2
Welkomsgroet van den Heer H. Sobry,
Burgemeester
Feestrede van Heer Isal Gruwez,
een roerende en hartelijke rede, die we hier
onder volledig weergeven.
De provinciale voorzitter, Heer Moerman,
bedankte in 't vlaamsch den heer Burgemees
ter en de tegenwoordige overheden voor hun
goed onthaal, en de heer Cremers, provinciale
voorzitter' van Luxemburg, bracht in naam
zijner Waalsche broeders hulde aan de Vlaam
sche Invaliden alsook den groet aan Yper, de
martelaarstad.
Om II u. l5 was de indrukwekkende groep
der Invaliden, vergezeld van het stadsbestuur
met heer Burgemeester aan 't hoofd, van de
heeren Clinckemaille, arrondissementscom
missaris, Vandenbraambussche, politiecom
missaris, en van de leden van het Nationaal
Werk der Oorlogsinvaliden, rond het Ypersch
gedenkteeken geschaard waar door de heeren
Gruwez en Moerman, een allerprachtigste
kroon werd neergelegd.
Om li u. 3o waren de wijde beuken onzer
nieuwe St Maartenskerk gansch vervuld door
de verschillige groepen invaliden, alsook door
een overgroot getal Yperlingen die eraan
gehouden hadden den Solemneelen Dienst,
ter nagedachtenis onzer gesneuvelden en
dooden, bij te wonen.
Hoe machtig die heerlijke gezangen en hoe
diep die schoone plechtigheid op de massa
hebben indruk gemaakt, zal nog langen tijd
in ieders hart geprent blijven. Waarlijk een
roerende hulde aan onze roemrijke Helden.
Hoe diep, hoe gepast wist de Z. E. H.
Deken ons, in een korte toespraak, onze
Dooden te herinneren, hunne daad, hunne
zelfopoffering te doen uitschijnen, en mochten
allen, die hem aanhoorden, zijn woord ont
houden Bemint elkander.
Óm 12 u. 3o brachten de Stadsoverheden
en de provinciale Voorzitters een bezoek aan
het lokaal der Invaliden Au Saumon waar
zij door den heer I. Gruwez, Voorzitter der
Sectie Yper, verwelkomd werden.
Om l3 uur waren de 325 invaliden van
Yper, de Stadsoverheden, de Zl E. H. Ver-
maut, pastor-deken, de heer Clinckemaille, de
eere- en beschermende leden van het N.V.I.
en de leden van het N.W.O.I. in de prachtig
versierde zaal Lapiere vergaderd voor het
banket. Dat de stemming er goed was, hoeft
niet gezegd Jammer dat de tijd zoo kort was.
De heeren Leclercq, federale voorzitter,
Timmerman, algemeene secretaris, en Reckel-
bus, federale secretaris, door een auto-ongeval
rand Aalst weerhouden, kwamen rond 14 uur
de zaal binnengetreden, begroet door een
donderend applaus van al de aanwezigen.
Tusschen twee gerechten voerden de heeren
L. Calmeyn, C. De Paepe en F. Messens,
Solisten van het Zangkoor der Brugsche
Beiaardconcerten, het prachtig lied uit Bel-
giè herleeft
Tijdens het nagerecht nam de heer Voor
zitter Gruwez het woord om de beteekenis
van het feest uiteen te zetten en al de aanwezi
gen te bedanken voor hunne talrijke opkomst,
voor hunnen steun en genegenheid aan het
Nationaal Verbond der Oorlogsinvaliden.
Onze lezers zullen hierna de prachtige rede
van den heer I. Gruwez met veel genoegen
kunnen lezen.
De heer Leclercq. in het vlaamsch, drukte
zijne vreugde uit zich te midden der groote
familie van de Ypersche Invaliden te be vin
den en verhoopte dat de Invaliden weldra het
gepoegen zullen hebben al hunne eischen
voldaan te zien.
De heer Braecken, schatbewaarder der
plaatselijke afdeeling, in een korte en welge
paste rede, deed het groote werk uitschijnen
van de heeren Gruwez I., voorzitter, Lauwers
M,, ondervoorzitter, en Molem Osc, secre
taris, en overhandigde aan eenieder van hen
een prachtig geschenk hen uit dankbaarheid
door de Ypersche Sectie aangeboden.
Vervolgens bracht de heer secretaris Molein
verslag uit over de werking van het plaatselijk
Verbond sedert zijn ontstaan.
Wij hoorden vervolgens nog den heer
Clinckemaille, als voorzitter van het Natio
naal Werk der Oorlogsinvaliden, en den heer
Cassel, afgevaardigde der fransche Oorlogs
verminkten van 't Noorden.
Om i5 u. 3o doortrok een prachtige en
lange stoet, waaraan meest al de Ypersche
maatschappijen deelnamen, de bijzonderste
straten der stad. Het was een aandoenlijk
schouwspel die menigte verminkten, en slacht
offers v^n den oorlog, die na onze Dooden de
verdienstelijkste zijn van al de oudstrijders,
in dichte drommen achter hun mooie, drie
kleurige vaandels te zien stappen. Ook de
schoone groepen van den historischen stoet
werden terecht door de talrijk toegestroomde
toeschouwers bewonderd.
