TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. Philips Van Artevelde. ^Negentiende jaar. ps Zaterdag 10 Juni 1905. Nummer 23. Onze brievenbestellers. De Toestand in België. AfeOMiemAntsprUa voorop betaalbaar 8.00 ft*, per jaar voor dea buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 ft*. Annoncen: 15 cent pgt drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 ft*, per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100 Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als- (geée d» toot het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicüè, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij m «uderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. Zij gaan Zij gaan den gang van plicht en verantwoordelijkheid, den gang van toewijding en betrachting van het gewicht hunner taak. Over geheel het vaderland, en eiken morgen, die God verleent, en stipte- lijk op elk uur door de verordeningen bepaald, gaan zij van de posterijen uit naar alle richtingen, door al de straten van de steden, van huis tot huis, nagenoeg van mensch tot mensch. 's Morgens, eer de zon uit het rood en uit de nevels van het Oosten is opgegaan, net voor dat de leeuwerik even uit de dauwparelen van het jonge graan wipt, om een eerste lentevreugde te zingen voor de velden, 's morgens gaat den brieven besteller, met zijn volle tasch op den rug, trekkend, trekkend vooruit, met knedenden stap, naar al de dorpen, naar al de wijken, naar al de gehuch ten van het land En of hij zijne ronde doet in de hofsteden of in de provinciesstadjes, en of hij door de veldwegen gaat naar de boerderijen en de nederige huisjes der landelijke werklieden of hij bij prinsen gaat en of hij in het bosch de hut opzoekt van den kolenbrander, steeds blijft hij dezelve kalme, matige man van plicht, die zwijgt en draagt en brengt. Hij is de boodschapper, de onbe wuste bezorger van alle nieuws, van het kwade zoowel als van het goede van het doodgewone zoowel als van Geschiedkundig Roman. (14» Vervolg). Ja,kreet hij uit volle borst en uit zinnig van gramschap, wij zullen u uit hongeren, u van allen kanten, van Brabant, ^an Henegouw, ja zelfs van Holland en Zeeland de levensmiddelen afsnijden en u zoodanig in het nauw zetten dat gij einde lijk door gebrek en ontbering zult uitgeput zijn. Dan zullen heel Frankrijk, de gansche adel met onzen genadigen koning aan het hoofd u op het lijf vallen en u verpletteren. Duizende en duizende ridders en voetknech ten zullen van heinde en verre naar Vlaan deren afzakken, en wat door den honger snood gespaard was gebleven, zal door het vuur en het zwaard vernietigd worden... Op dit oogenbiik werd de deur van het vertrek zachtjes geopend, en Raas van Herzeele, waarschijnlijk door het dwaas ge tier van den heer van Halewyn uitgelokt, trad voorzichtig de zaal binnen. Hij wierp een ondervragenden blik op den Ruwaard, welke hem teeken deed te blijven. Intus- schen ging Daneel, die in zijne opgewonden- beid den binnentredende niet bemerkt had, schuimbekkend van woede voort: het gewichtige, van het gevreesde, zoowel als van het betrachte en ver wachte. Hij is de knappe puntige bode van leed en lief, van vijandschap en liefde, van dood en van leven. 