2
Nationale Vuurkruisenbond
De klassen herbeginnen
wema**
men en huldeblijken toe.
Ook prinsen en vorsten van vreemde landen
kwamen persoonlijk hun innige deelneming aan
onzen Koning betuigen. Het weerzien van Konin
gin Elisabeth, die in Italië vertoefde bij hare
dochter. Prinses Marie-José van Piemont, en
wiens gezondheid sedert het afsterven van Ko
ning Albert wat te wenschen laat, en ook de aan
komst der ouders van Koningin Astrid waren bij
zonder droef en aShgrijpend.
De plechtige uitvaart
Dinsdag, 3 September, heeft het Belgische volk
een ontroerend afscheid genomen van zijn zoo
vurig beminde Koningin en haar op echt vorste
lijke wijze ten grave gedragen.
Volk en nog volk. In de straten en lanen waar
de treurige stoet moest voorbijkomen, tot zelfs
in alle zijstraten verdrong zich een ware men-
schenzee. Ze waren er gekomen van alle hoeken
van 't land en honderden hebben zelfs den nacht
buiten op straat doorgebracht.
Te 10 u. 20 werd het stoffelijk overschot van
Koningin Astrid buiten het paleis gebracht en
op den lijkwagen geplaatst. Het kanon bulderde,
de klaroenen schalden en al de klokken luidden
over dood. Aangrijpend oogenblik, doch nog hart-
verse. uren der was de tragische rouwstoet die
zich langzaam tusschen een dubbele haag van
schoolkinderen, oudstrijders en soldaten voort
bewoog.
Vocco g:ng een peloton bereden rijkswacht,
gevol^a van de muziekkapel der Gidsen met om
floers;'.? vlaggen en trommen, van een afdeeling
lansiers en bereden artillerie, vier afdeelingen
infanterie met muziekkapellen en omfioersde
vlaggen, van een lange reeks afvaardigingen met
vaandels van de koloniale veteranen, de burger
lijke gedecoreerden van 1914-18, de opgeeischten,
de politieke gevangenen van 1914-18, van tal van
oudstrijdersbonden en verbroederingen, van af
vaardigingen van de nationale vereeniging der
reserve-officieren, oorlogsverminkten, oorlogs-
blinden, oorlogsweduwen en weezen, van vreem
de oudstrijdersvereenigingen, van vertegenwoor
digers van alle regimenten van het leger, enz. enz.
Na het vaandel van Tabora met eerewacht wer
den de honderden vaandels, standaarden en vlag
gen van 't leger gedragen. Daarachter volgde het
zilveren kruis omringd van de geestelijkheid.
Achter de pastoors der Brusselsche parochies
kwamen de bisschoppen van Namen, Luik, Gent,
Doornijk, Brugge, de hulpbisschop van Mechelen
en de Primaat van België in groot rouwornaat
met blanken mijter en staf, bijgestaan door Mgr
de Trannoy en Z. E. H. Kan. Dessain.
Door acht zwarte paarden getrokken, volgde de
statige lijkwagen met de Belgische wapenschil
den aan de vier hoeken van het zwart en gouden
baldakijn. Een zwart baarkleed met gulden kruis
bedekte de lijkkist waarop zich de purperen
koningsmantel met hermelijn geboord en ook de
koningskroon bevonden. De hoeken van het baar
kleed werden gehouden door de Heéren Ponce-
let, voorzitter der KamerLippens, voorzitter
van den SenaatVan Zeeland, eerste minister
Soudan, minister van rechtswezen du Bus de
Warnafïe, minister van Binnenlandsche Zaken
Goddyn, eerste voorzitter van het Verbrekings
hof generaals Biebuyck en du Roy de Blicquy.
Langs weerszijden van den lijkwagen stapte'een
afdeeling infanterie.
Op gansch den doortocht boog en knielde en
weende die ontzaglijke, opeengeperste menigte.
