RAPH - Tailor BERICHT AAN HET PUBLIE Opgelet 2 CONFECTIES KOSTUMEN en naar maat vanaf 180 frank tot 600 frank in LAATSTE SNIT en NIEUWIGHEDEN Raph. PANNEKOUCKE, Boterstraat, 12 (bij den Grooten Bazar) YPER rijke geschiedkundige herinneringen die door deze eerbiedwaardige muren worden opgeroepen, over de traditioneeie devoties die met het verleden van deze kathedraal zijn vergroeid. Waarlijk hij heeft den luister van Gods huis bemind en het was hem een vreugde dien luister op alle wijzen te bevorderen. Deze kunstminnende en archeologische bedrijvigheid had echter een hooger drijfveer. Want vóór alles is deken de Brouwer gebleven de priester naar Gods hart, een priester die eerst en vooral ermee bekommerd was de menschen beter te maken, de menschen dichter te brengen bij God. Daartoe moesten namelijk bijdragen de schoonheid van de kerk. de stemmige uitvoering der gewijde muziek, de heerlijkheid der plechtigheden. Zeker, die aloude, kunstrijke S' Maartenskerk was een schitterend museum, maar ze was heel iets meer ze was een levende kerk, een biddende kerk. Vooraleer de onsterfelijke Paus Pius X zijn wensch had gefor muleerd Ik wil dat mijn volk in schoonheid bidde was deze wensch door Mgr de Brouwer hier te Yper tot werkelijkheid geworden. En het is niet zonder fier heid dat we dit feit onderlijnen, daar het een onloo chenbare gelijkenis in karaktertrekken aantoont bij den grooten Paus die morgen als een heilige op de al taren wordt verheven en anderzijds den godvruchtigen deken van Yper. die als instinctmatig den Paus der liturgie en heel de liturgische beweging is vooruitge- loopen... Nog moeten we wijzen op het teeken dat de Voor zienigheid op het werk van deken de Brouwer heeft gedrukt, als het symbool van goedkeuring en wijding, het teeken dat op geen enkel grootsch werk ontbreekt dat tot Gods eer wordt aangewend de stempel der be proeving. Want eerst wanneer de oogst aan 't gedijen was en vol beloften, kwam oorlogsgeweld over onze streek zijn ellende zaaien en vreeselijke vernieling. Wie zal ooit kunnen bevroeden wat het hart van dezen heiligen priester doorstond aan lijden, wanneer hij stuk voor stuk de pracht van zijn geliefde kerk zag ineenstorten en zijn beminde volk verstrooid zag en de wegen der ballingschap opgaan De Goddelijke Voorzienigheid had hem, in deze zwa re beproeving, nog een troost weggeleidden troost van den goeden herder die, het eigen leed vergetend, zijn verdoolde kudde opzoekt en opbeurt... Dan is hij als de hoogepriester onder dat volk verschenen en in Gods plan is de luister van onze kathedraal zonder bisschop overgegaan op den quasi-bisschop zonder kathedraalMgr de Brouwer, met zijn vaderlijke goed heid. zijn gulhartigheid, zijn nederigen eenvoud en de schittering daarbij zijner hoogpriesterlijke waardig heid komt ons voor als een verblijdende lichtstraal die de somberste dagen van Yper's tragische geschie denis doortintelt. Er bleef nog één zaak over, en die ééne zaak, waar aan zich niemand kon verwachten, was in het gemoed van Mgr de Brouwer als de bekroning van zijn levens werk toen het somber uur voorbij was, legde de Apos tolische Afgevaardigde van het onbezette België, met een ootmoedig en grootmoedig gebaar, den mijter en herderstaf neer. Hij, in zijn bescheidenheid, meende zijn levenstaak voleind. Wij echter, we bekennen hier luidophet werk van deken de Brouwer is van blij vende waarde, en wij plukken thans de vruchten van zijn jarenlangen godvruchtigen arbeid. Hij was de werk man van het eerste uur, die de hitte en den last van den dag heeft gedragen, de zaaier die gaande bidt en weent en zaait hetgeen misschien een ander maait en lachend