VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- Handels- en Annoncenblad.
Liberalen, opgelet
IJ Achttiende jaar.
Zaterdag 24 September 1904
Nummer 39.
BERICHT.
De keus der scholen.
Automobilisten-dolheid.
Klerikale verdraagzaamheid.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 ft*, voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
IV drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
b* Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worde-i eens gratis ingelijfd De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
»#óe die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men '.vordt verzocht allo hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of p rsonnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Ongeteekende artikels aan de re
dactie van het Weekblad gezonden
worden niet opgenomen.
De redactie.
Wacht niet de lijsten te onderzoe
ken en te zien of uwe rechten ge
waarborgd zijn.
Vergeet niet dat er hoogdringend
heid bestaat en dat al de reclamaties
moeten gedaan worden vergezeld
met de bewijsstukken vóór den 31°
October, 't is te zeggen vóór het einde
der toekomende maand.
De lijsten zijn ter uwer beschik
king gesteld, waar gij ze kunt raad
plegen
in de herberg het Zilveren Hoofd,
Rijselstraat;
in de herberg Cour de Bruxelles,
Dimudestraat
in de herberg de Casino, Statie
straat.
Ten bureele der liberale Associatie,
Seminariestraat
De vacaatie loopt op hare laatste beenen.
Nu dringt zich voor vele ouders het be
langrijk vraagstuk op naar welke school zij
hunne kinderen zullen zenden.
Toen de liberalen aan het bewind waren,
riepen zij uit dat de otficiëele scholen moes
ten onzijdig zijn. De school mag tegen geen
enkelen godsdienst worden gericht. Zij moet
de wetenschap aanieeren zonder een geloofs
punt aan te vallen noch te verdedigen, zij
moet handelen als of er buiten de weten
schappelijke waarheid niet meer bestond.
Heeft zij die zending volbracht 1 Zonder
aarzelen mogen wij bevestigend antwoorden,
want toen de schoolstrijd het hevigst woed
de, tijdens het scholenkwest, is op geen
punt van het land geklaagd dat een enkel
onderwijzer in zijne school den godsdienst
aangevallen had.
Dit verleden is eene waarborg voor de
toekomst.
De olïïciëele school moet voor allen toe
gankelijk zijn, de godsdienstige denkwijze
van eenieder moet er geëerbiedigd worden.
De ouders mogen haar gerust hunne kinders
toevertrouwen.
Zij zullen er worden opgeleid tot vrije,
ontwikkelde leden der maatschappij, tot
goede burgers en echte vaderlanders; zij
zullen er bereid worden om moedig de lasten
des levens te dragen; ze zullen er gewaar
schuwd worden tegen enge dweepzucht en
nauwe onverdraagzaamheid, die zoo dikwijls
de gemoederen vergallen.
O, wij weten het, zoo verstaat het de
geestelijkheid niet, zij beweert dat de bur
gerlijke maatschappij zich om het onderwijs
niet heeft te bekommeren.
Met propaganda te maken tegen de offi-
cieele school, met er de ouders afkeerig van
te maken, met zedelijk en stoffelijk te bena-
deeligen, wie vertrouwen heeft in het staats
onderwijs, gaat zij hare zending te buiten en
loopt zij de verachting op der eerlijke lie
den; maar men kent haar doel.
Zij wil bet jong geslacht in hare macht
houden om bare knellende heerschappij te
langer te kunnen rekken.
Wat geeft de geestelijkheid om vooruitgang
en beschaving, elke stap op het gebied der
wetenschap brengt baar nader haren val.
Hare scholen verdienen dan ook het ver
trouwen niet der verlichte,, ontwikkelde ou
ders, die klaar in de toekomst blikken, waar
zij iiet rijk der kennis, der gewetensvrijheid
en verdraagzaamheid in vollen glans opda
gen zien.
Dus, ouders, de keus valt u niet moeilijk
zendt uwe kinders naar de offlcieele degelijke
stads- of gemeentescholen 1
Daar, en daar alléén vormt men mannen
Daar geeft het openbaar toezicht meer
waarborg voor de degelijkheid van het on
derwijs en der opvoeding.
Maar ook, vrijzinnige ouders, ontslaat uwe
kinderen van het godsdienstig onderwijs.
I)e wet geeft u de macht er toe, maakt er
gebruik van.
