MN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Politieke vergadering
Liberale vereeniging
Twintigste jaar.
1) Nolf Ernest,
2) Yandenbulcke Jules,
3) Titeca Arthur,
1) Victoor Eudoxe,
2) Iweics Emile,
3) Massclielein Yalère,
YPER.
Zondag 22" April 1906,
POPERINGHE.
Zondag 29n April 1906,
KOMEN.
Zondag 29" April 1906,
Uil ons programma.
Het kartel in
West-Vlaanderen.
De partij der - Vrijheid.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten, 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr, 50 Ter 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
A'le berichten van verkopingen of ander J beken (makingm ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. I)e annoncen voor België, ter uitzonde ring der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, MagdalenasfraaL Brussel Men woi dt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vry
en onderteekend toe te zanden. Artikelen oogetsekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
van het arrondissement Yper.
WETGEVENDE KIEZING
VAN 27 MEI 1906.
TITELVOERENDE KANDIDATEN:
advokaat, uittredend kamerlid
proprietaris te'Wervick
burgmeester van Nieuwkerke
PLAATSVERVANGERS:
burgmeester te Meesen
advokaat te Yper
brouwer te Poperinghe.
om 3 uren 's namiddags,
in do zaal der
Oud-Pompiers.
SPREKERS
M. MEGHELYMGK,
kamerheer van Gent-
M. PERSOOi^'8,
kamerheer van St Niklaas.
om 4 1/2 ure
in de zaal der PHILHARMONIE.
SPREKER
Af. RJEIVS,
Volksvertegenwoordiger van Aalst.
om 6 ure,
in de herberg AU SOLEIL LEVANT
bewoond door E. GrysoD, Wervickstraat.
SPREKER:
JU. NOLF,
uittredend lid.
Welk is ons ideal in zake van oorlog en
logerinchting? - Afschaffing van alle staande
legers, slachting der grenzen, en de inrich
ting van eenen scheidsraad om de geschillen
tusschen landen en wereld deelen te veref
fenen.
En dat men niet zegge, dat zulks niet tot
stand kumen zal in eene min of meer verwij
derde toekomst.
Over duizend jaren vocht men jaar in jaar
uit, van burgt tot burgt, van familie tot
familie; over eeuwen van provincie tot pro
vincie en thans van land tot land; bet
congres van Algesiras heeft een oorlog
tusschen Duitschland en Frankrijk ver
meden, en het congres dat het van Amerika
moet vormen zal in de eerst dagen hernomen
worden; en later komen de vereenig.ie
Staten van Europa tot stand, de verwikke
lingen in de toekomst zullen onstaan tusschen
werelddeelen, wellicht tusschen rassen om
binnen eeuwen te eindigen in eene wereld-
landsche vrede en verbroedering, de vreed
zame scheidsraad zal de plaats ingenomen
hebben van de bloedige en alle vernietigende
oorlogen.
Doch dit zien en beleven wij niet! Al de
demokratische partijen zijn het eens, dat de
huidige samenleving voor dat schoon en
grootsche iieaal niet rijp is; er is een
leger noodig.
Maar dat leger in Belgie mag niet zijn
wat het nu is: samengesteld enkel uit de
kinderen van de mindere klassen.
Van het leger deelmaken, zich bekwamen
om ia tijd van gevaar eene behulpzame hand
te kunnen bieden is ein plielP, waaraan men
zich niet mag kunne onttrekken, op g lijk
welke manier ook wie zoo iets doet is
een lafaard, en de rijke klerikale burgerij,
die zich zoo stelselmatig en zoo nijdig verzet
tegen het invoeren van het alleman-soldaat
geeft een doorslaande bewijs, dat zij baar
land niet bemint, er geene persoonlijke opof
feringen wil voor doen en alles laat rusten
op de schouders van betaalden of
gedwougenen
De tijd om een soldaat te vormen kan en
moet verkort worden; door schoolgym-
nastiek voorbereid zijn de bevoegde mannen
het nagenoeg alle eens om aan te nemen dat
voor de linietroepen zes tot acht maanden
voldoende zijn, met nadien tw ee of diiejaar-
lijksche groote krijgverrichtingen, wsaiaan
de in onbepaald verlof zijnde sulfaten tot
aan een zekeren ouderdom zouden deel
nemen. Het afschaffen van belachelijke
en geestdoodetdo -Corvés», het kinder
meid spelen zouden in de eerste plaats
teenemaal en voor altijd moeten afgeschaft
wordt n.