voert naar huis. Wij beleven den blijden dag van den oogst. Maar het past dat wij thans heel bijzonder dezen herdenken aan wiens aibeid wij zooveel te danken hebben. Deken de Brouwer leeft voort in onze dankbare har ten. Hij leve eeuwig bij God Monseigneur, Monsieur le Vicaire-Général, Révérendissime Père Abbé, Mes bien ehers Frères, Ce qui nous assemble, en si grand nombre, dans cette émouvante cathédrale, ce qui me permet de saluer la présence de tant de personnalités accourues de tous les coins de la Belgique, c'est la fidélité du souvenir, c'est l'hommage que nous tenons a rendre a la mémoire de l'ancien doyen d'Ypres, Monseigneur de Brouwer. Cette appellation de Monseigneurpermettez- moi de le rappeler bien simplement correspond a la haute dignité dont 0 fut revêtu par le S. Siège, de 1915 a 1918, en qualité de Délégué Apostolique pour la par- tie non envahie du diocèse et du pays. S'il nous parait tout naturel de lui conserver ce titre, c'est que Mgr de Brouwer porta la mitre et la crosse avec cette aisance et cette distinction qui sont l'apanage des grands digni- taires de l'église. Depuis qu'il a rendu a Dieu sa belle ame sacerdotale, dix ans ont passéet ses restes mortels reposent a l'ombre de I'abbaye bénédictine de Maredsous, qu'il a tant aimée. Mais son souvenir, parmi nous, demeure. Et cette journée commémorative ne fait qu'aviver nos sentiments de vénération et d'affectueuse gratitude a celui qui fut a Ypres pendant plus de 20 ans de 1897 a 1918 le bon Pasteur dont parle Notre Seigneur dans l'Evangile, le bon Pasteur se dormant tout entier a sa tache. simplement, généreusement. Quelles furent les préparations providentielles a ce ministère de choix II semblerait, a première vue, que Mgr de Brouwer aurait pu devenir un intellectuel de grande classe, un brillant humaniste-théologien. Appa- remment, tout l'orientait dans cette voieses fortes études philosophiques et théologiques a Rome, ville unique au monde il y regut l'ordination sacerdotale en 1870puis ses treize années de professorat au grand sém.naire de Bruges, années laborieuses et fécondes qui produisirent, comme un beau fruit mür, le traité de Ecclesia enfin la direction qu'il assuma, de 1884 a 1894. d'un fameux établissement destruction, le petit séminaire de Roulers, oil les lettres avaient jeté un si vif éclat avec le génial poète Guido Gezelle et toute une pléiade de disciples. Malgré tout Mgr de Brouwer résista au charme. II ne céda pomt a cette passion de savoir et de lire, qui tour- mente parfois nos ames et nos journées trop courtes et les séductions de l'art littéraire n'eurent sur lui prise aucune. A vrai dire, sa vocation était autre. Sa vocation der- nière, vers quoi l'ont acheminé les étapes successives de sa carrière, c'était le ministère des émes. Et voici, mes Frères, les préparations providentielles de ce fruc- tueux ministère de son séjour a Rome, il garda, comme une empreinte sacrée, un attachement filial a la vieille Eglise maternellea Bruges, s'affirma toute sa lumi- neuse sagesse a Roulers enfin on vit s'épanouir et faire merveille, sa bonté souriante, sa franche simplicité, sa compréhension indulgente des hommes et des choses. Avec tant de précieuses vertus et qualités, Mgr de Brouwer allait devenir un curé, un pasteur d'élite. Nommé curé-doyen de Menin en 1894, il eut vite fait de conquérir toutes les sympathies et d'attirer les ames au Christ et a l'Eglise. Le plus beau geste de son minis tère a Menin, ce fut, sans aucun doute, la création d'une paroisse nouvelle, dans le quartier dit des Baraquescentre d'une vaste et toujours croissante agglomération ouvrière. II n'est pas téméraire