v. TALON.PRUM
DE NIEUWE STATIE VAN YEEk
2
ALLE SLACH VAN
BEENHOUWERS ARTIKELEN
GEGOMD PAPIER IN ROLLEN
o
De onderhandelingen tusschen de Nationale
Maatschappij van Belgische Spoorwegen en de
stad Yper, die een tijd lang onderbroken werden
tengevolge het indienen door de stad van een
paar ontwerpen die wonderwel overeenkwamen
met het prachtig kader van ons Statieplein maar
die de Nationale Maatschappij te kostelijk vond,
werden op het einde van verleden jaar hernomen
en zijn thans de eindoplossing nabij.
Immers, de gemeenteraad heeft in zijn zitting
van 7 Juni 11., zooals wij dit in het verslag ervan
gemeld hebben, de plans van het voorontwerp der
nieuwe statie goedgekeurd, onder voorbehoud er
nog enkele kleine
wijzigingen door
den technischen
dienst der Nationale
Maatschappij te zien
aanbrengen.
Dit plan was be
nevens andere nog,
die vroeger door de
Nationale Maat
schappij voorgesteld
werden, in de raads
zaal tentoongesteld
ten behoeve der
raadsleden die zich
erover moesten uit
spreken, en dank
aan de welwillend
heid van den stads
bouwmeester, Heer
Gits, wien we hier
onzen danK vernieuwen, hebben wij een foto van
het goedgekeurd plan mogen maken en geven
wij hieronder de afbeelding ervan, zoodat onze
lezers zich reeds een gedacht van het uiterlijke
onzer nieuwe statie zullen kunnen vormen.
Beantwoordt de teekening aan de verwachtin
gen Deze vraag is moeilijk te beantwoorden en
wij laten dit liever aan het oordeel onzer lezers
over die mogelijks, elk volgens zijn eigen op
vatting, een verschillend gedacht erover kunnen
hebben.
Naar onze bescheiden meening waren vroeger
gemaakte plans veel mooier, onder meer deze
van wijlen den Heer Coomans en ook dit onlangs
door den Heer Gits voorgesteld en dat de goed
keuring van de meerderheid van den gemeente
raad wegdroeg en waarmede ook, wij zijn er
zeker van, gansch Yper zijn instemming zou be
tuigd hebben. Doch de Nationale Maatschappij
heeft om redenen van financieelen aard deze ont
werpen niet willen aanvaarden.
Het hierboven afgebeeld en laatst voorgesteld
ontwerp is evenwel geen slaafsche kopij van el
ders reeds bestaande statiegebouwen het is dus
geen seriewerk noch de gestandardiseerde statie
welke de Nationale Maatschappij eens zinnens
was in verschillige steden op te richten. In de
teekening overheerscht ook de moderne trant
en de uitvoering zal zulks nog meer doen uit
komen, daar moderne materialen, zooals beton en
stalen vensterramen, in den gevel voorzien zijn,
en toch doet de boog van het groot glasvenster
boven het middenportaal een weinig denken aan
de gothiek, die de karakteristieke trant van Yper
uitmaakt.
Dit alles echter is nog de hoofdzaak niet, daar
zulks uitsluitend kwestie is van smaak en schoon
heidszin, iets wat bij eenieder verschilt, doch wat
het meest in dit goedgekeurd plan treft is dat
het statiegebouw voor een stad als Yper toch zoo
bitter klein is. De voorgevel ervan heeft maar een
lengte van schaars veertig meter. Had men ge
bonden geweest door plaatsruimte, dan zouden
wij zulks nog kunnen begrijpen. Doch hier be
schikt men over al de noodige plaats, er is daar
een onbebouwde ruimte van ongeveer 200 m. vrij
en men had er dus gemakkelijk een langwerpig
gebouw, van 60 a 70 m. lengte kunnen plaatsen
dat, opgevat in den trant der aanpalende huizen,
op de gelukkigste wijze ons prachtig statieplein
zou afgesloten hebben.
