3
BOTER EN MARGARINE
Verkeersongeval te Vlamertinghe
KONINGIN ASTRID MONUMENT
Leest en verspreidt HET YPERSCHE
Het is onze lezers niet onbekend dat de tegenstel
ling boter-margarine de laatste weken meer dan ooit
op het voorplan is gekomen. En het manifest van de
margarinefabrikanten dat einde Januari door de
meeste bladen werd opgenomen, en niet heelemaal
zonder reden door al de landbouwmiddens als een oor
logsverklaring werd aanzien, was voorwaar niet van
aard om die tegenstelling minder scherp te maken.
Waarover gaat het
Om op deze vraag te antwoorden zouden we heel de
kwestie van de valorisatie der zuivelproducten moeten
onderzoeken. Zulks is niet mogelijk in een kort arti
keltje, ïoodat we ons moeten beperken toi enkele aan
duidingen.
Er werd onomstootbaar bewezen dat de boeren voort
brengers van melk sedert jaren in een zeer benarden
toestand verkeeren en in vele gevallen met verlies
werken. Op grond van zeer ernstige berekeningen ge
daan door den Hoogeren Landbouwraad, vindt men dat
de voortbrengingsprijs van 1 kg. boter de volgende was:
20,49 fr. in 1934, 19,72 fr. in 1935, en ongeveer 22 fr.
einde 1936. Plaatsen we daartegenover de officieele
verkoopprijzen volgens het Staatsblad, nl. 18,28 fr. Ir.
1934, 17,90 fr. in 1935 en 18,48 fr. (voorloopig) in 1936,
dan kan men besluiten dat de toestand voor de vee
houders effenaf onhoudbaar is geworden. Doen we hier
bij opmerken dat deze verkoopprijzen nog niet de
prijzen zijn door de boeren werkelijk ontvangen, ver
mits ze zekere onvermijdelijke marktonkosten bevat
ten.
Wie zou in dergelijke omstandigheden aan de boe
ren het recht durven ontzeggen een actie van de re
geering in te roepen om dien toestand te verbeteren,
zooveel te meer dat door de regeering zelf wordt toe
gegeven (jat de landbouwers ongeveer de eenigen zijn
die, sedert de muntontwaarding, de beloofde winst
marge nog niet hebben teruggevonden.
Maatregelen
Sedert maanden en jaren werd door de lar.dbouw-
vereenigingen en de landbouwvertegenwoordigers van
Kamer en Senaat voortdurend aangedrongen opdat
zekere afdoende maatregelen ten voordeele van de
melkvoortbrengers zouden worden getroffen. Van hoo-
ger hand werd veel beloofd, maar daden bleven uit.
Eindelijk werden op Dinsdag 16 Februari, door den Heer
Pierlot, Minister van Landbouw, een reeks maatrege
len, onder vorm van wetsontwerpen, aangekondigd.
Wat die maatregelen juist zijn moeten we nog af
wachten.
In ieder geval, de landbouwers eischen, langs hun
vertegenwoordigers om, dat krachtige pogingen zouden
worden aangewend om de melkproductie voldoende te
valoriseeren. De gevraagde maatregelen houden ver
band met de reglementeering van den melkhandel,
zekere wijzigingen in zake bescherming van de binnen-
landsche boter, de uitbreiding van de kaasnijverheid
en een ingrijpen tegen de ongebreidelde en niet altijd
eerlijke mededinging van de margarine. Het geschil
boter-margarine dient dus beschouwd als een van de
uitzichten van den strijd rond de valorisatie van de
zuivelproducten.
Is een actie tegen de margarine gewettigd
Wie zonder vooringenomenheid de zaken beziet zoo
als ze zijn. kan niet anders dan op deze vraag beves
tigend antwoorden.
Het margarineverbruik steeg van 12 millioen kg.
vóór den oorlog tot meer dan 52 millioen kg. in 1936.
Het boterverbruik daarentegen daalde gevoelig83
millioen kg. in 1932 tegenover 73 millioen in 1936.
