TAN IJPEREN ER HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
Vijftiende jaar
Zaterdag 16" November 1901.
Nummer 19
De Staat en de opvoeding des volks.
Wervick.
Een man eene stem!
Weg, 2, 3 en 4 stemmen
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor dea buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 0 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
ten onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of persennaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Uit De Stad Kortrijk van Zondag
10 November 1901.
De heeren Vande Venne, Buyl, Nolf en
andere leden der linkerzijde, in de Kamer
van Volksvertegenwoordigers, hadden over
eenigen tijd een voorstel neergelegd, strek
kende om het Beknopt Verslag der Kamerzit
tingen aan alle Belgen verkrijgbaar te ma
ken tegen den prijs van 1 frank, zooals dit
tijdens het laatste liberaal ministerie het ge
val was.
Dit voorstel is onlangs in de afdeelingen
besproken geworden en Datuurlijk verwor
pen geweest, zooals zulks met alle wetsvoor
stellen gaat, die van de liberale zijde uitgaan.
Daar verschieten wij niet in, omdat we
weten dat de klerikalen alles zullen afbre
ken en verwerpen wat hunne tegenstrevers
voorstellen. Dat is klerikale gewoonte.
Of ze loffelijk is, daar bekreunen die hee
ren zich niet om en beweegredens tot ver
werping hebben ze algauw gevondenklin
ken ze niet, zoo botsen ze, en de dweepzuch
tige jaknikkers stemmen toch mede in alles
wat hunne bazen goedvinden of afkeuren.
Oordeelen doen ze niet. Dat mogen ze niet
doen.
Maar wat ons verwondert is dat de bazen
der meerderheid als beweegreden tot ver
werping van het voorstel aanhalen, dat de
Staat de staatkundige opvoeding des
volks ntet moet op zich nemen, noch er
aan helpen.
Ziel dat is eene vondst van belang en men
moet wel klerikaal en jesuïet zijn om zoo
iets te durven zeggen.
Zoo, zoo! De Staat moet de politieke op
voeding des volks niet op zich nemen?
Wie heeft er het meeste belang bij dat het
volk staatkundig ontwikkeld, worde, zoo niet
de Staat?
Gij wordt gebroodroofd in den naam van
God.
Gij wordt belasterd in den naam van God.
Gij wordt verhongerd in den naam van
God.
Men moet u alle mogelijk kwaadmen
foltert en men pijnigt umaar 'tis... voor de
zaligheid uwer ziele en in den naam van
God.
In één woord, al de Ieelijkheden, al de
boosheden, die een helsche, een duivelsche
haat u kan toedienen, worden schijnheilig-
lijk vervuld met zaligheid en liefde Gods.
Doch niet alle menschen zijn dom genoeg,
verstompt en gevoelloos, om de bekrompen
heid en de boosheid van zulke handelwijze
te vatten.
De verstandige menschen walg voor zulke
partijen; hier en daar brokkelen de vooruit
strevendste en gewoonlijk de beste mannen
af en de katholieken, zooals in Frankrijk,
België en Holland, blijven zitten met verach-
terde gedeelte der bevolking, dat nog voor
een tijd blindelings getrouw blijft aan de
kerk, maar door zijne achterlijkheid en zijne
onwetendheid, dikwijls gepaard met nog
half wilde zeden, een gestadig wapen is in de
handen der goddeloozen om de kerk in de
oogen der wereld te kleineeren en achteruit
te drijven.
Is de katholieke kerk voor God verloren in
Frankrijk, de bijzonderste oorzaak ervan is:
dat de kerk haar eigen verlaagd heeft als
eene slavin van eenige politieke klieken en
door banbliksems en bisschoppelijke briefjes
den toegang heeft afgesneden naar vooruit
gang en naar nieuwe wegen; aan de katho
lieken, die grove fouten zagen, die onder den
schutsmantel der kerk door de politieke
klassen bedreven werden.
Ministers en kamerleden worden door het
volk betaald, zoowel door de kleine burgerij
en de werklieden als door de rijken, en het
zouden maar de rijken, de weihebbenden
zijn, die mogen weten wat er in de Kamers
gezegd wordt, omdat zij het tietalen kunnen?
Foeil gij heeren vande meerderheid, die
zoo hoog oploopt met uwe belangstelling
voor den minderen man, die zelfs een mi
nisterie van Arbeid hebt ingesteld 1 Eens te
meer past gij de spreuk toe: Luistert naar
mijne woorden, maar ziet niet naar mijne
werken.
