1
VAN
Politiek,
YPEREK EN HET ARRONDISSEMENT.
Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Bericht.
'3
Twintigste jaar.
Zaterdag 22 December 1906.
Nummer 51.
De personen die een
abonnement nemen aan
onsblad voor 1907 zullen
van heden tot nieuwjaar
het blad gratis ontvan
gen.
De abonnementspi ij s
voor dit jaar is slechts
2.50 voor stad. 3 fr. voor
de vreemde.
Wij moedigen alle le
zers aan dit blad te ver
spreiden.
Hoe zij rijk worden.
De scheiding van kerk en staat
In Frankrijk
Friester Daens en de Kloosters.
k ys voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten, 2.50 ff. voor stad. Per 6 maanden 1 fr, 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent
^AUe bi M t*.V6Ca 8r 1J f eerberstellingen 1 Per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
(a V'aD VC[ 00P'a8eu of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden een? gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
me e i. voor iie ui.en and worden o ïtvangen door den Office de Publicilé, Magdalenastraat. Bru.,sel. Men wordt verzocht alle hoegenaamds artikels uiterlijk tegen Vrydag middag vrij
en onderteeken.l toe te zenden. - Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Ziehier eene kleine geschiedenis verhaald
door den prefect der Lage Pyrenëen, ic het
verslag door hem naar de fransche Krmer
gezonden over de kloostervereeniging der
Franciskaners.
De inkomsten met zooveel gemak opge
hoopt door zekere jmedezusters in heiligheid,
met den eeredienst of liever de bijgaloo-
vigheid van St-Antonius van Padua uit te
baten beletten de Franciskaners te slapen.
Zij hadden eene kapel, en deze kapel was
toegewijk aan Sint Expédit. Waarom zou
de Sint Expédif geene mirakelen doen, aan
dien St-Antonius er deed
De zaak werd ondernomen
En St-Expédit deed zoo wel dat hij, in
1893, eene heilige vrouw, genoemd Mev.
Oddo Maire, van de eene of de andere ziekte
genas.
Deze, bedankte den heilige met aan de
paters die er partij uittrokken eene gift van
15(30 fr. te doen.
Welnu die 1.50Q fr. had de goede vrouw
gestolen bij een katholieken koopmaD der
stad. Ovenuigu van verscheidene vergrij
pen van afiroggelarij, werd de bescherme
linge van St Expédit zekeren dag voor de
reclitbanx van Pau gedaagd om zich te
hooven veroordeelea tot vijf jaren gevange
nisstraf.
Maar do Fraociskaners hadden de 1 500
fr. getrokken.
Wat gedaan Moeilijke zaak
Niet teruggeven, men ging babteleo Do
slechte drukpers zij is tot alles bekwaam
zou partij trokken uit de zaak...
Men gaf terug. Maar.... men zou de kloos
ters niet moeten kennen om zich in te beel
den dat de goede paters zich zouden onder
werpen aan het ondergane - verlies
Inderdaad, zij gaven voor dat de gestolene
som die hun gegeven werd, besteed was ge
feest aan werken in hunne kapel, en
ZÜ openden eene inschrijving onder de ge
lovigen om den burger van Pau schadeloos
'e stellen welken de beschermelinge van
S'-Expédit bestolen had.
En ziedaar hoede waarde paters Francis
caners, met niet te willen aan het gestolen
geld rakener toch voordeel uit trok
ken
Zaken zijn zaken
De Fransche Klerikalen
maken revolutie
Men moet niet gehoorzamen aan eene on
rechtvaardige wet
Dit schreef Paus Pius X in zijne laatste
encycliek, betrekkelijk de gebeurtenissen in
Frankrijk.
In dit land is, onze lezers weten het, eene
wet gemaakt die de scheiding uitroept van
Kerken Staat.
Volgens die wet, is de vrijheid van gewe
ten der katholieken volkomen gewaarborgd.
De kerken blijven ten hunnen dienste, de
missen mogen er voort gedaan worden, alle
sacramenten door de priesters aan de gelovi
gen uitgedeeld.
Niemand mag of wil die plechtigheden
stooren. Vraagt het eens aan de duizende
Belgen die jaarlijks in Frankrijk hun brood
moeten gaan zoeken. Zij zullen u vertellen
hoe in dit zoo gezegde verdrukkersland, zon
der hetwelk zij van honger zouden omko
men, de volkomenste vrijheid heerscht voor
de geloovigen.
