VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Philips Van Artevelde.
Negentiende ja-nr.
Zaterdag 14 October 1905.
Nummer 40.
Post- en Spoorwegbedienden.
De opvoeding der vrouw.
•^mamas
Afrooncmentsprije vll<M*®P betaalbaar 8.00 fr. per jaar toot dea bulten. 2 50 ft. roor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen15 cent
|0drukregel Rechterlijke eerherstelling^: 1 Or. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz 4 fr. per 100
Tan rorkocpingen of aadsre bekendmakingen ten buroeie deier gedrukt wordea eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, ais-
00voor hflt buitenland worden ontvangen door den Office de PuMicilé, Magdalenastraat. Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
H jaderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekead of person nali tel ten bevattende v ordenj^t opgenomen.
Onder al de kleine bedienden, die
van het hedendaagsch Goevernement
te klagen hebben, mogen voorzeker
,je post- en spoorwegbe tienden naast
onderwijzers staan. Des te meer,
dat zij geene vrijheid bezitten en als
echte machienen gebruikt worden,
Alle initiatief is hun verboden en
zelfs de vrijheid van zich te vereeni-
jenen hunne klachten te laten hoo-
ren, wordt hun ontzegd.
Willen of niet willen moeten zij
het hoofd in den schoot leggen en aan
al de grillen van den mi nister en van
hunne fanatieke overheden toegeven,
of zij worden als een riedje gebroken
en van hunne broodwinning beroofd.
Indien zij van de onlangs gestichte
katholieke maatschappij La Ruche
geen deel maken, worden ze met een
slecht oog aanzien en alle bevorde
ring wordt hun ontzegt. Art, 2 van
het reglement dezer maatschappij
zegt, dat zij de princiepen van den
katholieken godsdienst aankleeft, en
nochtans verbiedt een ministerieele
omzendbrief aan alle fonctionarissen
zich in den politieken strijd te wer
pen!... behalve ten voordeele van
de katholieke partij, zou de minister
er moeten bijvoegen hebben, want
geene bedienden worden volgens art.
7 aanvaard, die bij de socialistische
partij toebehooren.
Wat nog meer de ooren door bet
vel steken, is in art. 27, dat zegt dat
er op de vergaderingen één of meer
volksvertegenwoordigers zullen uit-
genoodigd wordenAls men weet
dat Karton de Wiart en Renkin, de
opperbazen dier maatschappij zijn,
dan weet men welke kleur Ue uitge-
Geschiedkundig Roman.
Tegen die al te hevige en dicht op elkan
der volgende schokken, was de jonkvrouw
TaQ Hallewijn niet bestand geweest; ook
deed alles vermoeden dat zij door eene ver
dwijning ondermijnd werd, De rozenkleur
*as van heure wangen verdwenen, eene
opvallende loomheid kenmerkte al heure
bewegingen, en heur vroeger zoo gevoelig
opgeruimd karakter had plaats gemaakt
voor eene onverklaarbare droefgeestigheid,
'8 aan menschenhaat grensde. Sechts wan-
heer van Qozewijn gesproken werd, ont
maakte zij uit de sombere overwegingen,
'e heur kwelden, en glinsterde opnieuw
8ur blik onder de anders ter neer geslagen
Wimpers. Zij gevoelde helaas! maar al te
de rampzalige maagd, dat zij vroeg of
aat onvermijdelijk moest bezwijken onder
8 noodlottige stijfhoofdigheid van heuren
verdwaalden vader. Zij voorzag dat zij de
^genoot zou moeten worden van eenen
noodigde volksvertegenwoordigers
hebben.
In elk arrondissement, waar veel
post- en spoorwegbedienden zijn is
eene dergelijke maatschappij of
onderafdeelingder Brusselsche Ruche
ingericht en zoo is M. Segers te Ant
werpen en M. Verhaegen te Gent de
bestuurder dier maatschappij, Noch
tans heeft deze laatste in volle
Kamer verklaard, dat er veel dieven
onder de werklieden van den Staat
zijn.
M. Verhaegen heeft dus veel die
ven in zijne maatschappij't is
waarlijk eene groote eer de bedien
den moeten daarover zeer gevleid
zijn en zullen het hem in de eerst
komende kiezing gedenken.