Al uwe hooge woorden zijn maar bluf; al
uwe belangstelling is maar schijn. Gij mint
den werkman niet. Gij vaagt uwe botten
aan de burgerij.
Belastingen betalen, altijd meer belastin
gen, dat mogen de Belgen; maar, weten
waartoe die belastingen moeten dienen, dat
mogen ze niet. Praten mag je, maar beta
len moet jel zegt de Hollander, en dat zegt
gij ook.
Onze werkmansjongens moeten het vader
land dienen, huis, vrienden en magen en
loopbaan verlaten, om in het leger gedrild te
worden, zonder dat zij mogen weten welke
rechten en plichten zij als soldaat hebben.
Maar daar ligt de hond niet gebonden,
heeren der meerderheid. De misslagen de
willekeur, die gij zeiven in de toepassing der
wetten pleegt, worden in de Kamers aan het
licht gebracht en deze mag de gemeene man
niet kennen. Gij zijt bang dat er bij het alge
meen bekend maken van al uwe domme en
schijnheilige streken eene algemeene veront
waardiging zou losbreken en u van het be
wind jagen. Het volk mag betalen, maar
niet weten wat gij doet. Dat is de reden
waarom gij het billijk voorstel der heeren
Vande Venne, Buyl, Nolf en anderen ver
werpt.
Wat geeft het u dat het volk onwetend
blijft onder staatkundig oogpunt, zoo gij
maar te Brussel moogt zetelen en wetten
maken om uwe vrienden te bevoordeeligen
en uwe dwepersgrillen te voldoen. Recht en
rechtvaardigheid voor alle Belgen kent gij
niet. Daarom stellen wij aan de minderheid
der Kamers voor, algemeen te eischen
niet meer te vragen dat het beknopt ver
slag aan 1 fr. per jaargang zou verkocht
worden.
Er is verandering noodig, wij hebben eene
meerderheid, die liet licht schuwt, die maar
in den donker durft werken.
Weg met zulke mannen! Mochten velen
van hen bij de eerste wetgevende kiezing
den berg afrollen! Dat wenschen wij.
Liberalen, laat ons daarvoor streven en
werken.
Wij ontvangen een volgenden brief
Wervick, den 10 November 1901.
Geachte Heer Uitgever van 't Weekblad
te Yper.
Gelief zoo goed te zijn de volgende rege
len in uw geëerd bhid op te nemen.
In Juli laatstleden vroeg den heer Volks
vertegenwoordiger Nolf aan den bevoegden
Minister, zonder uitstel te willen overgaan
tot het plaatsen van smalle bruggetjes over
de Lele te Komen en te Wervick.
Dat men mij niet opwerpe, zegde M.
Nolf, dat de bruggen zullen moeten her-
bouwd worden; dat de smalle bruggetjes
maar zullen kunnen geplaatst worden,
wanneer de herbouwingswerken zullen
begonnen zijn.
Indien het publiek naar de uitvoering
dezer werken moet wachten, het zal lang
wachten.
Het is zeven jaren dat de wereldland-
sche commissie studeert, en wij zijn altijd
even verre.
Overigens het plaatsen der kleine brug-
getjes kan gedaan worden, onaangezien
het bouwen der bruggende plaats be-
staat.
De staat zal geene nuttelooze uitgaven
- doen met dezelve van nu af op te rich-
ten; wat er gebeure, hij zal ze kunnen
gebruiken.
In de zitting van Dinsdag 28Q October
vernieuwde M. Nolf zijne vraag in dezer
voege
- De aanzienlijke handel die bestaat tus-
schen de gemeenten Komen (België) en
Komen (Frankrijk) van den eenen kant,
Wervick (België) en Wervick (Frankrijk)
van den anderen kant, maakt het bou-
wen van bruggetjes op de Leie onvermij-
delijk. Die bruggetjes zouden gemakkelijk
kunnen geplaatst worden nevens de brug-
gen die nu bestaan, welke zeer dikwijls
gedraaid zijn voor de behoeften der scheep-
vaart, heigeen het verkeer ten allen tijde
van den dag verhindert.
Zou de achtbare minister van nu af,
vooraleer zelfs de wederlandsche Commis-
sie, gelast met het bestudeeren der uitte-
voeren werken aan de grens-Leie haar
verslag neergelegd heeft, niet kunnen
overgaan tot de uitvoering van dit werk,
dat sedert jaren gevraagd is.
