L. N. MURPHY
Tourists' Information Bureau
LA MA I SO N
et le
33, Boomgaardstraat, 33
Koninklijke Hofbouwmaatschappij TOERISTISCHE KRONIEK
sont transférés
(Rue du Verger) Y P R h S
A propos des vitraux de ia rosace
de St Martin
O
Le portail méridional de St Martin qu'il conviendrait
de dénommer le portail de la Vierge. ainsi que notre
confrère De Halle vient de le proposer a bon droit,
semble dater du XIV" siècle et est surmonfé d'une
rosace qui, par ses dimensions et la richesse du dessin,
n'a pas de pareille en Belgique et offre de plus cette
particularité, probablement unique, de n'être pas ronde,
mais bïen polygonale.
Les vitraux qui viennent d'enrichir cette superbe
Tosace sont d'une importance telle, qu'a la veille de
leur inauguration et après les excellentes descriptions
.qui en ont été faites. il convient peut être de parler
un peu de l'art de la verrerie et de réfuter certains
préjugés qui n'ont eu cours que trop longtemps.
Au XIII siècle, l'art du verrier avait déja pris une
telle importance qu'il dominait les autres peintures.
Aucun reste de cette époque ne subsistait plus en notre
ville dans nos édifices publics avant leur destruction
par la guerre. Cependant. il est a présumer que, dans
une ville jadis opulente comme Ypres, oü .l'art sous
toutes ses formes était en honneur. des peintres verriers
yprois, et non des étrangers. exécutèrent les vitraux
qui décoraient certaines de nos églises. La preuve de
l'existence des vitraux anciens nous est fournie par le
précieux tableau de Jean Thomas de la chapelle du
Saint Sacrement, tableau qui n'a peut-être pas été
détruit mais bien volé. L'ntérieur de notre cathédrale.
tel qu'il était au XVII- siècle, s'y trouvait reproduit
avec une remarquable précision des détails. Les vi
traux qu'on y voyait nettement étaient. selon toute
vraisemblance, des vitraux remontant au moyen-age.
On entend dire assez communément que les vitraux
de nos peintres verriers modernes sont parfois loin de
valoir ceux que le moyen-age nous a légués. De ce
soi-disant état d'infériorité nous ne pouvons retenir
les raisons trop longtemps admises. Ainsi nous considé-
rons comme un véritable préjugé ce qu'on appelait le
secret de ia peinture sur verre. II en est de même de
tout ce qui s'est dit concernant le manque de verre
propre a la confection des vitraux.
Nous croyons pouvoir dire que le peintre verrier
moderne, vraiment épris de son art, n'ignore plus rien
.actuellement du savoir-faire des maitres anciens.
Par l'étude des écrits anciens et modernes traitant
des procédés et de la technique du peintre verrier, et
surtout par le délicat travail des restaurations qu'il
a effectuées. le peintre verrier a pu acquérir toutes
les connaissances de la technique du vitrail ancien.
En effet. il n'y a rien de comparable pour bien se
rendre compte des procédés des maitres anciens que
de faire ia restauration de leurs oeuvres. Ce qui prouve
surabondamment que le peintre verrier moderne n'a
plus rien a apprendre sous le rapport des connaissan
ces pratiques, c'est que maintes fois on a constaté que
des verrières ont été restaurées de facon si savante et
si habile qu'è une distance normale, l'oeil le plus exer-
cé n'a pu y découvrir la moindre trace de ce nouveau
travail.
Après l'étude du mode de fabrication des verres
anciens et de leur composition chimique, le peintre
verrier actuel ne se trouvait plus a court de verre ni
pour ses restaurations, ni pour la confection de ses
verrières. car, en Angleterre d'abord et en Allemagne
ensuite. de nombreuses verreries fournirent des verres
dits verres antiques, se fabriquant a la fagon des verres
anciens, c'est a dire des verres colorés dans la masse.
Malgré cette connaissance approfondie de la tech
nique ancienne, on peut se demander avec raison com
ment il se fait que des églises superbes aient encore
pu. de nos jours, être garnies de verrières dont le mé
rite archéologique et décoratif'soit des plus contestable.
