TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement. EENDRACHT MAAKT MACHT. Zeventiende jaar. Zaterdag 23R Mei 1903. Nummer 21. Godsdienst en Bijgeloof. Gehoord en gezien. Het leger. Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 0 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden i fr. Annoncen: 15 cent par drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100 Alle beriehten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Ylaanderen, als- Mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamds artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij m. onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. Het is algemeen gekend dat de klerikalen nog vele lichtgeloo/ige menschen van ons afkeerig maken door te zeggen: dat wij het geloof aanvallen. Wij willen daar heden nog eens over spreken om de pennelakijën uit de klerikale bladen te overtuigen, dat wij niet vijandig zijn aan de godsdiensten, doch integendeel het bijgeloof bestrijden. Er is tusschen godsdienst en bijgeloof een oneindig breed verschil. Wat kan het ons maken, dat er inde wereld 685 gekende godsdiensten zijn en dat eenieder in de overtuiging leeft, dat hij slechts in zijn eigen geloof kan zalig worden. Ons persoonlijk is het gelijk of men aan Christus, Confucius, Mahomed, Brahma, Boedha of Luther gelooft. Volgens ons kan men in alle godsdiensten braaf en eerlijk zijn, Zooals er slechte chris tenen zijn, zoo bestaan er ook slecb'e anders denkenden. Doch mep zal ons niet aan 't verstand brengen, dat al de joden, moba- medanen, anglikanen, grieken, boedbisten, enz., enz.slechte menscben zijn, omdat zij den christen godsdienst niet belijden. Wij hebben nog nooit gezien dat de groo- ten der aarde andersdenkenden verafschuw den en vervolgden. De Paus, als hoofd der Roomsch Katho lieke Kerk, is nooit zoo kleingeestig geweest zijne briefwisselingen te staken met de jood- sche on protestantsche bankiers die zijne talrijke miljoenen in dépot hebben. Ook heeft Leo XIII niet nagelaten met veel plechtigheden de prachtige geschenken te aanvaarden, welke de groote turksche bloedhond hem toezond ter gelegenheid van Leo's jubelfeest. Zijn de grooten verdraagzaam, de kleinen integendeel zijn juist het tegenovergestelde. De priesters, de nederige dienaars van het klerikalism, zullen in hunne sermoenen de menschen ophitsen tegen diegenen, die zoo vrij zijn niet aan den sleep te hangen van de roomsche bedriegersbende. Het gaat zelfs zoo verre, dat zekeren dag een vriend ons bekende, dat de pastoor zijn kind had aangehitst om in de klas geen plaats meer te nemen naast een jongen van protes tantsche ouders. We vragen het ons in ge- moede; is dat nu wel godsdienst aanleeren, of is dit integendeel haat en nijd aanvuren tusschen kinderen, die nog niet het minste begrijp hebben over godsdienst Juist diegenen, die eene degelijke en ver standige ontwikkeling hebben, zijn de ver draagzaamste menschen. Die hebben het een en ander over godsdienst gelezen en de on dervinding opgedaan dat al de godsdien sten door de menschen zelf zijn gemaakt om het goede onder het menschdom te bewaren, ja, hetzelve bij het individu te bevorderen en dat een godsdienst, die tot exploitatie leidt, meer slecht dan goed zal bewerkstel ligen. De exploitatie van den godsdienst, zulks noemt men bij ons gewoonlijk van de kerk eenen winkel maken. En daartegen komen wij op. Want een maal dat het ongeleerde volk begint in te zien, dat de kerk eenen winkel geworden is, dan wordt de massa afkeerig van het geloof en een onwetend volk zonder gods dienst, dat kan zeer gevaarlijk wezen voor de maatschappij. En zouden de opstellers van de klerikale kranten wel durven beweren, dat de roomsch katholieken godsdienst niet ontaard is in eenen winkel Missen, aflaten, gebeden, sacrementen, alles is te verkrijgen voor geld. Doopen kost geld trouwen kost geld begraven kost geld het ontslaan van den vasten kost geld het luiden der klokken kost geld. De