VAN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad
Philips van Artevelde.
Twintigste jaar.
Zaterdag 27 October 1906.
Nummer 43.
Hoorende Doof
en Ziende Blind.
Zwijgen.
De vrouw in d'oudheid.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten, 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr, 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 een.
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 10
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicilé, Magdalenastraat. Brus1. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De klerikalen zien en hooren dat bij ge
mis aan onderwijs en opvoeding, het getal
bedelaars, landloopers eu misdadigers van
dag tot dag in ons gebenedijd landeken aan
groeit maar toen men hun spreekt de kin
deren naar de school te zenden in plaats van
ze op de straat te laten rondloopen en deug-
nieterijen uit te steken, dan sluiten de fana
tieke klerikalen ooren en oogen.
Zoo klaagt de Journal de Bruxelles, een
klerikaal dagblad, hevig over het getal
schooiers maar spreekt van de middelen
niet om die plaag te keer te gaan. Het kle
rikaal blad toont hoe de landloopers te werk
gaan.
De schooier gaat naar de afgezonderde
hoeven, hij is stout en kwaadaardig. Hij
zegt geen goeden dag, hij vraagt zelfs
niet, hij bromt eenige woorden tusschen
de tandeD, die verstaan zonder gehoord
te worden. Het mansvolk der hoeve is
«op het veld; de pachtersvrouw is
bang, maar zij kan hare vrees verbergen,
Zij haalt een groot mes. sniidt.eene
„Jcub urood ar, cue ze aan den schooier
reikt zonder het mes op zij te leggen.
Zij durft niet weigeren. Zij vreest de
wraak welke de ellendeling ter wille
eener weigering zou nemen. Er zijn mij-
ten rond de hoeve, de schuur is met graan
en hooi opgepropt. Een zwavelstokje door
den schooier op het goede plekje gewor-
pen en daar kraait de roode haan.
Ik heb een kasteel gekend, waar men
aan al de landloopers een stuk brood
x en vijf cent. gaf. Er kwamen er alle dagen
x twintig voorbij en ze waren met die aal-
moes niet tevreden, niet alleen bedankten
x ze niet, maar ze morden tegen de gierig-
x heid der kasteelheeren. Wanneer men zoo
rijk is, zegden zij, zou men wel wat meer
x kunnen geven.
x De schooiers vormen onder elkander
x eenesoort vrijmetselarij. Ze hebben eene
Geschiedkundige Romaa.
De geruchU n dezer ontzaglijke vijandige
voorbereidsels waren al spoedig in Vlaan
deren gekend en vervulden veler harten met
schrik. Ook Artevelde vernam ze op zijnen
tocht van Brugge naar leper, zonder ech
ter de ontrust te deelen die zich van talrijke
inwoners meester maakte, want hij was
overtuigd dat de Fransche adel slechts op
eigen krachten kon steunen. Inderdaad,
de geest van vrijheid en onafhankelijk
heid begon zich in het Zuiden insgelijks te
ontwikkelen in de meeste steden droeg
men met ongeduld het juk der leenheeren
en de Franscbe burgerij, vooral die van
Parijs, Orleans, Reims en Roanen, wachtte
slechts eene gunstige gelegenheid af om
de wapens te vatten. De willekeur der
grooten en der machtigen had de lagere
standen der maatschappij doen ontwaken,
het volk eischte alom zijne rechten en het
vuur des opstands, dat onder de asschen
smeulde, dreigde, bij de minste aanhitsing
x soort dieventaal en erkenningsteekens.
x Op de muren der huizen zetten ze kaba-
x listische teekens die zij alleen verstaan,
x Zulk teeken wil zeggen Er is mansvolk
x in dit huis. Komt er maar als zij op het
x veld zijn x Een ander teeken nog wil
x zeggen Hier woont eene vrouw alleen,
x die veel geeft Een ander teeken nog
x wil zeggen Opgepast, hier woont de
x veldwachter.
Stichtend, niet waar En, wanneer wij
het verplichtend onderwijs vragen om de
armoede te bestrijden, de katholieken wei
geren
Wanneer is 't best te zwijgen
Dit behoort in velerhande geva'len en 't is
wel noodig daar eens een woord over te rep
pen, vooral daar veel personen hunne tong
maar al te los in den mond hangt.
