2
Provinciaal Con<jres
tier Kroostrijke Gezinnen
Groote Optocht
te VPER
Zondag laatst had hier ter stede dit Con
gres plaats, dat waarlijk prachtig meêgevallen
is.
Reeds daags te voren hadden wij, op de R.
Colaertplaats, een puik concert, gegeven door
de Harmonie Ypriana, en 't was niet zonder
reden dat M. Lommez, in zijn dankwoord dat
hij tot de muzikanten richtte, hen om die
kunstvolle prestatie gelukwenschte.
's Zondags, reeds van vroeg in den morgen,
brachten de treins en autobussen afgevaardig
den mede uit gansch de provincie en het land,
die hier te Yper het achtste provinciaal Con-
gres der Kroostrijke Gezinnen kwamen mee
vieren.
Om 9 u. 3o werd'in de grootsche St-Maar-
ters kathedraal
De Pltclitige Hoogmis
met Pontificale Assistentie van Z. Exc. Mgr
Lamiroy, Bisschop van Biugge, opgedragen
door Z. E. H. Vermaut, Deken van Yper, bij
gestaan door de parochiale Geestelijkheid. In
de dichtgevulde keik, bemerkten we vooraan
de algevaardigden en propagandisten der
Bonden uit de Provincie, benevens in het
hoogkoor een dertigtal vlaggen. Na deze in
drukwekkende plechtigheid, ging het in stoet
naar het Stadhuis.
Plechtige Ontvangst
Door den heer Burgemeester Sobry, om
ringd van de Schepenen Lemahieu en Dela-
haye en van de gemeenteraadsleden Vergracht
en Vermeulen, had hier een hartelijke en
plechtige ontvangst plaats. In sieil. ke rede
naarstaal, wenschte de heer Burgemeester de
Afgevaardigden welkom in de oude Yper-
stede, en verzekerde de beweging den volle-
digen steun van het Stadsbestuur. De heer
Allewaert, Provinciaal Voorzitter, dankte
hierop het Stadsbestuur voor de gulle ont
vangst, en bracht tevens een ontroerde hulde
aan de nagedachtenis vaneen thans over aarde
liggende, grooten West-Vlaamschen Voorman,
den heer Charles Dewitte van Lauwe. Daarna
werd overgegaan tot het houden der
Studievergaderingen
In de eerste afdeeling, ontwikkelde de heer
Verscraete, uit Zeebrugge, meesterlijk het
thema van Hulp aan Weduwen en Weezen
derGroote Gezinnen Hij toonde aan dat de
meest noodlijdenden tot heden bet minst ge
steund werden, drong aan op eensgezinde
werking in den schoot van den Bond, tot stof
felijke en zedelijke hulp aan de weduwen, en
kondigde aan dat een Commissie tot stand is
gekomen, die bij de Regeering tot medewer
king, vooral onder financieel opzicht, hiertoe
zal aandringen. Dat deze rechtmatige zaak, 3e
goedkeuring van alle aanwezigen behaalde,
getuigden de eenparige toejuichingen, die deze
flinke uiteenzetting begrott en.
In de tweede afdeeling gaf de heer Le-
mayeur, van Deerlijk, een klaar overzicht van
hetgeen de gemeentebesturen doen, doch voor
al doen kunnen voor de Groote Gezinnen Hij
gaf de redenen aan, waarom vele gemeenten
nog afzijdig staan tegenover de Beweging, en
somde de middelen op, die kunnen aangewend
worden om deze tot beter inzicht te brengen.
Dit zaakrijk betoog, doorspekt met pittig
heden, oogstte door een levendig handgeklap
<ie algemeene bijtreding der aanwezigen.
ISJa den goed gevulden voormiddag, was het
maar redelijk dat na den geestelijken mensch
ook den stoffelijken zou voldaan worden en
de groote zaal van den Katholieken Kring,
vereenigde dan ook hierop aan een keurig
Feestmaal
Een 25o tal genoodigden, waaronder wij
aanstippen, de heeren Generaal Lemercier,
Algemeen Secretaris van den Bond, De Vo-
ghel, Kabinelshoofdvan Minister Heyman,
Kamerleden Allewaert, Voorzitter Prov. Bond
en Vroome Senator van Coillie Z. E. H.