d'affir- mer que l'érection de cette paroisse a réalisé et continue de réaliser un bien immense. C'est l'oeuvre, cela, de M. le doyen de Brouwer, l'oeuvre de son grand coeur sacerdotal, mais aussi je le sais de sa générosité inépuisable, renforcée encore par les dons et largesses de sa proche familie. II est juste qu'a Menin sa mémoire reste en bénédiction a jamais. Mais Dieu lui réservait un champ d'action plus étendu et plus durable. En 1897, Mgr de Brouwer fut appelé a succéder, au regretté M. Boone, comme curé- doyen d'Ypres. Ceux qui ont connu l'Ypres d'avant guerre se plai- sent a évoquer l'image de cette ville opulente et exquise, ville d'art et de rêve, au passé prestigieux, calme comme ses canaux dolents, et fiére comme ses fiers remparts. Parmi cette population heureuse, Mgr de Brouwer fut d'emblée le plus heureux des doyens. Ici, pendant 21 ans, il prodigua les trésors de son édifiante piété, de sa claire allégresse, de son affabilité charmante, de son zèle ardent pour la splendeur du culte et le salut des ames On a gravé dans le marbre du mémorial ce beau texte emprunté aux PsaumesDilexi decorem domus tuaeOn ne pouvait mieux choisir. En cette formule lapidaire se résument toutes les ferveurs profondes du cher doyen. D'abord son église, sa cathédrale. Ah comme il l'a aimée II l'a aimée non seulement paree que c'était la maison du Seigneur, dans l'ineffable mys- tère de la Ste Eucharistiemais aussi paree que c'était cette merveille de pierre oü les siècles ont accumulé les richesses artistiques et les prières les plus saintes... Et puis sa piété s'attachait a la splendeur du culte divin dilexi decorem domus tuae sa piété se complaisait dans les belles cérémonies liturgiqueselle s'exaltait dans cette admirable musique grégorienne et palestri- nienne, dont il fut le promoteur infatigable. Voici la guerre1914 La guerre et ses effrois, et ses deuils et ses ruines... Ypres s'efïondre, avec son Beffroi qui fiambe et sa cathédrale qui meurt... Ce n'est pas ici le lieu de s'attarder a l'histoire de ces journées tragiques. Ce n'est pas le lieu, et ce n'est plus l'heure. Est-il besoin de vous dire qu'une immense tristesse envahit le coeur du vénéré doyen Ce qui importe, c'est que, en pleine tourmente, il ne trembla pas. Avec une intrépidité magnanime, insouciante du danger, dans la cité meurtrie, dans la cité progressivement dé- truite, il accomplit les devoirs de sa charge pastorale simplement, résolument, jusqu'au bout. A savoir jusqu'au jour oü les autorités militaires bri- tanniques, a la fin du mois d'avril 1915, se virent con- traintes d'ordonner aux derniers habitants de la ville a quitter leurs maisons croulantes et leurs abris éven trés. Seule cette évacuation forcée eut raison de son obstination tranquillement héroïque... Entretemps, le souverain Pontife Benoit XV avait confié au doyen d'Ypres, les fonctions toutes spéciales, et délicates, de Délégué Apostolique pour la partie non envahie du territoire. Ces fonctions, Mgr de Brou wer les exerga avec sa bonhomie coutumière, mais aussi avec ce tact et cette distinction native, cette sérénité d'ame et cette rayonnante piété, qui caracté- risent la physionomie, si attachante, de Monseigneur de Brouwer. Lorsqu'on demandait un jour a Siéyès ce qu'il avait fait pendant la Terreur, il répondit «J'ai vécu»... Pendant les sombres années de guerre, Mgr de Brouwer, lui, a fait plus et mieux. De toute son ame, il a prié et il a travaillé pour la cause du Christ et de l'Eglise. il s'est dépensé sans réserve, apportant a ses ouailles dispersées la grace de son sourire, la sagesse de ses conseils, le réconfort de la foi et de l'espérance