't Is best te zwijgen, wanneer men niets
goeds weet te vertellen. Is men met, ver
schelde personen samen gezeten en spreekt
men van den evenaaste, om hem te hekelen,
te bespotten of te lasteren, dan zwijge men
en snreke geen wonr.a. ion minst* >»<iien
men den moed niet heeft de verdediging van
den aangeraden mensch op zich te nemen,
of indieD men op 't punt staat met de licht
zinnige praters mee te doen.
Zwijgen moet men, wanneer men van zin
is tot leugentaal zijnen toevlucht te nemen,
en bijzonderlijk wanneer dit liegen moet
strekken tot hinder en schade van den even-
menschoftot kwaad bedrijven.
Wanneer men misdaan geeft jegens ouders
of meesters en men met reden wordt berispt
en bekeven, hewel, indien men zich niet op
behoorlijke wijze kan verontschuldigen,
bukke men 't schuldige hoofd en zwijge
voorzichtig, om de verongelijkste niet nog
meer te verbitteren en tot grootere gram
schap aan te jagen.
Wordt men zelf verongelijkt, getergd en
in woede gebracht, bij zooverre dat men
gereed is in scheldwoorden en ver wijtingen
los te breken, zwijg, al ware 't maar voor
eenen ontzaglijken brand te veroorzaken,
die het vermolmde gebouw der leenroe
righeid ten gronde zou blaken.
Aan verscheidene Schepenen van Brugge
en leper kon de Ruwaard zijne gevoelens
over de verzwakking van Frankrijk en de
onmacht van den adel doen deelen de pas
gestilde maar geenszins gedempte opstand
te Parijs en in de Zuiderlijke provinciën,
was overigens een sprekend betoog voor
de gegrondheid zijner redeueeringen. Maar
voor de andere stelen, dichter bij Frank
rijk gelegen en dus onmiddelijk aan het
gevaar blootgesteld, ging het op verre na
zoo gemakklijk niet. Nauwelijks was Arte-
velde in de legerplaats voor Oudenaarde
wedergekeerd, of hij ontving schier dage
lijks afgevaardigden, die hem kwamen
smeeken den vrede met den graaf te maken
ten einde de verwoesting hunner eigen
dommen door de Fransche legerbenden te
verhoeden. Zelfs drongen verscheidene
legeroversten bij hem aau eene laatste
pogiDg ten voordeele van het algemeen
welzijn te beproeven en een gezantschap
naar Lode wijk van Male te sturen om hem
eenige stonden, en daarna zuk ge u
hebbende kunnen bepeizen geene grove
woorden uitgalmen, maar op meer zachte
wijze dezen berispen, die u ongelijk hebben
aangedaan of door tergen en misdoen in
gramschap hebben doen ontsteken.
Zwijgen moeten we nog, wanneer iemand
ons zijn geheimen toeveitrouwd om ze te
bewaren, of indien men ons vertrouweling
maakt zijner zaken.
Niets is schooner dan de bescheidenheid
en ware de tong van eenieder te vertrouwen,
de wereld heden zoo valsch en bedrieg
lijk zou 'n ander uitzich hebben
Het is ook stipt noodig dat men zwijge,
wanneer men van de zaken, die 'tonderwerp
eener samenspraak uitmaken, geen de min
ste kennis heeft. En wanneer men vooral
neig moet zwijgen, is wel als men zich in
den gevioekten drank vergeten heeft en dan
meer dan ooit gereed is tot schandelijk en
onredelijk babbelen..,.
Dik wijls zegt men, dat het meest de vrou
wen eijn, uie den katholieken godsdienst
best onderhouden. Dat bekennen we en
zouden het niet kunnen loochenen. Immers,
hoe dikwijls gebeurt het niet, dat mannen,
die noch van God noch zijn gebod houden,
trouwen met brave, godvreezende, katholie
ke meisjes Dat zien we alle dagen,
Doch, hoe kan het anders Hebt ge
reeds, beste lezer, de reden doorgrond, om
dewelke die vrouwen 't slechte en afkeu
renswaardig voorbeeld niet volgen van bun
nen echtgenoot en steeds verkleefd blijven
aan hunnen alouden godsdienst Ha ze
weten wel wat het christendom voor hen
gedaan heeft ze weten dat het onze godde
lijke Zaligmaker ze uit de slavernij heeft gu
trokken, om haar alle eer te schenken.
Wat was, in een woord, de vrouw vóór
Christus en wat is ze door hem geworden
In de grieksche staten zoo gevierd
door de socialisten wat was de vrouw
eene vriendelijke overeenkomst met zijne
onderdanen voor te stellen.
