VAN IJPEREN IN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-Handels- en Annoncenblad.
Liberale en Grondwettelijke Associatie
Liberale en Grondwettelijke
Associatie
Zeventiende jaar.
Zaterdag 10° October 1903
Nummer J14j<y2
DER STAD YPER.
Openbare Vergadering der Liberale en Grond
wettelijke Associatie voor al de kiezers van Yper,
binnen stad en den buiten, den ZONDAG lln OC
TOBER, ten 6 ure 's avonds, in het gewoon lokaal,
Zaal der Oud-Pompiers, Seminariestraat.
DAGORDE
Gemeentekiezingen van 18 October 1903.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
fV drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz 4 fr per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
ide die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenasti«at, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
1 onderteekeud toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
DEIt STAD YPER.
Openbare Vergadering van
4 October 1903.
Zetelen aan het bureelde heeren Brun-
faut, Voorzitter; Bossaert, Maleveys, Wydoo-
ghe, Nolf, IweiDS, Labeyne, Decbièvre,
Har teel, Beesau, Speybrouck, Vermeulen.
Al de liberale kandidaten zijn tegenwoor
dig.
Men is letterlijk ineengedrukt. Zaal, bal
kons, warmzaal zijn ingenomen, de leven
digheid is overgroot, het vertrouwen staat
op alle aangezichten te lezen.
De heer Voorzitter bestatigt met eene
•ware voldoening dat de toeloop grooter is
dan ooit; bij ziet er eene zekere waarborg
in van het toekomende succes en bedankt
het publiek zoo talrijk naar de vergadering
gekomen te zijn.
De achtbare Voorzitter kondigt der verga
dering aan dat drie kandidaten het woord
zullen voeren.
De heer advokaat Laheynezal in 't fransch
spreken en de heeren Vermeulen en Brun-
faut zullen hunne redevoering in 't vlaamsch
uitspreken. Toéluichingen
De heer Voorzitter geeft het woord aan
den heer adxokaat Laheyne.
Redevoering van den heer advokaat
Laheyne:
Mijnheer en.
't Is de eerste maal dat ik mij voor u
bied om uwe stemmen te vragen voor een
verkiesbaar mandaat. Ik ben u eerst en
vooral bedankingen verschuldigd voor het
goed onthaal dat gij Maandag 11. aan mijne
kandidatuur gedaan hebt, dan hen ik u
wellicht eene geloofsbelijdenis verschuldigd.
Deze zal kort zijn. Mijne {denkwijze is van
iedereen gekend; ik behoor en heb altijd be
hoord tot de liberale denkwijze; mijn vaan
del is het blauwe vaandelWat mijn pro
gramma betreft, 't is het gemeentepro
gramma der Ypersche liberalen. Indien gij
mij in de naaste kiezing uwe stemmen wilt
verleenen, mag ik u op voorhand van mijne
volle verkleefdheid verzekeren voor de stof
felijke en zedelijke belangen onzer oude
stad, ik mag u verzekeren dat ik mij zal
bevlijtigen de grondstellingen te doen zege
pralen die in ons programma geschreven
zijn in financieele zaak, in zaok van open
bare werken, in zaak van onderwijs, in
zaak van bestuur en in zaak ven gezond
heidsleer! toejuichingen).
Een der grootste grieven door het Journal
d'Ypres, orgaan van het Ypersche klerika
lisme, tegen de lijst der liberale kandidaten
uitgebracht, is dat wij radico-socialisten
zijn. De klerikalen hebben maar dat woord
in den mond: de liberale lijst is de radikale
lijst; de liberale Associatie is de zoogezegde
liberale AssociatieHet woord liberaal kort
af brandt hunne lippen. De gematigde ele
menten bestaan niet meer onder ons, zeggen
zij. Buiten de radicalen-socialisten, blijft er
niets meer dan de overlevenden der doc
trinaire partijversleten door den ouder
dom en de doclrinale gebreken Dat het
Journal d Ypres, welk deze toekenning ge
geven heeft, het niet kwalijk neme, ik be
hoor juist tot die gematigde liberale partij,
vijandig aan alle buitensporigheden, aan
alle overdrevene verzuchtingen, maar wijze-
lijk vooruitstrever, bevredigd met al de nut
tige hedendaagsche politieke hervormingen,
aan al de uitvoerbare wenschen, met een
klaar demokratisch doel en van algemeen
belang, zooals de Evenredige Vertegenwoor
diging en het Algemeen Stemrecht. Leven-
dige toejuichingen).
