C. LAMOOT-DUMOULIN
Moeders zoekt uw profijt
KORTRIj&SCHË
-ONDERLINGE.
Brand -- Leven
Ongevallen
Dixmudestraat, 40, Yper
Vanaf MAANDAG 14
tot 30 SEPTEMBER 1936
VRIJE INGANG.
KOMT ZIEN EN OORDEELT
WAAR ZIJT GIJ HET ZEKERST
EN VOORPEELIGST VERZEKERD
TE KORTRIJK
Bijkanfoor fe YPER
8, Mondsfraat Tel. 159
j Algemeen Opziener Ömer Robyn
Eert Voorzichtig man
KOLONIALE LOTERIJ
aanwinst van ongeveer 1000 inwoners boeken,
is het overige van de vermeerdering der bevol
king bijna uitsluitend te bestatigen in de gemeen
ten langs de vaart Rousselare-Leie en langs de
Leie gelegen. Zoo hebben wij St Baafs-Vijve met
n n vermeerdering van 228, Wielsbeke met 577,
Oesselghem met 160, Oost-Roosebeke met 940 en
Ovghem met 655, 't zij samen 2560.
Wij durven gelooven dat wij, met deze cijfers
aan te halen, voor elk niet vooringenomen per
soon het economisch belang bewezen hebben der
vaart Rousselare-Leie en tevens ook dit der vaart
Yper-Komen die, niet om economische maar en-
;el en alleen om technische redenen hare welda
den nog niet heeft kunnen laten voelen.
Om deze reeks welsprekende cijfers dan ook te
eindigen, geven wij hier nog de tabel der bevol
king van het arrondissement Kortrijk die zonder
twijfel wel het meest kenschetsend voorbeeld is
van het nut dat de waterwegen voor een streek
opleveren.
De verhooging bedraagt dus 258.302 140.639
117.663 of 83.7%. Ook hier zijn het in 't algemeen,
zooals men het overal zal bestatigen moest men
die reeks voorbeelden willen vermenigvuldigen,
de steden en gemeenten langs de waterwegen
gelegen, en hier in dit geval de Leie en de vaart
van Bossuyt die alleen ons bijzonderlijk aanbe
langen, die den grootsten vooruitgang kenden.
Zagen alzoo hun bevolking verhoogenKort
rijk met 16.903, Harelbeke met 6.690, Sweveghem
met 2.872, Moen met 418, Meenen met 12.206,
Wevelghem met 7.140, Bisseghem met 2.717, St
Eloois-Vyve met 647. Voegen wij daarbij nog
eenige aanpalende gemeenten en ook nog enkele
Braderie van
- SCHOENEN-
u
IV. Arrondissement Kortrijk
Gemeenten
Bevolkingscijfer in
1860
1934
Aelbeke
1.783
2.273
Anseghem
3.600
3.617
Autryve
1.164
1.104
Avelghem
3.868
4.702
Bavichove
1.112
1.966
Belleghem
2.903
3.160
Beveren
1.290
2.694
Bisseghem
649 l
3.566
Bossuyt
625
551
Caster
1.165
829
Coyghem
1.007
786
Cuerne
2.725
7.082
Deerlijk
4.564
6.775
Desselghem
1.700
3.292
Dottignies
3.985
5.757
Espierres (Spiere)
1.085
1.002
Gulleghem
3.371
6.044
Gyselbrechteghem
358
288
Harelbeke
4.565
11.255
Heestert
2.187
2.122
Helchin
1.230
1.102
Herseaux
2.190
7.012
Heule
3.419
6.963
Hulste
2.116
3.066
Ingoyghem
1.584
1.648
Kerkhove
1.056
899
Kortrijk (Courtrai)
23.079
39.982
Lauwe
2.261
6.549
Lendelede
3.473
4.041
Luingne
1.530
3.017
Marcke
1.563
3.733
Meenen (Menin)
9.705
21.911
Moen
1.923
2.341
Moorseele
3.778
4.439
Moöscron
7.185
35.628
Ooteghem
1.818
1.670
Reckem
2.884
4.196
Rolleghem
2.286
2.491
Sint Denys (Saint Genois)
3.653
2.984
St Eloois Vijve (Vive St Eloi)
1.123
1.770
Sweveghem
4.262
7.124
Tieghem
1.929
1.827
V ichte
1.217
2.052
Waarmaerde
1.065
704
Waereghem
7.132
10.976
Wevelghem
4.172
11.312
Totaa
140.639
258.302
-<o)-
grenssteden, zooals Moescroen en Herseaux, die
haar bloei te danken hebben aan de nabijheid
van de nijverige centra Roubaix-Tourcoing, ook
langs een waterweg gelegen en daarenboven met
een nijverheid met het water der Leie gespezen.