Ware minister Liebaert een man
met een hart, hij zou zijne gepensio
neerde werklieden niet verplichten
aan de deur der werkhuizen van
sommige steden te moeten bedelen.
Een katholieke volkvertegen
woordiger. die tegen het recht van
vereeniging stemde, zegde in eene
zitting te Gent gehouden. De werk
lieden, die zich van hunne overheden
te beklagen hebben, hebben zich
maar tot mij te wenden, ik gelast
mij ze af te zetten
De Tsar zou niet beter kunnen
spreken.
Geen wonder dat de werlieden
liever alle onrecht verkroppen, dan
gebroodroofd te worden doch de ver
ontwaardiging, de zucht naar ver
lossing welt in hunne onderdrukte
boezems op, en zij zullen het de
dweepzuchtige overheerschers wel
dra doen gevoelen,
De grondwet verzekert de gods
dienstvrijheid aan alle Belgen; doch
man dien zij, uit al de krachten har er ziel.
haatte en verfoeide en in wieus liefde zij
slechts huichelarij zag om de rijkdommen
barer familie te bemachtigen.
Wouter van Massemen kende genoeg die
gevoelens der edelvrouw ten zijnen opzichte.
Hij vreesde daf zij noch aan smeeking6n,
noch aan bedreigingen zou toegeven en had
zich daarom de hersens gefolterd ten einde
een middel te vinden dat hem tot de verwe
zenlijking zijner wenschen moest lijden.
Dat middel meende hij eindelijk ontdekt te
hebben.
Zijne verraderij, die hij bekroonde met
Qozewijn van Herzeele in de handen der
Leliaarts te leveren, had de aandacht des
graven op hem getrokken, en geene laagheid
kostte hem te veel om stee is dieper in de
gunst van den vorst te dringen. In den
beginne hadden de betrekkingen, welke hij
te Gent behield en zijne geveinsde vader
landsliefde hem herhaalde malen de gelegen
heid verschaft den handel en wandel der
opstandelingen te verklikken en alzoo de
lof betuigingen van den graaf te erlangen.
veel oversten geven zoo niet een be
vel, dan toch eene aanmoediging
om allerlei godsdienstplechtigheden
bij te wonen en alzoo in uniform
politieke stoeten en feesten bij te wo
nen, terwijl zij zich van alle deelne
ming aan liberale en socialistische
feesten moeten onthouden.
Al de kleine bedienden, zonder uit
zondering, hebben menig klacht, 't zij
van overwerk, 't zij van al te karig
loon te uiten en wat antwoordt het
Goevernement, als er een voorstel
tot lotsverbetering dezer bedienden
gedaan wordt!Er is geen geld in
't bakskenl Er zijn nochtans millioe-
nen voor kerken en kloosters.
Wat nog het schandaligste isveel
dienstdoende chefs-gardes, die dezen
post méér dan 3 jaar uitoefenen, wor
den nog immer als garde betaald.
Wie zijn de dieven'?
En gaan de post- en spoorwegbe
dienden eindelijk begrijpen dat zij om
den tuin worden geleid en hunne
vry faeid wordt geketend
Wanneer de liberalen den politieken toe
stand overleggen en de oorzaken nagaan van
den bijval, welken de klerikalen bij het kie
zerskorps schijnen te genieten, wordt er meest
altijd een factor veronachtzaamd, welke ons
niet de minst gewichtige schijnt: Wij bedoe
len den invloed der vrouw.
't Is door middel der vrouw, dat de kleri
kale politiek in ons land boven drijft, omdat
de vrouw, niet alleen op den buiten maar
ook in de stad, onder den rechtstreekschen
invloed des priesters staat.,
Op den katholieken Soömschen priester
rust het klerikale kraam: neem de macht
der papen weg en het kraam stort in duigen.
En wat Paapmans op de vrouw vermag,
hebben wij allen gezien onder de schoolwet
Hij had van deze voordeelige kansen gebruik
gemaakt om van zijne liefde voor Eerste
van Halewijn gewag te maken en op bedekte
wijze te spreken van de genegenheid welke
de maagd voor den zoon van den vurigsten
muiter koesterde. Lodewijk van Male,
wulpsch en dartel ondanks zijne vijftig jaren
en daarenboven geneigd voor al diegene
welke zijne staatskunde ondersteunden, had
het verhaal van den valschen Wouter met
eenen goedkeurenden glimlach aanhoord en
hem laten hopen dat hij diens ontwerpen zou
begunstigen.
