen ware liberaal moest
daar gelukkig zijn 1 Daar was maar één
hartdaar was maar ééne zielDaar was
maar eene uitingde zucht naar recht,
naar politieke gelijkheid en naar
gewetensvrij heid
Op alle hoeden las men A. S. en E. V.
Vijftig lieve meisjes in het wit gekleed
met blauwen strik omgord, met groeten
roozenruiker in de hand, omringden het
nieuw vaandel en sloten den stoet onmid-
delijk na de liberale afgevaardigden van
Kamer en Senaat.
En Dixmude, waarvan de overgroote
meerderheid liberaal is dat bewezen de
laatste gemeenteverkiezingen was in
feest 1
Eerste halt in Het Gouden Paard het
lokaal van de liberale Jonge Wacht; de per
sonen van kaarten voorzien hebben alleen
toegang.
De voorzitter, M. Nouwynck, wenschte
in beide talen den vreemdelingen welkom
en overhandigde plechtiglijk het prachtige
vaandel, dat in gouden letters voor ken
spreuk draagtRust roest
Bloemtuilen en palmen werden aangebo
den; M. Brunfaut sprak in naam der libe
rale associatie van Yperen en M. Arnold in
naam van die van Perwez.
Op de groote markt defileerden al de
maatschappijen voor het nieuwe vaandel;
een ovatie viel te beurt aan M. Baert, bij
genaamd Basile gewezen razend voor
vechter der liberale partij en tegenwoordig
klerikale burgemeester van Dixmude en
ootmoedige uitvoerder der bevelen van
Moulaert.
In het Burgondisch schild heeft de feest
zitting plaats: M. Verbeke, oud-senateur
van Oostende maant al de liberalen van de
kiesomschrijving tot eensgezindheid aan, het
eenige middel om het getal vertegenwoor
digers in Kamer en Senaat te hebben, waar
aan de liberale partij van Dixmude-Veurne-
Oostende recht heeft.
M. Brauti, volksvertegenwoordiger en
burgemeester van Gent brengt hulde aan de
overtuigden, die den moed hebben in de
steedjes en dorpen van Vlaanderen liberaal
te zijn en spreekt den lof uit van M. Buyl,
afgevaardigde van Veurne-Dixmude-Oostende
(langdurige toejuichingen). Hij wenscht
de opbeuring van Vlaanderen, die men alleen
zal bekomen door de invoering van het A. S.
en de E. V. (ovatie).
M. Vandewalle zet kortbondig de voor
naamste punten uiteen van het vooruitstre
vend liberaal programma hij ook bestrijdt
hevig het meervoudig kiesstelsel; zijn bijval
is niet minder groot dan die van M. Braun.
M. P. Hymans, die begroet wordt door
het geroep: Leve het A. S. spreekt eene
schoone en krachtige redevoering uit, waar
in hij den bilan vaststelt van het klerikale
gouvernement en eindigt met eene schitte
rende, door het hart dringende omschrijving
van de kenspreuk rust roest
M. G. Lorand vraagt ook het A. S. en de
E. V. Wij zullen het A. S. hebben, roep hij
uit, wij zullen het hebben, omdat wij het
willen en omdat het de rechtvaardigheid is.
Wij zullen het bekomen door de wettelijken
wegen en niet door bet geweld, omdat het
geweld niet noodig is en dat het dus eene
misdaad zou ziju het te gebruiken.
Al deze aanspraken werden met geestdrift
toegejuicht. Herhaalde en langdurige bra-
vo's volgen op eene gloedvolle improvisa
tie van Mr Buyl. Na eene redevoering van
M. Woeds, voorzitter van de liberale Asso
ciatie, wordt de feestzitting geheven onder
den kreet van: Leven de Liberalen
En nu het bouketrond half acht, en zon
der er iemand op dacht verschijnen op de
groote markt 15 gendarmen te voet en 15
gendarmen te paard! Kop in de lucht en
borst vooruit, plaatsen zij zich voor het
stadhuis in gelid, uitdagende blikken rond
zich werpende (de bevelhebber wel te ver
staan). De kommissaris leest eene ordon-
nancie af, waarbij samenschollingen van
meer dan 5 personen verboden worden.
