Liberalen, opgelet
Bloedig Drama.
Stadswerken.
De Vlaamsche Ster.
Feestkalander.
Want, den mensch hebben zij vernederd
tot slaaf.
Zij moesten in den tempel Gods vrede,
broederlijkheid en liefde prediken.
Zij zijn verdoold in de politiek, in heng-
stenkeuringen, geitenbonden; zij zijn koop
man geworden, bankier, woekeraar, ja
zelfs herbergier en slijter van sterke dran
ken in hunne Tappen en Gilden zielhonden
voor 't leger, stoker, brouwer, handelaar in
vetten, enz., enz.
Zij zijn alles geworden, uitgenomen die
naars des Heeren en navolgers van Christus.
Zij maken van den preêkstoel een politiek
spreekgestoelte en van de religie eenen win
kel, gelijk de Pbarizeeërs, welke Christus
met eene zweep uit den tempel joeg, omdat
zij het huis zijns Vaders outeerden.
Arm Vlaanderen
Uit Oostende. Sedert eenige da
gen werden alle burgers, die gegarneerde
kamers verhuren, verwittigd dat zij voor
taan, zooals de hotelhouders, patent moeten
betalen. Br werd zelfs niet op geslapen,
want er werd hun dadelijk een patentbrief
aangeboden met verzoek dezen binnen de
24 uren in te vullen.
Een onzer klerikale bladen had dit te baat
genomen om aan de belanghebbenden te doen
verstaan dat dit het werk was van ons libe
raal gemeentebestuur.
M. Van Graefschepe heeft in vorm van
ordemotie, tegen de klerikale leugen gepro
testeerd en verklaard dat het niet het ge
meentebestuur, maar wel de katholieke
minister De Smet de Naeyer is die, op aan
vraag van den niet minder katholieken heer
Stracké, deze taksen heeft opgelegd.
M. Stracké bekent dit en zegt gehandeld
te hebben in hoedanigheid van voorzitter
van den Bond der Hotelhouders.
Het gedrag van het klerikaal blad in
kwestie werd algemeen gelaakt om zijne
jezuïetische leugens 1
Een man die zijne vrouw en zijne
schoonmoeder wil dooden, te Roncq
Aanhouding van den moordenaar.
In de wijk Pied-de-Boeuf, te Roncq, had
maandag een bloedig drama plaats.
August Taghon, van Aeltre, trouwde met
Margaretha Bonte van Gheluwe, dienstmeid,
als deze slechts 16 en 5 maanden oud was en
op het punt moeder te worden.
Oneenigheid heerschte weldra in het gezin
en de jeugdige echtgenoote, dikwijls door
haren man mishandeld, verliet de echtelijke
woning zes maanden na het huwelijk.
Eenige dagen later hernam zij het gemeen
zaam leven met Taghon, doch 't was slechts
voor drie maanden. De vrouw keerde nog
maals bij hare moeder weder en werkte
voor hen.
Vóór drie weken gelukte Taghon er in
zijne echtgenoot terug bij zich te doen komen,
doch drie dagen nadien verliet de onglukige
hem voor de derde maal.
Nu besloot Taghon zich te wreken. Hij
kocht een revolver. Vóór acht dagen wacht
te hij zijne vrouw gewapend af als zij van
den arbeid weerkeerde, doch zij werd door
iemand daarvan verwittigt. Langs een om
weg bereikte zij de woning harer ouders.
Nauwelijks was zij echter binnen, of haar
man verscheen er ook, gewapend met zijn
revolver. Een jongeling belette Taghon bin
nen te gaan. Margaretha vluchte in een na
burig huis.
Haar man verwijderde zich, zwerend dat
hij zijne vrouw dooden zou.
Maandagavond, rond 9 en half uren, ont
moette Taghon zijne vrouw met hare moe
der in de herberg l'Ancien Pied-de-Boeuf
Hij naderde zijne vrouw en vraagde dat zij
bij hem terug komen zou. Zij weigarde.
Taghon haalde zijn revolver te voorschijn en
loste twee schoten op zijne arme echtgenoote.
Deze werd in volle borst getroffen en
verborg zich in eenen hoek der herberg on
der eene naaimachien. Taghon schoot nog
maals in hare richting, zonder haar ditmaal
te treffen.
De broeder van het slachtoffer wierp zich
op den moordenaar. Zich omwendend, loste
Taghon nog schoten op zijne schoonmoeder,
Mev. Bonte, die door twee kogels werd ge
troffen, aan den nek en in de rechterzijde.
