VAN IJPERSN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoneenblad
Philips Van Artevelde.
Negentiende jaar.
Zaterdag 17 Juni 1905.
Nummer 24.
De liberale feesten
van Blankenberghe.
^id^Aa£
^mnemeatopr^voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden. 1 fr. Annoacen: 15 cent
«l. i er® ®Gtt: per regel. Akkoord per jaar of per maar^ 5 centiemen per na turner. Afzonderlijke nummers voor artikels, enx. 4 fr. per 100
e n vaa ver .oopmgen of ander# bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd.' De annoncen voor Belgié, ter uitzondering dor boMo Vlaanderen, ais-
gUde voor e nan wor en ontvaren door den Office de Publicilé, Magdalenastraai, Brussel.Men wordt vmochf- all«höég8naamd© artikels uiterlijk teiren-Vrtidag middag vri>
m onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Inhuldiging van Ons Huis.
De belachelijkste man van de gansche kust,
is ontegensprekelijk Zijne Doorluchtigheid
de lord-mayor van Blankenberghe. Men zou
zeggen dat de gewezen voorzitter der liberale
associatie aldaar eenen buitengewonen ijver
van bekeerirg aan den dag wil leggen
door te verbranden wat hij vroeger aange
beden heeft. Volgens hem is de zeedijk een
heilig Cashba, onwaardig betreden te wor
den door de liberalen.
O waren het belles du jour en belles de
nuitl... van oost en west, noord en zuid, de
steenen zouden door hare sylphiden voetjes
niet versleten worden I
Maar, ziet ge, voor het blauw koren
bloempje zouden de golven kunnen opstei-
geren als in de roode zee, en beschaamd
achteruit wijken.
Daarenboven had de burgemeester van
Blankenberghe, nijdig om den bijlap dien
zijn collega van Boom, Miel Gendarm draagt
naar Brugge geschreven om de gansche lui—
tenantie, pandoren te Blankenberghe te heb
ben ten einde revolutionnairen (I) als M.
M. Huysmans, Termote, Delanier te belet
ten barrikaden op te werpen, den zeedijk te
plunderen, het stadhuis in te nemen, en M.
De Swert aan den vuurtoren op te hangen.
Mukkiglijk is men te Brugge wijzer dan in
het kabinet van Blankenberghe's eersten
magistraat en deze heeft zich moeten te
vreden stellen met de gendarmen der plaat
selijke brigade en een mageren sjampetter
of twee die er niet zeer welgemoed uitzagen
wegens het karweitje.
Er was nog iets te kort: openbare gebe
den opdat Medardus de waterclosets des he
mels waarover hij het toezicht heeft, open
zou stellen. Medardus die van geene kazak-
keerders willen hooren, heeft slechts 't
kraantje laten opendraaien om 4u.,d. w,
z. wanneer de duizende liberalen van heinde
en verre binnen de stadsmuren waren. Al
dus heeft hij de herbergiers schadeloos ge
steld, die door den kleingeestigen maatregel
van burgemeester Deswerte anders duizen-
Geschiedkundig Roman.
Zoodat gij mij als een gemeene misda
diger tusschen twee Klauwaarts doet weg
leiden bulderde de ridder.
Ik handel voor uw meeste welzijn. En
nu, broeder, vaarweleindigde hij, Daneel
de hand reikende.
Maar den edelman keerde den rug en
huilde, terwijl de Opperhoofdman het ver
trek verlietIk hoop u weldra elders te
ontmoeten, verstokte Klauwaart!
Wie de geschiedenis van Vlaanderen ge
lezen heeft en de weelde en den rijkdom der
naiddeleeuwsche leenheeren kent, is ver
wonderd over de onbeduidendheid en de
nietigheid der gedenkstukken welke van dat
roemrijk tijdperk overblijven. De verschei
dene gewesten van Vlaanderen bieden onder
dit opzicht slechts zeer weinig verschil aan.