Is het ja dan neen te verwonderen dat de boeren zich
beangstigd afvragen waar het met hun productie naar
toe moet. als de margarine de boter meer en meer ver
dringt? Deze angst kan een oningewijde des te beter
begrijpen, wanneer we hem zeggen dat de melk- en
boterproductie veruit de bijzonderste bron van inko
men is voor onzen landbouw, ja, wat meer is, dat een
landbouw als de onze niet denkbaar is zonder melk
productie. Heeft men reeds gedacht aan de sociale
wanverhoudingen die zouden voortspruiten uit het feit
dat meer dan een vierde van onze bevolking, namelijk
de landbouwbevolking, haar bijzonderste middel van
bestaan voor een groot deel zou verliezen, tengevolge
van de voortdurende stijging van het margarinever
bruik De meeste landen, om niet te zeggen alle lan
den, België uitgezonderd, hebben dan ook dit gevaar
ingezien en zijn er krachtdadig tegen te keer gegaan.
Canada, Zuid-Afrika, Italië, Spanje, Finland, Tcheko-
slovakije, Oostenrijk, Australië, Frankrijk, Nieuw-
Zeeland, Vereenigde Staten van Amerika, Denemarken,
Nederland, Noorwegen, Zweden, Zwitserland, Duitsch-
land, enz. hebben niet geaarzeld de natuurlijke boter
tegen het geel gekleurd voedingsvet dat men marga
rine noemt, op afdoende wijze te beschermen.
Doch benevens dit uitzicht van de kwestie zijn er
andere die een actie tegen de margarine volkomen
wettigen. Zoo konden we de gezondheidsredenen aan
halen we zullen het niet doen omdat men ons niet
zou verdenken van partijdigheid. Toch willen we deze
woorden aanhalen uit het boek Het vraagstuk van de
voeding, Deel I, bl. 65, uitgegeven door den Volkeren
bond Boter is het meest verteerbare en het meest vol
ledig voedzame vet dat men in de moderne voedings
leer kent.
We konden ook uitwijden over het feit dat de mede
dinging van de margarine niet altijd eerlijk is, en over
het bedrog op groote schaal dat met margarine ge
pleegd wordt. Of is het eerlijke mededinging, wanneer
de margarinetrust, sterk door zijn millioenen, een reu-
zereklame voert, waarin de margarine evengoed rf
zelfs beter dan boter wordt geroemd Is het eerlijke
mededinging wanneer de artificieele gele kleur van de
margarine toelaat veel verbruikers te bedriegen Is
het eerlijke mededinging, wanneer men den verbruiker
petit-beurre en boterkoeken in de handen stopt, die
met margarine werden toebereid We begrijpen vol
komen dat de boeren eischen dat dergelijke practijken
zouden ophouden.
Opwerpingen
Dat de margarinefabrikanten, die zich in hun machts-
en gunstpositie door de rechtvaardige eischen der boe
ren bedreigd voelen, dan ook reageeren en den huidi-
gen onduldbaren toestand zouden willen zien besten
digen, spreekt van zelf. Hun argumentatie is echter
zeer zwak of houdt zelfs geen steek.
Men wil de margarinenijverheid doen verdwijnen,
beweren ze me,n wil de margarine wit, rood of groen
doen kleurenmen bekommert zich niet om deze natio
nale nijverheid men bekommert zich niet om de vele
werkloozen die haar verdwijnen zou meebrengen,
noch om de sociale beteekenis van het margarinever
bruik vcor de minder begoeden, enz. We hebben de
eischen van de vier jongste zuivelcongressen grondig
nagezien, dcch vonden nergens dat de dood van de
margarine, noch de rood- of groenkleuring geëischt
werden. Zouden margarinefabrikanten zich van het
onduldbare van den huidigen toestand bewust zijn,
dat ze hun toevlucht moeten nemen tot onwaarheden
met het doel de openbare opinie tegen de boeren op
te hitsen
Het argument van het «nationaie» der margarine-
nijverheid is potsierlijk. Weet men dat deze nijverheid
voor het grootste deel werkt met vreemd kapitaal en
uitsluitend met ingevoerde vreemde vetten, zoodat deze
nijverheid zeker voor 90 als volkomen volksvreemd
kan bestempeld worden En aan zulke vreemde
machtstrust zou men toelaten de 100 nationale
boterproductie, waarin honderd duizenden boeren" het
grootste deel van hun bestaan vinden, langzaam maar
zeker te doen doodbloeden
De bewering omtrent de vele werkloozen is even
belachelijk, wanneer men weet dat de 26 margarine-
fabrieken in ons land op en al 800 tot 1.000 werklieden
en personeel gebruiken. Wie ten andere eischt de werk
loosheid van deze arbeiders Niemand alleen de mar
garinefabrikanten hebben die bewering met kwade
bedoelingen rondgestrooid. En daarbij, wat hebben
die enkele honderden werklieden te beteekenen tegen
over de meer dan een half millioen boeren en werk
lieden die bij de melkveeuitbating en de boterbereiding
rechtstreeks betrokken zijn, en wier bestaan bedreigd
v. erdt door de margarine
In het laatste argument, namelijk de sociale betee
kenis van het margarineverbruik door de minder be
goeden, steekt wel waarheid. Daarom ook is er nooit
sprake van geweest de margarine te doen verdwijnen,
alhoewel het voor de openbare volksgezondheid uiterst
wenscheiijk zou zijn konden juist deze minder begoe
den in de mogelijkheid worden gesteld het margarine-
vet door boter te vervangen.