Zoo komen wij met Moescroen 28.443, Herseaux
4.822, Bavichove 854, Beveren 1.404, Cuerne 4.357,
Heule 3.544, Lauwe 4.288, Luigne 1.487, Marcke
2.170 en Reckem 1.312, op een totale vermeerde
ring voor die opgesomde plaatsen van 102.274.
Kenschetsend is de vergelijking der bevolking
van de hoofdsteden dezer vier aangehaalde arron
dissementen.
Yper telde in 1860 17.074. thans 15.872, of 1202
inwoners minder.
Kortrijk in 1860 23.079, thans 39.982, of 16.903
meer.
Verschil tusschen Kortrijk en Yper in 1860
6.005 zielen, en in 1934 24.110.
Thielt in 1860 had 11.251 en in 1934 12.235 in
woners, of 984 meer.
Rousselare in 1860 12.028 en in 1934 29.284,
of 17.256 meer.
Verschil tusschen Rousselare en Thielt in 1860
777 zielen, en in 1934 17.049.
En om deze vergelijkingen te sluiten België
telde in 1860 een bevolking van 4.731.996 zielen,
en nu in 1934: 8.275.552, of een vermeerdering
van 75
Yper telde in 1860 17.074 zielen en in 1934
15.872, 't zij een vermindering van 1202, of 7
Deze cijfers en vergelijkingen leveren het on
tegensprekelijk bewijs van het economisch nut
der waterwegen in onze streek, en wij hopen dat
niemand zoo onzinnig zal zijn te willen beweren
dat de vaart Yper-Komen alleen aan dezen alge-
meenen regel zou uitzondering maken.
En dat men ook niet denke dat de verminde
ring der bevolking hier, zooals in andere streken,
te wijten is aan het dalen van het geboortecijfer,
wij bezitten hier gelukkiglijk nog een gezonde
bevolking. Het eenige wat hier ontbreekt, om den
bloei onzer streek te bewerken, is de verbinding
Yzer-Leie die hier dan, zooals de vaart Leie-
Schelde voor Kortrijk en Roeselaere, de schakel
zou vormen die Yper en Nieuwpoort met het
binnenland en het bedrijvige Noord-Frankrijk
zou verbinden.
Men hoort soms dat de ministerieele middens
zich erover verwonderen dat de haven van Nieuw
poort. de eenige natuurlijke zeehaven van België,
niet bloeit, doch zij vergenoegen zich enkel met
die bloote bestatiging zonder de oorzaken ervan
nader te onderzoeken en zonder te beseffen dat
alleen hun eigen nalatigheid, door de verwaar-
loozing van gansch een streek en dan nog juist
deze die zich voor het heil van gansch het land
slachtofferde, daarvan de schuld is.
Had de Staat tegenover die streek zoolang niet
aan zijn plicht tekort gekomen en haar vroeger
reeds de onmisbare economische uitrusting, 't is
te zeggen de verbinding Leie-Yzer, teruggegeven
dan had de haven van Nieuwpoort, alzoo aan zijn
natuurlijk hinterland verbonden, ook reeds lang
een grooteren bloei gekend. Thans leiden de beste
waterwegen juist naar de havens van Oostende
en Duinkerke, de twee grootste mededingsters
van Nieuwpoort. De vaart Yper-Komen moet aan
dezen wantoestand verhelpen en zal den thans
onderbroken ring sluiten der vaarten van West-
Vlaanderen. De vaart Yper-Komen zal den thans
af te leggen afstand te water van Doornijk naar
Yper met 112 km. verminderen, zij zal aan de
schepen, die te Nieuwpoort gelost hebben, toe
laten langs een veel korteren weg een nieuwe
vracht in de Leie te komen halen en zal dus op
alle gebied dezelfde diensten bewijzen als de
vaart Kortrijk-Bossuit, die dagelijks ontleend
wordt door talrijke leclige schepen die in de Leie
gelost hebben en naar de Schelde of zelfs verder
op nieuwe vracht gaan zoeken of omgekeerd.
In zijn verslag voegt de Heer ingenieur De-
meyere daaraan nog toe Door het aanleggen
van de vaart Komen-Yper wordt deze laatste
stad het samenvloeiingspunt van twee belang-
rijke waterwegen, het bekken van de Schelde
en het bekken van Henegouwen aan de haven
van Nieuwpoort verbindende.
