VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws- Handels- en Annoncenblad. Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement. EENDRACHT MAAKT MACHT. Gemeenteraad van Yper. Vijftiende jaar Zaterdag 27" Juli 1901. Nummer 30. Eene christene stem. Leugens en kwade trouw. Kamer van Volksvertegenwoordigers STADSNIEUWS. Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 ft*, per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent jper drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord por jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100 Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij un onderteekend toe te zenden. Artikelen ongetoetend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. Wij lezen het volgende in een vlaamsch blad: De katholieken roepen altijd de godsdienst alleen kan den mensch goedmaken. Ja maar, dan moeten de grondbeginselen van den godsdienst op een goeden grond vallendoch als de lummels zoo onwetend zijn en zoo ruw opge- bracht zooals het geval is met hon- derd duizende Vlaamsche jongens, dan maken de predicatien van den pastoor op die ongepelde hersens weinig indruk. Gaat en spreekt eens van godsdienst aan een zeer groot deel onzer jonge kerels zegt hen eens wat het 5®, 6® en 9® gebod y> verbieden en ge zult seffens over- tuigd zijn hoe weinig invloed de 7» godsdienst op hen heeft: onderwijs en opvoeding dat is de remedie doet alle kinderen tot hun 13 of 14 jaren naar school gaan en ge zult zien dat het vechten en het stelen in Vlaanderen zal verminderen. Als ge er aan twijfelt gaat eenigen tijd naar de korrectioneele recht- bank en slaat gade wie daar het meest komt: meest menschen die een gebrekkig onderwijs hebben genoten. Wie zoo schrijft is niemand anders dan Hector Planckaert, in 't Vrije Woord van Zaterdag 11. Een verstokte vrijdenker zou niet anders schrijven. Maar moest er morgen spraak zijn leerplicht in te voeren en de openba re school buiten het bereik van allen kerkelijken invloed te stellen, die zelfde heer H. P. en al de christene democraten na hem zouden zich aansluiten bij de oud clericalen en in choor ziggen met hen Van scholen zonder god en mees- ters zonder geloof, verlost ons, Heer! Dan zouden de predikatiën van den pastoor op de ongepelde (sic) hersens onontbeerlijk worden ge acht! Doet gelijk de katholieken I Richt ook scholen op met het geld der liberalen Dat is 't antwoord der kadodders, telkens wanneer zij 't op hun brood krijgen, dat zij de Staatskas plunderen ten voordeele hunner broerkens-en nonnekensgestichten De heer Crombez heeft in de Kamers be wezen, dat jaarlijks 100,000 frank on der den vorm van toelagen voor zoogezegd landbouwonderwijs in de bisschoppelijke brandkassen te recht komen, en dat de broerkens en de nonnekens alle jaren 151,076 frank opstrijken, onder voor wendsel van opvoeding der weezen en verla tene kinderen, door de gemeenten toever trouwd aan den Staat. Desniettemin hebben de klerikalen de ou de kraag weer uit den hoek gehaald, bewe rende dat zij alleen het monopolium van volksbeschaving en liefdadigheid bezitten. Dat de liberalen ook weezenhuizen op richten riep de heer Versteylen van Thurnhout. 