Om 16 u. 3o greep, op de Groote Markt,
het provinciaal Congres plaats. De heeren
Moerman, provinciale voorzitter, Leclercq,
federale voorzitter, en Timmerman, alge
meene secretaris, spraken er beurtelings zeer
passende en gedocumenteerde redevoeringen
uit, die we in een volgend nummer zullen
geven.
De heer I. Gruwez, plaatselijke voorzitter,
bedankte in hartelijke bewoordingen de hee
ren sprekers voor al hetgeen zij met zooveel
genegenheid en zooveel ijver voor de Inva
liden doen, en vond ook een gemoedelijk
woord voor de zoo talrijk opgekomen afdee-
lingen.
Daarna hadden aan de Bascule en op de
Groote Markt verscheidene concerten plaats.
De Philharmonie van Poperinghe, de Konink
Iijke stadsharmonie van Roeselaere en de
muzieken van West Nieuwkerke, Zonnebeke,
Elverdinghe en Poelcapelle gaven een aantal
uitgelezen muziekstukken ten gehoore en allen
genoten een welverdienden bijval
Om 20 u. greep in Lapiere's zaal een groot
bal plaats waar de meeste gezelligheid
heerschte en om dezen heerlijken dag te slui
ten, werd op de Statieplaats een alierprach
tigst vuurwerk afgeschoten dat, niettegen
staande het door het slechte weder wat gehin
derd werd, door ontelbare en geestdriftige
toeschouwers werd bijgewoond.
Voorwaar, het was voor onze dierbare
Invaliden een heerlijken en schoonen feestdag
En hier herhalen wij den kreet die dien dag
uit duizenden monden steeg
Leve Belgiè Leve N. V. I.
Hieronder volgen nu de redevoeringen die
tijdens dit feest werden uitgesproken
Gewaardeerde Provinciale Hoofdmannen
Welbeminde Stedelijke Aanvoerder en Leden
van den Nationalen Bond der Oud-Strijders,
verminkt of verzwakt door den oorlog,
In den naam der stad Yper en der Over
heden hier tegenwoordig, heb ik de eer U
hartelijk welkom te wenschen en de hulde
aan te bieden van mijn eerbied, genegenheid
en dankbaarheid.
Ik loof en dank u, omdat het u behaagde
uw tienjarig bestaan, te samen met de hon
derdste verjaring van 's Lands onafhankelijk
heid, te vieren in eene stad, die 4 jaar lang
het vooruitstekend middenpunt van het weer
standbiedend belgisch ooilogsfront was,
4 jaar lang vijandige legers uit Duitschland
en Oostenrijk, als onweerswolken, zag opda
gen en 4 jaar lang door 's Lands vijand gehaat
en gesmaad, bestormd en beschoten, en niet
alleenlijk verminkt, gelijk gij, maar verbrijzeld
en verbrand wierd. Gij wildet naar Yper
komen, omdat Yper, gelijk Gij, in 19:4, ver
ontwaardigd was bij 't vernemen der oorlogs-
verkla.ing aan ons klein onschuldig land dat
men gezworen had te beschermen omdat
Yper, gelijk gij, bij 't schenden en beschieten
onzer grenzen, de weerbare mannen toege
juicht had die den moed hadden huis en have,
en werk en winning te verlaten, om, dapper
als Leonidas met 3oo Spartiaten, de ontzag
gelijke legers van twee mogendheden te gaan
tegenhouden omdat Yper, gelijk gij, geluk
kig was de hulp van Groot Bristanje en
Frankrijk te ontvangen, om Duitschland en
Oostenrijk te beletten België en het Noorden
van Frankrijk in te palmen, en omdat Yper
met iedereens hulp 4 jaar lang den vijand
tegenhield, en de vrede in de wereld weder-
bracht.
Op het zicht van oorlogsverminkten komt
natuurlijk de onderstane oorlog ons fce binnen
na uw en Yper's bitter lijden veroordeelen wij
alvvien zonder wettige reden zulke menschen-
moorderij, zulke vernieling van steden en
zulke verkwisting van geld durft beginnen,
maar wij juichen u toe, die, in staat van zelf
verdediging, uw leven verdedigdet en Volk
en Vorst en Vaderland beschermdet en ver-
lostet.
Ik wensch u proficiat, omdat gij, als be
voorrecht, aan de dood ontsnaptet omdat
gij, opgeroepen, manhaftig optrokt om den
aanvaller te verjagen die uw Vaderen Moeder,
uw Vrouw en Kinderen, uw Broeders en
•Zusters, en uw Volk en Vaderland met dwang
en dwingelandij bedreigde omdat gij ver
duldig het onvermijdelijk last en lijden van
een langdurigen oorlog verdroegt en omdat
gij u dapper verweerdet totdat, op 't einde,
gij alzoo de onwaardeerbare vrede en vrijheid
aan België wederschonkt.