Wij willen een wetenschappelijk, onzijdig
onderwijs: de wetenschap in de school, en
den godsdienst in de kerk
Daarom schrijft allen onderstaande.verkla-
ring en geeft deze uwe kinderen mede ter
gemeenteschool
Ik ondergeteekende verklaar gebruik te
maken van het recht mij door de Onderwijs
wet toegekend en verlang dat mijn kind
(nanm) ontslagen blijve van alle godsdienst
lessen.
(Dagteekening)
De Vader (of de Voogd)
(Handteeken.)
(Ons Blad).
Ziedaar eene nieuwe ziekte, bij te voegen
aan de reeds lange lijst der krankheden wel
ke het menschdom teisteren. En licht ge
neesbaar zal ze wel niet zijn, wyjL ze haar
zetelplaats in den geest vindt, alwaar naar
stoffelijke geneesmiddelen, als drankjes, pil
len en andere drogerijen, niet geluisterd
wordt.
Als Jupiter iemand in 't verderf wil stor
ten, maakt hij faern zinneloos. Jupiter moet
eenen hekel hebben aan automobilisten,want
hij maakt hen krankzinnig, razend, dol: zij
zeiven zijn bezig hunnen ondergang te be
werken. Uit de overmaat der kwalen zal het
goede redmiddel spruiten.
En niet te vroeg, voorwaar 1
Er is zeker geene moderne uitvinding,
welke voor haar korstondig bestaan, reeds
zooveel rampen en euveldaden op haar ge
weten beeft; want die heeren bepalen er
zich niet bij, zich zei ven tegen boomen en
wegpalen kapot te rijden of te verminken,
maar ze vermorzelen en dooden ook goeds
moeds schuldelooze dieren, kinderen en
groote lui.
De kroniek der laatste twee weken heeft
een onafzienbaar getal ongevallen en onge
lukken, door motocyclisten en automobilis
ten veroorzaakt, aan het licht gebraebt. Het
meeste deel dier ongevallen en ongelukken
gebeurden in West-Vlaanderen, alwaar de
bevolking ten zeerste tegen de automobilis
ten opgewonden is en in eenen gedurigen
staat van opgewondenheid verkeert. De au
tomobilisten zijn er reeds met den beteeke-
nisvolleo scbeidnaam van doodrijders
gedoopt.
En geen wonder 1
Het badseizoen is in vollen gang. In de
Panne, te Nieuwpoort en te Middelkerke, te
Oostende en te Blankenbergbe, te Heist en
te Knocke zitten thans honderden rijke ge
nieters te luibuizen, die, uit distractie, ofwel
hunnen eigen motoicar hebben medege
bracht, ofwel er eenen huren tegen 20 frank
per uur, om daarmede de heele provincie en
zelfs de twee Vlaanderen in alle richtingen
te doorkruisen.
In de kleine dorpjes-, gelegen langs de
steenwegen die naar hoogervermelde bad
plaatsen leiden, passeeren er soms tachtig,
ja honderd motocycles en automobielen daags.
Den Zaterdag namiddag, wanneer de groote
fabrikanten uit het Noorden van Frankrijk
(Armentiers, Rijsel, Robaais en Toerkonje)
afkomen, en den maandag voornoen, wan
neer ze naar huis terugkeeren, wordt het
verkeer nog drukker en het gevaar nog groo-
ter. Dan is het om gek te worden, langs de
banen, welke naar het Zuiden ioopen. De
huismoeders, wier kinderen vroeger op straat
speelden zonder aan gevaar blootgesteld te
zijn, zitten nu met den angst op het lijf en
worden kregelig, omdat ze haar kroost heel-
der dagen rond baar ooren hebben. Honden,
katteD, kiekens, en ander hofgevogelte, zwij
nen en zelfs hoornvee wordt ongenadig ver
pletterd, zonder dat het helsch gevaarte stil
houde, om veroorzaakte schade ie vergoe
den. Want veel dier heeren motocyclisten en
automobilisten bebben hazenbloed in de ade
ren en weten niet wat menschlievendheid en
hulpbetoon beteekenen. Zij rijden een beest
in tweeën of 'nen mensch in de gracht, meent
gij dat ze zullen stilhouden, om zich te ver
ontschuldigen of schadeloosstelling te beta
len?... Dan kent gij het grootste aantal dier
moedige konijnen niet! In razende jacht
vluchten zij voort en laten het ongeval of
het ongeluk voor rekening der achterblij
vers. Drie weken geleden reden twee moto
cyclisten op mekaar, ergens langs de kanten
van Kortrijk: een vloog in de vaart en ver
dronk; de andere was in allerijl weggespoed.