Maar zelfs bij beschouwingen van socialen aard als
deze, kan men niet stil houden, wanneer het bestaan
van het meest gezonde, meest levenskrachtige, ja
edelste deel van de bevolking, namelijk de boeren, o.p
het spel staat.
N. B. Tijdens de bespreking van de begrooting
van landbouw in den Senaat, die Woensdag 11. plaats
greep, heeft de heer Minister Pierlot de politiek uit
eengezet die de Regeering zinnens is te volgen inzake
zuivelproductie. De middelen die de regeering zinnens
is aan te wenden zijn namelijk
Ccntingenteering van de margarineproductie en hef
fen eener belasting bij het afleveren der vergunningen
Aanmoediging aan de kaasnijverheid en den boter-
uitvoer.
Regeling van de voortbrenging en der verdeeling
vermindering der voortbrengingskosten
Stichting van een fonds van 100 millioen voor de
verbetering der stallen.
Een auto in de gracht
en de andere tegen een boom
Tengevolge van de sneeuwvlagen die wij
Maandag laatst kregen was het verkeer zeer be
moeilijkt en er gebeurden dien dag dan ook ver-
schillige ongevallen, allen gelukkiglijk weinig
erg, daar de voerders op hun hoede waren en
voorzichtigheidshalve niet al te snel reden.
Van al de ongevallen, er zijn er zoo wat een
vijftal die hier in de streek omtrent rond het
zelfde uur voorvielen, is hec zwaarste, althans
onder opzicht van stoffelijke schade, dit welke
te Vlamertinghe, nabij den Brandhoek, plaats
had-
Omstreeks 3 u. namiddag kwam de 24 jarige
Forrest Sylvere, van Hollebeke, vergezeld van
zijn broeder Louis, met een kleine autocamion-
nette naar Poperinghe gereden, waar zij regel
matig karnemelk gaan afhalen om die dan hier
in stad en in 't omliggende voorts te verkoopen.
Gekomen nabij het gehucht De Brandhoek
kwam een ander auto, bestuurd door Bouquet
De camionnette die op een boom terecht kwam.
Lionel, handelsvertegenwoordiger te Poperinghe,
uit de andere richting aangehold. Hoe het onge
luk dan juist gebeurd is, zal het onderzoek met
zekerheid moeten uitwijzen. Hebben beide voer
tuigen bij het kruisen elkander lichtjes zijde
lings aangehaakt? De meeningen hierover zijn
verdeeld, daar de eene voerder zulks ontkent ter
wijl de andere het bevestigt. Ofwel hebben de
autobestuurders, om elkander te vermijden, te
veel naar rechts uitgeweken of te hard geremd
met het gevolg dat hun voertuigen op de met
gesmolten sneeuw bedekte en glibberige asphal-
baan zijn uitgegleden Wat er ook van zij, het
gevolg van1 het aanrijden of van het uitglippen
was dat de auto van Bouquet, rechts van den
weg navolgens de richting waaruit hij gereden
kwam, de diepe en mei water gevulde gracht
inbolde, terwijl de camionnette van Forrest wat
verder en langs den anderen kant der baan, doch
insgelijks rechts, vlak te midden op een boom
reed en daar aan den rand der gracht was blij
ven stilstaan.
