Gemeenteraad van Yper
Yperlingen, opent uwe Oogen
Kanaal Nieuwpoort - Leie - Schelde - Kinaal tan IH Center
De steun van het Kortrijksche
Dezer dagen ontvingen wij vanwege een voor
aanstaand nijveraar uit Kortrijk, die met de
kwestie der waterwegen zeer vertrouwd ts, een
merkwaardige bijdrage over de kanaalverbinding
Nieuwpoort-Leit met de Schelde en het kanaal van
het Centerdie vcor ons van het grootste belang is
en waarvan wij /lier dan ook de vertaling geven.
Deze uiti nzetting toont ons aan en bewijst hoe
het herstel onzer vaart Yper Komen evenzeer het
Kortrijksche als de streek van Yper aanbelangt
en zij geeft ons tevens de verzekering dat, wanneer
het er zal op aankomen, wij ten volle op den
steun van het Kortrijksche zullen mogen rekenen
om onze onbetwistbare rechten op herstel onzer
tweede vaart die Yper met de Leie moet ver
binden te doen zegevieren. Aan dezen steun
hebben wij, ten andere, geen oogenblik getwijfeld,
want het is reeds sedert onheuglijke njden dat
onze vrienden uit htt Ki rtrijksche ons in alle om.
standigheden hunne groote genegenheid, die wij
zeer waardeerenweten te betoon en.
Hier volgt nu gez gde bijdrage
België bezit verscheidene havens, zoo o. m.
Antwerpen, Gent, Brussel, Zeebrugge, Oost
ende, Nieuwpoort en weldra Luik, enz die
overigens voor zijne uitbreiding op ecoro
misch nijverheids- en commercieelgebied
onmisbaar zijn.
De drie eerstgenoemde havens hebben haar
uitgang in Holland en, zooals de voorgaande
eeuwen het ons genoegzaam hebben geleerd,
is hare toekomst van een staalkundig misver
stand afhangend.
Zeebrugge en Oostende worden door het
zand bedreigd en leggen het land groote kos
ten op voor uitbaggeiirgswerken.
De haven van Nieuwpoort alleen heeft
diepe wateren en heeft kans van verzanding
geviijwaard te blijven, daar de groote zand-
bank, die zich uitstiekc gehjkloopend met de
belgische zetkust, slechts eenige kilometers
boven Nieuwpoort haar ontstaan viadt
Waarom dan werd de beste der Belgische
zeewegen tot hiertoe zoo veivvaarloosd
Ongetwijleld is de onderlinge mededinging
tusschen de Belgische havens rlaar niet vreemd
aan. Eenieder streeft naar de bovenhand en
zoo zag men reeds, in de i6' eeuw, de Gente
naren ten strijde trekken tegen de Bruggelin
gen om ze te beletten de vaait Brugge-Gent te
graven, die voor doel had de haven van Brug
ge te heropenen en er het verkeer te verge
makkelijken.
Hebben al de senatoren en volksvertegen
woordigers van Antwerpen, tot welke partij
zij ook behooren, hunne krachten niet ver-
eenigd en solidair simengewrocht om de
regeering te verplichten tot het uitvoeren van
gröote nieuwe werken voor het moderniseeren
der haven van Antwerpen
Door het Albertkanaal zal Luik ook weldra
een zeehaven worden, en dit omdat de Walen,
als gevolg van de vlaamsche kwestie, zich
aangespoord voelden en gerechtigd meenden
ook hun deel in de begrootingsuitgaven te
vragen.
En Kortrijk dan Wanneer men de voor-
oorlogsche verhandelingen over de aardrijks
kunde heiziet, dan bestatigt men dat het
arrondissement Kortrijk, op gebied van rijk
dom en betaling van belastingen, hier in Bel
giè op de derde plaats kwam. Kortrijk heeft
dus van i83o tot tg33, 't zij gedurende io3
jaar, rijkelijk haar aandeel in de gemeene
Staatskas gestort.
Wat hebben de regeeringen, die zich gedu
rende deze groote en lange eeuw opvolgden,
met het geld der Kortrijksche belastingbeta
lars gedaan De andere steden verbeterd en
verrijkt, en de Kortrijknaren gelaten met
hunne stad die door den ijzeren weg in twee
gesneden is, met een rivier waarvan de wate
ren door allerhande huishoudelijk en nijver-
heidsafval, voortkomende van het nijverheids
center, Rijsel Roubaix Tourcoing, enz., be
smet zijn en, wat meer is, gedurende den
zomer de verpestende geuren van het roten
verspreiden.
Het wordt tijd dezen toestand te verande
ren te meer daar de hedendaagsche vooruit
gang den toekomstigen voorspoed van het
Kortrijksche en zelfs van gansch het zuider-
lijk gedeelte van West Vlaanderen, in zekere
mate gestoord heeft.
