GROOT BAL
Federatie der Ceteisterden
van het Arrondissement Yper
Op Zondag 3 November 1935
om 6 uur 's avonds
in LAPIERE's Zaal. Hondstraat
Aanstelling van M. Cc-ornans tot Deken
van St Lucas- en St jozefsgild te Cent
Moderne Reizen in de si-reek...
backten de kuipe
ren. Zoo vreest de hond den stok en het paard de
zweep.
Neemt die oorzaak wegneemt weg het open
baar verdikt, het aan de kaak stellen, la peur du
gendarme en het teugelloos egoisme zal hoogtij
vieren.
Daar is dus de redding niet te vinden.
Het is hoog tijd dat de maatschappij terugkeere
tot die eerlijke zeden en rechtvaardigheidszin
onzer vooroudershet is meer dan tijd dat men
de nieuwe jeugd nieuwe banen doe bewandelen.
Vooral met het oog op de groote toeneming der
jeugdige misdadigers en op de buitengewone ge
ringschatting van een eerlijken levenswandel is
het dringend noodig, dat men aan de behandeling
van het jeugdkarakter dezelfde wetenschappe
lijke eischen stelt en er zich dezelfde moeite voor
getroost als voor de behandeling van het lichaam
en het verstand.
De intellektueele kuituur van onze dagen, de
verafgoding van lichamelijke kracht, wordt een
beslist gevaar overal waar zij niet bij voorbaat
aan de vorming van het geweten en aan de oefe
ning van den wil ondergeschikt is. Het verstand
wordt dan, om zoo te zeggen, als een dievenlan
taarn gebruikt, om den weg tot bevrediging der
lusten te verkennen en te verlichten, om slim te
zijn in zaakjes te doen, zooals wij hooger zegden.
Wie heeft niet van die vlugge verstandelijke
jongens gekend, wien het rechte tegenwicht van
karaktcrkultuur niet ten deel viel en wier goed
ontwikkeld verstand enkel de slaaf was van hun
luimen, hun heimlijkheden Wie heeft zulke
geniale leugenaars niet gekend in hun jeugd,
wier vindingrijk verstand en tegenwoordigheid
van geest iedereen verbaasde Die geniale leu
genaars worden ten slotte geniale bedriegers.
Voorzeker de rede is een licht en een kracht,
doch enkel voor den mensch, die heer en meester
is over zijn hartstochten voor den anderen gel
den de woorden Hij gebruikt haar slechts om
dierlijker dan elk dier te zijn
Eerlijk duurt het langst en de kruik gaat
zoolang te water tot ze breekt
Vergeten we die spreuken niet in onzen dage-
lijkschen handel en wandeltoonen we daarin
karakter, verantwoordlijkheidsgevoel en offer
geest. Onze eer, onze naam, ons geweten, onze
rust vooral zijn ermee gemoeid- Y.
Verslag der vergadering van 13 October 1935
De vergadering wordt te 14 u. 30 door den
Heer voorzitter, Heer advokaat Arth. Butaye,
geopend in aanwezigheid van de Heeren Dokter
H. Brutsaert, gewezen volksvertegenwoordiger
B. Vermeulen, burgemeester van St-JanC. Le-
mahieu, schepen der stad YperL. Geuten, be
stuurder der Samenwerkende Vennootschap voor
Oorlogsschade Hetv Leiedal te Wervick H.
Vermeulen, voorzitter der Handels- en Nijver
heidskamer van Yper L. Vandevoorde, bestuur
der der Samenwerkende Vennootschap voor Oor
logsschade Yper en Omstreken enz.