chré- tienne. Nous avons conservé ses trois mandements de Carêmeet c'est encore son grand coeur de prêtre et d'apötre qui s'y révèle, se penchant avec tendresse sur les épreuves de son peuple, conviant les fimes, pour les rapprocher de Dieu, a une vie chrétienne et sainte. Pour gouverner son quasi-diocèse, ce lambeau de patrie dont parle Emile Verhaeren Wacht niet tot den opslag, geniet nog van de oude prijzen voor de laatste modellen en nieuwigheden. Aangenomen kleermaker der Spoorwegen Leeraar aan de Vakschool. Op aanvraag komen wij ten huize tot op 30 km. - Wij betalen de reis- kosten terug aan ieder kooper. Uit reklaam aanvaarden wij de stof. «Ce n'est qu'un bout de sol étroit, Mais qui renferme encore et sa reine et son roi. Et l'amour condensé d'un peuple qui les aime...» pour gouverner ce quasi-diocèse, Mgr de Brouwer sèst bravement contenté d'un quelconque appartement deux pauvres pièces dans un couvent de village, Het Vogeltje sur les confins de Poperinghe. Les bonnes religieuses y gardent pieusement le souvenir de leur höte illustre Lorsqu'enfin la victoire rayonna sur nos drapeaux, il s'en alia, tranquillement, faire le grand sacrifice dans le Palais Episcopal de Bruges, entre les mains de son vieil et cher évêque, il fit le geste de suprème renoncement, de complet dépouillement... Ayant vécu la guerre, il chercha la paix. II la trouva douce et sereine, a l'ombre de I'abbaye bénédictine de Maredsous. II y édifia non seulement sa familie aimée, mais aussi tous les moines, participant si bien a leur vie de recueillement et de prière qu'ils purent le con- sidérer un peu comme un des leurs. Et n'est-ce pas a ce titre que r.ous avons l'honneur de saluer ici la pré sence du Révérendissime Père Abbé de Maredsous Pendant des années, son tempérament robuste ré sista aux atteintes de la vieillesse. Puis vint l'acca- blement, le dernier déclin. Son ame cependant restait radieuse, et confiante elle était si intimement unie a Dieu Sentant sa fin venir, il murmura ces admirables paroles: «Je ne suis pas trés bien... mais je suis entre Ses mains, comme j'y ai toujours été C'était le 7 avril 1927... Le cher défunt, mes Frères, nous parle encore... Vivant toujours dans la fidélité de nos coeurs, son sou venir désormais vivra dans le marbre et le bronze. Tout a l'heure, a Tissue du St Sacrifice de la messe, sera solennellement béni le splendide mémorial que nous devons a la générosité et a la piété de la familie de Brouwer. Qu'il me soit permis de vous exprimer, Mesdames et Messieurs, trés respectueusement, au nom de la fa- brique d'église et de toute la population Yproise, notre immense gratitude. Grace au somptueux mémorial érigé par vos soins et que nous garderons, croyez-le bien, fidèlement se perpétuera dans la ville d'Ypres, a travers les siècles, toute l'édification que nous a lais- sée la vie haute et bienfaisante de notre ancien doyen Mgr Frangois-Marie de Brouwer, de pieuse et sainte mémoire Na afloop der H. Mis begaf de geestelijkheid, gevolgd van de talrijk aanwezige leden der fami-' lie de Brouwer, van de overheden en de uitge- noodigden, zich tot bij het monument. Bij den aanvang der plechtigheid speelde de Heer Hanoulle, orgelist, het Ypersch Tuinlied, waarna de Z. E. H. Vicaris-generaal het gedenk- teeken plechtig wijdde, en Mgr. Colle, namens H. M. Koningin Elisabeth, en M. Vanderghote, na mens de stad Yper, twee prachtige bloemenkran sen onder het gedenkteeken kwamen neerleggen. M. Jacques de Brouwer, advokaat te Gent, oud ste neef van den overledene, miek zich de tolk der familie om allen te bedanken voor de roe rende hulde aan Mgr de Brouwer gebracht en drukte zich