Les causes de la déchéance de l'art de la peinture
sur verre, de eet art jadis si florissant, résident prin-
cipalement. croyons-nous, dans le choix du sujet et de
la manière de le traiter.
A-t-on. en effet, suffisamment étudié les personnages
que le peintre verrier des XII» et XIIIe siècles s'est
proposé de représenter Un sujet qui semble avoir
"été un des thèmes les plus féconds de l'art chrétien a
cette époque, c'est la représentation de l'arbre de
Jessé, sujet se prêtant a une coloration riche et puis-
sante avec ses rois et prophètes se détachant sur des
fonds bleus et rouges. Nous remarquons aussi fré-
quemment les figures de Notre Seigneur, de la Sainte
Vierge et des prophètes dans les vitraux de ce siècle.
Enoncer ici les riches productions du moyen-age
existant encore en France, en Angleterre et en Alle
magne. nous ferait dépasser ici le cadre de eet article,
et pour ceux de nos lecteurs qui s'intéresseraient spé-
cialement a cette branche de l'art, nous ne pouvons
que les renvoyer a l'excellent ouvrage de Lévy Ed-
mond Histoire de la peinture sur verre en Europe
et particulièrement en Belgique et aussi a la Revue
de l'art chrétien que notre bibliothèque possède en
core.
De Tuinkiokke du 10 Avril dernier, dans un ex
cellent article intitulé Ons nieuw roosvensterdé-
crit l'oeuvre congue par Miss Geddes, consistant en
une ingénieuse interprétation du thème du Te Deum,
hymne de reconnaissance adapté a la résurrection du
peuple beige après la guerre.
Le choix du style doit se combiner avec une exécu-
tion se rapprochant le plus possible de celle en usage
au moyen-age. et s'il ne nous est pas possible d'ores
et déja de nous prononcer exactement sur ce point, nous
croyons cependant pouvoir dire que l'artiste ne devait
plus être liée par la tradition du XIII" siècle dont les
savantes dispositions du bleu et du rouge contribuaient
a créer une si belle harmonie des couleurs.
Remarquons en terminant que beaucoup de Deintres
verriers modernes ont semblé ignorer que le pape In
nocent III régla au cours de son règne pontifical (1190-
1216) la distribution des couleurs liturgiques pour
l'Eglise. SERPY.
Leest en verspreidt HET YPERSCHE
en Werk van den Akker, Yper
o
Verslag der Algemeene Vergadering
gehouden op Zondag 24 April 1938.
De Heer Hector Casier. voorzitter, opent de vergade
ring om 15 uur.
De Heer Firmin Lepercq, onder-voorzitter, vraagt
het woord en weet in een korte en welgepaste rede den
Heer Voorzitter namens al de leden geluk te wenschen
voor de onderscheiding waarmede Zijne Majesteit de
Koning hem komt te vereeren door het toekennen der
Zilveren Palmen in de Kroonorde.
De Voorzitter bedankt den Heer Lepercq alsmede al
de leden voor hunne gelukwenschen.
Daarna verleent hij het woord aan den secretaris
die lezing geeft van het verslag der vorige vergadering.
Dit verslag wordt goedgekeurd.
MededeelingenDe Voorzitter laat weten dat er dit
jaar nogmaals een prijskamp zal uitgeschreven worden
voor de hofbezoeken. dat de hofbezoeken op twee ver
scheidene perioden zullen geschieden, een eerste in
Juni en een tweede in September.
Hij wakkert de leden aan zich zoo spoedig mogelijk
te laten inschrijven bij den secretaris, de laatste dag
voor de inschrijving bepaald zijnde op de vergadering
van Mei.
VoordrachtDe Heer Voorzitter geeft vervolgens
een zeer leerzame les over de kweek der Dahlia, hij
duidt onder meer de manier van planten, innijpen en
aanbinden aan.
Hij spreekt insgelijks over de kweek van den Meloen
en duidt de manier aan van planten alsmede de noo-
dige zorgen welke aan die plant toe te dienen zijn.
Nieuw Lid De Heer Decrock Hubert, serrebouwer,
wordt als nieuw lid voorgesteld door Dethoor F.
AanbrengstenDe Heer Victoor Joseph behaalt 6
punten voor zijn lot groenten samengesteld uit radijzen,
salade, selderij en bloemkool.