De Heer Voorzitter deelt den uitslag mede van
het verhoor dat hij onlangs in het Ministerie van
Financiën, heeft gehad aangaande de kwestie der
terugvordering van de zoogezegd ten onrechte
betaalde interesten. Daar heeft men de verzeke
ring gegeven dat die kwestie thans in onderzoek
is en dat de Regeering, vooraleer een beslissing
te nemen, het advies afwacht van haar advokaat-
raadgever die de zaak onder juridisch oogpunt
onderzoekt- Dit onderzoek zal waarschijnlijk nog
eenigen tijd vergen, doch ondertusschen worden
er geen vragen van terugvordering meer gedaan.
Benevens den juridischen kant heeft deze zaak
ook nog een moreelen kant. Immers, het meeren-
deel der geteisterden, aan wien interesten uitbe
taald werden, hebben ze te goeder trouw ontvan
gen en, gezien de herkomst dezer sommen niet
aangeduid was, gebruikt zooals de overige ver
goedingen om het herbeleg hunner oorlogsschade
te doen. Het ware dus onrechtvaardig nu, tien of
vijftien jaar later, de terugbetaling dezer inte
resten te willen eischen. Het schijnt ten andere
dat deze meening ook in het Ministerie van Fi
nanciën gedeeld wordt.
De Heer L. Vandevoorde doet hierop opmerken
dat hij deze laatste dagen, in antwoord op een
vraag van uittreksel der rekening van een geteis
terde van wien men een terugbetaling gevraagd
had, een brief ontvangen heeft van het ministerie
bij denwelken men aan den geteisterde liet weten
dat, ingevolge de onderrichtingen in voege, de
terugbetaling dezer te veel betaalde interesten
hem niet meer zou gevraagd worden.
Dit bewijst dat de zaak op goeden voet is en dat
wij een gunstige oplossing ervan mogen verho
pen. Blijven dan nog de gevallen voor dewelke
men van ambtshalve de vroeger betaalde inte
resten afgehouden heeft van de vergoedingen die
nog moesten vereffend worden. Deze geteisterden
zullen dan, desgevallend, hunne rechten moeten
doen gelden, en de terugbetaling eischen van de
sommen die hen alzoo ten onrechte afgehouden
werden.
Het tweede punt der dagorde betreft de ver
nieuwing der rechtbank voor oorlogsschade. Tot
hiertoe werd het vonnissen der zaken van oor
logsschade toevertrouwd aan drie magistraten,
waarvan het mandaat regelmatig om de drie
maanden vernieuwd werd. Hun laatste mandaat
eindigde den 15 September en sedertdien werden
zij niet meer herbenoemd en heeft de rechtbank
voor oorlogsschade van Yper, bij gebrek aan ma
gistraten, niet meer kunnen zetelen. Indien men
in hoogerhand werkelijk verlangt de vereffe
ning der oorlogsschade spoedig te eindigen, dient
vooruit en vooral gezorgd te worden de werking
der rechtbank niet te verachteren. De aanwezige
afgevaardigden besluiten dan ook den Heer voor
zitter te gelasten bij het ministerie aan te drin
gen opdat deze benoemingen zonder verderen
uitstel zouden gedaan worden.
De Heer voorzitter geeft vervolgens uitleg over
het derde punt der dagorde de herziening der
bundels van het Koninklijk Hoog Commissariaat.
