MARTHA
De Duivel op 't Dorp.
9
't Is waar.
Yper is aan ons!
Wat zal het parket doen
Waarheid, Vrijheid en
Dwang.
De Werkstakingen
Uitslag der Kiezing,
STADSNIEUWS.
Vlaamsche Ster.
de Krankzinnige,
Examen.
en moet, vroeg of laat verdwijnen en
het geloof vernietigen.
Het Journal d' Ypres heeft eene waarheid
gezeid, nog is deze waarheid niet volledig.
Wij houden er nochtans aan hem akte te
geven van zijne rechtzinnigheid.
In zijn Nr van Woensdag 11., lezen wij
inderdaad in de2° bladz. 1" kolom:
- Onze tegenstrevers vereenigd voor de
»\kiezing, hebben eenkrachtdadigen strijd
geleverd, wij bekennen het, en behalve
- de laatste dagen, hebben zij zich eerlijk
gedragen
Met het verlof van het Journal d'Ypres
is de kiesstrijd, door de liberale partei gele
verd, eerlijk geweest, eerlijk onder alle op
zichten, de laatste gelijk de eerste dagen. Er
is haar niets, volstrekt niets te verwij
ten. Wij dagen't is gelijk wie uit een feit,
eene daad van drukking, van omkooping,
zelfs van bedreiging op de rekening onzer
partij aan te stippen.
Wij zijn het niet die politieke feesten in
gericht hebben op St. Pieterswijk, acht en
veertien dagen vóór de kiezing.
Wy zijn het niet die eenige straatloopers
gezonden hebben, opgeleid door meer of min
eerlijke lieden, om zich zat te drinken in de.
herbergen, in de hoop alzoo de stem der
herbergiers te winnen.
Wy zyn het niet die van deur tot deur
gegaan zijn om stemmen af te koopen voor
vijffrankstukken
Wy zyn het niet die bedriegelyke beloften
zijn gaan doen aan den kiezer, en bedreigin
gen in den mond hebben gehad voor dezen
die weigerde zyne partij te verraden en eene
eerloosheid te begaan.
Wij zyn het niet die vuile schimpschriften
uitgegeven hebben gelijk Reusje— waar-
in men de eerlijkste personen der stad belee-
digde, minachtte en spotte met'hunne gebre- j
kelijk heden.
Wij zyn het niet die bedrogen en gezeurd jj
hebben. j
Altijd en overal is onze strijd eerlijk ge- s
weest.
Wij betreuren het grootelyks zooveel niet 1
te kunnen zeggen van onze tegenstrevers. I
Hadden zij gehandeld gelijk wij, op eene
Yper verlost geweest zijn van het klerikale j
juk dat haar sedert 12 jaren verdrukt. De j
kiezing van Zondag zou onbekwame be- l
stuurders van het stadhuis gejaagd heb- I
ben, die het middel gevonden hebben de
stadsscbuld van 353,000 fr. te ver- j
hoogen toen zij gedurende hunne 12 jaren I
bebeer eene ontvangst van 452,859 fr.
meer ontvangen hebben dan de libera
len gedurende denzeltden tijdsverloop, voor
251,163-55 fr. stadselgendommen
te verkoopen, het kapitaal der Hos-
picen van 107,327 fr. 66 c. te ver
minderen, dewijl er daarenboven in dat
bestuur een te kort is van meer dan
100,000 fr. dat volgens de wet door de
stadskas moet aangevuld worden.
Ja, wij herhalen het, zonder de stemop-
koopingen, zonder de verleiding, zonder de
braspartijen zou het blauwe vaandel op het
stadhuis gewapperd hebben. Meer dan één
Yperling moet thans in bittere overdenkin
gen gedompeld zijn.
En ondanks alles is Yper liberaal.
Niettegenstaande hunne 12 jaren bestuur;
Niettegenstaande hunnen invloed op 1700
ondersteunden van Disch en Hospicen en op
al hunne beambten
Niettegenstaande den laffen laster van
hun Reusje;
Niettegenstaande de loopingen van al de
pastoors der stad
Niettegenstaande hunne politieke feesten
en braspartijen
Niettegenstaande dat er verscheidene wel
bekende klerikalen, beioofd van hun kies
recht, of nog te jong, aan de stemming heb
ben deelgenomen, bekomen de klerikalen
eene zeer kleine meerderheid.
M. Golaert heeft 50 stemmen boven de
volstrekte meerderheid! MM. VandenBoo-
gaerde en Lemahieu bekwamen ééne stem
boven de volstrekte meerderheid 1
Indien de wet geëerbiedigd wordt, indien 1
de stemmen der klerikalen, die gestemd
hebben zonder recht afgetrokken worden,
komen zy er vijf te kort en MM. Nolfen
Dechièvre zijn gekozen.
Voortaan is 't WIJ die in naam der
meerderheid van de Yperlingen zullen
spreken.
Leve het liberale Yper!!!