TombolaEen wel vervulde tombola, samengesteld
uit 100 dahliakliesters en geschonken door den Voor
zitter. wordt vervolgens onder de aanwezige leden uit
geloot en de vergadering gaat uiteen om 17 uur.
Zondag 15 Mei 1938, om 15 uur
ALGEMEENE VERGADERING
DAGORDE
1. Lezing van het verslag der vorige vergadering.
2. Voordracht.
3. Mededeelingen.
4. Voorstelling van nieuwe leden.
5. Beoordeeling van aanbrengsten.
6. Inschrijving voor de hofbezoeken (laatste dag).
7. Tombola.
Namens het Bestuur
De Secretaris. De Voorzitter,
F. Dethoor. Hector Casier.
Kamer van Ambachten en Neringen
van de Provincie West-Vlaanderen
Op de tweede algemeene vergadering 1938 van de
Kamer van Ambachten en Neringen van de Provincie
West-Vlaanderen werd door den Heer A. Vancaillie,
directeur-generaal aan het Ministerie van Middenstand
en Ekonomische Zaken, een overzicht gegeven van de
actueele vraagstukken welke in verband met de over
heidsbemoeiingen gesteld zijnvraagstukken waarvan
de oplossing den doorslag geven zal in de evolutie van
de middenstandsbeweging.
De praktijk heeft het bewijs geleverd dat alleen een
Ministerie van Middenstand de noodige aandacht zal
kunnen schenken aan de vele problemen, en aan de
ordening door den Middenstand geëischt. Het onderbren
gen van de Administratie van het Middenstandswezen
in een ander ministerie brengt noodzakelijk een achter
uitstelling mede van de belangen van de handels- en
industrieele middenstand tegenover deze van de groot
industrie en groot-finantie.
Een bewijs daarvan kan gevonden worden in den lij
densweg van het Ekonomisch Instituut voor den
Middenstand en zijn voorgangers. Het Instituut na
dert nu eindelijk de oprichting en is voorbestemd om
een groote leemte te vullen in de bestudeering van de
middenstandsaangelegenheden.
Het ontbreken van dergelijke studie zal wel de oor
zaak zijn van den tegenstand welk het wetsvoorstel
Van Ackere ontmoet. Nog altijd is er een strekking
de beroepsorganisatie, ook deze welke den middenstand
omvat, te regelen door een algemeene wet waarin de
grondtrekken van het voornoemde wetsvoorstel niet
eens zouden vervat zijn. Gaat dit door dan worden de
klein-bedrijven voor de zooveelste maal benadeeligd.
Deze punten samen met nog enkele andere, waaron-
(Vervolg onderaan volgende kolom).
Naar wij vernemen werd deze week de aanbesteding
goedgekeurd var. een nieuwe affiche voor de stad leper.
In verband hiermede is het misschien wel de moeite
hier te vermelden dat onder de vele eigenaardigheden
van Berlijn er één is, welke buiten den kring der vak
lieden tot nu toe nauwelijks bekend is geworden. Wie
weet dat zich in een villa van de Berlijnsche voorstad
Nikolaussee het grootste affichemuseum van de wereld
bevindt
De villa behoort toe aan een tandarts Dr Sachs die
reeds als student, terwijl zijn kameraden vlinders, post
zegels en punten verzamelden, de voorkeur bleek te
geven aan het verzamelen van aanplakbrieven.
Thans 40 jaar later bezit hij meer dan 15.000 affiches
en ruim 10.000 kleine plakkaten uit alle werelddeelen.
In geen enkel openbaar museum zal men een dergelijk
duidelijk overzicht kunnen krijgen van de heden zoo
belangrijke affichekunst als in de villa van Dr Sachs.
Alle beroemde affiches Engelsche, Fransche, Duit-
sche, Amerikaansche, Hongaarsche en Zwitsersche af
fiche-teekenaars uit het verleden en het heden zijn hier
met hun voornaamste werken vertegenwoordigd. De
verzameling oorlogsaffiches is vrijwel volledig. Een
bijzondere kostbaarheid is de verzameling van verbo
den affiches. In 1905 heeft Dr. Sachs een Verein der
Plakatfreundeopgericht. Deze vereeniging bestond
nog tot voor enkele jaren en gaf toen een eigen tijd
schrift uit. Of het heden nog wordt uitgegeven kunnen
wij niet zeggen.
