Willemsfonds
Trein- Rutobusverkeer
3
Spoorweg Diximde - Nieuwpoort
en gewettigd protest heeft uitgelokt. Deze auto
busdienst, die reeds sedert jaren bestaat en niets
dan voldoening gaf, was reeds zoozeer bij de
bevolking der streek ingedrongen en zoo diep
ingeworteld, dat zij zich maar niet kan gewen
nen thans zijne diensten te moeten missen. Ook
verhoopt zij stellig dat men in hooger hand het
gegronde harer klachten zal willen inzien en de
autobusdienst Yper-Rousbrugge weerom en dit
maal voor goed zal toelaten.
In naam hunner onderhoorigen, schreven de
Heeren burgemeesters van Yper, Vlamertinghe,
Poperinghe, Proven, Rousbrugge en Be veren
a/Yzer reeds een gemeenschappelijken brief aan
den Heer minister van Verkeerswezen, bij den
welken zij zich tegen de afschaffing van den
autobusdienst Yper-Rousbrugge verzetten en de
intrekking dézer beslissing vroegen.
Zonder twijfel zal de provinciale raad en de
bestendige afvaardiging, wier advies in zake au
tobusdiensten steeds overwe nd is, het protest
dier voornoemde steden en tgemeenten bereid
willig willen ondersteunen en aan de inwoners
dier streek alzoo den dienst bewijzen die zij van
hen verwachten.
Ook de Handelskamcr van Yper drpng reeds
aan voor het behoud dezer autobussen en schreef
namelijk volgenden brief
Den 11 December 1934.
Aan den Heer du Bus de Warnaffe,
Minister van Verkeerswezen, te Brussel.
Mijnheer de Minister,
De Heeren Elie DECROCK. van Yper, en
DÏESMEDT-DEKIMPE, van Rousbrugge, zijn se
dert verscheidene jaren de uitbaters van Auto-
buslijnen, Yper verbindende met WATOU en
met ROUSBRUGGE.
Deze uitbating geschiedt tot de algemeene
voldoening der inwoners der bediende steden en
dorpen.
Het schijnt dat er nu gevaar bestaat de ver
gunning dezer uitbating met Nieuwjaar afge
schaft te zien. Dit nieuws heeft groote ontroering
gebracht in alle middens die van de voordeelen
dezer lijnen genieten, en het is in naam van de
leden onzer Handels- en Nijverheidskamer, dat
wij Ued bidden dit besluit, indien het., bestaat,
njet ten uitvoer te brengen.
Hopende eene voldoende oplossing te beko
men, bieden wij Ued, Heer Minister, de verzeke
ring onzer beste gevoelens.
De Schrijver, De Voorzitter,
•Ed. TOUSSAERT. H. VERMEULEN.
Wij durven verhopen dat deze gezamenlijke
werking met den gewenschten uitslag zal be
kroond worden en dat men de betrokken ge
meenten, die bij deze kwestie belang hebben, niet
zal dwingen tot het uiterste te gaan om voldoe
ning te bekomen.
Zoo zal men tevens het privaat initiatief, wier
mededinging de heilzaamste gevolgen heeft en
de daling der prijzen grootelijks in de hand
werkt, voort iaten gedijen in plaats van, zooals
nu, niet alleen te ontmoedigen maar zelfs te
dooden, wat den schijn geeft dat men er op uit
is de nietsdoenerij aan te moedigen, terwijl men
de eerlijke, naarstige werkers, de lastenbeta-
lers dus, het leven onmogelijk maakt.
Het bestuur der Handels- en Nijverheidskamer
van Yper heeft vanwege de Handelskamer van
Nieuwpoort afschrift van den volgenden brief
ontvangen.
Nieuwpoort. 7 Januari 1935.
<i Den Heer Minister van Verkeerswezen, Brussel.
Hooggeachte Heer,
.Alswanneer wij in alle landen en zelfs in de
Koloniën een algemeenen drang vaststellen tot het uit
breiden van het spoorwegnet, zien wij hier in België
een omgekeerde strekking, wij willen zeggen het totaal
afschaffen der reizigerstreinen op de steeds bestaande
lijn Diksmuide-Nieuwpoort.
Ons arm Nieuwpoort, reeds zoo stiefmoederlijk be
handeld na den oorlog, de eenigste natuurlijke haven
van het land, een kuststad, zal het treurig voorrecht
hebben de eenigste stad in België te zijn waar geene
reizigerstreinen meer toekomen.