Het Journal d'Ypres zal voortgaan
met mijalsook mijne vrienden, voor radi-
kaal uit te geven. Dat is mij onverschillig.
Men zal het niet gelooven. Wat aangaat
hetgeen Reusje van mij kan zeggen, ik
misacht het grootelij ks.
Wij zijn de vijanden van den gods
dienst, zeggen de klerikalen. Dit is eene
stelselmatige leugenachtige beschuldiging en
van alle tijden. Het is eene zoo ongegronde
beschuldiging dat dezen zelve die ze ons in
het aangezicht werpen er niet aan gelooven.
Wat mij betreft, ik ben sedert mijne kinds
heid opgevoed geweest in den katholieken
godsdienst, ik heb geleerd hem te eerbiedi
gen, en ik heb er nooit aan ontbroken. Maar
ik eerbiedig ook al de andere gevoelens, al
de andere rechtzinnige overtuigingen, al de
philosophische denkwijzen, en dat omdat ik
liberaal ben, dat ik verdraagzaam ben, om
dat ik, gelijk het mijn vriend Nolf over
eenige dagen zeide,5 een vurige en over
tuigde partijganger ben van die kostbare
vrijheid onder allen: de vrijheid van ge
weten! Langdurige toejuichingen).
Volgens de klerikalen willen wij de ver
wereldlijking der Hospicen enGasthuizen:
wanneer de liberalen ziek zijn, zegt het
Journal d' Ypres, nemen zij hunne toe-
vlucht tot de zusters van liefde, maar
zij wilten de nonnen uit onze Hospicen
en Gasthuizen verwijderen. Dat zijn
de eigen woorden van M. Colaert, uitgespro
ken in 'c Volkshuis. Welnu dat is geen
waar, dat is nooit geweest. En de oude libe
ralen die gedurende vijftig jaren te Yper aan
bet bewind geweest zijn, hebben nooit ge
zocht de zusters uit het gasthuis te verjagen.
Overigens, M. Nolf, in zijne vorige redevoe
ring, beeft over die leugenachtige beschul
diging recht gedaan, en ik dring niet verder
aan.
De schoonste van al de grieven tegen
onze lijst verzameld, 't is dat wij onbekwaam
zijn onder opzicht van bestuur. Men impro
viseert kandidaten, zegt het Journal d' Y-
pres, men improviseert geene bestuurders.
En het orgaan der klerikalen heelt het na
melijk gemunt op de drie advokaten die zich
op onze lijst bevinden en die, zegt het, indien
zij eenen proeftijd gedaan hebben als advo
katen, geene de minste kennis hebben van
de bestuurlijke practijk. Dit is een dwaas
vermoeden dat eerst zou strekken om te be
wijzen dat men nooit moet denken een be
stuur omver te werpen dat aan het bewind
is en dat alsdan tegen de klerikalen zelve
keert. Waarom heeft eene gebeele lijst nieuw
gekomene klerikalen, zonder eenigen be
stuurlijken proeftijd, in 1890 getracht het
liberaal bestuur omver te werpen Zij had
den in de bestuurlijke wetenschap aangebo
ren de heeren Begerem, Boone, Breyne,
Iweins d'Eeckhoutte en tutti quanti? Eh
nu (ik laat de nieuwe katholieke kandidaten
ter zijde) indien de meerderheid der katho
lieke raadsleden, die nog aan het bewind
zijn, twaalf jaren proeftijd, en M. Colaert,
in 1887 benoemd, zestien jaren proeftijd noo-
dig gehad hebben om er toe te komen bewijs
te geven van bestuurlijke hoedanigheden,
zoo erbarmelijk als deze die wij hebben kun
nen bestatigen (de stadsfinanciën in gevaar
gebracht, de kas der Godshuizen met een te
kort) mag ik u verzekeren, Mijnheeren, dat
indien gij ons helpt het klerikaal bestuur
omver te werpen, wij geen zulken langen
proeftijd zullen noodig hebben om tot eenen
toestand te komen die anderszins deftig en
anderszins bloeiende zal zijn dan den tegen-
woordigen toestand. [Levendige toejuichin
gen.)
