Fl. Vandevoorde
Café Concert
"Nieuwe Sportwereld"
2
Rue au Beurre, 31 YPRES
tient a votre disposition
Hoe Vlamingen sommige Nijverheden
in het Graafschap Kent brachten
rAlle Zondagen en Maandagen
Zondag 24 November 1935
GROOT APPELSIENEN BAL
groep der aanwezige overheden zich tot aan den
voet van het Belfort, waar de Heer Commandant
Kaufmann, onder de beeltenis van Koning Al-
bert, een prachtigen bloemenkrans neerlegde
met het opschrift Aan den koning-vlieger
Daarna begaven allen zich naar het stadhuis,
waar de Heer Burgemeester, omringd van de
Heeren schepenen Van der Mersch en Delahaye,
de inrichters geluk wenschte om hun initiatief
en de opgekomen overheden om hun vereerende
en aanmoedigende tegenwoordigheid en hun wel-
willenden steun bedankte. Hij zegde zich geluk
kig hen hier te Yper te mogen ontvangen en ver
welkomen en richtte een bijzonder hartelijk
woord tot ridder Willy Coppens d'Houthulst, den
onversaagden oorlogsheld, en tot Graaf de Looz-
Corswarem, den koenen vlieger der zoo merk
waardige luchtreis Belgie-Congo aan boord van
een toeristen vliegtuig van belgisch fabrikaat.
De Heer burgemeester verzekerde dat het even
eens den wensch is van het stadsbestuur Yper
van een vliegplein te kunnen voorzien, herin
nerde aan de vroeger aangewende pogingen die
jammer genoeg den gewenschten uitslag niet
bekwamen en drukte de hoop uit thans, dank
aan de medewerking der aanwezigen, het beoog
de doel te kunnen bereiken.
Vervolgens noodigde de Heer Burgemeester de
aanwezigen uit een glas te ledigen op den bij
val der ingerichte luchtweek, waarvan Yper de
beste gevolgen verwacht. De Heer Ch. van Re-
nynghe bedankte hierop de stadsoverheden voor
hunne gulhartige ontvangst en hunne gewaar
deerde medewerking en haalde enkele redenen
aan waarom Yper, een center van toerisme, ge
legen op de luchtlijnen Londen-Brussel en Rijsel-
Oostende, een vliegplein moet bezitten.
Om 17 u., gaf ridder Willy Coppens, in den
Stadsschouwburg, een voordracht tijdens dewel
ke hij zijne talrijke toehoorders menige zijner
tijdens den oorlog beleefde voorvallen verhaalde.
Het is niet zonder aandoening, verklaarde de
oorlogsheld, dat hij hier terugkomt in de stad
Yper die hij tijdens de oorlogsjaren zoo menig
maal overvloog, waar hij zoo dikwijls zijn leven
heeft gewaagd en waar hij, niettegenstaande
het verbod hem op zeker oogenblik gegeven nog
den Engelschen sector van Yper te overvliegen,
zijn eerste en schoonste Engelsch eereteeken
verdiende door er twee Duitsche kabelballons
neer te halen, de laatste eener reeks van vijf die
hij achtereenvolgens tijdens eenzelfden rit neer
schoot. De gevierde held, die menigmaal werd
toegejuicht, verhaalde eveneens en tot groot ge
noegen der aanwezigen, tal van onuitgegeven
anekdoten uit het leven van Koning Albert die
tal van vliegtochten meemaakte en de lucht
vaart een gansch bijzondere voorliefde toedroeg.
Deze eerste dag der propaganda vliegweek
werd 's avonds besloten met een" banket, opge
diend in het Hotel Excelsior, waaraan ruim 100
dischgenooten deelnamen en tijdens hetwelk
heildronken werden ingesteld door den Heer Ch.
van Renynghe, major Lambert, den Heer secre
taris van den prefect van 't Noorden, en door
Commandant Kaufmann.
Vooral de woorden door major Lambert uitge
sproken zijn te onthouden. Hij verzekerde im
mers dat het ministerie volledig t'akkoord is
met den wensch hier een vliegplein te Yper op
te richten en bereid is er onmiddellijk op in te
gaan, van zoodra de noodige toenadering en
voorstellen door de plaatselijke overheid van
hier zullen gedaan zijn. Het woord is dus aan ons
stadsbestuur om de verwezenlijking van het ge-
wenschte vliegplein te bekomen.
Maandag namiddag werd onze stad nog over
vlogen door een vliegtuig, waarvan de loods
allerhande acrobatische oefeningen uitvoerde, en
de tentoonstelling, die morgen nog openblijft van
10 tot 1 u. en van 2 tot 4 u., kende in den loop
dezer week een welverdienden bijval.
Le MAITRE-FOURREUR
Des ateliers modèles
Un énorme choix de superbes Fourrures
Un personnel d'élite stylé
Visitez ses iiiBtallntions.