't Is louter onmacht en bedilzucht, onze werken te beknibbelen en er zelfs geene te kunnen stichten antwoordde M. Victor Delporte, een klerikale schreeuwer uit het Walenland. En papa Tack voegde met een air van pè- re noble er bijGij hebt ongelijk u boos te maken aan de linkerzij. Waar moet de heer minister naartoe met al de weezen en verlatene kinderen, waarvoor er geen plaats is in de gestichten van den Staat Naar de Liberale weezenhuizenOch arme! daar zijn er toch geene. Over het gewauwel! der heeren Verstey len en Delporte bekreunen wij ons weinig, dewijl het waarachtig moeilijk wezen zou, olie te tappen uit azijnvaten, doch de gezeg den van papa Tack, staatsminister en onder- domsdeken der Kamer, kunnen wij niet la ten voorbij gaan zonder hem vlak af te zeg gen. Mijnheer Tack, gij zijt een grootspreker: Trouwens, het is pas eenige dagen gele den, dat de heer Nolf, liberale afgev. voor 't arrondissement Yperen, het Staatsbestuur beschuldigd heeft, zich onwettig een kapi taal van zeven honderd duizend frank te hebben toeëigend, voortkomende van e;n erfdeel, achtergelaten door den vrijdenker Godtschalck van Yperen, en bij testament vermaakt aan de wezen van West-Vlaande- ren, de armste provintie van België. En wat heeft de regeering met het geld van den vrijdenker gedaan? Een geestelijk gesticht gebouwd ter eere van..., Sint Antonius! Daar is iet schandaligs gebeurd. zegde de achtbare heer Janson ter dier gelegenheid, 'tls altijd hetzelfde lied- «je: bij het aanleggen van testamenten is het de klerikalen altijd te doen, de kloo sterorden te bevoordeelen. De overledene heeft een legaat gemaakt, de erfgenamen zijn er tegen opgekomen, een akkoord werd tusschen de erfgenamen en den Staat - getroffen, en deze welke enkel de gift mag goed-of afkeuren, is tusschen beiden geko- men mits een honorarum van 700,000 frank, waarmee men een geestelijk ge- sticht ter eere vau St Antonius heeft opge- richt. Zoo liggen de papieren, en dan komt een bezadigd man als de oude heer Tack, het land verbluffen met in de Kamers bij hoog en laag te beweren Daar zijn geen liberale weezenhuizen 't Is schande 1 Nooit werd de kwade trouw door de klerikalen verder gedreven, en papa Tack moet bepaald sufzijn geworden of ge hypnotiseerd door zijnen biechtvader, om zulken omzin te gaan uitkramen in 't Parle ment. Liegen de hoornen uit den grond liegen dat is en blijlt de leuze onzer kadodders. Bekt. Bespreking der begrooting van openbaar onderwijs. Zitting van 18 Juli 1901. M. Van de Vennne. De arrondisse menten Kortrijk Roeselaere en Yperen zijn beroofd van alle inrichting van Staatsmid- delbaar onderwijs, van den hoogsten graad Bij het verlaten der middelbare school, hebben de jongelingen niets dan geestelijke gestichten. De athenea van Brugge en Oost ende zijn te verre afgewijderd; deze van Gent en van Doornijk zijn maar in het be reik van een klein getal bevoorrechten. Er dient gedacht te worden aan de ouders wier begrooting beperkt is, aan de beamb ten in die arrondissementen gezonden en die voor hunne kinderen ook recht hebben op het officieel onderwijs. Kortrijk is een centrum van meer dan 33.000 inwoners, groot genoeg door zich zelve om een atheneum te hebben. Met het- gene Moscroen, Meenen, Yperen, Roeselare en zoovele andere belangiijke plaatsen op leveren, hebben wij een straal van bij de 450.000 inwoners. Een atheneum dringt zich op. Ik maak mij geene begoochelinghet ge meentebestuur van Kortrijk zal ons met der gelijk gesticht niet begiftigen. M. de minis ter zal er misschien een van ambtswege stichten. M. de Trooz, minister van 't inwendige en van openbaar onderwijs. Met de mede hulp der gemeente M. Van de Venne. Ik wil wel. M. de Trooz, minister van 't inwendige en van openbaar onderwijs. Ja, maar wie zal betalen? M. Hoyois. De liberalen van Kortrijk. M. Van de Venne. Misschien zal hij, bij gebrek aan atheneum, bij de Staatsmid delbare school van Kortrijk eene afdeeling van atheneum willen voegen. Ik roep zijne aandacht op dat belangrijk vraagstuk. M. de Trooz, minister van 't inwendige en