's Winters, als de vorst bijt, zoowel als 's zomers, wanneer de zon brandt door storm en plasregen, door de onbegangbare slijk wegen en veld- banen van dorpen en gehuchten, ook wanneer niemand zich op wegen waagt, ook wanneer de sneeuwstorm woedt en de wegen op het platte land niet te vinden zijn, is de brieven besteller op de baan en kneedt hij door water en slijk zijnen weg naar voren. De twijfel is nietkomt hij De overtuiging is hij moet komen. Hij is de slaaf van den last, dien hij draagt. Hij gaat van den geleerde tot zijn leerling, van den bandelaar tot zijn kalant, van de nijveraar tot zijn af nemer, van den meester tot den ar beider, van den kapitalist tot den proletariër. Allen hebben in hem de zelfde vertrouwen; voor allen is hij dezelfde vriend; door allen wordt hij met dezelfde achting, met dezelfde beleefdheid bejegend. Men voelt dat hij veel weet over de geheimen der menschen en men weet dat hij alles zwijgt. Hij schendt zeker het geheim der brieven niet, doch zonder het te willen, vaak zonder het te wenschen, leert hij uit de adressen onzer briefwisseling, uit onze postkaarten, uit onze kwijtbrie ven en postwissels, uit onze tijd schriften en dagbladen den geheelen En dan, opdat geen enkele dier vuige Vlamingen zelfs na zijnen dood gered kunne worden, zal de Paus het interdict op het graafschap werpen, de godsdienstplechtig heden doen ophouden, zoodat de oproerma kers, na als honden geleefd te hebben, als honden zullen sterven, zonder hulp van Kerk of priester. Waarlijk, ik schaam mij, dat mijne bloedverwanten zich zoo verre konden vergeten het akelig lot van dat ge meen gespuis te moeten deelen,maar helaas! er is niets aan te doenwis niet hooren wil, zal voelen. Die hevige uitval scheen Kerste's vader vermoeid te hebben, want hij liet zich op eenen zetel vallen, terwijl hij tergend en uitdagend rond zich heen zag. Zijne blikken ontmoetten die van den heer van Herzeele en bij gromde dreigend Nog een die weldra zal ter helle varen.» Niemand antwoordde. De oogen waren op Artevelde gevestigd, en gedurende eenige stonden heerschte eene pijnigende stille. De Ruwaard trad dichter bij en het was hem aan te zien dat hij eene opperste be slissing genomen had. Broeder, sprak hij op ijskouden toon, ik heb met bedaardheid naar u geluisterd en mij bedwongen ofschoon gij uwen ouden oom en mij zelf diep gehoond hebt. Aanhoor aard onzer gemeenschap ontcijferen en kent hij veel ons pogen en ons doen, ons streven en ons denken, onze politiek en onze philosophie, onze overtuiging op elk gebied. Niet zelden gebeurt het dat onver hoeds zijn aandacht valt op een vreeselijk of een verrassend geheim dat hij in zijn tasch mededraagt naar den bestemmeling. Niet zelden weet hij dat hij op zijn borst de oneer, het ongeluk mededraagt van menschen die zijn vrienden zijn. Doch steeds zwijgt hij, omdat de heiligheid van zijn ambt dit vereischt en omdat hij uit eefegevöel en deugd het volle besef heeft van de verplichting, die hij heeft op zich genomen. De Belgische brievenbesteller is heel waarschijnlijk de nederigste, de geringst betaalde, doch in elk geval een der nuttigste, der onontbeerlijkste onzer openbare beambten. Wordt voortgezel). Welk is de algemeene zucht, het algemeen verlangen der Belgische vrijzinnige partij. De verdrukking, de overheersching, de onrechtvaardige wetten der katholieke partij zijn oorzaak, dat het meerendeel 3/4 der be volking naar verlossing snakt, zooals de ge vangen vogel naar de vrijheid verlangt. Een 21 jarig bestuur, van ééne politieke partij is nooit in België aangetroffen, en is oorzaak.dat zij zoo hatelijk geworden is hare macht heeft haar verblind en haar tot allerlei uitzinnigheden en ongerechtigheden aangespoord. Ook is het juk ondraaglijk ge worden en de buitenlieden, nog meer dan de stedelingen, verlangen naar vrijheid en ver- nu ook wat ik u zeggen zal en onderbreek mij Diet, want mijn geduld is teneinde. Gij hebt mij gevraagd tot de partij van den graaf over te gaan, en dat was het doel van uw bezoek. Gij hadt die moeite kunnen sparen ik ben Vlaming en zal Vlaming sterven Helpe GodVoor het overige bedank ik u voor de onthullingen die gij mij gedaan hebt aangaande de voornemens van den Franschen vorst... Doemnis, ik heb eene domheid begaanl klaagde de edelman. «Volstrekt niet; ontkende