KOFFIES en CHICOREI met PREMIEN
Christiaens S Devolder - KortrijK
Te koop in alle goede winkels. - PremiedepotG. Laroye, 20, Boomgaardstiaet, Yper.
EISCHT ALTIJD EN OVERAL DE
3
Ypersche k'ei, een sleuf van Hollebeke van
tien kilometers....
En terwijl de heer F. Maertens, Kabinets
Overste van den heer Minister van Openbare
Werken, in zijn verslag over de binnenvaarten
in West-Vlaanderen een sas gelijk stelt met
een kilometer vaart, vermenigvuldigt de heer
Daenens met vijf kilometers....
Er werd op de vergadering van Dixmude
beweerd dat de Handelskamers van Doornijk
en Bergen zich aan de zijde scharen van Dix
mude. Deze Handelskamers houden zich ge
heel en al onzijdig....
Een brief der Handelskamer van Doornijk,
gedagteekend van 24 Februari 1934 en getee-
kend door den heer Voorzitter L. Colmart en
-den heer Secretaris L. Thys, eindigende als
volgt nous ne demanderons pas mieux que
de rouvrir notre dossier lorsque vous nous en
fournirez l'occasion is daar een bewijs van.
Er werd daar ook voorgesteld een kanaal te
vragen voor schepen van 600 ton Wij, kleine
Yperlingen, stellen ons tevreden met een ka
naal passende op de Yzer en de Leie van 3oo
ton
En het is niet te verwonderen dat de heer
Frans Brusselmans, misschien wel met een
zeker humour, de opmerking deed dat het ont
werp Dixmude Rousselare op een on voldoen
de technische, fiaancieele en economische stu
die van het vraagstuk berustte....
Terwijl de vaart Yper- Komen geen in de
lucht gegrepen droom is, dat zij Destaat en
slechts hoeft hersteld te worden.
De heer Daenens kloeg over het feit dat
Dixmude sedert eeuwen kwijnt. Had hij goed
de geschiedenis gelezen, dan zou hij bestatigd
hebben dat Dixmude en Nieuwpoort bloeiden
wanneer Yper machtig was en dat hun bloei
verdween met den val van Yper, en hij zou er
de natuurlijke gevolgtrekking uitgemaakt heb
ben dat Wanneer Yper opnieuw zal bloeien,
Dixmude en Nieuwpoort ook herleven zullen.
En nu nog een laatste woord over de IJze
renwegbrug te Caeskerke en het Sas van
Fintele. Deze voorloopige brug biedt slechts
een vrije hoogte boven het waterpeil van 3
meters, terwijl 4 meters van doen zijn. Dit
heeft voor gevolg dat ongeladen schepen er
niet onder kunnen varen en over Fintele Sas
langs de Loovaart en Veurne een omweg
moeten doen. Daar het Fintele Sas maar 29
meters lang is, kunnen schepen van meer dan
100 ton hier niet varen, terwijl de Yzer en de
vaart Yper Yzer voor schepen van 3oo ton
gemaakt zijn.
Er werd in het budget van 1934 een miljoen
voorzien voor den herbouw der brug van
Caeskerke. Ik bid de heeren Mandatarissen
bij den bevoegden Minister te willen aandrin
gen opdat de werken zonder verderen uitstel
zouden uitgevoerd worden.
In 1914 lagen de steenen gereed voor de
verlenging van het sas van Fintele. In deze
kwestie ook bid ik onze Vertegenwoordigers
in Kamer en Senaat te willen tusschenkomen.
Ik bedank de heeren voor hunne talrijke
opkomst. Het vraagstuk, dat behandeld werd,
is een levenskwestie voor geheel het Zuiden
van Vlaanderen en ik druk de hoop uit dat
onze bevolking weldra den gelukkigen dag
moge beleven waarop, dank aan de krachtige
tusschenkomst van onze Mandatarissen, aan de
verbinding der Leie met de Yzer, langs Yper
Komen, een aanvang zal gemaakt worden.
Nadat de heer advokaat Butaye zeer be
knopt de fransche vertaling van de bijzonder
ste argumenten, in dit verslag bevat, heeft
gegeven, neemt de heer Vermeulen nogmaals
het woord om, door eenige voorbeelden, te
doen uitschijnen hoe weinig gegrond de op
werping is van het aantal sassen in de vaart
Yper- Komen. Het kanaal van Bossuyt naar
Kortrijk, eener lengte van i5 km., heeft tien
sassen en een tunnel, wat niet belet dat er
daar een trafiek is van 110.262 ton. De vaart
Blaton-Ath heeft een lengte van 21 km. en
bezit 2t sassen, en nochtans bedraagt het
trafiek daar 757 000 ton 's jaars. In de vaart
van Maubeuge naar Parijs zijn er niet minder
dan 76 sassen. In de Ardennen bestaat er een
vaart dat 54 sassen telt. In Bretagne is er een
kanaal van 2i5 km lang met 219 sassen, en
daar is men, om aan het groot trafiek te kun
nen voldoen, bezig met de vaart en de sassen
nog te verbreeden. Dit is dus wel een bewijs
dat de sassen voor de scheepvaart geen be
letsel zijn. In het ministerie vraagt men niets
beter dan de herstellingswerken der vaart
Yper-Komen te mogen uitvoeren, daar hare
niet voltooiï ig nog steeds een smet is op de
ervarenheid van ons bevoegd ingenieurskorps.