Hoe kan men zulken maatregel aannemen in het
jaar 1935
Moest een dergelijk onrecht over twee honderd jaar
geschied zijn, dan hadde men de poorters zien te wapen
loopen om hunne rechten met geweld te verdedigen.
Deze tijden zijn niet meer, Hooggeachte Heer, noch
tans als vroeger zwelt in onze harten de liefde voor
onze streek, die zulk een onrecht wordt aangedaan.
«Zulke onrechten verminderen de vaderlandsliefde
en verzwaren 't gemoed.
»Als reden wordt uitsluitelijk opgegeven dat het
reizigersverkeer op bovengemeld vak niet genoegzaam
opbrengt.
Maar aan wie de eerste schuld
Slechte aansluiting, treinen waarmede onze voor
ouders reisden, soms geen verlichting noch verwarming
en dan besluit men doodeenvoudig dat dergelijke ex
ploitatie sluit met verlies. x r]
Daar hebben wij zeker geen schuld aan, en het is
dan ook niet te verwonderen dat de meeste reizigers
onzer streek de reis Jan.van.gpn met eene mededingende
exploitatie (de electrieke lijnen 'der kust) die alles
doet wat mogelijk is om aan hare reizigers snelheid,
comfort, en zekerheid te verschaffen.
Een overzicht op den huidigen toestand, op hetgeen
er te doen valt en een parallel tusschen het reizen per
spoor en bus zal ons overtuigende argumenten tot het
behouden der treinen opleveren.
1° Het degelijk exploiteeren der baan met een
automotrice en personeel, wonende te Nieuwpoort, zou
het reizigersverkeer kunnen verzekeren en zou tevens
de lijn in gebruik kunnen houden in afwachting voor
betere tijden en dit zonder verlies.
Een halte aan den overweg Nieuwpoort-stad
Nieuwpoort-baden en ook eene aan de O. L. V. straat
midden in de stad zou veel reizigers bijbrengen.
2» De reis Diksmuide-Nieuwpoort zou, gezien de
omwegen van een autobus, met een frank per reis
verduren.
3 Voor toeristen en badgasten ware het onmoge
lijk hunne reispakken mede te nemenook zouden
reizigers voor Nieuwpoort hun velos en kinderrijtuigen
moeten daarlaten.
4" Een autobus is onzeker 's winters door reden
van mist, sneeuw en andere menigvuldige oorzaken
van ontreddering. Daarbij ook niet verwarmd en inte
gendeel des zomers overladen en dan onvoldoende.
Het is treurig de tegenwoordige private autobussen
Eade te slaan.
De exploitant ziet enkel eigen interesthet alge
meen belang komt daarna.
Alle soort reizigers kinderen, vrouwen, werklieden
zijn zonder eerbied opeengestapeld wij hebben school
meisjes op den schoot van werklieden zien reizen.
Uit goede bron vernemen wij verder dat er tegen
woordig 40 leerlingen onze lijn gebruiken en 25 a 30
werkabonnementen heden afgeleverd zijn.
Deze beide categoriën reizigers nemen den trein
rond 17 uur.
Het ware onaannemelijk deze reizigers in een auto
bus opeen te stapelen.
5° Het is vernederend een haven tn badstad haren
ijzerenweg te ontnemen.
Onze inwoners hebben alles gegeven voor het Va
derland in 1914. De bedreigde spoorlijn zelf, is getuige
van onmenschelijken tegenstand onzer soldaten tegen
den overweldiger en juist die lijn zou afgeschaft wor
den. Dit ware voor het minst wraakroepend.
i) 6° De vischhar.del is eene der levensbronnen onzer
kuststreek.
Het afschaffen der treinen zou het snel vervoer
dezer waren verlammen en ineens dus het werk van
's lands bestuur vernietigen dat alles deed voor het
bevoordeeligen der zeevisscherij.
7° Op economisch gebied willen wij nog inbrengen
dat het verlies op die lijn ten huidigen tijde geen reden
tot afschaffing daarstelt.
IJzerwegen zijn exploitaties van openbaar nut
en niet meer met winstgevend doel.
Volgens statistieken verliest het land 200 millioen
's jaars aan hare ijzerwegen.