Wie door eene geschiedkundige daadzaak
aangetrokken of door eenen beruchten naam
Terlokt, de eene of andere gemeente zou be
zoeken, keert veelal ontgoocheld weder. In
plaats van aloude vestingen en gothische
gebouwen, in plaats van ruïaen zelfs, ont-
den frank schade zouden geleden hebben.
Oostende
was op zijn post, Oostende die het sein der
bevrijding langs het noordzeestrand heeft ge
geven. De Help U Zeivers waren 300 man
sterk, met hun muziek aan het hoofd.
Aan hun verkleefden volksvertegenwoor
diger M. Buyl brachten zij eene warme
ovatie.
Om 3 uren zette de stoet zich in beweging
onder een dreigenden hemelVliegt de
Blauwvoet? Storm op zee! (n den stoet was
het liberaal West-Vlaanderen talrijk verte
genwoordigd.
De stoet was geopend door de Kinderen
van Neptunus. We zagen sterke delega-
tiën uit Meenen, Roeseiare, met M. De
Laere, den toekomenden liberalen volksver
tegenwoordiger van Thielt-Roeselare, Ise-
ghem, Wervik, Kortrijk, Harelbeke, Moes-
kroen, Nieuwpoort, Diksmuide, Veurne,
Ieperen, verder Oost-Vlaanderen, waaron
der Eekloo, met M. Ooethals, St. Nikolaas
met volksvertegenwoordiger Dr. Persoons
en M. Van Goethem, Dejmze, Oudenaarde,
Oent, Ledeberg, St. Amandsberg, Geeraards-
bergen, verder Mechelen, Antwerpen, Vil
voorden, Laken, Schaarbeek, Koekelberg,
St. Oillis, Elsene,St.-Joost-ten-Noode, Brus
sel, Eigen Brakel, Morlanwelz, Charleroi.
Aan het hoofd der Brugsche delegatie stap
ten MM senator riAlnrn'ö». -~0-~
woordiger Termote, De Poorter, Delanote,
Vercruysse, enz.
Kwart vóór 4 bereikte de stoet
Ons Huis
waar de groote zaal bomvol was, gevuld met
eene geestdriftige menigte, tevreden om de
vriendelijke houding der Blankenberghe-
naars.
In de zaal, op het verhoog, bemerken wij
hoven de voormelde personaliteiten, waar
onder M. Huysmans, volksvertegenwoordi
ger van Brussel, M. Willems, vader, voor
zitter van den Bond, MM. Carlos De Clercq,
Cattoor, Capiau, Van Hecke, enz.
Naeenegoede welkomsrede van M.Willems
overhandigde M. Delanier het blauw vaandel
aan de jonge liberale wacht van Blanken
berghe, waarop M. Willems zoon dankte.
moet hij enkel hupsche dorpen, die met hun
ne hooge fabriekschouwen en hunne regel
matige straten, slechts van gisteren schijnen
te dagteekenen. Meestal blijven kerk en
toren als teekenen van oudheid en vervlogen
grootheid over, en dan nog, wat al verande
ringen, wat al verwoestingen hebben ze on
dergaan I Daar waar het vuur en de tijd de
kenmerken van hunnen oorsprong eerbie
digden, heeft niet zelden de hand van eenen
laatdunkenden knoeier een meesterstuk van
bouwkunde bedorven, of, om der mede
wille, de prachtige versierselen onzer genia
le kunstenaars onder eene domme laag
pleister verborgen 1
Maar, hoe buitengewoon deze zeldzaam
heid aan geschiedkundige overblijfsels ook
schijnen moge, zij moet echter geenszins
verwonderen. Men herinnere zich slechts de
gedurige beroerten die het gewest teister
den, den dwazen naijver die de grooten ge
stadig de wapenen in de handen wrong en
men heeft eene voldoende uitlegging voor de
schier volslagene afwezigheid van oudheid
kundige gedenkstukken in de weleer zoo
rijke streken van Vlaanderen.
