Uii siècle d'AdmioisUalion Gcmmunaio
1
Zal men de halfheropgerichte kazern van
Yper laten rotten, ofwel zal men de werken
ervan weten te voltooien en alzoo vooreerst
een groote uitgave ontgaan, die het bouwen
eener nieuwe kazerne in eene andere stad zou
uitlokken, en vervolgens ook voldoening ge
ven aan den rechtvaardigen eisch der Yper
sche bevolking
a YPRES
Een nieuwe Heldendaad
Een noodige beteugeling. In den
Federatie der Geteisterden
van het Arrondissement Yper
Verslag der Vergadering van 12 October 1930
De Afschaffing der Rechtbank voor
Oorlogsschade
zullen de regimenten bereden gendarmen
als verkennende detachementen dienst doen.
Er is sprake van deze forces mobiles
van machinegeweren en zelfs lichte veld-
kanonnen te voorzien, wat zeer aanzienlijke
nieuwe uitgaven zou vergen. N aast de bereden
regimenten wordt natuurlijk de verscheidene
duizenden manschappen tellende onbereden
gendarmerie, behonden. Het blijkt de be-
doeling te zijn, binnen afzienbaren tijd, de
getalsterkte der rijkswacht op 10.000 man
te brengen.
Een der drie nieuwe regimenten zal te
Brussel worden gekazerneerd een ander te
Antwerpen en een derde te Charleroi.
Wat zegt gij van zulk nieuws, gij Yper
sche bevolking
Indien het vermelde nieuws gegrond is,
worden er drie nieuwe regimenten gendarmen
samengesteld.
Men geeft ze reeds den naam van Forces
Mobiles Sedert de werkstaking in 't Noor
den van Frankrijk hebben de bewoners onzer
grensairondissementen van Yper en Kortrijk
leeren kennen wat Forces Mobiles betee-
kenen en hoe zij in Frankrijk optraden om alle
geschillen te beletten en alle opstanden reeds
van in hunnen aanvang te beteugelen.
Bij gebrek aan Forces Mobiles waren
vele Westvlaamsche werklieden, die dage
lijks hun brood in Frankrijk gaan verdienen,
slachtoffer van laffe aanrandingen. Hadden er
in ons land, op onze grenzen, op tijd en
stond Forces Mobiles ter plaats ge
weest, zou hetgeen ten nadeele van ons volk
gebeurd is niet voorgevallen zijn.
Er moeten in deze aangelegenheid maatre
gelen genomen worden voor de toekomst.
Worden er drie nieuwe regimenten gendar
men als Forces Mobiles samengesteld,
niemand kan betwisten dat het eerste dier
regimenten aan onze grenzen behoort gekazer
neerd te worden.
Niet alles nog eens voor Brussel, Antwer
pen en Charleroi, die ruimschoots van troepen
zijn voorzien, maar er moet minstens een
regiment in 't Zuiden van West-Vlaanderen
gehuisvest worden.
Yperlingen, weest niet bekommerd met de
gebeurtenissen uit het jongs.e vei leden Ziet
enkel naar de toekomst
Werkt eendrachiig, samen met den handels
kring, samen met het gemeentebestuur. Niet
gewacht tot h-n te laat worde. Allen nog eens
op de ores in de hoop van een aanstaande
zegepraal.
(Suite)
Mr Alphonse Vandenpeereboom, nommé fin
Octobre 1861 ministre de l'Intérieur, donna
sa démission de bourgmestre. On attenditque
Mr Pierre Beke, premier échevin, malade, fut
entièrement rétabli, pour faire des instances
auprès de lui afin qu'il acceptat ces fonctions.
II fut installé en séance du 11 Novembre 1862.
Le pro jet, étudié depuisplusieurs années par
l'Administration communale, de décorer l'in-
térieur des Halles de peintures murales, requt
enfin en i865 son commencement d'exécution.
En séance du l3 Juin, le Conseil approuva la
composition de 12 panneaux proposés, pour la
grande salie des Halles, par le peintre De-
groux, représentant des épisodes remarqua-
bles de l'histoire d'Ypres, de 792 a Philippe le
Hardi. Le 27 Juin 18O7, il adopta les sujets et
les dessins proposés parGuffens et Swerts pour
la salie échevinale. Ceux-ci arrivèrent en Juil-
let 1868 pour commencer leur travail suivant
les cartons qu'ils avaient terminés. A la Tuyn
dag de 1869, ils avaient achevé leurs peintures
murales de la Salie échevinale qui fut alors
inaugurée. En Mai 1870, le peintre Degroux,
décédé avant d'avoir pu commencer son tra
vail, fut remplacé par M. Pauwels, le presti-
gieux peintre, de la grande salie des Halles.