Deken Vermaut Burgemeester Sobry en
Schepenen Lemahieu en Delahaye Decock,
Depraetere, Servaes, Boüquillon, Verbeke,
leden van het Prov. Bestuur Dewulf, Merce-
lot, De Pillecyn, leden van het Hoofdbestuur;
Adv Lommez, Gewestel. Voorzitter en Fla-
mey en Desramault, Secretarissen, enz., enz.
Of het er gezellig toeging, of er hartelijkheid
en broederlijkheid heerschte, daarvoor noo
digen wij allen eens uit te komen zien hoe de
West-Vlamingen, voor het goede en het edele,
in één liefde en hartstocht aan elkaar verbon
den zijn. Het was er zelfs zoodanig hartehk,
dat Generaal Lemercier niet langer meer kon
wachten om, in een spontane opflakkering,
een diepgevoelde hulde te brengen aan Wtst-
Vlaanderen en zijn voormannen, en te zeggen
hoe hij steeds ontroerd was door de eensge
zindheid, waarvan hij steedsin West-Vlaande
ren getuige was. Hierop nam de Voorzitter,
Kamerlid Allewaert, het woord om de ver
ontschuldigingen mede te deelen van o. a. Mi
nisters Heyman, Sap en Carton, Senator Mul-
lie, den heer Gouverneur, de Z.Z. E E. H.H
Kanunniken Mahitu en Camerlyrick en meer
anderen waarop de heer De Voghel, een
trouwe vriend van West Vlaanderen en die de
West Vlamingen reeds lang in hun groote
familie hebben^opgenomen, onder algemeen
handgeklap mededetlde dat de heer Minister
aan den Koning, den ijvervollen Ge westelijken
Secretaris, den heer Gustaaf Flamey, tot het
Mutualiteitseereteeken van eerste klas zal
voorstellen.
Huldiging van Vlaanderen'^ Kampioen
den heer Hilaire Depraetere
Daarop had de huldiging plaats van den
heer Hilaire Depraetere.
Wat de heer Depraetere, al lus Kamerlid
Allewaert, Voorzitter, voorde Beweging ge
daan heeft, kunnen we niet zeggen. Het offe
rend werk, dat hij aflegde, hoe hij te Brussel
deuren inbeukte om er de Vlaamsche men
taliteit en psyche onder opzicht van Groote
Gezinnen te doen begrijpen, hoe hij tien jaar
lang, Vlaanderen van Noord tot Zuid, van
Oost tot West doorkruiste om er het goede
zaad te strooien, dat kan alleen hij, die liefde
voelt voor zijn Vlaamsche en vooral zijn
Kroostrijk Volk Als blijvend bewijs der
erkentelijkheid van het Provinciaal Comiteit,
werd den heer Depraetere dan ook een prach
tig geschenk aangeboden.
Bij deze hulde sloot zich hierop de heer
Bouquillon aan, en stelde vooral de verdien
sten van den heer Depraetere in het licht als
Voorzitter en ziel van het Woningfonds.
Eveneens werd Mevr. Depraetere, die haar
huiselijk leven gedurende tien jaar heeft ge
offerd, een innig en diepgevoeld dankwoord
torgestuurd.
Bij deze algemeene huldiging sloten zich
nog aan de heer Seyr.aeve, die den heer De
praetere, in dank voor al hetgeen hij voor de
diepbeproefde vlasaijvei heid thans doet, een
bloemtuil aanbood en ten slotte de heer
Burgemeester Sobry, die namens het Gemeen
tebestuur den heer Depraetere de medaille
der stad Yper overhandigde.
De heer Depraetere dankte ontroerd voor
al deze eerbewijzen, hem ter gelegenheid van
zijn Ridderschap in de Leopoldsorde, be:
toond. Wat ik deed, was slechts mijn plicht,
aldus de gevierde, en zal ik nog doen en met
meer vuur dan tevoren. De onderscheiding,
die de Koning mij toekende, behoort niet
alleen aan mij doch aan U allen. Ik dank U
voor de lofwoorden, die ik U terugkaats,
maar omdat ik weet, dat ze uit vriendenharten
komen. Het is mij een diepe vreugde te zien
dat het beetje goeds dat ik kon doen, door U
gewaardeerd wordt. Niet voor mijn persoon
mag dit huldebetoon aanzien worden, maar
voor mijn werk en daarom ben ik U erken
telijk
Hierna werd aan de Statie een groote op
tocht gevormd, die de voornaamste straten
doortrok en waaraan een i5oo tal afgevaar
digden deelnamen benevens een dertigtal
vlaggen uit West en Oost-Vlaanderen, Lim
burg en Luik. Een viertal spandoeken, met
betrek tot de Beweging, werden vooraan
gedragen Deze kronkelende menschenmassa,
steeds aangevuld en aangedikt door omstaan-
ders, begaf zich hierop naar de overdekte
Stadshallen, waar te 4 ure de
Groote Feestvergadering
werd gehouden. Bij de reeds genoemde per
soonlijkheden was zich nog de heer Jozef
Vandenberghe, Bestendig Afgevaardigde, ko
men voegen.