Het is echter niet alleen de gevel die ons zoo
smal schijnt, waardoor de statie daar afgezon
derd zal staan als een werkmanswoning ergens
verlaten te midden de velden, doch gansch het
gebouw is te klein opgevat en beantwoordt vol
strekt niet aan de noodwendigheden van het hier
heerschend trafiek gedurende het toeristensei
zoen. Het ontworpen statiegebouw beslaat slechts
een totale oppervlakte van ongeveer 480 m2 ge
lijkvloers 200 m2 op het verdiep die in beslag
genomen worden door den technischen dienst
In verzen en proza maakt men ze na.
Maar niemand zal nooit evenaren,
Wat den bijval maakt sedert jaren.
Der onovertroffen Cichorei PACHA
der statie. Deze laatste dienst bestond hier vóór
den oorlog niet en zoo wij hem nu gekregen heb
ben, mag zulks als een verbetering aanzien wor
den waarover wij ons moeten verheugen, doch de
daarvoor nocdige lokalen en bureelen mogen
toch niet gewonnen worden op den bouwonkost
van het eigenlijke statiegebouw en zijn onmis
bare aanhoorigheden.
Naar onze meening heeft men zich te Brussel
geen rekenschap genoeg gegeven der belangrijk
heid van het toeristenverkeer dat hier binst de
zomermaanden plaats heeft. Men heeft waar
schijnlijk volgens de statistieken, iets wat steeds
een valsch en verkeerd denkbeeld geeft, uitge
rekend welke oppervlakte er noodig is in verhou
ding van het verkeer dat hier in een gansch jaar
plaats heeft, en men heeft zich daarop gesteund
om de afmetingen van het plan te bepalen en
zoozeer te beperken, zonder een oogenblik te
denken dat het reizigersverkeer hier in den zo
mer veel belangrijker is dan tijdens het doode
seizoen en dat, moest men hier ons treinverkeer
en de aansluitingen willen verbeteren, er gemak
kelijk middel ware om het nu reeds bestaande
trafiek nog te verdubbelen.
Had men voor de statie van Blankenberghe niet
uitsluitelijk op het daar bestaande trafiek van
de drie beste zomermaanden moeten rekenen, en
zooals hier voor Yper het gemiddelde van het
trafiek van een gansch jaar als basis moeten ne
men, dan had men daar te Blankenberghe ook
geen zoo groote, ruime, prachtige maar ook kos
telijke statie moeten bouwen. En zoo de Natio
nale Maatschappij, rekening houdend met de
vele vreemdelingen die Blankenberghe in het
seizoen komen bezoeken, alleen uit eergevoel,
om wille van den goeden naam. van het prestige
van ons land, wat dieper in haar zak geschoten
heeft dan het werkelijk moest en daar een statie
heeft gebouwd die door de noodwendigheden
van het verkeer niet vereischt was, dan gelden
dezelfde beweegredenen ook voor Yper waar
gansch het jaar door duizenden fransche. engel-
sche en duitsche bedevaarders naartoe komen en
waar gedurende het seizoen de toeristen van uit
alle landen en werelddeelen naartoe stroomen
evengoed als te Blankenberghe. Oostende en el
ders. Immers, er is geen enkel vreemdeling die
onze zeekust bezoekt, die zal nalaten naar het
wereldvermaarde Yper te komen.
De nieuwe statie is dus voor een stad als Yper,
waarvan het belang zienderoogen miskend werd,
veel te klein. De voorziene ruimte van de hall,
die als in- en uitgang zal dienst doen, bedraagt
slechts een diepte van 10 m. op 14 m. breedte,
doch er zal gevraagd worden het portaal wat
meer naar voren te plaatsen om de diepte van
de hall alzoo op 12 m. 50 te kunnen brengen. De
eenige wachtzaal (zijnde het eerste venster van
het laag gebouw links van het hoofdportaal)
heeft slechts een oppervlakte van 60 m2 50, 't zij
11 m. op 5 m. 50. Rechts van het portaal heeft
men het ontvangstgebouw waar de ticket ten zul
len afgeleverd worden, dan de plaats voor het
reisgoed waar thans alleen maar een honderdtal
rijwielen zullen kunnen geborgen worden, als-
wanneer er nu soms reeds meer dan 200 rijwielen
in de bagage geplaatst worden, en daar aanpa
lende alsmede op de verdieping heeft men de
verscheidene bureelen van den technischen
dienst.