Een vooraanstaand ingenieur, die over een
paar maanden de vaart Yper-Komen kwam
bezoeken, drukte zijn verwondering uit over
de geringheid en de weinige belangrijkheid
der nog uit te voeren werken. Hij haalde
onder meer het voorbeeld aan der vaart van
Charleroi naar Brussel, waar er insgelijks
een sleuf bestaat van 2 km. lang waar zich
grondinstortingen voordoen Daar wordt die
geul jaar in jaar uit onderhouden en mag er
niet meer dan een schip in eens doorvaren.
Hetgeen daar mogelijk is, zou hier desnoods
ook kunnen gedaan worden. Met een weinig
goeden wil, ware het dus heel wel mogelijk
de vaart Yper-Komen te herstellen. En daarop
heeft onze streek recht. Tot r,u toe bestaat er
hier slech's evenwicht in het betalen der be
lastingen en het wordt tijd dat wij ook eens,
zooals het overige van het land, van eenige
voordeelen bedeeld worden. Voor den oorlog
was er hier te Yper een bevolking van 35oo
personen, het bataljon, de rijschool, enz., die
leefde met geld van Brussel. Dat miek een
inkomst van too.000 fr. daags ten voordeele
van Yper. Wij zijn thans van dit alles beroofd
geworden, zoodat het voor het land een
plicht is ons, in vergelding, ten minste de
vaart Yper Komen terug te geven. Op dit
oogenblik is het waterpeil in de vaart Yper-
Yzer reeds gezakt en binnen veertien dagen,
zoo er geen nieuw water bijkomt, zal de
scheepvaart er opnieuw volledig stil liggen.
Onze handelaars zullen alsdan weerom hunne
koopwaren te Rousselare moeten doen inko
men, wat de vervoerkosten merkelijk zal ver-
grooten, zoodat zij in de onmogelijkhe.id zijn
met de andere handelaars van meer bevoor
deeligde striken te concurreeren. In die voor
waarden moeten de handelaars hier onver
mijdelijk ten onder. Yper kan niet bloeien
zoolang het water der Leie, langs Komen-
Yper, het waterpeil in de vaart naar de Yzer
niet regelt. Rousselare heeft ook zijn rijkdom
te danken aan het water der Leie, en niet aan
dit der Mandelbeek zooals het onlangs te
Dixmude beweerd werd. Zoo ook moet het
water der Leie hier te Yper den rijkdom en
welstand brengen. Het herstel der verwoeste
gewesten is, zoo vervolgt de heer Vermeulen,
grootelijks te danken aan den heer Advokaat
Butaye die onverpoosd voor de belangen der
geteisterden geijverd heeft en nog steeds op
de bres staat. In verscheidene omstandig
heden hebben de Yperlingen de steden Dix
mude en Nieuwpoort ondersteund en hunne
belangen verdedigd. Over zes jaar nog, wan
neer het herstel der haven van Nieuwpoort
moest bekomen worden, hebben wij hen ter
zijde gestaan en wel zoodanig dat de Han
delskamer van Nieuwpoort ons, bij haren
brief van 29 Juni ig28, onderteekend door den
voorzitter Van Eynde en den secretaris Bittre
mieux, daarvoor bedankte en verklaarde
steeds tot wederkeerig dienstbetoon bereid
te zijn Nu echter dat het er op aankomt
onzen rechtvaardigen eisch te steunen, wer
ken zij ons tegen. Dat is den dank voor het
geen wij voor hen deden.