Skungs - Putois - Petit - Gris
Astrakans - Agneaux des Indes
etc., «te.
aux MÊMES PRIX que l'AN DERNIER
gr&ce a ses stocks considérables
Naar aanleiding van het bezoek der Handels
kamer van East Kent aan de Brusselsche Ten
toonstelling, in September 11., verscheen in de
Lloyd Anversois onder de handteekening van
Albert de Burbure, een merkwaardig artikel over
het ontstaan in Engeland van enkele nijverheden
er door uitgeweken Vlamingen binnengebracht.
Deze jpijdrage, waarvan wij hieronder de ver
taling geven, werd eveneens opgenomen in het
maandblad der Britsche Handelskamer van Brus
sel.
Canterbury, waar de zetel gevestigd is van de
machtige Federatie der Handelskamers van East
Kent, moet als de bakermat der Britsche natie
aanzien werden, want het is van daaruit dat het
Angelsaksisch ras zich voor de eerste maal op den
Engelschen grond vestigde, zooals het eveneens
daar is dat het eerste centrum van economische
bedrijvigheid in het Vereenigde Keizerrijk het
levenslicht zag.
Canterbury, vergeten wij het niet, gaf destijds
aan de Belgische ambachtslieden en vluchtelin
gen, door de godsdienstige onverdraagzaamheid
uit hun land verdreven, een zeer edelmoedige
gastvrijheid.
Het is niet zonder aandoening dat wij, enkele
jaren vóór den oorlog, de in hun oorspronkelijken
bouwtrant ongeschonden gebleven oude huizen
met spitsvormige gevels der Canterbury
Weavers» mochten bewonderen, op schilderach
tige wijze door de wateren der Stour bespoeld,
en waar, over drie eeuwen, onze ongelukkige
voorouders, een onderkomen kwamen zoeken. Het
is in deze schilderachtige woningen dat onze
vlaamsche en waalsche ambachtslieden, die tot
den hervormden godsdienst behoorden, hunne
weefgetouwen en werkhuizen kwamen vestigen
en alzoo bijdroegen om er een nijverheid te
stichten die langen tijd den economischen bloei
der streek uitmiek.
In de XVIII1' eeuw verschafte dit weven met de
hand nog werk aan 3000 personen, die een duizend
tal getouwen bezigden. Deze verdwenen nijver
heid werd, in 1910, weer heringericht en de wol
lengoederen van Kent, alsmede het linnen en de
zijde worden daar nog steeds vervaardigd zooals
ten tijde der Canterbury Weavers
Sir William Waterlow, gewezen lord-mayor
van Londen, die over een paar jaren stierf, stam
de af van een familie der belgische weversbazen
in de tweede helft der XVI' eeuw te Canterbury
gevestigd.
Het waren niet alleen de vlaamsche landbou
wers die, onder Hendrik VIII", de eerste hoppe in
het graafschap Kent plantten, maar dit graaf
schap heeft ook nog aan een Vlaming, genaamd
Corneille Zoelmans, de eerste brouwerij van ale
te danken. Op het grafzerk van dezen brouwer
die ten jare 1465 in den westervleugel der kerk
van Playden begraven werd kan men een pint
en twee tonnen van dit smakelijk bier, aan het
uitvindings vernuft van onzen landgenoot te dan
ken, gebeeldhouwd zien.
Niet ver van Canterbury, doen de toeristen
graag een uitstap naar Sandwich.
Het is op dit punt der Engelsche kust dat, om
streeks 1568, de eerste belgische protestanten ont
scheepten die de Spaansche dwingelandij ont
vlucht waren. Zij waren vergezeld van enkele
Franschen uit het Noorden en stonden onder de
leiding van Valerand Poulain, van Rijsel.
Koningin Elisabeth van Engeland, die de ne
derzetting in haar land van deze zeer ervaren
vaklieden had bevoordeeligd, hield eraan hen in
1573 te bezoeken. Het feit dat onze landgenooten
de weefnijverheid in deze stad hadden ingevoerd,
was een der redenen die tot dezen bijzonderen
blijk van hooge welwillendheid deed besluiten.
Ter gelegenheid van dit bezoek werd het Hof
op een ware nijverheidstentoonstelling vergast
en, in stands op de vestingen opgericht, stelde
men al de verhandelingen voor der vervaardi
ging van de bayette een soort niet gekruiste
flanel die voor het Britsch publiek een nieuwig
heid daarstelde.
Een honderdtal Belgen en eenige Engelsche
leerjongens wrochten er alzoo onder de oogen der
trotsche en verstandige koningin. Het was de
eerste maal dat men in Engeland dergelijke les
bijwoonde van zaken die op een zoo levendige
wijze vertoond waren. De toeschouwers ver-
door de beroemde FREDDY'S
in (le Café
Statiestraat, 28, YPER
haalt J. S. Barn, in zijn History of Walloon and
other foreign protestants refugees in England
waardeerden zeer het schouwspel dezer eerste
technische tentoonstelling.