De dader kon vluchten. Een dokter, besta-
tigde dat de toestand der twee vrouwen zeer
gevaarlijk is, vooral degene van Margareta,
die hare vreeselijke wonden zeer waarschijn
lijk niet zal overleven.
Taghon werd later door twee agenten aan
gehouden en naar de permanencie geleid.
Wacht niet de lijsten te onderzoe
ken en te zien of uwe rechten ge
waarborgd zijn.
Vergeet niet dat er hoogdringend
heid bestaat en dat al de reclamaties
moeten gedaan worden vergezeld
met de bewijsstukken vóór den 31D
October, 't is te zeggen vóór het einde
der toekomende maand.
De lijsten zijn ter uwer beschik
king gesteld, waar gij ze kunt raad
plegen
in de herberg het Zilveren Hoofd
Rijselstraat;
in de herberg Cour de Bruxelles
Dimudestraat
in de herberg de CasinoStatie
straat.
Ten bureele der liberale Associatie,
Seminariestraat
De brand die verleden week in onze Hallen
ontstond, leidt ons aan, volgende aanmer
kingen te doen:
Eenieder heeft kunnen bemerken dat sinds
de katholieken de stad besturen men steeds
aan het dak onzer Hallen werkt. Dat dit
zich in geheelen slechten staat bevindt zul
len wij niet betwisten. Zelfs betreuren wij
diep dat reeds eenige schilderijen der zaal
Pauwels door het water erg beschadigd
zijn geweest.
Maar waarom ook zoo te werk gegaan?
Voor eenige jaren werd er eene schatting
gedaan, de vernieuwing van het dak onzer
Hallen voor doel hebbende.
Jammer, dat er. zooals heden nog, geen
geld was. En nochtans moest de Staat voor
1/3 en de Provincie ook voor 1/3 in de .on
kosten van de vernieuwing voorzien.
En weet ge wat die allerbeste bestuurders
doen? Alle jaren betalen zij ongeveer duizend
frank voor herstellingen aan het dak der
Hallen, herstellingen die ten slotte tot weinig
kunnen strekken (Een gat stoppen, om een
ander te maken, zegt men in Yper).
En zoo verliest de (stad alle recht op de
toelage van Staat en Provincie.
Wat zegt gij, beste lezers van zulke goede
bestuurders
Met het geld dat zij sinds tien jaren voor
het - lappen van het dak betaald hebben,
en de tusschenkomst voor 1/3 van Staat en
Provincie zouden wij nu het dak onzer
Hallen geheel vernieuwd gehad hebben.
N.
Het bestuur dezer maatschappij heeft in
vergadering van 8 dezer hare datums vast
gesteld der 4 te geven vertooningen, als
volgt
iste Yertooning Zondag 6 November.
2e 18 December.
3e 22 Januari.
4® "26 februari
Als naar gewoonte zal het bestuur niets
verwaarloozen om de vertooningen aantrek
kelijk te maken. Bij eenige dagen zal er een
lid zich met de inschrijvingslijst ten huizen
begeven.
Indien er soms personen zouden vergeten
zijn, men kan inschrijven bij M. K. De-
weerdt, Rijselstraat, 59.
Poperinghe, den 3 September 1904.
Overwegingen na een sermoen.
Slechte boeken en slechte gazetten, zie
daar het onderwerp van het vermaard tra-
ditionneel sermoen dat de priesters aan hunne
geduldigde toehoorders een of tweemaal 's
jaars opdisschen.
Wacht u wel, beminde christenen, geu-
zegazetten of slechte boeken te bezitten en
nog meer van dezelfde te lezenhet is in de
armen des duivels loopen roepen zij met
hevigheid uit hunnen kansel. Schuimbek
kend van geveinsde gramschap halen
zij eenige vermaarde slechte schrijvers aan
den wrok in het hart spreken zij den ge-
doemden naam van J. -J. Rousseau uit en het
is alsof hunne oogen venijnige vuurpijlen
schieten, wanneer de onsterfelijke Voltaire
op hunne heilige lippen komt.... Als die door
den heiligen geest ingeblazene lieden na een
half uurtje donderen naar het altaar terug-
keeren, hebben zij aan hunne onwetende
kudde, ik twijfel dat zulke flauwe praat
bij een verstandig en onderwezen man een
goed onthaal ontmoetegeleerd, dat
slechte dagbladen niet katholiek gezind
zijn; dat J. Jacques en Voltaire de ware
spruiten van satan zijn: Verderflijke
werktuigen in satans handen.