Gedurende den kiestijd zyn de liberale
plakbrieven, op de muren der stad aange
plakt op verschillige plaatsen gescheurd en
bestreken geweest met modder. Eenige
straatloopers zijn op heeter daad betrapt en
bij de politie aangeklaagd geweest.
Zullen zij vervolgd worden t
Men vraagt ons of:
1° Een persoon veroordeeld voor smokke
larij den 30 December 1902, vóór de recht
bank van Kortrijk, tot 8 maanden gevang,
2° Een persoon veroordeeld voor verhee
ling den 23 Juli 1903, vóór de rechtbank
van Yper tot 15 dagen gevang,
3° Een persoon geboren den 2 September
1973,
en die Zondag zijn gaan stemmen, stem
recht hadden en niet vallen onder de toepas
sing van het art. 215 van het kieswetboek.
Wij laten aan het parket de zorg op deze
vraag te antwoorden en te toonen aan het
volk dat de klerikalen. gelijk al de andere
burgers, gehouden zijn de wetten na te
leven.
Een kiezer vraagt ons aan welke straf
een persoon zich blootstelt die, bij de ope
ning der stembus een bulletijn zou in zijnen
zak steken
Wij moeten ons bepalen met dien kiezer,
die zijnen naam niet zegt, te verzenden naar
het art. 213 der kieswet
net eenige, het zekerste om in po
litiek over de waarde der grondbe
ginselen eener partij te kunnen oor-
deelen, is van die grondbeginselen,
die princiepen aan de openbare mee
ning te onderwerpen.
Niemand zou durven tegenspreken.
Alwie met de waarheid voor de
openbare meening verschijnt, mag
gerust en met fierheid het hoofd
recht houden.
De politieke partij, die de waar
heid voor grondzuil heeft, hoeft niet
te vreezen. Die partij mag zich gerust
stellen en zonder kommer dulden dat
de menigte de schriften harer tegen
strevers leze en derzei ver woorden
aanhoore.
Hier hoeven wij niet te zeggen dat
eene politieke partij die, zonder vas
te onzekere princiepen, maar door
list, logen, bedrog en dwang aan 't
roer van stadszaken komt, dat zulke
partij alle belang heeft de waarheid
onder den domper te houden en het
licht uit te dooven.
Dat men nu de handelwijze der
beide partijen, die de steden in twee
kampen verdeelen, in vergelijking
brenge en oordeele.
Van den eenen kant zien wij de
liberale partij, die onbewimpeld, met
ontrolde vaandel, met haie princie
pen in den helderen dag verschijnt,
en ze onverschrokken onder de volks
menigte verspreidt, bij middel der
drukpers en der openbare discussiën.
Van een anderen kant zien wij de
priesterspartij die, ondanks haar
zeiven van de vrijheid der drukpers
gebruik maakt, niet om hare ge
dachten, hare strevingen te versprei
den, niet om hare zoogezegde grond
stelsels aan de openbare meening te
onderwerpen, neen, maar slechts om
leugen te verspreiden, om hare te
genstrevers te lasteren.
Van deneenen kant zien wij de libera
le partij die trachtte overtuigen; van
den anderen kant, de priesterspartij
die hare lezers tracht te misleiden.
Het liberalismus wil en eischt vrij
heid, waarheid in zake van kiezing
en wij zien de priesterpartij alles in
het werk stellen om zulks te beletten.
De priesterpartij schrikt en beeft
bij de gedachte dat de waarheid eens
onder het volk dringe; ja, die partij
aarzelt niet met de eeuwige doemnis
te bedreigen, dezen die stoutmoedig
genoeg zouden zijn om te onderzoe
ken langs waar men de princiepen
van recht en waarheid vindt, Zulke
partij zou zich voor altijd verloren
achten, indien zij er niet in gelukte
de rede en het gezond verstand te
versmachten.
Is het dan te verwonderen dat die
partij allerlei middels in het werk
stelt, zich van preek- en biechtstoel
bedient, om de menigte te beletten de
ware princiepen van het liberalis
mus te waardeerendat die partij
niet gedoogt dat de openbare mee
ning wete waar het liberalismus
naartoe zou willen, wanneer het aan
't bewind zijn zal.
Die overgroote angst, die schrik
kelijke vrees van de waarheid onder
de volksmenigte te zien dringen, be
wijst genoeg en beter dan wij het
zouden kunnen schrijven, dat de
priesterpartij en hare grondbeginse
len geheel en gansch met de alge-
meene welvaart strijdig zijn en dat
zij slechts met logen en bedrog kan
staande houden.
te Halewijn.
Reeds verscheidene fabrieken zijn weder
om in volle werk 't is te.hopen dat binnen
korte het werk overal zal hernomen worden.
Donderdag laatst moest eene vergadering
van stoeldraaiers met de fabrikanten door
deze laatste gevraagd plaats hebben met
het goed gedacht tot eeuo overeenkomst te
geraken.