Wij zullen het voorbeeld volgen van het
oud liberaal bestuur tegen het welke nooit
eene grief is gemaakt geweest van wege
onze ergste vijanden, zelfs ten tijde der kon-
trool van Me Colaert, nopens bet goede be
stuur der stadszaken. Indien zulkdanige grief
bestaan had, zij zouden niet nagelaten heb
ben zich ervan meester te maken Welnu,
zien wij het manifest uitgegeven in 1890
door de klerikale kandidaten, en dat gediend
heeft voor de kiezing en de klerikale zege
praal van 1891. Wat vinden wij er in als
grieven? Ik merk
Vijftig jaren bekrompene en klein-
geestige politiek van willekeur en uit-
sluiting, van oorlog legen onze gods-
dienstige denkwijze en tegen onze duur-
baarsle overtuigingen! Leugens! stel
selmatige leugens, zooals ik het hooger zegde.
De liberale partij heeft zich meester
gemaakt van al Je plaatsen. Al de open
bare besturen zijn in hare handen. Voor
haar al de gunstenniets voor dezen
die de liberale gedachten niet deelen!
Keert de rollen om, mijnheeren, en vervangt
het woord liberale door het woord kleri
kale, gij zult juist het afbeeldsel hebben van
den tegenwoordigen toestand.
[Gelach, trappelingen en toejuichingen).
De koophandel, eertijds zoo bloeiend,
vermindert van jaar tot jaar. En nu
dan
De bevolking doet niets dan vermin
deren. Zij is klaarblijkelijk dezelfde geble
ven sedert de aankomst der katholieken.
De nijverheid verkwijnt en dreigt zelfs
te verdwijnen. Waar zijn de nieuwe fa
brieken? Hoever is de voltooiing der vaart?
Wij zullen er komen.
Het middel om de nijverheid in te
planten en uit te breiden is onlangs aan-
getoond geweest door een onzer mede-
burgers (M. Annoot.) Wij moeten een
beter en overvloediger water hebben.
Beter voor het verbruikovervloediger
voor de behoeften der nijverheidWij
hebben het slechtste water van 't land, en,
tot overmaat, is men somtijds nog verplicht
ons op rantsoen te stellen derwijze, niet al
leen den teugel der nijverheid tegen te hou
den, maar nog om het gebrek in de huishou
dens te brengen
Het huidige (liberaal) bestuur, alleen-
lijk bezorgd den oorlog te doen aan het
vrije en godsdienstig onderwijs, besteed-
de het derde van het gemeentebudjet
aan het openbaar onderwijs! Nog leu
gens en laster 1
Maar waar ziet men daarin een enkele
grief tegen het goed beheer, het goede be
stuur der stadszaken en financiën? Geene.
Het geheele van al die grieven kan samenge
vat worden in ééne: Maakt u weg dat ik er
kome! [Gelach en toejuichingen
En ik verzeker u, Mijnheeren, dat indien
de klerikalen hadden moeten overwinnen
door bewijzen in 1891, en niet door zekere
andere middelen waarop ik niet meer moet
wederkeeren, het gemeentebestuur der stad
Yper nooit zou opgehouden hebben liberaal
te zijn. Bravo's
Volgens de bekentenis zelve van voor-
o name liberalen, zegt het Journal d'Ypres,
indien de liberale lijst zegevierde, zouden
wij een College hebben zonder Burgemees-
ter en Schepenen, een stadsbestuur zonder
bestuurders 1 Ik geloof ten eerste geen
oogenblik dat een voornaam liberaal be
kwaam zij tranen te gaan storten in den
giletzak der opstellers van 't godvruchtig
Journal en hun dwaasheden van dat gehalte
te gaan vertellen Maar onderzoeken wij
een oogenblik die mogelijkheid.
Ten eerste, wat willen wij en waarom
strijden wij
Eerst en vooral, wij strijden om de
meerderheid te hebben, om het klerikaal be
stuur omver te werpen. En aannemende dat
die hoop zich ver wezenlijke, beschouwen wij
voorop den toestand die ons zal gemaakt
worden, met de grootste kalmte en zonder
de minste vrees, zeker van de oplossing te
vinden die zal noodig wezen. Indien onze
tegenstrevers zich inbeelden dat de liberale
kandidaten en dezen die hen naar den Raad
zullen zenden zeer verlegen zullen zijn om
het vertrek der heeren Colaert en Cia, van
die onmisbare bestuurders, dat zij gerust
HET WEEKBLAD