Vroeger gelastte de Staat zich, door tusschen-
komst van de Koninklijke Hoogcommissarissen,
met den heropbouw der door den oorlog vernielde
huizen. De geteisterden, onderteekenden een con
tract waarbij zij hun recht op vergoeding af
stonden aan den Staat die zich verbond hen de
evenwaarde van hun eigendom van voor den
oorlog terug te geven. Het plan werd gewoonlijk
aan de goedkeuring van den geteisterde onder
worpen, doch daarbuiten had deze zich met niets
meer te bekommeren, daar de Koninklijke Hoog-
commissaris voor al het overige zorgde- Deze deed
dan overgaan, en dit buiten de wete van den ge
teisterde, tot twee en soms zelfs tot drie schattin
gen ten einde de waarde 1914 van het te herbou
wen huis vast te stellen. Deze schattingen, gedaan
door bouwkundigen die de huizen nooit gezien
hadden, waren noodzakelijk allen verschillend
van elkander. Welnu, in het ministerie gebruikt
men thans zijn tijd om al deze bundels te herzien,
en iedermaal dat de Koninklijke Hoogcommissa-
ris de laagste schatting niet als basis heeft geno
men, eischt men thans van den geteisterde het
verschil, vermenigvuldigd door het coefficient
van herbeleg, tusschen de laagste schatting en
deze door den Koninklijken Hoogcommissaris als
basis genomen. Het spreekt nochtans van zelf dat
de Staat alleen verantwoordelijk is voor de fou
ten door zijne aangestelde agenten gedaan. Daar
bij niets bewijst dat er zich alzoo fouten hebben
voorgedaan, gezien men nu, vijftien jaar nadien,
onmogelijk kan zeggen welke schatting de meest
nabijkomende was. De rechtbank verwerpt wel
iswaar het meerendeel dezer eischen van de
ministerieele bureelen, maar zij houden een groot
aantal bedienden aan het werk en zijn voor de
geteisterden steeds een oorzaak van onzekerheid.
De Heer voorzitter zegt dat hij de verzekering
ontvangen heeft dat de geteisterden die van goede
trouw waren niet meer zullen verontrust worden
en dat men zich zou beperken met alleen de echte
misbruiken op te sporen.
Een afgevaardigde vraagt daarna zoo men niet
zou kunnen bekomen dat de bundels van oorlogs
schade, die nog niet vereffend zijn, hier te Yper
zelf onderzocht worden in plaats van, zooals nu,
te Brussel. Het gebeurt meermaals dat de be-
sluitselen, genomen door een ambtenaar van
Brussel, onmogelijk kunnen aanvaard worden en
dat gansch het verrichte werk te herbeginnen is.
Er zal in dien zin aangedrongen worden.
Betreffende den heropbouw der Hallen van
Yper en inzonder voor wat aangaat het onder dak
stellen van het voltooide gedeelte, zijn al de aan
wezige afgevaardigden t'akkoord om te wenschen
dat het dak in dezelfde voorwaarden als voor den
oorlog zou mogen hersteld worden en dat dit
werk zoo vroeg mogelijk zou mogen geschieden
ten einde te beletten dat een nog grooter aantal
arbeiders werkloos zouden vallen.
De aanstaande vergadering der Federatie zal
plaats hebben den tweeden Zondag van Decem
ber, ten ware een of ander dringend punt een
bijeenkomst den tweeden Zondag van November
zou vereischen.
De vergadering wordt hierop te 15 u. 30 opge
heven.
ingericht door het Carnavalcomiteit.
Kaarten 3 Fr.
Yperlingen, steunt de werking van
het Carnavalcomiteit
Zooals wij het onze lezers eenigen tijd geleden
mochten melden, werd onze stadsgenoot de heer
Jules Coomans tot deken verkozen van het St-
Lucas- en St-Jozefsgild, in vervanging van wij
len den heer ingenieur Pierre Nyssens.
De plechtige aanstelling van den nieuwen de
ken heeft Zondag laatst te Gent plaats gehad.
's Morgens werd in de studiezaal van de Sint
Lucasschool een algemeene vergadering van het
gild gehouden, voorgezeten door Z. E. Broeder
Alfred, bestuurder van Sint Lucasschool en van
het gild, en omringd van den nieuwen deken M.
Coomans en de leden van het comiteitMM. Pau
wels, secretaris Aug. Poppe, F. Coppejans, Sinia,
Valcke, De Beule, Z. E. Kanunnik Vander Gheyn,
proost.