De vrijheid van geweten zou moeten
gehandhaafd worden en de dienst der almoe-
zeniers afgeschaftelk in dienst zijnde soldaat
zou den tijd en de gelegenheid moeten
gelaten woorden, om, zoo hij geloovige is,
zijne godsdienstige plichten te kunnen ver
vullen; maar co it zou het leger, in welke
omstandigheden ook mogen opgeroepen
worden om plechtigheden van welkdanige
eerediensteD op te luisteren.
liet krijgsstraf wetboek, dat overblijfsel
van ba-baarscho tijden, moet verdwijnen;
de vergrijpen, door de soldaten gepleegd,
aan de gewone rechtbanken onderworpen
de regeltucht op menschelijker begrippen
gesteund.
Het leger moet eene school zijn, waar
men mannen - vormt ca geene plan-
trekhers
Een na ionaal leger, all* man soldaat,
doch enkel den strikt noodigen tijd tot het
vormen van den soldaat, dat wil de liberale
parij en dat zal zij met behulp der andere
oppositie partijen volvoeren.
Dat elk zijnen plicht doe en binnen kort
heerscht in ons leger meer gelijkheid, meer
rechtvaardigheid, min willekeur en min
gewetensdwang.
Wat de briefwisselaar van Le Journal
de Roubaix van 9" April j.l. in zijnen
brief uit Brussel voorzien en gevreesd had
is gebeurd: eene rechtzinnige toenadering
van de antiklerikale partijen in West-Vlaan-
dtren is tot stand gekomenhet kartel zal
gestemd worden.
Die gebeurtenis, die wij aan het initiatief
van twee offerwillige liberalen te danken
hebben, is van het grootste gewichten die
gewichtigheid en dat belang is door de op
positie partij <n begrepen geworden al hare
organen bladen en redenaars zijn het
eens om dat besluit toe te juichen en te
stemmen.
En wat de klorikalen er ook van zeggen
en schrijven, het heeft hen met ontzetting
geslagen en het heeft hun ten stelligste be
wezen.dat de huidige regeering verafschuwd
wordt, door alwio vrij denken durft, en ge
doemd is om onder de algemeene verachting
te verdwijnen.
Op de lijst van het kartel zien wij nevens
den vrijdenker de echt geloovige; er is geen
strijd voor of tegen den godsdienst; de strijd
wordt gevoerd op politiek en economisch
gebied.
Zijne betrachtingen zijn drieërlei: het in
voeren van de politieke gelijktnid, zuiver
ah.em-en steam ent en evenredige virtegen-
wourjiging; het daarstellec van den leer
plicht en de inrichting van het demokrati
sche leger.
Het kartel in onze provincie zal waar
schijnlijk voor gevolg hebben, dat wij vier
afgevaardigeu meer naar de Kamer van
volksvertegenwoordigers zullen kunnen zen
den en wij wellicht er de meerderheid zul
len uitmaken.
Zonder kartel ware onze afgevaardiging
gebleven wat hij was: ,M. Nolf te leperen,
M. Buyl te Oostende; M. Termotete Biugge,
M. Yandevenne te Kortrijk; met het kartel
zullen dezelfde mannen hernoemd worden,
maar ditmaal vergezeld te Oostende van
eenen tweeden liberaal, te Brugge en te
Kortrijk van eenen kris'en demokraat en te
Rousselare zullen wij dan iu den strijd voor
recht en waarheid en licht vergrijs len heer
Delaere in de Kamer van volksvertegen
woordigers doen zetelen.