Niemand was zijne ontroering meester wanneer
men Koning Leopold, zijn arm in een armband
dragend en een, verband op de rechterwang, daar
moederziel alleen, gansch terneergeslagen, met
tranen in de oogen het lijk zijner duurbare gade
zag volgen. Na den Koning kwamen prins Karei
van Zweden, den vader onzer betreurde Konin
gin. prins Karei, haar broeder, prins Karei, broe
der van den Koning en Graaf van Vlaanderen,
prins Olaf van Noorwegen, prins Axel van Dene
marken, prins Bertil van Zweden, prins Umberto,
kroonprins van Italië, prins Frederik, kroonprins
van Denemarken, prins Gustaaf-Adolf, kroon
prins van Zweden, Z. K. H. de hertog van York,
prins Lodewijk-Willem van Beieren en Z. K. H.
prins Cyrille van Bulgarie.
Volgden dan nog de burgerlijke en militaire
huizen van Hunne Majesteiten, het huis van Hare
Majesteit Koningin Elisabeth, de dienst van Z.
K. H. den graaf van Vlaanderen, de vertegen
woordigers der Fransche, Egyptische, Italiaan-
sche regeeringen, van Letland, Tchekoslowakije,
Guatemala. Rumenie, Hongarie, Nederland, Po
len, Rusland, Vereenigde Staten, Groot Hertog
dom Luxemburg, Turkije, Griekenland, Duitsch-
land, enz. Verder bemerkte men nog Mgr Micara,
pauselijke nuncius, den vertegenwoordiger der
Orde van Malta, de hoofden der vreemde diplo
matieke zendingen, den ministerraad, de Staats
ministers. de senatoren en parlementsleden, het
personeel der vreemde in België geaccrediteerde
diplomatieke zendingen, de Commissarissen-gene
raal der vreemde landen bij de tentoonstelling,
het Hof van Verbreking, het Rekenhof, de Hoven
van Beroep, het Krijgshof, de Voorzitters der
Rechtbank van le Aanleg en Handelsrechtbank
van Brussel, den Procureur des Konings bij de
Rechtbank van 1" Aanleg van Brussel, den Mijn-
raad, den Kolonialen Raad, de Belgische gevol
machtigde Ministers, de officieren-generaal, de
provinciegouverneurs, enz. enz. en de vreemde
afvaardigingen. Deze lange, indrukwekkende
stoet was besloten door een afdeeling gidsen,
artillerie en een peloton bereden rijkswacht.
De rouwdienst in Stc Gudula, Brussel's Hoofd
kerk die een indrukwekkende rouwversiering
had gekregen, was niet minder grootsch en aan
doenlijk. Onderofficieren van het le Grenadiers
droegen de lijkkist binnen de kerk, waar het
kleine prinsesje Josephine-Charlotte, gansch in
't wit gekleed, zich reeds bevond samen met
Koningin Elisabeth en prinses Ingeborg, moeder
van Koningin Astrid.
De H. Mis werd opgedragen door Z. Em. Kar
dinaal Van Roey, wijl het St Romboutskoor van
Mechelen, onder de leiding van Kan. Van Nuffel,
de zesstemmige requiemmis van J. Ryelandt uit
voerde. Tijdens de Consecratie bliezen de kla
roenen het Te Velde Gansch België door en
zelfs in den vreemde werden deze aandoenlijke
rouwplechtigheden door de radio gehoord en
gevolgd en niet een huis waar niet een bede op
ging tot zielerust onzer afgestorvene Koningin
en waar niet een traan van innig medelijden voor
onzen zoo zeer beproefden Koning en zijne kin
deren gestort werd.
Na deze kerkelijke plechtigheid, zette de treu
rige lijkstoet zijn laatsten tocht in naar de
Krypte van Laeken, waar het stoffelijk overschot
van Hare Majesteit nevens dit van Koning Albert
en onze vroegere Koningen zou bijgezet worden.
Op gansch den doortocht van den stoet verdrong
zich opnieuw een dichte menigte die vol ontroe
ring den Koning, die nogmaals alleen te voet den
lijkwagen volgde, aanstaarde.
In de koninklijke kerk van Laeken werden de
absouten gezongen door Kardinaal van Roey.