Wij lastenbetalers betalen hiervoor ons aandeel.
Waarom dan als men den ijzerweg commerciaal
beschouwd het gansche net niet afschaffen200 mil
lioen voor de schatkist gewonnen.
«Waarom Oostende-Dover niet afschafTen
Neen, dat kan nietwij willen onze lasten betalen,
maar dat men cns ook geve wat ons toekomt.
Wij vragen geen gunst, wij vragen enkel recht.
Daarom, Hooggeachte Heer, kunnen wij niet aan
nemen dat de reizigerstreinen op onze lijn afgeschaft
worden.
Alle Belgen staan heden voor moeilijke problemas
trachten wij deze hoopvol hoofd te bieden, maar niet
alles op den rug van enkelen te schuiven.
Wij rekenen stellig op uwe tusschenkomst in deze
moeilijke omstandigheden en U bij voorbaat dankende,
bieden wij U de verzekering onzer ware hoogachting.
De Secretaris, De Voorzitter,
<g.) J. MAUSSET. (g.) V. STEYAERT.
De beweegredenen in dezen brief bevat zijn
ook deze welke hier zoo dikwijls uiteengezet
werden nopens de afschaffing der spoorweglijn
Yper-Rousselare. Thans voelt onze bevolking
maar al te goed al de nadeelen dezer afschaffing.
Ook heeft het bestuur der Ypersche Handels
kamer zich verhaast den brief der Handelskamer
van Nieuwpoort te ondersteunen en aan den Heer
du Bus de Warnaffe. Minister van Verkeers
wezen, volgend schrijven te richten
Den 9 Januari 1935.
<i Aan den Heer du Bus de Warnaffe,
Minister van Verkeerswezen, Brussel.
Heer Minister,
Het bestuur onzer Kamer heeft kennis genomen
van den brief aan Ued gericht door de Handelskamer
van Nieuwpoort. betreffende de afschaffing der rei
zigerstreinen op de lijn Nieuwpoort-Dixmude.
Wij steunen ten volle al de beweegredenen in dezen
brief bevat, en zooveel te meer daar de afschaffing
der treinen op de lijn Yper-Rousselare ons, sedert
drie jaren, al de nadeelen dezer zoogezegde besparing
heeft laten gevoelen.
Er biedt zich aan het bestuur der Nationale Maat
schappij van Spoorwegen een schoone gelegenheid óm
op de lijn Nieuwpoort-Dixmude een proef te doen met
autorails, die zouden toelaten goede en talrijke ver
bindingen te geven en aldus concurrentie te voeren
tegen de goed ingerichte trams der Zeekust,
Het verwondert niemand dat de tegenwoordige uit
bating der lijn Nieuwpoort-Dixmude slechte uitslagen
geeft. Yper en Nieuwpoort zijn per steenweg langs
Dixmude 37 kilometers van elkander verwijderd een
flinke voetganger zou deze afstand bijna zoo spoedig
kunnen afleggen als men het per spoorweg, sedert den
oorlog, kan doen.
«Ook als iemand van Yper naar Nieuwpoort reist,
dan gaat hij per trein en tram langs Oostende om
Wij hebben over een tiental jaren daartegen
vruchteloos protest aangeteekend en thans zijn wij
verheugd onze stem bij deze van de Handelskamer van
Nieuwpoort te kunnen voegen.
Gelief te aanvaarden, Heer Minister, de verzekering
onzer beste gevoelens.
De Secretaris, De Voorzitter,
Ed. TOUSSAERT. H. VERMEULEN.
■ggg
In dit nummer geven wij twee verscheidene
bijdragen, die de eene. tegen de afschaffing van
de autobus Yper-Rousbrugge en de andere tegen
de afschaffing der reizigerstreinen Dixmude-
Nieuwpoort verzet aanteekent. In beide artikels
worden al de beweegredenen aangehaald die hier
voor het behoud van den autobusdienst en daar
voor het behoud van den trein pleiten, zoodat
een klein woord van toelichting ons noodig
blijkt. Uit een eerste opzicht zou men mogelijks
kunnen denken dat die artikels enkele tegen
strijdigheden bevatten, alhoewel dit geenszins
waar is. Integendeel, die twee artikels volledigen
elkander, want de trein biedt sommige voordee
len die de autobus niet geven kan en ook de
autobus heeft de zijne die de trein ons onmoge
lijk bieden kan. Daarom zijn wij van oordeel
dat geen van beide diensten mag afgeschaft
worden, omdat zij beide voor de streek die zij
bedienen niet alleen nuttig maar noodig zijn.