Les peintures murales de celui ci furent
achevées en 1881, et rendirent cette salie une
des plus belles de l'Europe.
L'épidémie de cholera, qui sévit en Belgi-
queen i865 et 1866, n'atteignit k Ypres, grace
aux mesures rigoureuses prises par l'Edilité,
que 17 habitants dont 14 succombèrent.
Au mois d'Aoüt 1868, le nouveau Roi
Leopold II et la Reine, le comte et la com-
tesse de Flandre, iïrent a Ypres leur visite
officielle.
Le 24 Octobre suivant, le conseil commu
nal supprima le Mont de Piété, établi rue des
Lombards dans un batiment des Hospic.es,
pour le motif que cette institution n'offrait
plus d'utilité que pour un petit nombre de
personnes et que, par contre, elle favorisait
la .débauche parmi une grande partie de la
classe ouvrière
Depuis quelques années, 1'administration
communale s'occupait activement de la Fon-
dation Lamotte Cette fondation instituée
par un legs au cours du 18' siècle en faveur
d'une communauié religieuse pour donner
l'enseignement, avait toujours été possédée
par les religieuses Lamotte sauf pendant
les années de crises de la Révolution Fran-
qaise. Pour le motif juridique que les bati-
ments et capitaux étaient devenus biens
nationaux sous la Révolution, qu'ils
n'appartenaient done plus en droit a une
communauté sans personnalité juridique, la
ville en revendiqua finalement la propriété.
Les luttes politiques catholico libérales en-
traient alors dans une phase aigüe. Cette
théorie permettrait au conseil de fermer une
école de religieuses pour y installer une écule
communale. II y eüt d'apres discussions de
presse et des manifestations en rue, et une
agitation violente troubla la ville pendant
plusieurs années. LesTribunaux furent saisis
du litige. Les religieuses Lamotte perdirent
le procés, et allèrent en 1873 rouvrir leur
école non loin de la au coin de la rue de Lille
et de la rue Wenninck oü elle est encore. La
ville installa une école communale pour filles
dans les batiments vidés par les religieuses et
qui étaient situés prés du coin de la rue de
Lille et de la rue St: Godeliève. Elle fut connue
dans le peuple sous le nom de Fricadellen
Le 4 Juillet 1872, la ville vendit a l'Etat la
partie de la Plaine d'Amour destinée a la
construction de la Prison, rue d'Elverdinghe.
La Plaine d'Amour -appartenait alors a la
'ville. Elle fut retrocédée a l'Etat, en 1874.
En 1872, la rue de Thourout fut prolongée,
a travers les anciens fossés, bastions et ter
rains militaires, jusqu'a la jonction avec la
chaussée de Furnes. La partie de cette nou
velle rue, a l'extérieur des anciens remparts,
requt le nom de Kalfvaert et se couvrit rapi-
dement de constructions.
Au courant de 1873, le chemin de fer
d'Ypres a Thourout fut mis en exploitation.
M. Beke, bourgmestre depuis 1862, mourut
le 24 Octobre 1875, et M. l'avocat Louis Van
heule, 1" échevin, nommé en son remplace
ment, fut installé dans ses nouvelles fonctions
en séance du 27 Février 1876. A su:vre)
Van een onzer trouwe lezers ontvangen wij
volgenden brief waarmede wij volledig in
stemmen
Met spijt las ik in Het Ypersche van
25sten October het artikel betiteld Een
nieuwe heldendaad I Het is ongelooflijk wel
ken treurigen indruk zulke lage feiten teweeg
brengen in de kringen onzer land-en stads
bewoners, die ze door de dagbladen te weet
komen, en welk ongelukkig gevolg zij hebben
voor de goede faam van ons geliefd Yper.
Ik dacht er aan dat er toch maatregelen
moesten genomen worden om die nachthel
den te ontdekken en loon naar werken te
verschaffen.
Het was mij een genoegen, enkele stonden
later, in Het Nieuws van den Dag ook
van 25stin October, te vernemen dat ik niet
alleen van mijn gedacht was. Het volgende
artikel was er immers ingelascht
laatsten tijd werd, door de Vlaamsche Na-
tionalisten, de Belgische Vlagen het Belgisch
Nationaal Lied maar al te veel gesmaad. In
geen land ter wereld, zelfs niet in Holland
dat voor de Bormsisten het vaderland
is, zou 't smaden en beleedigen van 's lands
kleuren eu lied geduld worden. De Regee-
ring is van zin, in den komenden wetgeven-
den zittijd een wetsontwerp neer te leggen
tot beteugeling van den smaad aan de Drie-
kleur en aan de Brabanqonne Het is
tijd. Wat in andere landen bestaat, dient in
ons land ook ingevoerd. Ongetwijfeld zal de
kwestie in den Ministerraad van morgen,
Maandag, te berde komen
De vergadering wordt te 14 u. 45 geopend.