van openbaar onderwijs. Mijnheeren, indien gij het mij toelaat, en met het gedacht tijd te doen winnen voor de Kamer, zal ik onmiddelijk aan M. Van de Venne antwoor den. Het achtbare lid drukt mij zijne vurige begeerte uit de regeering eene der steden Kortrijk, Roeselare of Yperen met een athe neum te zien begiftigen. Diestreek, voegt hij er bij, bevat 450,000 inwoners. Ik moet eerst en vooral aan M. Van de Venne doen opmerken, dat de Regeering niet eene vraag heeft voortkomende van het gemeentebestuur van eene dezer drie steden. M. Van de Venne. Omdat de besturen dezer steden vijandig zijn aan het Staats onderwijs. M. de Trooz, minister van 't inwendige en van openbaar onderwijs. Welnu, mijn achtbare collega, gij weet dat de wet de ge meentebesturen eene uitdrukkelijke ver plichting oplegt de noodige gebouwen voor de athenea en de middelbare scholen ter be schikking van den Staat te stellen. Hoe wilt gij dat ik de gemeentebesturen van Kortrijk, Roeselare en Yperen dwinge, alzoo te han delen, wanneer die besturen mijne aandacht niet vestigen op de noodzakelijkheid op hun grondgebied een koninklijk atheneum te stichten? Maar er is eene andere opwerping, mijn achtbare collega, voor dewelke gij moet buigen gelijk ik: de wet bepaalt het getal koninklijke athenea die in België mogen bestaan; welnu dit getal is bereikt. M. Buyl. Legt een wetsvoorstel neêr. M. de Trooz, minister van 't inwendige en van 't openbaar onderwijs. Gij kent de uitgestrektheid uwer rechten; bedien u van uw initiatief indien gij denkt het te moeten doen en ik zal uwe voorstellen nazien. Zitting van Woensdag 24 Juli 1901. Begrooting van het openbaar onderwijs. M. Buyl maakt het feit kenbaar van eeneu onderwijzer-koster, een genaamden H. Lapon, van Wilskerke, arrondissement Oostende, die ofschoon getrouwd en vader van tien kinderen, op heeterdaad betrapt is geweest van overspel (Beknopt Veuslag, blz, 773 en maar gestraft is geweest met eene opschorsing van veertien dagen, met het behoud zijner jaarwedde. M. Colaert, verslaggever, maakt den lof van het vrije onderwijs en van de katholieke Hoogeschool van Leuven. Een feestmaal zal den Heer Gou- verneuv der provincie aangeboden worden, den zondag, 11 oogst 1901, ter gelegenheid van zijn officieel be zoek te Yper. Dit feestmaal zal plaats hebben in de Halle, ten 1 ure namiddag. Eene inschrijvingslijst berust ten stadhuize (secretariaat). De prijs der inschrijving is bepaald op 5 franks, wijn niet inbegrepen. Zij zal gesloten worden den 30 Juli. Zitting van Zaterdag 13 Juli 1901. De zitting wordt ten 5 ure JO m. geopend. Zijn tegenwoordig: de heeren Colaert, Burgemeester-VoorzitterBerghman, Fraeys schepenen; Struye, Iweins, Boone, Begerem, Decaestecker, Vaudenboogaerde, Vandergho- te, D'IIuvettere, Vandenpeereboom, Bou quet, raadsleden; M. Gorrissen, Secretaris. MM. Fiers en Surmont hebben zich doen Ver ontschuldigen. M de Voorzitter maakt zich de tolk van al zijne collega's om met geluk te bestatigen dat M. Iweins de zittingen kan bijwonen en drukt den wensch uit hem spoedig en volle dig hersteld te zien Toejuichingen Het verslag der zitting van 27 Mei geene aanleiding gegeven hebbende tot opmerkin gen wordt goedgekeurd; dat der zitting van 22 Juni 11. wordt neergelegd ter inzage der leden. Dagorde 1. alededeelingen. Niets. M. D'Huveltere vraagt het plaatsen eener pomp, bestemd om de werkmansgezinnen die buiten de vesten wonen, van drinkbaar water te voorzien. Die menschen zijn ver plicht het bedorvon water der grachten te gebruiken. HET WEEKBLAD - rriïïSw"» tfa—

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1901 | | pagina 1