kerk is eene goudbron. Hoe meer men betaalt des te beter zijn de gebe- j den. Er zijn missen van Ist", 2e en 3® klasse. Een rijke, die veel kan betalen begraaft mea met veel prachtvertoon het lijk van den arme werker kau integendeel niet spoedig genoeg gedolven worden. De arme zelfmoordedaar begraaft men in den hondenhoek, voor de rijke zelfmoorde naar gaan de poorten der kerk wijd open. Laat men voor het eerst het orgel in eene kerk spelen, dan is er slechts plaats voor diegenen, die betalen kunnen. Men kan dus niet loochenen dat de kerk een winkel geworden is. En omdat wij dit alles durven aan het klokzeel hangen, zijn wij volgens de papen, godslasteraars en menschen zonder geloof. Jan. Dag, Pier. Pier. Dag, Jan Jan. Ik had u laatst beloofd Pier, u te spreken over de handelwijze onzer regee ring, tegenover de kloosterlingen, niet waar; Pier. Ja, Jan, gij hebt dat beloofd, en ik luister.... Jan. Op 24 October 1901, zond minis ter de Trooz aan de schoolopzieners een om zendbrief, waarin bepaald werd dat de vreemdelingen, die bewaarscholen besturen, toelagen mogen vragen. Pier. Is dat niet tegenstrijdig met de wet? Jan. 't Schijnt van ja, Pier: artikel 9 der schoolwet zegt dat men moet Belg zijn. Pier. Hewel, en dan Jan. Ja, en dan... Onze klerikalen ver staan de wet op hunne manier.... en daarbij, Pier, ik heb ii reeds vroeger doen opmerken dat voor de kloosterlingen, en vooral wie de regeering nauw aan 't hart ligt.geene wetten bestaan, 't en zij voordeelen, en daarbij de omzendbrief waarvan ik u spreek is eene onbewimpelde uitnoodiging voor de Fransche kloosterratien, om naar ons land te komen, en hun vet te mesten in onze staatskas. Pier. Dat is nadeelig voor de onder wijzers en onderwijzeressen van ons land? Jan. Zeker, Pier, en hoeveel ouders zijn er niet die zich groote opofferingen heb ben getroost om hunne kinders tot dit ambt te laten leeren. Pier. Eu nu door de fransche ratten den kaas van hun brood gaan zien binnenspelen. Jan. En dit door aanmoediging van onze katholieke regeerders, die voor leus hebben aangenomenAchteruit BelgenPlaats voor de Fransche blootvoeters en trekmutsen! Pier. O, die valsche verraders! Jan. De broeders der christelijke lee ring zullen de eersten zijn op wie die voor deelen gaan toegepast worden. Pier. Er gaat dus in België geen on zijdig onderwijs meer bestaan Jan. De kalotjes zullen het zoodanig brengen dat de nog weinig bestaande ge meentescholen geene leerlingen meer hebben, en in weinige jaren van hier zal het officieel onderwijs verdwenen zijn... Pier. ...en zullen wij onze kinders door die overgewaaide scherrewegs en luiaards moeten laten opleiden, 't Is voorwaar een schoon vooruitzicht I Jan. En tot staving zijner gezegden, geeft M. Crombez het volgende bewijs, en spreekt borg voor zijne inlichtingen Te Laplaigne wordt eene vrije school be- stuurd door de zusters der Saint-Union welnu, dagelijks worden door Fransche zusters een dertigtal leerlingen uit Frank- rijk begeleid en zij houden er klas in een gebouw dicht bij de grens Pier. En 't zijn wij, Belgen, die deze gasten bij middel van subsidiën mogen on derhouden. Jan. En hetzelfde geschiedt te Bléha- hav'es en nog elders. Pier. Maar dat is opentlijk den spot drijven met de Fransche Regeering. Jan. Zoo, Pier, en dit onder offlcieele aanmoediging van onze Regeering; want er zijn sommige van die kloosterlingen die recht streeks toelagen krijgen van ons ministerie van openbaar onderwijs: daar zal nog al meer over uitkomen, Pier, tijdens de behan deling der begrooting van onderwijs. Pier. En lieten de katholieken, dit zoo maar effen af zeggen in de Kamers Jan. 't Moet zijn dat zij daar nog al genepen zaten, want de voorzitter die ook een pur sang is, deed aan M. Crombez opmerken dat hij het moest kort maken, en dat hij reeds veel te lang sprak. Pier. 