Terwijl de klokken nog steeds gedurig voort luid
den, weerklonk opeens de Brabangonne op ge-
dempten toon door het militair muziek aangehe
ven en boden de troepen de wapens. Het was het
hartroerend oogenblik van het scheiden.
De mahoniehouten lijkkist werd een laatste
maal op de schouders der soldaten getild die ze,
voorafgegaan van den stoet der geestelijkheid,
tot in de krypte droegen. Z. M. de Koning, in een
uiterste krachtinspanning om zijn geweldig lij
den te onderdrukken, volgde, samen met prinses
Inge DO- g en prins Karei van Zweden en de prin
sessen Martha en Margaretha, zijne welbeminde
naar hare laatste rustplaats.
._or;ngin Astrid, onze liefdevolle en goedhar
tige Vorstin, is niet meer, doch hare verdiensten
en goede werken blijven. Hare duurbare gedach
tenis zal eeuwig bij de Belgische bevolking, die
zij zoo beminde, en vooral bij de armen en onge-
lukkigen, die Haar dankbaar hunne koningin
noemden, in eere worden gehouden. Neen, Bel
gië vergeet Haar niet.
Overal in alle steden en landen wordt thans
voor de zielerust van onze beminde en te vroeg
ontnomen koningin gebeden. In Zwitserland werd
reeds een comiteit gesticht om te Kussnacht, op
de plaats zelf der ramp, een gedenkteeken op te
richten in vervanging van het houten kruisje
dat vrome handen er reeds geplant hebben.
Hier ook te Yper, als gevolg op den Herderlij
ken brief van Mgr Lamiroy, bisschop van Brugge,
werden reeds zielediensten voor H. Majesteit de
Koningin opgedregen. Maandag laatst had een
dienst plaats in de St Jacobskerk en Dinsdag in
St Niklaaskerk.
Vrijdag morgen, te 10 u., had insgelijks een
plechtige rouwdienst ter nagedachtenis van H.
M. de Koningin plaats in St-Maartens Kathe
draal. Benevens buitengewoon talrijke afvaar
digingen met omfioersde vaandels van de plaatse
lijke afdeelingen van het Nationaal Verbond der
Oorlogsinvaliden, het Nationaal Verbond der
Oudstrijders, de Verbroedering van het 3' en 23'
de Poilus de France het British Legion
de Koninklijke Handbooggilde St-Sebastiaan, de
Koninklijke Hofbouwmaatschappij en de Post-
federatie, verdrong zich daar nog in de kerk,
waar eveneens meest alle scholen der stad door
een groep leerlingen vergezeld van hun leeraars
vertegenwoordigd waren, een ontelbare en vrome
menigte.
Midden de kruisbeuk stond een hooge met rouw
bedekte en met licht omgeven praalbaar, waar
boven op de koninklijke kroon op een rood flu-
weelen kussen ruste en die langs den voorkant
met de nationale driekleur en een groot belgisch
wapenschild versierd was.
Vooraan in het hoogkoor op de met rouwfloers
overtrokken stoelen bevonden zich de Heeren
Matton, voorzitter der Rechtbank van ln Aan
leg, en Van Thorenburg, procureur des Konings
Clinckemaille, arrondissementscommissaris De-
vos en Vande Vliedt, rechtersOpdebeeck, sub
stituut van den Procureur des Konings
Petit en Vanhille, vrederechters de Heeren
Griffiers, deurwaarders en verder het perso
neel der Rechtbank van 1" Aanlegde Heeren
Vanderghote, burgemeester; Lemahieu, Delahaye
en Van der Mersch, schepenen Jvr. Cornillie,
de Heeren Biebuyck, Pattyn, Seys en Vergracht,
gemeenteraadsledenBouquet, voorzitter der
Commissie van Openbaren Onderstand, alsmede
de .Heeren Ommeslagh en Claeys, leden, en Van-
raes, secretaris dierzelfde Commissie de Heeren
Vandenbraambussche, politiecommissaris Hal-
laux, luitenant der Rijkswachtadvokaat Sobry,
gewezen burgemeester H. Vermeulen, voorzitter
der HandelskamerVergracht, bevelhebber, en
Seys, luitenant van het stedelijk brandweer
korps Verbeke, Staatscommissaris bij de Recht
bank voor Oorlogsschade, en meer andere voor
aanstaande personen.