Z. E. Broeder Alfred verwelkomde de heer Coo
mans en wenschte hem geluk om zijn verkiezing
tot deken van het gild. Hij wees op de wijdver
spreide faam die de heer Coomans, eere-inge-
nieur-bouwkundige der stad Yper en lid van de
Koninklijke Commissie van Landschappen en
Monumenten verworven had en toonde aan hoe
hij, door zijn menigvuldige hoedanigheden en om
de algemeene sympathie waarvan hij in het gild
geniet, den aangewezen persoon was om zijn be
treurden voorganger, wijlen den heer Nyssens,
op te volgen. Het is dan ook met algemeenheid
van stemmen geweest dat hij tot het ambt van
deken werd verkozen.
De heer Coomans dankte om de hem bewezen
eer en verzekerde de gildefcroeders dat hij zich
met hart en geest aan zijn nieuw ambt zal toe
wijden en den verderen bloei van het gild be
trachten.
's Middags werd ter eer van den nieuwverko-
zen deken een puik feestmaal gehouden, waarop
talrijke gildeleden aanwezig waren.
Verscheidene sprekers brachten nogmaals op-
volgentlijk hulde aan den heer Coomans en her
innerden aan de geestdrift waarmede het verne
men der verkiezing van den nieuwen deken werd
begroet. Zij drukten hun vertrouwen uit in zijn
wijze leiding en verzekerden hem van hun al-
geheele toewijding om hem in alle aangelegen
heden..ter zijde staan.
De heer Coomans dankte ontroerd om deze
huldeblijken die hem diep troffen.
Aan den heer Coomans, aan wie Yper de ge
trouwe herstelling van zijn prachtige kerken en
monumenten te danken heeft, bieden wij ter
gelegenheid van deze schoone en welverdiende
onderscheiding onze hartelijkste gelukwenschen
en drukken de hoop uit dat onder zijn wijs ge
leide St Lucas- en St Jozefsgild moge groeien en
bloeien, de kunst en de kunstenaars ten bate. -
Er zijn handelaars die manier hebben om hunne
klanten aan te trekken.
Er zijn er andere die als het ware alles doen
om hun klanten moê te maken en weg te jagen.
Men zou allicht moeten denken, dat de Natio
nale Maatschappij van Spoorwegen in onze streek
gaarne zou gerangschikt worden onder de laatst
genoemden.
Men heeft de lijn Roeselare-Yper gemoderni
seerd en alle klachten over de ongerieflijkheid
van het reizen en alle vragen om opnieuw eenige
treintjes of een autorail te bekomen zijn vruchte
loos gebleven
Nu vangt de modernisatie der lijn Poperinghe-
Yper-Kortrijk aan. En de eerste uitslag is prach
tig De trein die 's morgens te 6.11 u. uit Pope-
ringhe en te 6.30 u. uit Yper vertrekt, heeft,
sedert zijne inrichting, steeds bestaan uit een
volledigen trein. Om zoo gezegd eenige schoppen
kolen te sparen, heeft het bestuur een nieuw
stelsel uitgevonden. De trein tusschen Yper en
Poperinghe bestaat nog slechts uit drie wagons.
Te Yper staat een machine te wachten die de zes
andere wagons aankoppelt. Men beelde zich in
welke verwarring dit manceuver in de statie van
Yper onder de reizigers veroorzaakt, die als een
kudde rondloopen van het eene einde van den
trein naar het andere, en wat dit spel zal worden
wanneer koude en sneeuw daar zullen zijn.
Wanneer men rond de groote centrums moder
niseert, dan is het ten voordeele van het gemak
der reizigers. Hier is 't het tegenovergestelde.
Maar ginder heeft men de machtige stem der
groote pers. En hier klinkt ons flauw stemmetje
als verloren.
Wij hopen niettemin dat andere stemmen zich
bij de onze zullen voegen, dat deze... onge-
wenschte proef... weldra tot het verleden zal
behooren en dat zal teruggekeerd worden tot een
toestand die hier altijd heeft bestaan.
Wat fijne geur in huis,
'k Ben zeker niet abuis,
Men maakt de koffië klaar
Met PACHA Chicorei voorwaar.