Philips. Ik had 's konings inzichten sedert eenigen tijd geraden en thans reeds zijn mijne maat regelen genomen om de verwezenlijking zijner ontwerpen te verijdelen. Het heeft mij echter genoegen gedaan te vernemen dat mijne vermoedens gegrond waren. Gij moogt dus aan uwe meesters zeggen dat wij noch hunne voorzegging van uithongering, noch hunne bedreiging van aanval vreezen wij zijn gereed. Wat nu het interdict be treft dat men op Vlaanderen wil werpen, het laat ons gansch onverschillig. Mijn zali ge vader verbrandde de pauselijke bulle van excommunicatie hier op de Vrijdagmarkt in tegenwoordigheid van de samengestroomde gemeenteik beloof stellig hetzelfde te doen zoodra mij die belangrijke oorkonde zal ge- lossing. De eerlijkste rechten en wetten wor den miskend; noch liberaal, noch progres sist, noch socialist bekomt eenige benoeming, noch bevordering. Bekwaamheid, jaren goe- denjdienst, ervarenheid, alles wordt over 't hoofd gezien, slechts politieke vrienden, hoe onwetend en slecht zij ook mogen wezen, worden zoo wel in de 'rechtbanken, als in het bestuur, in het onderwijs en in het leger geplaatst en bevoordeeligd. Op 100 Belgen van 19 jaar, zijn er 20 on- gcletterden't is eene schande I Nochtans, wie zijn t°gen het Verplichtend Onder wijs?... De katholieken Op 65000 jongelingen in staat om het land te verdedigen, neemt men er 15 duizend, die twee drie'jaar de wapens zullen dra gen en die enkel tot de kleine burgerij en tot de werkendo klas behooren, terwijl de overigen gard civiek spelen. Wie is de schuld, dat zulke onrechtvaardigheid blijft voortdu ren, dat de plaatsvervanging of het rem placement blijft voortbestaan De katho lieken Op 1.500.000 kiezers voor de kamers, zijn er: 925 duizend met 1 stem, die dus 925 duizend stemmen uitbrengen en 575 duizend die te zamen 1380 duizend stemmen uitbren gen; bet is dus de minderheid, die ver uit over het grootste getal stemmen beschikt. Wie is er voor deze onrechtvaardigheid,voor het behoud van het meervoudig stemrecht de katholieken In de groote steden waar de katholieken, zich in voldoende getal kunnen doen kiezen, bestaat de Evenredige Vertegenwoordiging, terwijl in duizende gemeenten er geene de minste E. V. bestaat, omdat de katholieken aldaar de meerderheid der stemmen hebben. Wie is er tegen de zoo noodzakelijke, als rechtvaardige Evenredige Vertegenwoor diging De katholieken De katholieken zijn dus tegen allen voor uitgang, tegen alles wat rechtvaardig en billijk is, met het eenig doel zich aan het bestuur te bestendigen, het land te blijven worden. Overigens ons volk zal daardoor niet het minste lijden. Nauwlijks zal paus Clemens den banvloek tegen het Vlaamsche land uitgesproken hebben, of Paus Urbaan, van Rome, zal de Avignonsche bliksems vernietigen en het interdict heffen die op lossing hadden uwe Fransche bestuurders wellicht niet voorzienvoegde de Opper hoofdman er schalksch bij. En nu, broeder, een laatste woord 1» besloot bij. Gij zijt tot mij gekomen met de vaste overtuiging dat u hier geen hinder zou geschieden. Dat vertrouwen zal niet teleurgesteld worden, alhoewel uw koning en uw graaf, in gelijke omstandigheden, niet zoo nauwziend zouden wezen. Gij zult waar schijnlijk den nacht niet binnen de muren der stad doorbrengen het ware gevaarlijk na hetgene hier voorgevallen is, en gij zoudt dus best naar Halewijn wederkeeren. Opdat u, gedurende die reis, geen onheil overkome en geen hoon aangedaan worde, bid ik oom Marten en vriend Raas u tot buiten de stadspoort te vergezellen. Daar zullen zij wel twee of drie vertrouwde poorters vinden, die u zoo verre zullen bren gen tot gij in volkomen veiligheid zijt. Wordt voortgezet). HET WEEKBLAD

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1905 | | pagina 1