In de middenbeuk bemerkte men de afvaardi
gingen der invaliden en oudstrijders, der Har
monie Ypriana en van talrijke andere vaderlands
lievende maatschappijen van stad.
Het H. Misoffer werd opgedragen door Z. E.
Heer Deken Vermaut, bijgestaan door de E. H.
Pastoors Bonte en Denys en omringd door een
buitengewoon talrijke geestelijkheid.
De offerande, die langs drie zijden gegeven
werd, duurde nog steeds wanneer de H. Mis reeds
ten einde was. Niet min dan 3000 gedachtenissen
onzer betreurde Koningin werden er uitgedeeld
en nog waren er vele tekort. Tijdens de Consecra
tie bliezen de klaroenen der pompiers het Te
Velde
Na de mis werd het Libera door den E. H.
Deken, samen met de aanwezige geestelijkheid,
gezongen vóór de praalbaar en die indrukwek
kende rouwdienst werd besloten met de Braban-
gonne op gedempten toon op het groot orgel uit
gevoerd.
AFDEELING YPER
Hieronder geven wij de betuigingen der deel
neming van den Federalen Bond der Vuur kruisen
in den Nationalen rouw.
In deze droevige omstandigheid werd het vol
gend telegram aan Z. M. den Koning verzonden
den
De Vuur kruisen van België hebben met in-
nige droefheid den tragischen dood van Hare
Majesteit Koningin Astrid vernomen, Immer
de blijken van oprechte genegenheid indach-
tig, waarvan ons geliefkoosd vorstenpaar en
meer bijzonder in de laatste tijden tastbare
bewijzen heeft gegeven, bieden de Vuurkruisen
van België aan de Koninklijke Familie hun
innig rouwbeklag aan. Zij vernieuwen in deze
smartvolle omstandigheid hunne gevoelens van
immer duurzamen trouw en onvergankelijke
verknochtheid aan het Vorstenhuis.
Het Federaal Bestuur bericht ons anderzijds
dat de veelbelovende plechtigheid van 29 Sep
tember aanstaande, tijdens dewelke Z. M. Koning
Leopold eigenhandig de Bondsvlag der Vuur
kruisen moest overhandigen, tengevolge van het
overlijden van Hare Majesteit Koningin Astrid
tot een lateren datum, door het protocool van den
koninklijken rouw vast te stellen, is verdaagd
geworden.
Namens het kantonnaal bestuur
De Schrijver, De Voorzitter,
R. Arits. L. Cambier.
Op Maandag 9 September, voor de leerlingen
van
Stadsjongensschool, St Niklaasstraat. St
Vincentiuscollege lagere afdeelingBolling-
straat. St Michielsschool, Elverdinghestraat.
St Aloysiusschool, Hondstraat.
Stadsmeisjesschool, Rijselstraat. Stadsmeis
jesschool, St Janstraat. Mariaschool «Lamotte»,
Rijselstraat. H. Harteschool Lamotte Capu-
cienenstraat. O. L. Vrouw van Tuineschool,
Beluikstraat.
Op Dinsdag 10 September, voor de leerlingen
van de St Jozefsscholen Meenensteenweg, Kalf-
vaart en Potyze.
Op Zaterdag 14 September, voor de leerlingen
der Rousbrugge Damen, Maloulaan.
Op Maandag 16 September, voor de leerlingen
der Staatsmiddelbare school, Mondstraat, (jon
gens en meisjes).
Op Dinsdag 17 September, voor de leerlingen
der middelbare afdeelingen van St Vincentius
college, Bollingstraat en de leerlingen der Hei
lige Familie», de Stuersstraat.
Een enkele chicorei in de Tentoonstelling
heeft een stand 't is de chicorei Pacha die de
grootste voortbrengst van België en de tweede
grootste van de geheèle wereld heeft.