Wat is daar dan eingetlijk gebeurd, dat
de klerikalen, in Beigie vooral, daar gedu
rig over schrijven en zeggen dat de katolie-
ken toch zoo wreed vervolgd worden.
Wel, er is daar eene wet gestemd, die zegt
dat voortaan de Staat niet meer zal tusschen
komen in de kosten van den eeredienst, dat
de katholieken zelf hunnen godsdienst zullen
moeten betalen,
Wat wilt gij, evenals in belgie, hebben de
Fransche priesters zich ook ten allen tyde
met de politiek willen bezig houden.
Zij stookten gedurig opstand, zij waren de
ziel der samenzweeringen tegen de Repu
bliek, zij waren da hevigste vervolgers van
den Jood Dreyfus, die op zulke schandelijke
wyze gefolterd werd.
Zij gingen te ver en toen alles aan het dag
licht kwam, dan was er natuurlijk veront
waardiging bij bet volk, en men vroeg maat
regels tegen de Kerk, wier priesters zoo
maar gedurig de partij van het onrecht kozen
Het Gouvernement van Frankrijk ant
woordde
Godsdienst, dat is kwestie van geweten
en, daar wij vrijzinnigen zijn, willen wij
voor bet geweten de grootste, de volledigste
vrijheid. Het moet aan iedereen toegelaten
zijn den Gods iienst te belijden dien hij ver
kiest De Republiek waarborgt de vrijheid
der Eerediensten.
Wat wij niet moeten doen, dat is pries
ters bezoldigen en onderhouden die ons
gedurig en hevig bekampen met oneerlijke
middels. Daarom zal de Republiek niet meer
tusscben komen in de onkosten der Eere
diensten.
Ea zich steunende op deze twee princie
pen, werd de wet gemaakt die zooveel op
hef verwekte en van wege de klerikalen zoo
veel tegenstand.
Wie de zaken nagaat, zooals wij ze hier
rechtzinnig uiteen'.etten, kan niet ontken
nen dat het Gouvernement van de Republiek
overschot van gelijk heeft gehad en dat het
geen gebeurd is, aan de klerikalen alleen toe
te schrijven is.
De begrooting der eerediensten die dus af
geschaft werd I belied in Frankrijk tot 40
millioen frank per jaar.
't Was een hevige slag voor de katholie
ken. Hadden de mannen die het gouverne
ment van Frankrijk uitmaken, de haatdra
gende en godsdienstverfoeiende menschen
geweest, die de klerikale bladeren afschilde
ren, dan hadden zij zich om den neteligen
toestand der Roomsche kerk niet bekom
merd.
Hewel, zij bekommerden er zich wel om,
en ten einde alle moeilijkheden te beletten,
om den overgang zonder stnw cf stoot van
het oude naar het nieuwe regiem te verze
keren, namen zij maatregels, vervat in de
het over een jaar gestemd, en welke wij in
volgende artikels zullen onderzoeken.
Het weze voldoende voor vandaag van te
herinneren dat aan de oude priesters een
pensioen werd verzekerd, aan de jongere ge
durende verschiliige jaren een gedeelte van
hun traktement, en dat eindelijk in de wet
eene bepaling staat volgens dewelke de ge
loovigen Vereenigingen voor den Eeredienst
mogen stichten die vrij en onvergeld het ge
bruik bekomen van alle kerken en bidplaat
sen.
Hadden de priesters zich aan deze wet on
derworpen, zooals daarbij de bisscbopen het
willen doen, niet de minste moeilijkheid had
zich voorgedaan.
De kerk werd weder vrij, terwijl zij vroe
ger van den Franscben Staat afhing, en
kwam deze laatste niet meer geldelijk tus
schen. de kloosters zijn rijk en de giften tal
rijk genoog, om in de onkosten te voorzien.
Mgr. Waffelaert van Brugge had kunnen
beginnen met het erfdeel van Goxyde aan de
Fransche Kerk te schenken
Maar onder den iavloel van Mgr. Merry
del Val, de Jezuiet die nu in het Vatikaan te
Rome opperbaas is en die, toen hij in Belgie
vertoefde, aide euveldaden der klerikalen
heeft bijgewoond, gedurende den scbooloor-
log, kondigde de Paus eene encycliek af,
waarbij hij aan de Fransche geestelijkheid
verbood zich aan de Fransche wet te onder
werpen.