In de zitting van Dinsdag 28 October ant
woordde den heer Minister zooals volgt
- Reeds in 1889 werd bij mijn bestuur
aangedrongen voor het bouwen van voet-
bruggetjes aan de draaibruggen te Meenen,
Komen en Wervick.
Alleen voor Meenen kon voldoening wor-
den geschonden, daar de ligging der brug-
r> gen te Komen en te Wervick slecht ge-
schikt is.
Die toestand zal veranderd worden en de
voetbruggetjes gebouwd, bij het uitvoeren
der noodige verbeteringswerken aan de
grens-Leie overeenkomstig het algemeen
voor-ontwerp der internationale comrnis-
sie, wier studiën nagenoeg voltooid zijn.
Er dient echter opgemerkt dat, krach-
lens ministerieel besluit van 15 Mei 1889,
bedoelde draaibruggen toe blijven op de
uren dat de arbeiders er gebruik moeten
van maken.
Een punt en 't is al!!!...
Kon men beter met de belanghebbenden
den spot drijven
Heer Minister, als gij zegt dat de brug
van Wervick slecht gelegen is om eene
passerelle te plaatsen, zullen wij u antwoor
den, dat gij over die zaak spreekt, juist
gelijk een blinde over de kleuren
Zooals M. Nolf het u in de Kamers ge
zegd heeltde plaats bestaat. Niets
belet er van morgen eene passerelle
over de Leie l& leggen, later eene nieuwe
brug te plaatsen en alle andere werken
uit te voeren, welke de internationale
Commissie zou hunnen noodig oordeelen.
Gij beweert, heer Minister, dat volgens
de onderrichtingen der administratie de
draaibrug gesloten is, wanneer de werk
lieden moeten passeer en.
Verschooning, heer Minister, gij zinspeelt
op de woorden
Volgens de onderrichtingen der admini
stratie is de brug gesloten
Van 8 ure tot 8 1/2 ure 's morgens.
Van 's noens tot 1 ure.
Van 4 1/2 ure tot 5 ure 's avonds.
Voegen wij er bij dat den bruggedraaier
stiptelijh deze voorschriften volgt.
Maar, ziehier, Heer Minister, waar den
hond gebonden ligt
's Morgens beginnen de fabrieken te Bous-
becque (Frankrijk) te Komen (Frankrijk) en
te Wervick (Frankrijk) op verschillende
uren: ten 5 1/2 ure, ten 6 ure, ten 1/2 ure,
ten 7 ure; zelfs zijn er fabrieken die is win
ters maar beginnen als 't klaar is.
'S avonds eindigen zij ook op verschil
lende uren.
Wie zegt u, heer Ministerdat de brug
te Wervick op die verschillende door
tochten der werklieden gesloten is
Moest gij in onze plaats eenige dagen de
grens overtrekken, gij zoudt zien dat zeer
dikwijls 't is te zeggen verscheidene koe
ren daags, bet tegenovergestelde waar
is
Heer Minister, gedoog dat wij het u
vlakaf, zeggen, wat gij Dinsdag 29 Oc
tober in de Kamers geantwoordt hebt op
de ondervraging van M. Nolf is praat
tegen den vaak
Dit is de meening der 1800 tot 2000 werk
lieden, die alle dagen de grens overtrekken
en van alle Wervickanen tot welke poli
tieke denkwijze zij ook mogen behooren
Om te eindigen bedanken wij den Heer
Nolf voor zijne welwillende tusschenkomst
en wij hopen, dat hij te naaste jare, nog-
eens op die zaak zal wederkeeren, en indien
't noodig is de volgende jaren, tot dat wij
voldoening krijgen
Iiadde M. Colaert, die, volgens zijn zeg
gen 18 jaar in de Kamers zetelt, ieder
jaar dezelfde vraag tot den Minister ge
stuurd, 't ware reeds lang eene afge
dane zaak
In de Kamer kiezing en van Mei aan
staande zullen wij toonen dat wij het
niet vergeten hebben
Dank op voorhand, heer Uitgever, en ge
lief onze beleefde groetenissen te aanvaarden.
Een groep fabriekwerkers.
De liberale partij is het geheel en al eens
over dit artikel.
De partijen die opentlijk en eenparig
meervoudig stemrecht afkeuren, behaalde»
in de laatste kiezingen i ,020,115 stemmeD,
terwijl de achteruitkruipers slechts 995,056
stemmen bekwamen.
Dit is een referendum of volksstemming.
Het meervoudig stemrecht, riep graaf
Goblet d'Aviella uit, moet verdwijnen.
Welgesproken, heer Graaf.
HET WEEKBLAD
I