De auto van Bouquet was met den radiator
naar voren de helling der gracht afgereden en
het achterste van het rijtuig sloeg dan over,
zoodat de auto op de linkerzijde en met den kop
gekeerd naar de richting van Poperinghe, van
waar hij kwam, in de gracht lag. De Heer Bou
quet had als bij wonder niet het minste letsel
bekomen en had reeds zijn auto verlaten als-
De personenauto die de gracht inbolde.
wanneer de bewoners van een nabijgelegen huis
je, die den slag gehoord hadden, ter plaatse kwa
men gesneld.
Het was echter slechter gesteld met de inzit
tenden van de camionnette. Door den schok was
de karnemeikton, die op de camionnette lag, met
geweld tegen het achterste der zitplaatsen van
den bestuurder en zijn broeder geslegen en had
dit houten paneel letterlijk ingebeukt vooraleer
dan verder af te rollen en in de gracht te vallen.
De zitplaatsen waren hierdoor zoodanig naar
voren geschoven dat het te verwonderen valt
hoe de inzittenden niet erger gekwetst werden
en in alle geval mag het voor den voerder een
geluk heeten dat het stuur gebroken werd, an
ders zou hij voorzeker de borstkas zijn ingedrukt
géworden. Door de toegesnelde personen werden
beide broeders uit hun neteligen toestand gered,
wat nochtans niet gemakkelijk ging gezien de
kabien, waarin zij zich bevonden, langs achter
ingedrukt was en schier geen plaats meer bood.
De Heer Dokter van Vlamertinghe, die verwit
tigd werd, kwam spoedig ter plaats om de ge
kwetsten zijne hulp te bieden. Benevens kneu
zingen en verwondingen aan aangezicht en han
den, veroorzaakt door de glasscherven zoo der
voorruit als der ruit die zich achter hen bevond,
had de voerder Sylvère de linker knie gebroken,
terwijl zijn broeder Louis den rechter schouder
verstuikt had. Beiden werden door den Heer Dok
ter naar het O. L. Vrouwhospitaal van Yper over
gebracht, alwaar Sylvère ter verzorging bleef
terwijl Louis, na verbonden te zijn geweest, on
middellijk naar huis mocht terugkeeren.
Ter plaats van het ongeval werd het onder
zoek gedaan door de rijkswacht. De werken om
de in schijn weinig beschadigde auto van M.
Bouquet uit de gracht te halen, werden door een
groot aantal nieuwsgierigen bijgewoond.
STAD KOBTRUK
De Kapel van het 1° Gidsenregiment
en het Klavier-Hans >i te Kortrijk.
Zondag 14 Maart a. s., organiseeren de Studenten aan
de Hooge Technische School, in den Schouwburg een
Groot Concert, te 6 u. 's avonds. De bedoeling hiervan
is het noodige geld in te zamelen met het oog op het
oprichten van een Koningin - Astrid monument te
Kortrijk.
Het concert staat onder de hooge bescherming van
het Gemeentebestuur en van het Koningin-Astrid
Comité.
De organisators van het feest zijn voor geen enkele
moeilijkheid teruggeschrokken zij hebben een beroep
gedaan op de Kapel van het 1° Gidsenregiment, onder
leiding van Commandant Prévost. Men zal daar even
eens Mevrouw Scapus kunnen hooren, leerares aan
het Koninklijk Muziekconservatorium van Antwerpen,
de pianiste-virtuose op het klavier-Hans. Ze zal voor
de eerste maal te Kortrijk het Concerto uitvoeren in
Cis Kleine terst voor Klavier-Hans en Orkest, van de
hand van Ingenieur Pierre Hans, Belg, uitvinder van
het dubbel klavier-Hans.
Dit Concerto kan op een gewone piano niet worden
uitgevoerd.
Juffrouw Madeleine Bermont, zangeres bij de Con
certs Classiques de Bruxelles zal eveneens meewerken
aan dezen Kunstavond en zal er melodieën van Belgische
Componisten voordragen.
De Kapel der Gidsen zal ons de beste werken van
haar repertorium ten gehoore geven, namelijk stuk
ken vjoor orgel van Guilmont en C. M. Widor. voor
Harmonie bewerkt door Commandant Prévost en
verder meerdere werken van onze nationale componis
ten, Gretry, Léon Delcroix en Paul Gilson.