Benevens de gewone afgevaardigden wordt
de vergadering nog bijgewoond door de bur
gemeesters van verschillige gemeenten van
het Arrondissement Yper die zooeven, op het
initiatief en onder het voorzitterschap van
den heer advokaat H. Sobry, burgemeester
van Yper, bijeengekomen wnren om tegen de
afschaffing onzer Rechtbank voor Oorlogs
schade protest aan te teekenen.
De heer L. Geuten, bestuurder der samen
werkende Vennootschap voor Oorlogsschade
Het Leiedal te Wervick, opent de zitting
en verontschuldigt den heer advokaat Butaye,
voorzitter der Federatie, tiidelijk weerhou
den. Na een kort overzicht van den huidigen
toestand gegeven te hebben, meldt de heer
Geuten dat, gevolg op de dagorde door de
Federatie in haar laatste zitting gestemd, het
Ministerie heeft laten weten dat de heer alge
meen bestuurder Verhaeghe belast werd met
de kwestie der onderstanden op te lossen en
dat hij, met dit doel, op Woensdag i5 October
naar Yper zou kom^n om die zaak met de
afgevaardigden van de Federatie der Geteis
terden te bespreken.
De heer advokaat Butaye, die on lertus-
schen is toegekomen, bevestigt dit nieuws.
Opeen vraag van den heer R. Vermeulen,
burgemeester van S'Jan, om te weten op
welke manier men die kwestie schikt op te
lossen, antwoordt de heer Voorzitter dat de
Staat, t' akkoord met de gemeenten, de noo
dige maatregelen zal treffen voor het afbreken
der onderstanden en het opeenstapelen van
het beton ervan voortkomende. Nochtans zul
len de gemeenten in de kosten hiervan hoege
naamd niet moeten tussch^nkomen, maar
alleen een stukje land ter beschikking stellen
om er het betonafval optehoopen. Doch om te
weten hoe de Staat nu juist zal te werk gaan,
daarvoor moeten wij nog het onderhoud met
den heer Verhaeghe afwachten.
De Heer Vermeulen is echter van oordeel
dat, wanneer het de Staat zelf is die zich met
de afbraak en de opruiming der onderstanden
zal gelasten, dit nooit zal gedaan geraken en
machtig veel geld kosten. Het is, zegt hij, in
ons aller voordeel den Staat zoo weinig moge
lijk te doen uitgeven, en het ware veel beter
en profijtiger moest men aan de eigenaars
een vergoeding toekennen die h°n zou toela
ten de onderstanden zelf weg te nemen of ze
te doen aforeken.
Hierop ontstaat er een zeer interessante ge-
dachtenwisseling doch, vooraleer een beslis
sing te nemen, wordt er overeengekomen
eerst de voorstellen van den Heer algemeenen
bestuurder af te wachten. Voor de landbou
wers die zelf het beton afval zouden willen ge
bruiken zou de Staat, in die gevallen, de on
kosten van verveer niet moeten doen en de
opgehoopte betonbrokken ter plaats mogen
laten liggen.
Er wordt eindelijk besloten de afgevaardig
den, die tijdens een voorgaande vergadering
werden aangeduid om van de afvaardiging der
Federatie deel te maken, te verwittigen dat
zij zich op Woensdag i5 October, om i3u. 3/4,
op de Rechtbank voor Oorlogsschade moeten
bevinden om er met den Heer Verhaeghe, af
gevaardigde van het Ministerie, te onderhan
delen.
Het nieuws van de onverwachte en vroeg
tijdige afschaffing der Rechtbank voor Oorlogs
schade te Yper heeft de bevolking van ons
geteisterd arrondissement pijnlijk verrast en
de eensgezindheid van de Heeren burge
meesters, om tegen dezen onrechtvaardigen
maatregel protest aan te teekenen, bewijst dat
zij al den ernst van den toestand ten volle be
grepen hebben en dat het belang hunner
ingezetenen hen nauw ter harte ligt.
Volgens sommige geruchten zou er thans
spraak zijn hier te Yper een kamer te behouden
die van de Rechtbank van Gent ofwel van
deze van Brussel zou afhangen. Het spreekt
van zelf dat deze maatregel niemand kan be
vredigen, te meer dat het buiten twijfel staat
dat ook deze kamer, na korten tijd, op hare
beurt zou afgeschaft worden. Het zijn niet
eenige ambtenaren noch een enkele kamer,
m^ar gansch de Rechtbank en den dienst voor
Herbeleg die hier moeten blijven en dit zoo
lang de nog talrijk te onderzoeken bundels
niet volledig opgelost zijn.