Elke der vroegere staatkundige partijen
heeft daaromtrent heure verantwoordelijk
heid te dragen en niet eene is vrij te pleiten
van blind vandalismus en betreurenswaar-
digen verwoestingsgeest; geene enkele
Prachtige redevoering
van M. Huysmans.
Daarna nam de vergrijsde strijder der li
berale zaak, M. Huysmans, het woord.
Hij begroet eerst de talrijke dames die in
ne zaal aanwezig zijn en hoopt dat zij hunne
mannen en zonen zuilen ter zijde staan tot
dat de zon der victorie zal schijnen.
"Nooit heb ik aan die victorie gewanhoopt,
zegt de welsprekende redenaar, omdat de
vrijheid niet kon sterven. Het oogenblik is
plechtig. Het land maakt zich gereed het
klerikaal juk at te schudden.
Na de verwittiging van verleden jaar had
men mogen hopen dat de reactie wat lager
zou gezongen hebben. Zij schreeuwt integen
deel luidkeels om nog dweepzuchtiger te
werk te gaan. Nooit is het juk zoo zwaar
geweest als nu. De openbare schuld ver
meerdert, de alcohol moet de schatkist vul
len. Het alcoholisme wordt door de priester-
regeering in het leven gehouden, zooals de
bedelaar doet met eene etterende wonde om
er van t9 leven. (Donder, toej.)
De Staat legt den godsdienst in de scho
len op, hoewel hij geen uitstaans heeft met
den godsdienst, krachtens de Grondwet.
Men verdeelt de kinderen in twee klas
sen van menschen in plaats van het Bemint
elkander toe te passen predikt de geestelijk-
buiten de school. [Toej.)
Ons leger is tot op een geraamte geslon
ken. Ondanks den Koning wil men den per
soonlijken dienstplicht niet invoeren omdat
d i bisschoppen er tegen zijn. (Het^h. toej.)
De sociale wetten zijn facade wetten. M.
Buyl heeft het verleden week in de Kamer
krachtig betoond. (Dav. toej. Leve Buyl
Met ons geld worden de klerikale voordracht
gevers betaald.
Eens aan het bewind zullen wij de mis
bruiken herstellen, de onzijdigheid in zake
onderwijs in vorm, en ook den leerplicht,
den dienstplicht en de afschaffing van het
meervoudig stemrecht
De wind blaast in onze blauwe zeilen.
Oud en jong op om het land te verlossen.
(Ovatie).
Dan sluit M. Huysmans zijne merkwaar
dige rede met de volgende slotrede
spaarde, in de vervoering der zegepraal, de
kunstgewrochten en de rijkdommen der on-
derjukte tegenpartij. De vlammen der bran
dende burchten verlichtten bijna altijd de
bloedige gevechten welke taal- en stambroe
ders elkander leverdenhet scheen alsof men
er slechts op bedacht was zijne tegenstan
ders of teenemaal uit te roeien of gansch
machteloos te maken.
Ook onder Philips van Artevelde, waren
dergelijke buitensporigheden niets nieuws
en vielen verscheidene kasteelen onder ha
mer en houweel, terwijl andere aan het
vuur overgeleverd werden. Dusdanig was
toen, buiten talrijke mindere burchten, het
lot van Male, Pamele, Laerne en Hansbeke.
Dit laatste kasteel vooral werd ten gronde
verwoest, en daar deze gebeurtenis met ons
verhaal nauw in verband staat, kunnen wij
niet nalaten daaromtrent in eenige uitwei
dingen te treden.
Het slot van Hansbeke lag op ongeveer
drie uren gaans ten Westen van Genthet
was eene standplaats waaruit de Leliaai ts
herhaalde malen op de Gentenaren vielen
en deze laatstee aldus veel schade berokken
den. Daneel van Halewyn, Kerste's vader,
had er het opperbevel, en zoozeer was hij
in den omtrek gevreesd en ontzien, dat nie
mand het er zou gewaagd hebben openlijk
de volkspartij aan te kleven. Het kasteel was
De vooruitgang kent geenen tegenstand
Wie zich tegen de moderne gedachten stelt
wordt verpletterd.