De reeks der spreekbeurten werd geopend
door Voorzitter Allewaert, die nogmaals de
aanwezigen dankte voorden zegedag, waarvan
Yper het schouwspel bood. Hij veront
schuldigde Minister Carton, buitenlands ver
toevende en die als spreker moest optreden
spoorde allen aan tot nog intensiever werking,
opdat West-Vlaanderen die met zijn 3o.ooo
aangesloten leden reeds de kroon spant, het
laatste groot Gezin in zijn Bond zou mogen
aansluiten.
De heer Deccck, Provinciaal Secretaris,
gaf een rijk en gedocumenteerd verslag over
de werking gedurende het afgeloopen dienst
jaar in West Vlaanderen. Wij staan aan de
spils van het land, omdat we gewrocht heb
ben hulde daarom aan onze Propagandisten
de noeste weikers. Onze uitslag is schitte
rend, dank vooral aan onze Gewestelijke
Betoogingen die prachtig slaagden, en nog
maals het weik zijn onzer secretarissen. De
voordeelen die we bekwamen tot heden zijn
groot, maar we moeten ertoe komen, dat de
groote Gezinnen, die de steunpilaren zijn van
de Natie, onder alle opzichten bevoordeeligd
worden Daarom, voort de handen aan 't
werk ter zege en verovering van al onze rech
ten. (Luidruchtig handgeklap)
De heer Vroome, Volksvertegenwoordiger,
wist hierop door zijne meeslepende woorden,
de harten der aanwezigen te ontroeren, vooral
toen hij er aan herinnerde, dat hij zelf als
jongste van 16 kinderen de offers gekend had,
welke door zijn eigene ouders gebracht
geweest waren. Niet alleen als politieker ben
ik uwe beweging genegen, doch vooral als
mensch, die maar al te wel de grootheid der-
zelve versta, omdat ik aan den lijve ondervon
den heb, welke reuzentaak vervuil en bijna
bovenmenschelijk lijden gedragen wordt door
Kroostrijke Vaders en Moeders. Verder ont
wikkelde spreker vooral het thema van de
tusachenkomsl der Gemeenten, en drong erop
aan, dat thans eveneens vooral z_u gewerkt
worden, tot oplichting van een steunfonds
voor weduwen en weezen. Deze toespraak,
door een drtunende ovatie begroet, sloot spre
ker met ten slotte de middelen aan te toonen
tot verdere wei king.
De heer Jozef Van ienberghe handelde hier
op, met het betooverend redenaai stalent, hem
eigen, over den zedelijken kant van de Bewe
ging. De overtalrijke aanwezigen hingen aan
zijne lippen, toen hij vol sierlijkheid pijlen
afschoot, die regelrecht de-harten der vaders
en moeders troffen. Vaders, aldus spreker, zijt
gij bewust van uw waardigheid, en gij moe
ders, verstaat gij wel diep waarom gij hebt
geleden? Zijt gij, ouders, ook een voorbeeld
voor uwe kinderen en volbrengt gij stipt
uwe plichten Maakt gij van uwe kinde
ren menschen, die u dankbaar zullen zijn en
het leven met fierheid en opgeheven hoofd
mogen instappen Of deze rede insloeg De
spontane overweldigende bijval getuigde het
meer dan voldoende.
Na nog een dankwoord van den Voorzitter,
ging deze massa uiteen, nog vervuld van al
het schoone dat zij had mogen genieten. En
zoo werd dtze gloriedag als de zooveelste
mijlpaal in de Beweging der Groote Gezin
nen, dank aan de onvermoeibare iniichteis,
en vooral den ij vervollen Voorzitter van het
gewestelijk comiteit van Yper, den heer Lom
mez, en zijne kranige secretarissen, de heeren
Flamey en Desramault.
Geheel het feest sloot met concerten,
's avonds gegeven op het Statieplein door de
muzieken van Zonnebeke en Langemarck,
die door de toeschouwers warm toegejuicht
werden.