De Leie, die destijds de golden river
genoemd werd, is thans voor het schoon roten
van het vlas Diet meer onmisbaar, en zal dus
voor iets anders moeten dienen. De vroegere
vermaardheid van het Kortrijksche vlas, dat
vast en onbetwistbaar als het beste en het
schoonste der wereld doorging en geker d was,
is verdwenen en nu root men het vlas, in ver
warmde putten, even goed en even schoon als
te Kortrijk.
Om haar zeer nabije toekomst te verzekeren,
is het dus volstrekt noodig haar middelen te
versterken en naar iets anders uit te zien dat
de bedrijvigheid en het initiatief harer inwo
r.ers in beslag zal nemen
De verplaatsing van de vlasnijverheid en
handel, de crisis in de weefnijverheid, en voor
al de algemeene economische verzwakking
zullen Koitrijk weldra, van de derde plaats d:e
zij vroeger bekleedde, op den laatsien rang
plaatsen
De strijd voor een beter lot is algemeen.
Om ons daarvan te overtuigen, hoeven wij
slechts den strijd na te gaan dien heden tus
schen Rousstlare en Yper gevoerd wordt voor
de vaart die aan die s'eden den toegang tot
de zee moet geven. Deze strij 1 om den voor
rang is voor ois, Kortrijknaren, van hel aller
grootste belang.
Rousselare wil een zeehaven worden. Men
vraagt een r.ieuwe vaart vanaf Rousselare tot
aan den Yzer te Dixmude, ten einde verbon
den te zijn met de haven van Nieuwpoort, ver
volgens door de vaart van Rousselare naar
Oyghem met de Leie en dan, 't zij langs Gent,
't zij langs Kortrijk en bet kanaal van Bossuyt,
met de Schelde, en eindelijk met het kanaal
van het Center, dat de koolmijnen, de metaal
en de grootnijverheid vertegenwoordigt.
Het schijnt bijna z-ker dat de booten, eens
te Oyghem aangekomen, in plaats van den
toer langs Kortrijk en de vaart van Bossuyt
te doen, rechtstreeks lanjs Gent de Schelde
zullen invaren. Anderzijds zullen de verzen
dingen, komei de van of gaande naar de vaart
van het Center, ook eerder uit de haven van
Gent vertrekken dan naar deze van Rousse
lare te varen. De toekomst van deze laatste
haven zou dus zeer beperkt wezen.
Yper heeft een vaart die met de gekanali
seerde Yzer verbonden is en die zij reeds
sidert verscheidene eeuwen bezit. Met de
vaart van Yper naar Komen, die binst den
oorlog zoo geweldig beschoten werd en die
nu rog steeds op den goeden wil der Recht
banken voor Oorlogsschade wacht om her
steld te zijn, bezat Yper alzoo den weg dien
de Leie aan Nieuwpoort verbond.
Vp~r was dus met de Leie verbonden. Van
de Leie voorts heeft men nogmaals een veel
naderen toegang tot de Schelde langs de
vaart van Bossuyt en tot het kanaal van het
Center langs Henegouwen dan met den om
weg langs Gent te maken.
De inwoners van Rousselare zoeken natuur
lijk den voorrang te bekomen voor de nieuwe
vaart die zij ontworpen hebben. Zij werpen
op dat, tengevolge van zekere drijigronden
die men ontmoet in de heuvelen die de kom
der Leie van deze van de Yzer afscheiden, de
vaart van Yper naar Komen niet kan verwe
zenlijkt worden.
Doch de vaart, die tusschen Dixmude en
Rousselare te graven is, moet ook van de kom
van de Yzer naar deze van de Leie komen
de grond der heuvelen aldaar is dezelfde,
zoodat men er ook dus juist dezelfde moei
lijkheden zou tegenkomen. Gelukkiglijk, dank
aan den vooruitgang der wetenschap, kunnen
dergelijke moeilijkheden thans niemand meer
tegenhouden.
Te Parijs in de Seine, te Londen in de
Teems en te Antwerpen in de Schelde heeft
men belangrijker wei ken dan dat uitgevoerd.
Ten andere, wat zou er dan met de wateren
van de aflossingsvaart geworden
Men weet dat het roten van het vlas een
walgelijken reuk en een zeer afgeteekende tint
van besmetting in het water laat en, daar de
Gentenaren dit door den natuurlijken loop
der Leie niet wenschten te ontvangen, hebben
de openbare besturen, over ettelijke jaren, te
hunner inzicht een afleidingskanaal gemaakt
dat deze wateren vanaf Deynze langs Eecloo
naar Heyst voert en daar in de Noordzee uit
mondt. Twee siphons te Schipdonck ge
plaatst leiden deze wateren onder de vaart
van Brugge naar Gent.
Te Deynze werd er in de Leie natuurlijk een
stelsel sluizen gebouwd bestemd om binst
den zomer het water van het roten tegen te
houden en 's winters dit voortkomende van
Rijsel - Roubaix - Tourcoing en omliggende
waarvan wij hooger reeds spraken.