Hij hield woord.
Spijts het gemor zijner onderdanen, die
meermalen door drukkende belastingen den
afgrond zijner schulden moesten vullen,
hield hy, naar zijne onverbeterlijke ge
woonte, te Brugge groot hof.
Schier dagelijks werden een aantal bij
zondere edelen aan zijne tafel genoodigd, en
de kostelijkste feestmalen volgden elkaar als j
om strijd op. Ook de edelvrouwen werden
vaak ten hove genoodigd, en zoo gebeurde 'i
het dat Eerste insgelijks op zekeren dag
van 1879: hg drong in de huizen, hitste de
vrouw op tegen haren man, dwong haar
door het biechtkot en de schoolwet viel...
omdat de vrouw het toeliet dat ze viel.
Met de vrouw kan men veel; zonder haar
kan men weinig in de politiek. Daarom zou
den de liberalen, die zich met het inrichten
en het bestuur van sociale werken en pro
pagandamiddelen onledig houden, nooit uit
het oog mogan verliezen, hoe krachtig en
heilvol hun de medewerking der vrouw we
zen kan, tot het bereiken van het doel dat
zij zich voorstellen. Men moet de vrouw in
dergelijke werken doen belang stellen, haar
eene functie in het bestuur opdragen, haar
tot soldaat van het liberale leger her
scheppen.
Doch, om ze tot daar te krijgen, moet er
bij haar een liberale fond aanwezig zijn,
moet zy vrijgezinde gedachten hebben. En
dat verkrijgt men alleen door opvoeding en
onderwijs, alsmede door de inwerking der
omgeving. Uit een verpaapscht, fanatiek,
achterlijk midden kunnen onmogelijk libe
rale gedachten ontkiemendoch het is de
plicht der liberalen te zorgen, dat vooral
hunne kinderen tot vrijgezinden opgroeien
en niet het leger der tegenstrevers gaan ver
sterken 't is de afvalligheid welke wij moe
ten vóórkomen
Op dat punt zijn veel liberale huisvaders
nog te zwak zij aarzelen niet hunne meis-
es aan nonnen toe te vertrouwen, omdat
hunne vrouw het verlangt of om genoegen
te doen aan eene oude tante, die met spaar
penningen gekweld zit en van wie men erven
of deeien moet.
Het is de plicht des vaders eerst en vooral
zijne vrouw te overreden en haar te doen be
grijpen, hoeveel er, voor de toekomst der
kinderen, van de keus eener goede school
afhangt.
En waar man en vrouw, op dat stuk, ver-
eenigd optreden, zal de priester algauw be
grijpen, dat de strijd voor hem verloren is
en dat zelfs de oude kwezel van 'n tante als
geen schrikbeeld kan dienst doen.
De invloed der vrouw op de lotgevallen
van mensch, huisgezin, staat en meoschdom
genoodzaakt werd voor den graaf te ver
schijnen. De maagd mocht vrij haren zieke-
lijken toestand inroepen, de uitnoodiging
van den vorst was zoo dringend geweest, liij
had met zooveel minnelijkbeid den wensch
uitgedrukt met de dochter van den getrouw-
sten zijner ridders kennis te maken dat
Daueel noch aan de smeekingen, noch aan
de tranen van zijn kind had kunnen toe
geven. Hij vermoedde overigens dat de vorst
door een geheim inzicht gedreven werd, en
deze overtuiging had hem nog meer aange
spoord aan diens verlangen te voldoen. En
inderdaad, Lodelijk van Male had besloten
deze gelegenheid te benuttigen om betgeen
hij Eerste's stijfnoofdihheid noemde te over
winnen en haar te dwingen in eea huwe
lijk met den jonkheer van Massemen toe te
stemmen. De uitvoering van dit ontwerp
scheen hem des te wenschelijker daar hij
aldus niet enkel den minnaar maar tevens
den vader zou bevredigen, want ook deze
had hem doen verstaan dat hij die vereeni
ging met genoegen zoo zien geschieden.
Wordt voortgezet).
HET WEEKBLAD
(30* Vervolg.)