Wij gelooven zulks volgaarne, want te allen
tijde hielden groot en klein er aan zich met de
uiterlijke vormen der nieuwe nijverheidsstelsels
vertrouwd te maken. De opmerkzame bezoekers
eener tentoonstelling weten dat de menigte zich
bij voorkeur ophoudt bij werklieden of machines
die onder de oogen van het publiek het een of
ander voorwerp vervaardigen dat door de ge
bruikers gewoonlijk slechts onder zijn afgewerk-
ten vorm gekend is.
Zooals de raadsman d'Assonleville het. in 1566,
aan kardinaal de Granvelle schreef, hadden de
Belgische vluchtelingen, door de lakennijver
heid in Engeland in te brengen, niet alleen alle
afzetgebied aan den uitvoer der Nederlanden ont
nomen, maar zij waren er zelfs toe gekomen de
rollen om te keeren. Alle weken, zoo voegt be
doelde briefwisselaar er aan toe, vertrok er van
Sandwich ter bestemming van Antwerpen een
schip beladen met sajetten, satijnen goederen
en andere waren
Deze nieuwe weefnijverheid van sajetten breid
de zich later uit tot andere streken van Engeland.
Inderdaad, zien wij in de tweede helft der XVII1'
eeuw, onder Karei II, Belgen genieten van een
vergunning hentoelatende soortgelijke fabrie
ken op te richten te Colchester, in het graafschap
Essex.
Gaan wij thans over tot de metaalnijverheid.
Men weet dat het in de streek van Luik is dat,
voor de eerste maal, de onrechtstreeksche werk
wijze werd toegepast, 't is te zeggen de verfijning
van het gietijzer, in tegenstelling met de werk
manier die het ijzer vervaardigt vanaf zijn eer
ste bewerking.
Deze werkwijze die uit hoofde van haar oor
sprong in den vreemde voortaan de waalsche
methode genoemd wordt werd in Engeland
slechts ingevoerd nadat de streek van Luik in
het bezit was van een echt monopolium en haar
hoogovens reeds gansch Europa bedienden.
Het is insgelijks in het graafschap Kent dat de
eerste gieterij, dezen naam waardig, in Engeland
het daglicht zag. Zij was het werk van den ge
naamde Godefroid Box, van Luik. Vanaf 1509
ging hij zich te Dartford vestigen en van daar
verspreidde zijne nieuwe nijverheid zich in de
andere deelen van Groot-Brittanje.
Thans echter zijn de rollen omgekeerd. De nij
verheid in Engeland bloeit en zoekt zich elders,
in andere landen, uit te breiden. Zelfs ziet zij
zich verplicht, tengevolge der hooge toltarieven
en der contingenteeringen, naar het vasteland
uit te wijken ten einde hare klienteel aldaar te
kunnen voldoen en behouden. Hier integendeel,
in de streek van waar de nijverheid zich naar
Engeland verplaatste, dient men nu met alle
mogelijke middelen te trachten nieuwe nijver
heden aan te lokken om den verdwenen voor
spoed en de vroegere welvaart weer te her
winnen.
De uittocht der machtige nijverheden, die hier
in vroeger eeuwen den rijkdom van Vlaanderen
uitmieken, werd, zooals het in voornoemd artikel
wordt gezegd, veroorzaakt door de talrijke oor
logen en omwentelingen die onze streek destijds
teisterden. En onder dit opzicht heeft onze stad,
die niet minder dan 17 beleggen onderging en
tot 15 maal toe versterkt werd, wel het meest ge
leden. Yper is ook de eenige der drie groote zus
tersteden van dien tijd die thans aan den alge-
meenen bloei van het land geen deel heeft geno
men en wier bevolking, ver van te vermeerde
ren, nu nog, bij gebrek aan nijverheden, zelfs
het vooroorlogsch peil niet heeft bereikt.
Om die redenen zou Yper, wier vermaarde
lakennijverheid er vroeger grootelijks toe bij
droeg om den rijkdom van Engeland te verzeke
ren, dan ook wel de eerste stad moeten zijn die
aanspraak maken mag op de Engelsche nijver
heden die zich thans in ons land wenschen te
vestigen. Wij verwachten dan ook dat de stad
Yper hare candidatuur zal stellen en dat ze in
de bevoegde middens den noodigen steun zal
vinden.
óm 6 uur 's avonds
in LAPIERE'S ZAAL, Hondstraat
ingericht door de Ware Trachterschutters
Verschillige schoone prijzen waarvan de leden
zijn uitgesloten.
Ingangsprijs 3 Frank.
Kaarten op voorhand te bekomen bij de leden.
Het Bestuur H. MAHIEU.
Had Adam het maar geweten,
Hi.i had in den appel niet gebeten
Maar gedronken, vrij en blij
'n Tas koffie met PACHA CHICOREI.