In het jaar 1898 had in de stad Luxemburg het Con
gres International de Tourisme plaats. Uit dit congres
ontstond de Ligue Internationale des Associations
Touristiques dat later den naam kreeg van Alliance
Internationale de Tourisme verkort tot A. I. T.
Heden, na 40 jaar, groepeert de A. I. T. nationale
toeristenvereenigingen. die samen 15 millioen leden
tellen
Het kon natuurlijk niet anders of dit veertigjarig be
staan zou door de A. I. T. worden gevierd. Nadat op
de laatste algemeene zitting in Parijs verscheidene kan
didaturen voor het jaarcongres van 1938 waren opge
doken, en onder meer Portugal, Polen en ook... Luxem
burg de kans scheen te krijgen, wist Duitschland ech
ter onverwacht het congres voor zich te krijgen, met
dien verstande echter dat de feestelijke Jubileumzitting
te Luxemburg zal plaats hebben. En zoo zal Luxem
burg, dat kleine maar zoo eeuwig schoone landeke.
weer dit jaar in het centrum staan van de internatio
nale belangstelling, wat natuurlijk een groote eer zal
zijn en tevens een eenige propagandagelegenheid voor
de stad en het overige land van Luxemburg.
Waarheen dezen zomer luidt het reeds bij menig
toerist Laten wij één voor één de mogelijkheden on
derzoeken welke ons dezen zomer zullen worden gebo
den. Vooreerst Frankrijk dat zijn gerecht deel krijgt.
Daaraan valt natuurlijk niet te twijfelen Vooral naar
het bergland, naar de Savooische Alpen, naar Cha-
monix. St Gervais. Aix-les-Bains, Annecy en naar de
badplaatsen Vichy. Mont Dore en Evian-les-Bains zal
de groote trek gaan. Frankrijk wordt ook gezocht door
de automobilisten vanwege de mooie natuur, de prach
tige wegen. De hotelprijzen die tot enkele jaren gele
den nog wat hoog waren zijn nu natuurlijk door de op-
volgenlijke waardeverminderingen van den Franschen
Frank in betrekking tot onze munt gedaald. In 't bij
zonder wenschen wij hier ook de aandacht te vestigen
op de Vogezen met vele badplaatsen Vittel, Contrexé-
ville, Plombières. e. a. en vlak bij de prachtige vallei
van den Bovenrijn met de schilderachtige stadjes van
Elzas en de misschien wat minder nette van Lotharin
gen. Als men uit Brussel met den trein naar Bazel
vertrekt is men er in enkele uren en de reis vermoeit
heelemaal niet. Ter plaatse zelf kan men dan een gan-
sche reeks uitstappen ondernemen allemaal zoo afwis
selend
En dan zijn er nog Normandië. Bretanje. Picardië,
de PyreneeënZooals men zien kanvoor elkeen is
er wat. als men maar de tijd heeft en... het geld!
Reysiger.
der de Internationale Handwerktentoonstelling te Ber
lijn op einde Mei aanstaande, de Sperwet, de Krediet
inrichtingen voor den Middenstand... hebben aanleiding
gegeven tot een interessante gedachtenwisseling, wel
ke door den Heer Baels. gouverneur van de provincie
en gewezen minister van den middenstand, op een prach
tige wijze wordt besloten. Hij wijst op de noodzake
lijkheid van het Ministerie van Middenstand het labo
ratorium te maken van de heele middenstandsbewe
ging. Dit wordt alleen verkregen wanneer alle midden
standers hun engen kijk op de zaken afleggen, hun on-
socia'.e houding laten varen en blijk geven van de
gezonde middenstands-mentaliteit welke de eenige
echte basis is waarop de organisatie van de maat
schappij kan steunen.
Ne regardez pas a 50 frs dans l'achat
d'un vêtementcar ces 50 frs supplémen-
taires que vous demandera un bon faiseur,
vous les gagnerez sur l'usage, le fini, la
coupe. ROYAL TAILOR, 65-67, rue Natio
nale. a LILLE.