Beminde lezer en lezeres, telkens die ge
wijde heeren zulk sermoentje afspinnen be
driegen zij u schandelijk, wane het is hun
niet onbekend, dat de Emüe van J. J.
Rousseau zelfs door ons katholiek staatsbe
stuur als een voornaam pedagogisch werk
beschouwd wordt. Maar zij spreken tot u
als laffe dwingelangen; zij willen J. Jacques,
Voltaire en hunne leerlingen besmeuren met
de walgende modder, waarin zij langzamer
hand verzinken. Ja! Voltaire heeft hun pro
ces gemaakt, zij kunnen hunne onschuld niet
bewijzen, omdat zij zich waarlijk plichtig
gevoelen; zij trachten Voltaire zedelijk te
dooden om dezelfde redens, die den stoffe-
lijken dood van Jesus van Nazareth ver
rechtvaardigen
Volgens de letterkunde verstaat men door
slechte schrijvers of mislukte werken die
gene, die zonder eenige gegronde reden al
de taalwetten overschrijden ofwel te boertig
en in eene ongepaste taal sommige onder
werpen behandelen, geene school is van zulke
gebrekkingen zuiver; echter welke vermp-
tele kriticus zou Voltaire of J. Jacques on
der die kategorie durven rangschikken. Men
moet fanatieke priester zijn om de stoutheid
te hebben iemand den titel van slechten
schrijver te verleenen, omdat hij nieuwe
stelsels vooruitzet en verdedigt. Ik als vrij
denker beken graag dat Chateaubriand, de
hartstochtelijke Frangois Coppée, de onver
moeibare Schuepman, drie fijne pennen zijn
en alhoewel de beginselen, die zij verdedi
gen in strijd zijn met mijne wijsgeerige over
tuigingen, vind ik niettemin veel smaak in
hunne roemvolle werken. Maar niet min
deftig en bemerkenswaardig zijn de werken
van Diderot, den ernstigen J. Jacques, den
diepdenkenden Voltaire en menige andere
vermaarde schrijvers zooals den geestdrifti-
gen Conscience, de twee gezusters Loveling,
die allen tot den luimigen Toni Berhman toe,
verbannen worden.
Waarom mogen de menschen hunne ziens
wijze elkander niet mededeelen? Is de we
reld geen uitgestrekt huisgezin, en moeten
wij niet als zusters en broeders leven? Wel 1
wanneer éen onzer broeders of zusters an
dere gedachten uitdrukt dan de onze ofwel
anders over eene zaak oordeelt dan wij,
moeten wij hem of haar verstooten, verwij
deren? Neen, zekerlijk neenik zou niet
durven veronderstellen.dat iemand zoo hard
vochtig zij? Indien broeder of zuster dooien,
zullen wij redeneeren om de verlorene scha
pen weder op den waren weg te brengen
zoo zij ons kunnen overtuigen, duidelijk be
wijzen dat hetgene zij staande houden meer
aanneembaar, wezenlijker is dan onze stel
ling, zullen wij zonder koppigheid hunnen
wijzen raad volgen. In dat grootsche huis
gezin: de wereld, betaamt het ons, redelijke
schepselen Gods, malkander op dezelfde
manier te verstaan.
Wat meer is, indien wij ons door het
blinde en wreede fanatismus laten geleiden,
indien wij alle schrijvers, die met onze denk
wijze tegenstrijdig zijn, zouden verfoeien,
hunne werken onmeedoogendlijk vernieti
gen, alle vooruitgang ware gansch onmoge
lijk; altijd met dezelfde ge .achten bezield
zijnde zouden wij onophoudelijk in een zelfde
sfeer zweven. Vergeet niet beste lezers en
lezeressen, dat de lezing tot de ziel is gelijk
de spijzen tot het lichaam, zooals in de spij
zen moet er ook verscheidenheid in de lezing
bestaan.
Lezeres en lezer, kent gij wel het oneindig
goed, dat de school van Voltaire op deze
aarde heeft gesticht? hebt gij ooit de welda
den gekend, waarmede die onverschrokkene
menschen vrienden onze voorouders beladen
hebben en waarvan wij heden nog genieten.