Dat grootscbe werk het vormen van het
kartel is drie dagen voorbereid dwingt
bewondering af.
De ontwerpers er van hebben zich afge
vraagd: vvat willen de oppositiepartijen
vooruit en vooral? En het antwoord was
steeds dit? A. S. met E V., algemeene leer
plicht, volkgezinde legerinrichtiog.
Wie maakt beletsel aan de vcrwezentltj-
kicg van die wenschen
En nogmaals luidde het antwoord de te
genwoordige klerikale regeering.
Het middti dus om do hervormingen te
bekomen door de drie antiklerikale partijen
bettacht, was de omverwerping van het ka-
tholi-k gouvernement ter gelegenheid der
toekomende wetgevende verkiezingen.
Dat wist iedereendat ging van mond tot
mond en de oiringc wijden de groote mas
sa vroeg zich van tijd tot tijd met be
kommering en angst af: zullen zij al
te zamen gaan
De leiders van de drie partijen waren reeds
meermalen bij elkander gekomen, hadden
de kartelzaak ernstig en grondig besproken,
doch ware nooit tot een praktisch besluit
g komen; zelfs werd over een paar weken
een scheidsraad benoemd met hetzelfde doel.
En 't is wanneer men dacht en nagenoeg
overtuigd was, dat alles in duigen zou val
len, om reden van persoonlijke voeten of
belangendat al met eens het verblijdend
nieuws door gansch B-lgië weerklonk: In
West-Ylaanderen, in al de kiesomschrijvin
gen, is het kartel in princiep aangenomen
en wacht enkel de bekrachtiging af van de
Koitrijksche socialilische federatie.
Dat nieuws van zoo onverwacht en tevens
zoo verheugend en gewichtig, dat vele onzer
vrienden er geen geloof konden aan hechten.
En toch is het zoo: In West-Y7laan-
deren {gaan de oppositiepar
tijen te gaar.
Kristen demokraten, socialisten en libe
ralen staan op dezelfde lijst; er werden we-
derzijdsche opofferingen ge laan ter bestrij
ding van den algemeenen ea eeuwige vijand:
het klerikalismus.
De oppositie partijen staan op dezelfde
lijst, maar er is geen verbond; elke partij
behou 1 hare zelfstanligh id, staat niet, hoe-
genaami niets af aan haar programma; zij
doet hare kiespropaganda afzonderlijk cn
hare volgelingen stemmen voor haren kan
didaat.
Op lie w ijze, en dat zonder te kort te doen
aan hare strijdkrachten en invloeien, zal
elke partij hare getalsterkte kennen, dia in
de toekomst da leiJsdraad zal zijn van ver
dere overeenkomsten.
En nu aan 't werk met hoop en vooral met
geestdrift, de zegepraal van de vrijzinnige
gedacht!» in M d ea de om'crwerping van
het noodiut ige klerikaal Ministerie zal de
z kero bekroning zijn van onze opofï riDgen
c-n van ons werk.
Iedereen verklaart er deel van te maken,
zelfs dezo wiens doel het versmachten der
vrijheid is.
Hoort de katholieken, die voorstanders
der dwingelandij? Luidkeels roepen zij naar
de vrijheid, naar dit recht volgens hetwelk
elkeen vrij en ongedwongen mag handelen.
De partij der vrijheid wil de verstandelijke
onafbankeiijkheil en h t vrijmaken van het
fcconomieksch leven.
Waarom ons geweten of cms bedrijf, er-
mogen in de handen van een bewind, van
eene overheid neerleggen?
Dj kien kal en bijlen naar de alleen heer
schappij Sedert zij aan het gezag zijn. is de
poli ieke beweging hier in Beïgie, verre van
de deinokratio, 't is te zeggen van de vrijheid.
De partij der vrijhei 1. waarvan wij, echte
liberal m, fi t mogen zijn deel van te maken,
moet onverpoosd de onverdraagzame en
sectarische klatikalon bestrijden als ok do
socialistische beweging die zoo or.v rwer-
HET WEEKBLAD