Moedige Jan
Ook de boeren komen bijna aan den hals
met hun gespan, wanneer ze eenen gerucht-
makenden auto ontmoeten. Hun Vos of Baai
wordt schichtig, steigert onder het spottend
gelach der rijke geldzakken die den auto
garnieren, en komt met zijne kar in de
gracht terecht. En dan knoopt er de boer
eenige af, dat ze rollen als appels op den
zolder en verdomt wel honderd keeren de
auto's en de moto's en al de oolijkaar.Js die
er op zitten...
De klachten tegen het snel rijden en het
geraasmakend getoet zijn zoo algemeen on
der de West-Vlaamsche bevolking als in de
pers. En het zal goedsschiks of kwaadsschiks
moeten ophouden.
De West-Vlaamsche plattelander is een
brave borst, een Lamme Goedzakdoch als,
hij ziet dat hij gek...alefaterd wordt en dat
hij noch recht noch bescherming bekomt
van wege de openbare machten, dan zal hij
zich zeiven recht doen: die menscben ver-
keeren in eenen uitersten staat van opge
wondenheid en zullen den snaphaan van den
balk haken...
Eq schieten zullen ze!
Dan zal het te laat zijn. om uit te vallen
tegen die stomme boeren alhier, en die
barbaren langs daar; de eerste schuldi
gen zullen de slachtoffers zijn.
De Luiker pers deelt ons eene
kleine, zeer stichtende historie mede.
Ziehier het feit in gansch zijne een
voudigheid
Een hulponderwijzer vanHollogne-
aux-Pierres treedt in den echt; als
vrijdenker trouwt hij enkel voor den
schepen van den burgerstand.
Een klerikaal gazetje van Seraing,
le Petit ouvrier slaat seffens de
armen in de lucht en valt den hulp
onderwijzer hevig aan in een artikel
dat als opschrift draagt een schan
daal en aldus begint
Eene buitengewoon gewichtige daad komt
gepleegd te worden door een hulponderwij
zer onzer gemeente M.M...
Ten misprijzen van zijne verplichtingen
als kristene en opvoeder van kristelijke kin
deren, heeft hij het schandaal begaan uit-
sluitelijk burgerlijk te trouwen.
Na staande gehouden te hebben,—
hetgeen le petit ouvrier zelf ge
vonden heeft dat het feit van
burgerlijk te trouwen onder de toe
passing der circulaire valt die aan
de onderwijzers verbiedt zich met
partijtwisten te bemoeien, voegt het
klerikaal blad er bij
Wie zou durven beweren dat het geval
dat zich voordoet, de openlijk goddelooze
houding van den schoolmeester, niet opko
men is tegen het kristelijk onderwijs dat
aan de kinderen wordt gegeven.
De wet verplicht den onderwijzer aan de
lessen van godsdienst, door den pastoor ge
geven, tegenwoordig te zijn.
Welke zal de houding van den plichtver-
getenden meester wezen, als de priester in
zijn bijzijn zal spreken over de wet van God
en zijne bekrachtiging, over de zedeloosheid,
over het schandaal, over het sakrement des
huwelijks,Zal die meester dan van
schaamte het hoofd bukken, of het uitda
gend verheffen
Vervolgens maakt het aldus de
rekening van den plichtigen
Wij noodigen den schender der kristelijke
wetten uit, zich hier te verrechtvaardigen-
daarom stellen wij de eerste kolommen °van
het blad ter zijner beschikking.
Maar dat hij niet kome pochen met gewe
tensvrijheid, want wij zullen bom vrijden
kers aanwijzen, door hun eigen gevonnisd.
Dat hij ook niet trachte zich achter de
wetenschap te verschuilen. Het zou ons te
gemakkelijk zijn daar te stellen dat de we
tenschap gansch aan meineed vreemd is
Zou hij om te misleiden, zich misschien
gewagen onafhankelijke zede te preken
Wy gelooven het niet want hij weet be
ter dan iemand dat bijna al de voorschriften
HET WEEKBLAD
Ij-Ujp—m—rr—mi—ïr—Mummu-uuwuu_i_- min— _i_ i r~-