't Is zoode waarheid wil niet gehoord zijn. Jan. M. Crombez bekommerde zich weinig om die opmerking en bracht den volgenden bouquet voor den dag Pier. Een bouquet Jan. Ja,Pier,een "bouquet» van kloos terpaleizen:" Te Peruwelz heeft een fransche klooster orde het schoone eigendom van den heer Tondreau aangekocht. Andere kloosterlingen hebben het huis van den deurwaarder Kensier aangekocht. Te Tam- pes hebben de Karthuizers 30 hectaren ge- kocht om eene stokerij op te richten. Pier. -Om duivelsdrank te maken. Jan. Te Kain werd een buitengoed aangekochthet kasteel van Froidmont wordt aan de zusters Oblaten verhuurd; het kasteel van prins de Ligne te Antoing, werd door de Jezuietenin huur genomen; in het kasteel van Bourgogne, te Estaimbourg, hebben kloos terlingen eene kostschool voor jonge meisjes ingerichtkloosterzusters bewonen het kas teel van de gravin van Romerée, te Rongy. Pier. Gelukkige trekmutsen Jan. De zusters der Heilige Veree- niging van Do waai bewonen het kasteel Dutoit, te Chercq. Pier. Een gebed langs hier, een gebed langs daar... Jan. De Jezuieten hebben het kas teel Liénard aangekocht. Pier. Een cent langs hier, één frank langs daar... Jan. Te Percq wordt een kasteel van 300 kloosterlingen van Nancy gebouwd. Pier. En zoo leven zij met malkair 1 Jan. KI losterzusters hebben naailes sen ingericht te Peronnes; enz. enz. enz. I Pier. Ja, en zoo voorts, want er zijn er waarschijnlijk nog. Jan. Voorzeker, en te veel om aan te halen. Pier. En wordt dit al in het Beknopt Verslag der Kamers overgenomen Jan. Op zijn geheel. Pier. - En heeft men den prijs van het Beknopt Verslag op geen 100 frank 's jaars gesteld Jan. Dat verwondert u, nietwaar Pier? Mij ook 1 Pier. Het zal er nog van komenmaar alles komt toch uit; al moesten de vliegen het uitbrengen. Jan. Toekomende keer, Pier, zal ik u onderhouden over de Paters Salesianenover de broeders der Onbevlekte Ontvangenis, enz... Pieter. Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis... dat klinkt aardig, niet waar, Jan Jan. Ja, Pier, dat brengt ons zekere bevlekkingen te binnen, van Ronse, Malte- brugge, enz. Jan. Nu, Jan, tot de naaste week! Pier. Zonder missen, Pier De vlieg. Ja, Pieren Jan, zonder man- keeren De Vlieg. Sommige fanatieke dompersblaien geven den minister van oorlog ferm op zijn kousebanden! Zij beweren dat hij de schuld is van het bankroet van het vrijwilligers leger. De kaloten zouden willen doen geloo- ven dat, zoo het volontariaat mislukt is, zulks moet toegeschreven worden aan de handelwijze der militaire overheid Wij bekennen het graag: in die omstan digheden heeft minister Cousebaut, op wien hooger genoemde bladen het bijzonder ge munt hadden, getoond dat hij op zijne plaats was. Hij heeft bewezen dat hij alles gedaan heeft wat hem de wet oplegde te doen, en dat men volstrekt niets ten laste kan leggen van de militaire overheid. Van daar dan ook de woede der kaloten 1 Uit offleiëele bron blijkt dat op 31 Decem ber 1902 het getal vrijwilligers beliep tot 2830, op 31 December van het vorige jaar was dit cijfer 2012. Een mager beestje zooals men zietEn zeggen dat men overal speciale comiteiten tot stand heeft gebracht om vrijwilligers aan te werven. Dekens, pastoors, onderpastoors, kosters, klokkeluiders en stoeltjezetters hebben als echte zielhonden de zolen van hunne voe ten geloopenalles te vergeefs 1 De vrijwilligers wet is op een erbarm- lijke fiasco uitgeloopen. Zij kost millioenen en dient tot niets In plaats van den persoonlijken dienst plicht in te voeren, die door de drie vierden der bevolking bevraagd wordt, nemen de kaloten hunnen toevlucht tot eene kostelijke, nuttelooze en ellendige legerinrichting, die, uitsluitend weegt op het kind van den werk man en den kleinen burger. Zij beoogen maar één doel met hunne wet: namelqk de pastoors en de rijken ontslaan van den dienstplicht. De wapens dragenHet vaderland verde digen dat is geen werk voor die heeran, dat is te getjisen dat is beneden hunne waardigheid Allo, too, jongens, trekt maar op 1 HET WEEKBLAD v

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1903 | | pagina 1