De heer L. Geuten verklaart insgelijks dat
de vaart Yper-Komen een oorlogsschade is
die moet hersteld worden. Tegen de ontwer
pen Rousselare Brugge of andere vaarten
hebben wij niets in te brengen, dat men die
vaarten maar maakt, doch eerst en vooral
moet men hert tellen wat reeds bestond. En
een bewijs dat onze vaart bestond, is dat al
de kaarten den oorsprong der vaart te Komen
aanduiden. Wat het ontwerp Rousselare-
Dixmude betreft, wordt er aangevoerd als
bijzonderste argument dat de afstand tusschen
de Leie en de Yzer het kortst is langs Rousse-r
lare Dit is nog niet bewezen, want men meg
niet uit het oog verliezen dat Rousselare eên
haven is zonder uitgang en dit zal blijven. De
vaart Rousselare-Dixmude zou moeten aatF
vangen boven Rousselare en rond deze laat
ste stad een belangrijken omweg m iken. üe
bevoorrading in water der ontworpen nieuwe
vaart z m ook niet kunnen geschieden
middel van het water der Mandeloeek, gezien*
dit wegvloeit in een afleider die veel lager ligt
dan de vaart. De vaart Yper Komen is ge
roepen om de bedrijvigheid en het leven terug
te schenken aan een doode streek. Yper wordt
door Brussel als een soort proefveld aanziet*.*
Wij hebben dit hier gezien met de baan naar
Komen, en onlangs nog was de eerste trein
die afgeschaft werd, deze van Yper naar Rous
selare. Zooals wij het hsden hier nog bestati-'
gen toonen onze volksvertegenwoordigers
maar weinig ijver om onze belangen te ver
dedigen. Daarom, Mijnheeren, z«e vervolgt
de heer Geuten, rekent vooral en meest op uw
eigen zelf. Doet zooals wij, geteisterden,
steeds handelden en erin slaagden al onze
eischen te doen zegevieren, buiten de kwestie
der betaling in titels die voor het eogenbliic
nog niet opgelost is. Gij ook zult, met té
volharden, voldoening bekomen want de;
vaart Yper Komen is de eenige mogelijke
oplossing om de verbinding Leie-Yzer te ver-,
wezenlijken.
De heer Dujardin, burgemeester van K04
men, zegt dezelfde hoop te koesteren als Yper
en steeds bereid te zijn om samen voor de
verwezenlijking aller betrachting te ijveren;
De gemeenteraad van Komen stemde zei s
reeds een wensch, die aan de bevoegde minis
ters werd overgemaakt, ten voordeele vatj
het herstel der vaart. 4
De heer advokaat Lommez, bestendig af*
gevaardigde, beaamt ten volle de uiteenzet
ting van voorgaande sprekers en voegt er zclfs-
nog aan toe dat hij bevestigen mag dat Rous*
selare er volstrekt niet aan houdt de verbin
ding Rousselare Dixmude te zien verwezen
lijken. In het verslag der laatste vergadering
van de Commissie der Binnenwateren van
West-Vlaanderen, wordt er door den heef
senator Van Coillie gezegd dat, volgens een
onderzoek ter plaats, de goederen vervoerd»
op de vaart Rousselare naar de Leie, voor,
80 °/o ten goede komen, niet aan de aldaar ge-,
vestigde nijverheden, maar aan den handel
en den landbouw van gansch de streek. Daar--1
in vindt men een argument te meer voor het
herstel der vaart Yper Komen. Want zoo on:
ze streek niet rijk is aan nijverheden, belet dit
niet dat de vaart er toch noodig is, gezien de,
vervoerde koopwaren in de nijverheidsstreken
bij uitsu k reeds voor 80 ®/o aan handel en
landbouw ten goede komen.
De heer Lommez belooft verder in de aam
staande vergadering dier Ccmmissie den toet-
stand van Yper te verdedigen.
De heer Vermeulen bedankt den heer Lom
mez voor zijn goede woorden en vraagt hem
tevens zich op het gepaste oogenblik bij dem
Sasmeester van Boesinghe te willen inlichten,
daar alles doet vreezen dat de toestand in de
vaart Yper-Yzer nog slechter zal zijn dan nu»
wanneer het Bestuur van de Commissie dér
Binnenwateren opnieuw zal vergaderen. Nu
reeds is het waterpeil in die vaart maar 1.82
meer, 't zij dus bijna 2 m. lager dan het nor
maal moet zijn, en dit in den put van den
winter. Indien daaraan niet dringend verhol-,
pen wordt, moeten onze handelaars hier ge-'
ruineerd worden. Verleden jaar, wanneer dqj
scheepvaart bij watergebrek was stilgelegd,
werd er aangedrongen om de vaart Yper-Yzer
van water te voorzien, dcch er werd beweerd
dat het water der Schelde de visschen in dé*
Yzer zou dooden en de lioeibeesten in het
Veurne Ambachtsche zou vergiftigen. Doch
wanneer de suikerfabriek van Veuine stillag,
dan bestond dit gevaar al meteens niet meer*
en de Yzer werd met het watef uit de Schelde'
gespijsd. Daaraan ziet men dat, wanneer het
er op aankomt de belangen dér landbouwers
en suikerbeetplanters te beschermen, er water*
X. 1 -