Basile loopt rond van de Concorde naar het
Casino en van het stadhuis naar La
Paix juist als eene hen, die moet....
Onmiddelijk na die afkondiging wordt
alle vijf minuten chargen gedaan, ba-
jonnet op het kanon; de menigte gaat open,
juicht spottend toe, zingt van het ongedierte
der papen en jouwt de gendarmen uit, zich
op die wijze krachtig verzettende tegen de
ongehoorde en schandalige maatregelen van
eenen kazakkedraaier.
De straten, op de markt uitgevende, wor
den afgezet en niets wordt door burge
meester en bevelhebber der gendarmerie en
eenige klerikale heethoofden en betaalde
achterloopers onverlet gelaten om wanor
ders teweeg te brengen en hunne politie
maatregelen te rechtvaardigen.
Het heeft niet gelukt: spottend handge
klap en wat gejouw waren de uitslag van
Basile's schandalige uitdagingen!
Drie jongelingen met pet aan en niet al
te ordentelijk volgens den commandant
der gendarmerie uitgeborsteld, worden bij
den kraag gevat, ieder twee chargen
éen en door de vier mannen ten poli-
tiebureele gebrachteerste stap ter verant
woordelijkheid voor hunne misdaad van on
wetende van 's burgemeesters verordening
door de markt al zingende te zijn gegaan.
Schoone dag, die zal dagteekenen, in de
annalen van Vlaanderens liberalism 1
In Spanje verheffen zich gegronde klach
ten over den grooten rijkdom der kloosters
en de kwellende en nijpende dwingelandij
der geestelijkheid.
In België neemt de rijkdom der kloosters
op eene verbazende en ongemeene mate toe.
Overal rijzen er paleizen op, van hectaren
groot, en waarin de kloosterlingen een lui,
vadsig, gemakkelijk en voor de samenleving
nutteloos en schadelijk leven leiden.
In die kloosters doet men de concurrentie
aan den handel. Daar verkoopt men bier,
drank, suikergoed, boeken, medalièn, sca
pulieren, paternosters, bougies, kaarsen,
bouquets enz. enz. Men maakt er kleeren,
men vervaardigt er kanter gaat niet eene
week voorbij zonder de kiuders geld in de
handen der zwarten moeten geven ter gele
genheid van feestdagen van oversten, zus
ters, bestuurders, kindsheid, missen, eerste
communie, vormen enz. enz. De processiën
en prijsdeelingen zijn ook gelegenheden om
geld te slaan. Om in de processie te mogen
loopen of in de prijsdeeling op de planken te
mogen verschijnen betalen de kinders vol
gens eenen vooraf vastgestelden tarief. En
de ouders zijn zoo dom van maar altijd te
geven lende ouders zijn zoo blind hunne
kinders aan die zwarte schooiers toe te ver-
trouweu!
Die kloosters maken zich meester van het
onderwijs en binnen eenige jaren zullen er
geene wereldlijke onderwijzers meer zijn;
zij zullen allen door zwartrokken vervan
gen worden!
Het gouvernement van België dat is de
lastenbetalers geven aan de kloosters
alle jaren 9 millioenen franken toelagen 1 Is
dat niet schrikverwekkend
In Spanje is het letterlijk dezelfde toestand.
Is het dan te verwonderen dat het volk dat
door het zwart ongedierte uitgezogen en
onder den looden hiel en dwingelandij der
papenzucht in opstand komt?
In België is het niet alleen de burgerij die
te klagen heeft over de concureatie der
kloosters, maar priesters, die moed en ka
rakter genoeg hebben, klagen ook over den
hedendaagschen toestand der geestelijkheid.