De Vlaamsche leeuw heeft verleden jaar
gebruld dat zijne tegenstrevers gebeefd heb
ben, Zij doen zelfs een beroep op de boerkoo-
zen van Koekelherg en op de independenten.
(Gelach.) Aanstaande jaar zal de Vlaamsche
leeuw zich op den tegenstrever werpen om
zijne klauwen te slaan op het hart der voor
altijd verslagen Reactie. (Geestdriftige ova-
lie. De oude kampioen wordt door de
rechtstaande zaal begroet.)
Daarna spreken nog
M. Pensoons
die het programma der linkerzijden uitlegt,
M. Buyl die hoopt dat de blauwe vlag bij de
eerste gemeentekiezing te Blankenberghe op
het stadhuis zal wapperen en M. Termote
die de Walen bedankt en de belofte aflegt dat
de liberale mandatarissen hun best zullen
doen. Na eenige woorden van MM. Willems
en De Clercq gaat de vergadering geestdriftig
uiteen.
Het banket.
Maandagnamiddag zijn de feesten afgeloo-
pen met een banket in Ons Huis.
De eeretafel was voorgezeten door M. Wil
lems. Nevens hem zaten MM. Buyl, Karei
De Poorter, Thooris, Carlos, Declercq,
Pécassé napiflu, Cosyn, Goedgebeur, Catt
175 genoodigden zaten aan den disc-
Heildronken, die wedijverden in welspre
kendheid en geestdrift werden ingesteld
door M. De Clercq,
M. Buyl,
die het voorwerp is van een geestdriftige
betooging Deze begroet vooral de liberalen
van Thielt-Roeselare, die eendrachtig zullen
werken om M. De Laere naar de Kamer te
sturen verder
M. De Poorter,
die de ontwaking van Vlaanderen aan de
verspreiding van het Vlaamsch grootendeels
dankt: M Gicart, van Schaarbeek, M. Thoo
ris van Brugge, die M. De Poorters re levoe-
ringen bekrachtigt, MM, Willems zoon,
Backeroodt die vooral drukt op M. Buyl,
wiens moedige houding als voorbeeld van
alle liberale parlementsleden mag dienen.
Nog eens moet M. Buyl spreken en hij ver-
eene wezenlijke vesting en, met zijne breede
grachteD, zijne sterke en dreigende torens,
zijne dikke en stevige muren, mocht het
voor die tijden als schier onwinbaar aan
schouwd worden. Daneel's handlangers ver
spreidden zich van daar over de omstreken
van Gent, maakten de wegen onveilig, plun
derden en vermoordden de aanhangers der
volkszaak en staken niet zelden vuur aan de
eigendommen en pachthoeven der ongeluk
kige landlieden, die den moed en de mensch-
lievendheid hadden, de Gentenaren mond
behoeften te verkoopen of te bezorgen. Se
dert Daneel van Halewyn met Artevelde af
gebroken had en hem niet alleen met zijne
eigene vijandschap, maar tevens met de
wraak van den Franschen koning, van den
graaf en van gansch den adel bedreigd had,
was de bezetting der vesting nog merkelijk
versterkt. Vreemde soldeniers en gelukzoe
kers van de ergste soort, verlokt door de
hoop op buit en roof welke Daneels zende
lingen hun vooispiegelden, hadden zich bij
den bevelhebber aangeboden en waren met
vreugde aanvaard geworden. Op aanraden
van den graaf, wilde de heer van Halewyn
inderdaad allen toevoer van levensmiddelen
beletten en alzoc de Gentenaren door een
volkomen gebrek aan mondbehoeften tot de
onderwerping dwingen.
Wordt voortgezet.
HET WEEKBLAD
(15« Vervolg).
IV.