Brieven, door Gozewijn van Herzeele uit
Gent gebracht, luidden in denzelfden zin
en de jongeling kon niet nalaten den
Ruwaard te zeggen dat ook Lente en Eer
ste, door het vooruitzicht van eenen onge-
lijken strijd verschrikt, hum bezwoeren al
zijnen invloed te gebruiken om een einde
aan den oorlog te stellen.
Deze vereenigde en herhaalde pogingen
deden Artevelde wankelen. Gansch alleen
de verantwoordelijkheid van eenen open
lijken strijd met Frankrijk op zijne schou
ders laden, scheen hem een te groot waag
stuk, en daarenboven diende hij rekening
te houden van den wensch hem door de
Wet van Gent medegedeeld. Terwijl bij op
eenen zoeien Septem'oeravond, voor zijne
tent gezeten, de kansen van de worsteling
wikte en woog en zich de hersens folterde
om eene gunstige oplossing te vinden aan
den netelachtigen toestand van Vlaande
ren, bood Raas van Herzeele zich bij hem
aan.
Ruwaard, zoo begon de grijze ridder,
dan toch anders dan een redeloos dier, een
ware eigendom van hem, die ze nam.
De man had alle rechten op zijnen eigen
dom, 't is te zeggen op zijne vrouw, even als
op zijn land en zijn huis. Stond ze hem
aan, hij pakte ze zonder haar te vragen of
het haar beviel, dewijl ze geen den minsten
tegenstand mocht bieden. Als hij ze mee
was, joeg hij ze weg op de brutaalste wijze.
In 't oude Egypte moest de vrouw al het
zware werk verrichten, terwijl de man de
rust en de vermaken zocht.
Ziedaar de stand van de vrouw, toen
Christus op aarde kwam. En wat deed
Hij 'Hij zegde door zijnen apostel Paulus
Dat de man zijne vrouw beminne.
Zoo leerende, loste hij in eens gansch het
vraagstuk op. Die woorden zijn van 't groot
ste gewicht. De oudheid zeide Doel met de
vrouw gelijk gij het verkiest.
Onze goddelijke Zaligmaker daarentegen
heeft de iiefde ingesteld, heeft het ware
huisgezin ingericht. Met die leering had de
vrouw zooveel rechten als de man. Ze
was vrij en niet meer onderdaan en slavin.
Ze was gansch in eere hersteld.
Zoker moet de vrouw zoo Christus
zegt den man volgen, den man gehoor
zamen in al wat tijdelijk is, maar ze zal in
't christendom het speeltuig niet meer zijn
'lijk voorheeneener bedorvene samen
leving. Ze zal, met haren man, 't huisgezin
vormen, waar liefde en geloof heerscht. Ze
zal de kinderen opvoeden en bewaren van
alle kwaad en zich niet meer beroofd zien
van baar kroost 'lijk in d'oude tijden.
Ze zal'de ziel zijn van 'thuishouden, die
alles schikt tot welzijn en goed van hare
kinderen. O, welke schitterende rol, die
onze Zaligmaker aan de vrouw is komen
geven.
Hij heeft haar dus alles geschonken de
ware vrijheid, de kristelijke gelijkheid, en
dat alles gesteund op eene sterke liefde.
Men verstaat dus gemakkelijk, dat de
vrouw aan Christus is verkleefd, dat ze dank
toestuurt aan Hem, die haar op zulke won
derbare wijze heeft verlost.
ik zou gaarne een kort onderhoud met u
hebben en daarom wenschen u eenige
oogenblikken gansch alleen te kunnen
spreken.
Dat klinkt zoo koel en plechtig, dat ik
er niets goeds uit voorzie lachte de
Ruwaard, terwijl hij met den legeroverste
in de tente verdween.
't Is inderdaad een ernstig en belang
rijk onderwerp dat ik kom behande
len x bekende de heer van Herzeele zich
egenover Artevelde op eenen zetel plaat
send. Het geldt den vrede met onzen
graaf
Ik dacht er juist aan x wedervoer
Philips, want, sedert eenige dagen, hoor
ik bijna van niets anders, Gij meent dus
ook dat wij de wapenen moeten nederleg-
gen en den nek buigen omdat de hertog
van Burgondië beloofd heeft zijnen schoon
vader te ondersteunen x vroeg hij.
Niet alleen de hertog van Burgondië,
maar gansch Frankrijk zal tegen ons te
velde trekken verbeterde Raas.
Wordt voortgezet.)
■reattKacaeawwMi
HET WEEKBLAD
(70" Vervolg).