Niet alleen het belang van Yper en van de
grensarbeidersstreek ware door dezen water-
weg gediendhij is van levensbelang voor
West-Vlaanderen, niet alleenlijk door het on-
middellijk werk dat jarenlang aan een talrijke,
nu beschikbare arbeidskracht zou geschonken
worden, maar ook en vooral omdat in de streek
welke de vaart doortrekt, onttrokken aan den
invloed van de fransche nijverheid, te allen
tijde een aanzienlijk overschot van arbeids-
krachten te vinden is deze streek bezit daarbij
drie voorname centraYper, Dixmude en
Nieuwpoort, onder elkaar en met de centra
Meenen, Kortrijk, Roeselaere en Oostende ver-
bonden, door uitstekende wegen en ijzerwegen.
Wij zijn ervan overtuigd dat gansch het
economisch leven van het westelijk gedeelte
van West-Vlaanderen, in de 25 eerstvolgende
jaren op grondige wijze kan veranderd en ver-
beterd worden door de systematische valori-
satie van het waternet van Nieuwpoort naar
het Zuiden.
Als transietkanaal zal de vaart van Komen
naar Yper een zeer belangrijke rol te vervul-
len hebben. Op zijne oevers zullen zich even-
eens fabrieken komen vestigen, bv. suikerfa-
brieken (de grond is er uitstekend geschikt
voor het kweeken van suikerbieten).
De mogelijkheid bestaat van Yper niet al-
leen te maken het handels- en kunstcentrum
eener landbouwstreek, maar ook een nijver-
heidscentrum. Naar onze meening hangt deze
mogelijkheid af van de aanpassing der haven
van Nieuwpoort en van den waterweg Nieuw-
poort-Yper-Leie.
Deze overtuiging van den Heer ingenieur De-
meyere is insgelijks de onze en wij verhopen,
Mijnheer de Minister, door deze uiteenzetting
ze ook de Uwe gemaakt te hebben.
Uit het voorgaande blijkt ten duidelijkste dat
de kosten voor het herstel der vaart Yper-Komen
te doen hoe hoog ook ze mogen beloopen
geen verloren kosten zullen zijn. De toekomst van
gansch onze streek hangt ervan af.
De vaart Yper-Komen ligt hier nu nog steeds
als een zwarte vlek te midden onze mooi her
bouwde streek, het herstel ervan moet het Mira
kel der Vlaanders voltooien.
Gij zult niet dulden, Mijnheer de Minister, dat
deze vaart daar nog langer als een schandevlek
blijft liggen op de eer van ons ingenieurskorps
dat reeds zooveel bewijzen van zijn groote be-
voegdheid heeft gegeven. Het mag niet dat zijn
j kunde nog langer in twijfel getrokken worde,
j Gij zult, Mijnheer de Minister, niet langer meer
I de reeds te véél verbitterde bevolking onzer
I streek blijven uitdagen met hier het herstel van
hetgeen bestond maar altijd voort te verdagen,
terwijl overal elders kostelijke, grootsche nieuwe
werken uitgevoerd worden. Gij zult, Mijnheer de
Minister, aan onze moedige bevolking zonder
dralen het middel willen ter hand doen om de
heropleving der streek te bewerken, om hier
handel en nijverheid uit te breiden en te ont
wikkelen, om het zooals vroeger weer mogelijk
te maken dat onze arbeidersgezinnen hier ter
plaats zelf werk en broodwinning vinden en niet
meer verplicht zijn naar elders uit te wijken.
Dit alles kan verwezenlijkt worden door het
herstel der vaart Yper-Komen, die grootendeels
door oorlogsfeiten beschadigd werd en waarvan
de bevaarbaarmaking door niets mag weerhou
den worden, gezien het overwegend belang dat
ervan afhangt en de toekomst van gansch een
streek op het spel staat.
Wij vertrouwen op de rechtvaardigheid en in
den goeden einduitslag van de zaak die wij ver
dedigen, wij verhopen dat de vaart Yper-Komen
ons door uwe tusschenkomst zal teruggeschonken
worden en wij verwachten ons eraan, Mijnheer
de Minister, dat gij het op U niet zult durven ne
men dit vertrouwen en deze hoop teleur te stellen.
Handelsregister Kortrijk 952
NATUURLIJK bij de Naamlooze
I Maatschappij, de
Onderneming gemachtigd bij Koninklijk Besluit
van 23 December 1932, in uitvoering van de wet
van 25 Juni 1930.
Hare werking uitstrekkende over gansch het
land, worden er nog ernstige Vertegenwoordigers
gevraagd.
Voor alle inlichtingen wende men zich tot het
Laat geen gelegenheid Voorbijgaan om fortuin
te maken, hij koopt op tijd 2ijn biljet van de
23' Snede Blauwe Biljetten.
TREKKING TE AARLEN OP 26 SEPTEMBER.