Weest toch dan erkentelijk jegens uwe wel
doeners, jegens mannen die hunne vrijheid
hun leven opgeofferd hebben om aan dé
menschen hunne rechten te leeren kennen
opdat zij ze kunnen terug eischen, ja i
plaats van |Voltaire en zijne leerlingen te
misprijzen, te vervloeken zoudt gij moeten
de rechtzinnigste gevoelens van erkentenis
ten hunnen opzichte koesteren, ja I ze veree
ren. Want waarlijk is het aan Voltaire j
Jacques, Diderot en de andere zoogenoemde
slechte schrijvers dat wij de meeste onzer
kostbare rechten te danken hebben; daar zij
tot het volk gesproken hebben, dat lijdende
volk, dat sinds eeuwen onder een hatelijk
juk gebukt ging, jahet is onder den invloed
der werken van Voltaire en J. Jacques, dat
de Parijzenaars het eerst de zware ketting
hebben losgebroken, die hen te lang gekluis
terd hieldIk hoor u verontwaardigd uit
roepen: Voltaire 1 de akelige opstoker der
Fransche omwenteling, de priesters ge
dood of verbannen, de gruwelijke moor-
derijen. 01 ik weet, beste lezeres en lezer
welk afschuwelijk tafereel der - Revolutie
men u in onze schitterende kloosters en scho
len voorgesteld heeft; maar ik daag die fiere
leermeesteressen en leeraars uit, mij te be
wijzen, dat de Fransche omwenteling de
moeder niet is onzer grondwettelijke vrijhe
den vrijheid van godsdienst, van drukpeis,
van vereeniging (Droit de l'homme 1793),
heeft de omwenteling niet de gelijkheid van
al de inwoners van bet rijk uitgeroepen en
een menigtal misbruiken doen verdwijnen
Wat de priesters betreft, zij waren de ver
drukkers des volks, ware bloedzuigers van
den werkman, die eerder slaaf dan vrijman
was; jal de geestelijkheid moest zich aan
dergelijke straf verwachten; want die wind
zaait oogst tempeesten en het volk had nog
den wreeden Richelieu en den listigen Ma-
zarin noch de Inquisitie niet veigeten. De
moorderijen zijn vooral te wijten aan de
groote onwetendheid en toorn van degene,
die ze gepleegd hebbenechter hoe bloedig
zij ook geweest zijn kunnen zij nog niet op
wegen tegen de afgryzelijke plundering van
Beziërs waar bijna 60.000 menschen, (man
nen, vrouwen en kinders op eenen nacht
gedood werden op aandringen van Paus In
nocent III) en tegen meer andere monster
achtige slachtingen van dergelijken aard
zooals de uitroeiing der bewoners van Abbi,
der Hussieten enz. Verder beste lezeres en
lezer, zoo gij u een zuiver denkbeeld wilt
vormen over den toestand van Frankrijk en
Europa in het algemeen vóór de Fransche
omwenteling, wendt u zonder aarzelen tot
La Révolution Franqaise door Oarnot.
Laat mij toe nog een woordje te reppen
over een anderen slechten schrijver ik
bedoel den welgekenden Zola.
Zola had voor doel de processtukken van
ons geslacht onder de oogen der menigte te
brengen ten einde aan de menschen te too-
nen, met welken moed de damen van liefde
moeten bezield zijn om altijd in de nabijheid
der zedelijke en stoffelijke rampen te zijn,
die het menschdom gedurig teisteren hij
heeft willen den roman tot de opbeuring des
volks doen dienen, met de kwalen der maat
schappij zoo nauwkeurig mogelijk bloot te
leggen. Heeft hij zijn doelwit bereikt Ja en
neen; eenige zijner werken moeten als ware
meesterstukken beschouwd worden, zooals
La Faute de iAbbé Mouret met zijne
boeiende beschrijving van bijna de twee hon
derd bladz. De laatste romans laten meer te
wenschen vooral door de losheid der rede
nen. Nochtans moeten wij aan Gesar geven
wat Cesar toekomt en hem geenszins den
steen werpen, vooral de geestelijkheid moet
zwijgen want Pot-Bouille kan de dia-
conalen, die den priester tot leidsman dienen
in het H. Sacrament der biecht niet evena
ren. Het ware echter den wensch des schrij
vers te buitengaan door de boeken der school
van Zola in handen van minderjarigen te
laten, daar deze nog de karaktersterkte niet
bezitten om aan de besmetting door het
voorbeeld te weerstaanmaar het is aan u
ouders, dat de heilige plicht opgelegd is
over uw dierbaar kroost te waken.
Gheus.
18 Sept. Mariakerke bij Gent, snelkoersen
2000 m. 15, 12, 8.
Handicap 6000 m. 30, 20, 15.
19 Sept. Namur (St. Servais), snelkoersen,
1—-ig» c O ei «lign
J