En vooral in dezen tijd van reizen, nu dat de
menschen zich meer en meer verplaatsen, dat de
handelaars gedwongen zijn meer hunne klanten
te bezoeken, enz. is het volstrekt noodig dat men
over overvloedige en verschillende verkeersmid
delen beschikke om aan alle vereischten te vol
doen en aan iedereen het grootste gemak moge
lijk te verschaffen. Het is daarom ook dat wij
hier, vor het behoud van alle bestaande autobiis-
diensten, in de bres springen en ook blijven aan
dringen voor den terugkeer van onze treinver
bindingen met Rousselare, die wij stellig ver
hopen eens terug te zullen bekomen, gezien de
gedane proef met de autobus geenszins voldoe
ning geeft en deze uitbating insgelijks een scha-
dig slot nalaat.
Een reuzensucces voor het Poppenspel
van den Heer Verhaert.
De zaal van Concordia was bomvol vóór 3 uur.
Tot op de nok verdrong zich een kijkgierige
menigte.
Een atmosfeer van belangstelling hing over de
zaal. Wat zou in dat geheimzinnig koffertje
zitten
Heer Decadt speelt met de hem gekende kunde
eenige korte aria's.
Na de gebruikelijke voorstelling stapt heer
Verhaert in 't hokje. De projecteur van het huis
Lacante, zoon, doet wonderen. De poppen, door
Max Jacob gesneden, schitteren in hun sieraad.
Hun profiel heeft waarlijk een groteske schoon
heid.
De een wat angstvallige verwachting der kin
deren fleurt onmiddellijk op. De heer Verhaert
heeft contact met hen genomen.
Koning Chocolade is 'n hartroerend drama.
Munte heeft prinsesje geschaakt en houdt ze met
hulp van de heks die het geheim verklapt
opgesloten. Kasper, de ridderlijke verdediger der
deugd, komt door middel der luisteraars er van
op de hoogte. Heks en Munt worden, tot jolijt
der kinders, van 't tooneel geklopt. Een zucht
van verluchting ontsnapt aan de gedrukte bor
sten wanneer 't Prinsesje in haar deemoedige en
stralende onschuld verschijnt.
Later wordt prinses Zonneschijn aan den wa
teroever door krokodille geschaakt. De duivel
in persoon een aartsmooie zwarterik wordt
door Kasper verschalkt. Hij brengt onder ge-
poppel der jeugdige hartjes ongedeerd 't prin
sesje onder 't heerlijk firmament. Krakende zoe
nen beloonen Kasper voor zijn dapperheid.
Nu verliest Prinses haar prachtig neusdoekje.
Kasper meent haar te kunnen redden door eigen
gerief, een sierlijk ditodoek, van zijn oudje ge
ërfd. Doch Prinsesje bedankt voor 't offer. Kas
per zal de toestand redden. Te midden van tra
gische gebeurtenissen door de kinderen mee
geleefd en meegevoeld komt 't zakdoekje te
voorschijn, 't Huwelijk van Kasper en Prinsesje
is de bekroning van zijn ridderlijke houding.
Deze verheugende ontknooping vindt instem
ming bij de toekijkers.
't Spel bereikte zijn doel. De kinderen leefden
met hartstocht de tragedie mee. Munte en de
venijnige heks werden hartelijk veracht. Kas
per, de held naar ieders wensch, werd uitbundig
gevierd en voor de gruwelijke gevaren verwit
tigd door zijn honderden vriendjes in de zaal.
De knapen volgden tot in de nopjes de psycho
logische toestanden. Kinderlogiek is trouwens uit
een stuk. Zij voelt intuitief de lijn van plicht in
tegenstelling van verraad en'lafheid.
De kracht van 't poppenspel, in functie van den
opbouw der zedelijke persoonlijkheid, ligt in de
uitdieping van 't menschelijk instinct dat over
eenstemt met het kinderlijke.
De ontleding der menschelijke handeling, aan
gedikt door heldhaftigheid, ontzwachtelt in deze
het abstracte begripvooral als de daad ge
schiedt in 'n atmosfeer van fantasievolle schoon-