Volgens de inlichtingen door de fabrie
kanten ontvangenwaren de werklieden
wel besloten deze vergadering bij te wonen,
toen ze Woensdag in eene vergadering ge
houden te Halewijn in de Maison du
Peuple» door een redenaar opgehitst en
benauwd gemaakt werden; hun zeggende
dat, aangezien ze bijna allen Belg waren,
deze welke zouden durven het woord voe
ren, aan de politie zouden aangeklaagd, en
natuurlijk aan de grenzen zouden geleid
wordendie laffe logentaal heeft de werk
lieden besloten de vergadering niet by te
wonen.
De fabriekanten teekenen krachtdadig
protest tegen zulke schandalige logentaal.
Er was zelfs besloten noch politie noch
gazetschrijver in die vergadering te aan
vaarden; gelijk het immers in de voor
gaande vergaderingen gebeurd is, de werk
lieden welke diezelfde vergaderingen bijge
woond hebben, zijn daar ten volle van
overtuigden in iedereen dezer is er verze
kering gegeven geworden, dat er niemand,
nadeel noch wegzending voor feiten van
werkstaking zouden geschieden.
De fabriekanten betreuren deze handel
wijze en weten niet wanneer deze werksta
king een einde zal nemen.
Voor wat de vernissers aangaat, zij heb
ben aangeboden pr «w -j door deze te laten
doen, ten einde hun te bewijzen, dat ze met
de nieuwen tarief, meer geld dan vroeger
gingen wiunen; dit voorstel werd door de
afgevaardigden zoo goed als aanveerd; maar
in de vergadering gekomen bij gezel Goer-
landt werd dit ernstig voorstel verworpen.
Men moet dus bemerken dat er kwaad
willigheid en ophitsing bestaat.
Wat de baremakers betreft, of beter het
uitzagen der baren met de machiendaar
van is nog in geene enkele vergadering
kunnen gesproken worden.
Gezien dien treurigen toestand, hebben de
fabriekanten besloten, betere tyden af te
wachten.
Gent. De toestand blijft dezelfde.
6 liberalen, 5 klerikalen en 5 socialisten.
Ostende. Liberalen gekozen.
Brussel. 8 liberalen, 4 socialisten en
4 klerikalen. De toestand blijft dezelfde.
Antwerpen. De liberalen hebben eene
meerderheid van 973 stemmen op 24 buree-
len. De uitslagen zijn schitterend voor de
liberale partij, ondanks de oneerlijke mid
delen van de klerikalen.
Brugge. Klerikalen.
Nieuwpoort. Winnen 2 zetels, de ka
tholieken waren reeds 20 jaren aan 't be
wind.
Tongeren. 8 klerikalen en 3 liberalen.
Veurne. Klerikalen.
Thourout. Klerikalen.
Meenen. Klerikalen.
Oostduinkerke. Liberalen.
Woumen Liberalen, katholieken versla
gen.
Meesen. Liberalen.
Nieuwkerke. Liberalen.
Staden. 1 liberaal, M. G. Meersseman,
727 stemmen, tegen Masureel, klerikaal,
498 stemmen.
Reninghelst. De lijst van den pastoor
weg.
Becelaere. De lijst van den pastoor weg.
Is het niet betreurenswaardig te hooren
zeggen de lijst van den pastoor IHij die hem
met zijne kerk zou moeten bemoeien in
plaats van met politiek, 't Is schande en zoo
zijn er veel parochiën waar de pastoor mees
ter speelt in de politieke kwestie, In plaats
te mogen zeggen de pastoor in de kerk en de
burgemeester op het stadhuis. Zoo zou het
moeten zijn.
West-Vlaanderen herleeft onder liberaal
opzicht.
Op Zondag, 8 November aanstaande,
geeft deze maatschappij hare eerste vertoo
ning van het tooneeljaar 1903-1904, met
de medewerking van Mevr. Hebbelynck,
van Antwerpen, Mevr. J. Ossieur, en
Mej. Z. Devers, leden.
Als naar gewoonte zal het bestuur niets
verwaarloozen om de vertooningen aan
trekkelijk te maken en het publiek eenen
aangenamen avond te doen doorbrengen.
De eerste vertooning zal samengesteld
zijn uit:
Drama in 3 bedrijven en voorspel,
en uit het blijspel,
Het orkest onder het bestuur van M.
Tasseel zal in de tusschenpoozen de schoon
ste stukken van zijn repertorium uitvoeren.
Alwie zich wil laten inschrijven voor een
abonnement of begeert kaarten op voorhand
te bekomen, wende zich tot den heer
KAREL DE WEERDT, drukker, Rijselstraat.
De tweede vertooning is vastgesteld op
Zondag 13n December.
De derde, op Zondag, 10" Januari.
De vierde, op Zondag, 7a Februari.
De optevoeren stukken zullen later bekend
gemaakt worden.
Mijnheer GERARD WYCKHUYSE, stu
dent aan de Hoogeschool van Gent, heeft
met succes zijn 1® examen van kandidatuur
ia wysbegeerte en letteren afgelegd.
- 1"». w UVUU
Ill I
rr» o o bi