En de Fransche priesters staken het in
den kop van Kevolutie te maken.
Jamaar. dat gaat zoo gemakkelijk niet,
vooral wanneer men maar eene kleine min
derheid in en dat men staat tegenover een
ministerie, als datgene van M. Glemenceau,
in Frankrijk.
Aan het hoofd der oproermakers stond
een vreemdeling, Mgr. Montagnini, afgezant
van den Paus te Parijs.
Het Fransche ministerie heeft heel eenvou
dig dien Monseigneur Montagini uitgenoo-
digd zijne matten te willen oprollen, en
naar Rome terug te gaan.
Daarover schreeuwen nu weer de kleri
kalen als vermoord
Het is alsof men dien Monseigneur levend
had verbrand I Men heeft nogtbans geen
haartje van zijn hoofd geraakt en daar men
in zijn paleis veel, zeer veel geld gevonden
had, heeft men hem dat alles gelaten en 't is
op de kussens, in eerste klas, dat deze onge
lukkige vervolgde de Reis naar Rome heeft
ondernomen.
De zaak is darrbij heel klaar.
Een Italiaander komt in Frankrijk met
het ordewoord van den Paus Gij moet
niet gehoorzamen aan de wetOpentlijk
komt hij dus de omwenteling prediken, En
het Fransche Gouvernement vergenoegt
zich hen over de grenzen te zetten.
Monseigneur is er goedkoop van af Vindt
gij het niet.
In ons vrije Belgie zou men zulk een man
in den den bak draaien i Het ministerie de
SmetdeNaeyer doed tegenstrevers vervol
gen en straffen die min kwaad hadden be
dreven. Eq over eenige maandea tijdens den
taatsten kiesstrijd, deed minister Van den
Heuvel'een hollandsche Roomsch-Katholieke
priester, M. Ten Brink, over de grenzen
zetten, omdat hij hier socialistische meetin
gen gaf. Van omwenteling was er dan
nochtans geen spraak. En dit was ook een
priester.
Nutteloos zullen de klerikalen tractiten de
menschen oens te meer te bedriegen.
Dat de fransche priesters zich aan de ge
stemde wet enderwerpen, en alles zal ge
daan zijn.
In eene feeks artikels zullen wij zien dat
de wet van scheiding tusschen Kerk en
Staat, in Frankrijk, aan de Roomsche Ka-
I tholieke Kerk al de voordeelen heeft toege
staan die maar mogelijk waren.
En nochtans, deze bevoordeeligde kerk is
de eenige die klaagt, terwijl Protestanten en
Joden zich zonder morren naar de wet
schikken.
't Is dat deze godsdiensten op overtuiging
gesteund zijn, terwijl het voor de Roomsche
katholieke priesters nog alleen eene kwestie
van schijven geldt,
Wat zij weDschen te herriDneren, het is
het recht van jaarlijks weder voor 40 mil
lioen aan de begrooting te knagen
En wat de Belgische klerikalen er toe aan
zet er zulke oneerlijke wijze de feiten te ver
draaien, het is de schrik dat ook de Bel
gische Sthat het eens moede worde altijd te
betalen
De vrijheid der katholieken is geenszins
in gevaar, zij weten bet wel.
En onze lezers zullen het ook weten, wan
neer zij de uitleggingen over de wet zullen
gekolgd hebben, die wjj in onze aanstaande
nummers zullen geven.
Priester Daens heeft in de Kamerzitting zich
als volgt uitgedrukt over de kloosters in
Belgie
-Het gebeurt maar al te dikwijls, dat de
klooserts schatten vergarenzij stapelen ge
durig de rijkdommen op en doen niet de min
ste uitgaven. Wettelijk gesproken hebben
de kloosters het recht handel te dryven of
een nijverheidsgeticht te bezitteD, alhoewel
het feit strijdig zij met het doel hunner in
stelling, en met het Evangelie; maar, de
Grondwet verbiedt hua zulks niet. Doch,
wannner ze gebruik maken van de rechten
die aan de andere burgers ziju toegekend,
zouden ze ook de verplichtingen, die andere
burgers opnemen, moeten dragen en de
kloosterlingen, die handel drijven, zoulen
HET WEEKBLAD
«BS