Hebben pastor Daens en pastoor Ponteyne
den moed niet gehad om de waarheid te
zeggen? Vele priesters zouden hun voor
beeld willen volgenmaar zwijgen omdat
zij weten dat vervolging en misschien ar
moede hun te verwachten staat 1
In Spanje ook vindt men priesters die de
waarheid durven zeggen en schrijven. Daar
bestaat een zekere priester met name Pey-
Ardeix, die zooals paster Daens en paster
Ponteyne voor recht en waarheid strijden.
Pey-Ardeix schrijft dat er tegenwoordig
twee godsdiensten zijnDe ware godsdienst
zooals kristus hem aangeleerd heeft: een
godsdienst van liefde, van opoffering: een
godsdienst die de armen, de bedrukten, de
lijdenden, de vervolgden helpt en bijstaat;
een godsdienst die de broederliefde aan-
preekt en leert dat al de menschen op aarde
broeders zijn en dat men niet mag doen wat
men niet wenscht dat men u doe. Die gods
dienst, die uit het herte komt, kent noch
geweld, noch vervolging, noch rijkdom,
noch pracht, noch dwingelandij I Zijn rijk is
van deze aarde niet!
De tweede godsdienst is vol haat, eigen-
helanghij helpt de armen, bedrukten en
lijdenden als zij kruipen voor den priester of
dat zij het huichelend doenhij predikt de
broedermoord en de broedervervolging als
die broeders naar de krochten der priesters
niet gaan. Die godsdienst is uitwending en
huichelarij. Hij steunt op geweld en brood
roof; hij maakt jacht op geld, ja op veel
geld, pracht, weelde en heerschappij. Zijn
rijk is van deze aardeDe hemel is eene bij
zaak. Men schermt ermede om te beter de
aarde dat is geld, weelde, pracht, ge-
nuchten en meesterschap te bezitten?
De eerste godsdienst steunt op Christus en
het evangelie, hij wil de mensch verheffen
tot de waardigheid van den zoon Gods en
hem gebruik laten maken van zijne rede en
verstand;
De tweede godsdienst steunt op Paus,
bisschoppen en priesters op menschen, en
bijgevolg op zondaars, die zich zelve als
heilige doen uitroepen en beweren de plaats
vervangers van Christus te zijn. Zij verach
ten al de overige menschen en stellen er
zich boven en doen zich van dat volk vet be
talen, eere bewijzen en blindelings gehoor
zamen. Zij vernederen het volk en doen het
in het slijk kruipen. Zij verbieden het ge
bruik te maken van zijne rede en verstand
met het maar te laten zeggen en denken wat
de paus, bisschoppen en priesters zeggen en
denken.
Pey-Ardeix is, zooals wij hier zouden
zeggen een kristen maar geene kalote, geen
katholiek. Hij volgt de leering van Christus
die eene goddelijke leering ismaar niet de
leering der pauzen, die eene menschel ij ke,
eene politieke, leering is?
De spaansche priester, die van paus en
bisschoppen vervolgd wordt, heeft eene be-
schuldigingsakte tegen den katholieken
godsdienst de godsdienst der menschen
opgesteld en die akte beval 24 beschuldigin
gen. Ziehier er eenige van, waarop wij de
bijzondere aandacht onzer lezers roepen.
1° De ware eerbetuiging tot de Godheid
verdwijnt allengskens en maakt plaats voor
eene overdrevene devotie voor afgoderij aan
heiligen, heilige kerk, onze lieve vrouwen,
reliquien enz. enz. bewezen.
2° Het totaal verdwijnen der kristelijke
deugden, zooals, rechtvaardigheid, waar
heid, voorzichtigheid, gematigheid en het
aangroeien van godsdienstige oefeningen die,
niet met het herte, maar uitwendig geschie
den zooals processiën, bedevaarten, coagre-
asawra