Ik wensch u ook proficiat, omdat gij uwe
gesneuvelde wapenbroeders niet vergeet, en
uw plechtig feest te baat neemt om 't Heilig
Misoffer op te dragen voor dezen die van u
misschien hun eeuwig geluk verwachten.
Ik wensch u nog proficiat, omdat gij reeds
tien jaar bestaat, omdat gij de gesmeede
vriendschapsbanden in stand houdt, omdat gij
getrouw blijit aan de gevoelens van vader
landsliefde die u binst den oorlog bezielden,
en omdat gij u door een eerlijk leven waardig
maakt van iedereens eerbied, genegenheid en
dankbaarheid.
Laat mij, om t' eindigen, de verminkte Stad
Yper met alle oorlogsverminkten vereenzel
vigen, en den eerewijn schinken en drinken
op uw geluk en lang leven en op den herop
bloei onzer welbeminde Stad.
Au nom de la ville d'Ypres et des Autorités
présentes, j'ai l'honneur de vous souhaiter
cordialement la bienvenue, et de vous pré
senter rhommage de mon respect, de mon
affection et de ma reconnaissance.
Je vous apprécie et vous remercie, paree
qu'il vous a plu de venir fèter votre existence
décennale, ensemble avec le centième anni-
versaire de l'indépendance nationale, dans
une ville qui fut, pendant 4 ans, le centre
saillant du tront beige, qui, pendant 4 ans vit
surgir, tels de gros nuages sombres, les
armées ennemies de i'Allemagne et de l'Au-
triche, et qui, pendant 4 ans, fut honnie et
haïe par l'ennemi, attaquée et bombardée, et,
non seulement mutiiée comme vous, mais
totalement brisée et brulée. Vous avez voulu
venir a Ypres, paree qu'Ypres était indigné,
comme vous en 1914, a la nouvelle que la
guerre fut déclarée a notre petit et innocent
pays par ceux qui avaient juré de le protéger
paree qu'Ypres, lors de la violation et du
bombardement de nos frontières, acclama,
comme vous, les forts et vaillants qui avaient
le courage d'abandonner leurs foyers et leurs
families, leuis besognes et leurs bénéfices,
pour aller ariêter les formidables armées de
deux grandes puissances, a l'exemple de
Léonidas et de ses 3oo Spartiates paree que,
comme vous, Ypres était heureux de recevotr
aide et assistance de la part de la Grande
Bretagne et de la France, pour empêcher
I'Allemagne et l'Autriche d'annexer la Bel
gique et le Nord de la France, et paree
qu'Vpres, grace a i'effort de tous, arrêta l'en
nemi pendant 4 ans, et ramena la paix dans
le monde.
A la vue de mutilés de guerre, surgit natu-
rellement le souvenir de la guerre qu'on nous
a faite. Après les atroces souffrances, déver-
sées sur vos têtes et sur celle d'Ypres, nous
condamnons quiconque déchaine illégitime-
ment semblable carnage, semblable destruc
tion et semblable gaspillage mais nous vous
acclamons, qui, en état de,légitime dé;ense,
défendiez vos. vies, et protégiez et sauviez
vos semolables, votre R01 et votre Patrie.
Je vous félicite paree que vous avez eu le
privilège d'échapper a la mort paree qu'ap-
pelés, vous avez courageusement accepté de
chasser l'envahisseur qui menaqait de sa
tyrannie vos Pères et vos Mères, vos Femmes
et vos Enfants, vos Frères et vos Sceurs,
votre Peuple et votre Patrie paree que vous
avez patiemment enduré les inévitables fati
gues et souffrances d'une longue guerre, et
paree que vous vous êtes vaillamment défen-
dus jusqu'a ce qu'enfin, par ainsi, vous pou-
viez rendre a la iielgique i'inestimable paix
et liberté.
Je vous félicite aussi, paree que vous n'ou-
bliez pas vos frères d'armes tombés au champ
d'honneur, et que vous mettez a profit votre
grande fète pour offrir le saint sacrifice de la
messe pour assurer le bonheur éternel de ceux
qui l'attendent peut-être de vos priëres.
Je vous félicite encore paree que vous
jouissez depuis dix ans de l'existence, paree
que vous entretenez les relations d'amitié
nées pendant la guerre, paree que vous restez
fidèles aux sentiments patriotiques qui vous
animaient devant l'ennemi, et paree que vous
vous rendez dignes par une digne vie du
respect de l'affection et de la reconnaissance
de tout le monde.
Laissez-moi pour finir, confondre la mutiiée
ville d'Ypres avec tous les mutilés de guerre,
et boire le vin d'honneur a votre bonheur et
longue vie, et a la reconnaissance de notre
chère ville d'Ypres.
Plaatselijke Voorzitter
Mijne Heeren,
Heden, 25 der maand Mei van het jubeljaar