uit als volgt Monseigneur, Hoogeerwaarde Heer, Hoogeerwaarde Vader Abt, Hooggeachte Vergadering, Het is mij een eerste en eervolle plicht onze diepe erkentelijkheid uit te drukken aan H. M. Koningin Elisabeth, die er aangehouden heeft, op deze plechtig heid bijzonder te worden vertegenwoordigd, en hierdoor Mgr de Brouwer, zaliger gedachtenis, te geven den blijk harer hooggewaardeerde hulde. Tijdens de oorlogsjaren had de Koninklijke Zieken verpleegster meermaals gelegenheid Mgr de Brouwer, als Apostolisch Afgevaardigde in de niet bezette ge westen. te laten ontbieden. Samen, in zoo menig lief dewerk, Koningin en Kerkvoogd, hebben zij ge ijverd om zoo veel leed en zielesmart te heelen en te troosten. Zij wisten zoo veel lijden te verzachten. Wij vragen den Hoogeerwaarden Mgr Colle, Aal moezenier aan het Koninklijk Huis, Hare Majesteit te willen betuigen met de uitdrukking onzer innige dank baarheid, de verzekering tevens onzer eerbiedige en welgemeende gehechtheid. Tot zijn Excellentie, den geëerden en geliefden Bis schop van Brugge, die door zijne zware plichten opge houden, hier vertegenwoordigd is door den Hoogeer- waardigen Vicaris Generaal, gaat dan ook mijn oprech ten dank Ik dank den zeer Eerwaarden Heer Deken, den Heer Voorzitter den Rechtbank, den Heer Burgemeester, den Hoogeerweerden Vader Abt van Maredsous, al de Overheden en Gezaghebbende personen hier zoo talrijk vereenigd, alsook de vele vrienden. Uwe tegenwoordigheid, Mijne Heeren, levert ons een zoo duidelijk en welsprekend bewijs op, dat in uwe harten de herinnering levendig blijft aan HEM, die ge weest is én een groot burger, én een ware heldhaftige herder in de diep bewogen oorlogsdagen. Doch, Deken de Brouwer is niet geweest eene uit zondering, een enkeling. Zeker is hij geweest, als men zegt primus inter paresMaar in Yper zelf had hij mededingers in haldenmoed. En hier wil ik bijzonder op drukkenin Mgr de Brouwer, en met hem. vereeren wij hier de vele voorbeeldige priesters, die in de zware en bloedige beproeving van 1914-18 den waren moreelen steun geweest zijn bij onze geteisterde bevolking. Zij wisten de zielen hoog op te houden, hun moed en on wankelbaar vertrouwen in te boezemen. Het voorbeeld werd van hooger op gegeven, en met diepen eerbied gedenk ik onzen roemrijken en door- luchtigen Kardinaal MERCIER. Gelijk te Mechelen, zoo ook in Yper, zoo ook in zoovele kleine verlorene parochiën in de Ardennen of in het platte land, hebben wij eenvoudige pastoors het voorbeeld zien geven hen bezielde de vurigste liefde voor Vorst en Land. Velen hebben er voor geleden, velen vergolden met ge vang of bezegelden met hun eigen bloed de sublieme toewijding die zij de hun toevertrouwde kudde toe droegen tot het einde toe. Het is goed en billijk dat wij DIT heden indachtig zouden zijn, en. hier staat DIT voor eeuwen diep in- gebeiteld in marmersteen en gegoten in brons. Dit gedenkteeken wil ik overhandigen aan de Kerk fabriek van S. Martinus, waarvan vele leden ziin ge weest trouwe vrienden en koene medewerkers van Deken de Brouwer. Mijn beste gelukwenschen en welverdienden lof aan de talentvolle Heeren COOMANS en DE BEULE. die het kunstig monument hebben ontworpen en uitgewerkt. Dit meesterstuk zal de gedachtenis levendig houden van den kunstminnenden man, die steeds, met hart en ziel. ijverde voor het herstellen der eeuwenoude Kathedraal. Deze schoone plechtigheid, die diepen indruk miek op al de aanwezigen, waarvan zoovelen nog het beste aandenken van Mgr de Brouwer be waard hebben, werd met de Brabangonne, op het groot orgel uitgevoerd, besloten.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1937 | | pagina 10