In deze omstandigheden denken wij dat er
geen regelmatig scheepvaartverkeer tusschen
Rousselare en Kortrijk zou zijn. Alle verdere
ophelderingen sch'jnen ons daarover over
bodig.
Als besluit zeggen wij dat de waterverbin
ding Nieuwpoort Leie Schelde Kanaal van
het Center, langs Yper Komen Meenen Kor
trijk-Bossuyt, onder alle opzichten veruit de
beste, de gemakkelijkste en de doelmatigste is.
Zij bestaat reeds en alles wat nog te doen
valt is ze op een behoorlijke wijze in orde te
stel en. Voor alle plaatsen, die zij zal door
trekken, zal er daaruit, naargelang hun initia
tief en hunne bedrijvigheid, een ongehoorden
voorspoed kunnen voortvloeien. En vergeten
wij niet daarbij nog te voegen dat deze water
weg verscheidene vertakkingen zal kunnen
hebben en onder meer, langs de Deule, de
groote agglomeiatievaR Rijsel Roubaix Tour
coing zal kunnen bedienen, hetgeen er op
meikelijke wijze de bedrijvigheid van zou
veihoogen.
Terwijl men anderzijds, met het graven der
vaart Dixmude Rousselare, die naar het oor
deel van haar ontwerpers een vaart van groote
sectie zou moeten worden, de belangen van
het Zuiden van West-Vlaanderen en van He
negouwen bepaald over het hoofd zou zien.
Wij durven verhopen dat de handels de nij
verheids- en ook de polititke vertegenwoor
digers van die gewesten dezen toestand zullen
weten te schatten en hem zullen willen verde
digen. A. V.
Verslag der zitting van 27 Maart 1933
(Vervolg)
5) Stalsbegrooting voor iq33.
M. Van der Ghote. Thans moet er nog
gestemd worden over artikel g3 der buitengi -
wone ontvangsten, teruggaaf door den Open
baren Onderstand van stadsaandeel voor de
jaren 1929 en rg3o in het fonds voor geHrek-
kelijken en verminkten, zijnde een som van
10.000 fr. Ik denk dat de Openbare Onder
stand van gedacht is die som uit te betalen,
zoodat wij oit artikel dus gerust mogen slem-
men.
M. Missiacn. Op wat steun gij U om dit
te zeggen
M. Van der Ghote Ik heb verleden Dins
dag de zitting van den Openbartn Onderstand
bijgewoond en daar werd mijn voois el met
algemeene stemmen goedgekeur I.
M. Missiaen. Het zijn dus nogmaals de
armen die voor de rijken zullen betalen.
M. Van der Ghote. Indien er geen andere
bemerkingen zijn, dan is dit artikel dus goed
gekeurd. Dan hebben wij ook nog het artikel
160 der buitengewone uitgaven dat vroeger
uitgesteld werd Dit is het tegenartikel van
artikel 93 der buitengewone ontvangsten en
mag dus eveneens goedgekeurd worden.
Hierop worden er geen bemerkingen ge
maakt.
M. Van der Ghote Het artikel i5g der
buitengewone uitgaven, voor achterstallige
pensioenen van gemeenteleeraars en onder
wijzers voor de jaren 1924 tot iq3o, waarvoor
slechts het tweede tiende in de begrooting
voorzien was, moet nu op 334.g85 fr. 57 ge
bracht worden in plaats van 36.054 fr. 04.
Daartegen wordt eveneens geen bezwaar
uitgebracht.
M. Van der Ghote. Het schepencollege
stelt ook nog voor artikel i56 der buitenge
wone uitgaven te verdeelen als volgt a) ach
terstallig aandeel der stad in de ouderdoms
pensioenen voor de jaren 1927 en 1928,
59.5oo fr. b) achterstallig stadsaandeel in de
ouderdomspensioenen voor 1929, 110.405 fr.,
en c) idtm voor het jaar ig3o, 110.405 fr.,
waarvoor wij daar straks een leening hebben
gestemd.
Dit voorstel wordt zonder opmerkingen
goedgekeurd.
M. Van der Ghote. Het schepencollege
moet nu ook nog de delging dezer drie lee
ningen voorzien. Voor de leening van 1 mil-
lioen wordt dit geschat op 40.000 fr. per jaar,
voor deze van 525.000 fr. op 70.000 fr. en
voor de leening van 200 000 fr. op 28 000 fr.,
't zij samen een som van l38.ooo fr. per jaar.
Wij stellen voor deze nieuwe uitgaaf in te
schrijven onder artikel 107a, b en c der ge
vestigde schulden als volgta) interesten en
afkortingen der leening van een millioen voor
66 jaar bij het Gemeentekrediet (40.000 fr.)
b) idem voor de leening van 525.000 fr. voor
10 jaar (70.000 fr.), en c) idem voor de leening
van 200.000 fr. voor 10 jaar (28.000 fr.).
Thans moeten wij nog voorzien in de midde
len om den last dezer leeningen te dragen.
Het schepencollege stelt daarom voor een