Zooals gezegd zal het middenportaal tevens als
in- en uitgang dienen. Daar zijn vier deuren voor
zien, waarvan twee voor den ingang en twee voor
den uitgang zullen voorbehouden zijn. Tenge
volge van den dubbelen dienst dien het midden
portaal moet doen, zal de nieuwe statie niet ge
bouwd worden rechtover den openbaren hof zoo
als het vroeger besloten werd te doen, maar zoo
geplaatst worden dat het hoofdportaal ervan uit
geeft juist rechtover de Statiestraat. Langs bui
ten is er boven het portaal een marquise voorzien
eener breedte van 1 m. 25. doch de gemeente
raad heeft besloten aan te dringen om deze
breedte te verdubbelen. Links van het portaal
heeft men, uitgevende langs binnen in de hall
een plaats voorzien voor de statiebibliotheek
waar de dagbladen verkocht worden, en rechts
een plaatsje dat als bureel voor toerisme zal kun
nen dienst doen en daarnevens de traphall die
naar het torentje leidt.
De statie zal gebouwd worden in gele brijken
en blauw steen, de staanders die men in het spits
boogvenster bemerkt zullen uit beton zijn, het
dak zal met blauwe pannen gedekt worden, ter
wijl voor het torentje een koperbedekking voor
zien is.
De nieuwe statie, zooals ze nu ontworpen is,
wordt geraamd op 1.200.000 fr„ waarvan een mil-
lioen voor het eigenlijke gebouw, en 200.000 fr.
voor de ophooging der kaaien, de verlichting er
van. Hierop verleent de Orec een toelage van 25
en ook de stad Yper komt in de uitgaaf nog tus
schen voor een bedrag van 15 't zij 180.000 fr.
Wanneer wij rekening houden met die ver
leende toelagen en met het feit dat onze vooroor-
logsche statie op een. huidige waarde van 8 tot
900.000 fr. mag geschat worden, dat ongeveer een
derde der nieuw ontworpen statie in beslag zal
genomen worden door de technische diensten der
statie, waarvoor men anders toch ook. 't zij hier
of elders, de noodige lokalen had moeten oprich
ten. dan mogen wij vast en zeker besluiten dat
de nieuwe statie veel te klein en bijlang dit niet
is waarop wij hier' recht hadden.
Wij weten dat de gevoerde onderhandelingen
niet altijd van een leien dakje hebben geloopen.
De Nationale Maatschappij wilde ons hier een
statiegebouw opofferen dat eerder op een boerde
rij geleek en dat een landelijke gemeente voor
zeker ook als statie zou geweigerd hebben. Door
toedoen der stad werden dan een paar tegenont-
werpen opgemaakt, waarvan een, weliswaar
gansch verminkt, na lang onderhandelen tus
schen de technische diensten van spoorwegen en
stad en na vele toegevingen van weerskanten, nu
eindelijk beider goedkeuring heeft, alhoewel het
voorzeker niemand ten volle bevredigt en in alle
geval aan onze rechtmatige verwachtingen niet
beantwoordt. Immers, men mag uit het oog niet
verliezen dat wij voor onze vroegere statie, die
door oorlogsfeiten vernield werd, recht hebben
op oorlogsschade. En zoo deze vergoeding door de
spoorwegmaatschappij voor andere doeleinden
gebruikt werd. zooals zij het beweert, dan maakt
zulks in 't geheel onze rekening niet en zij heeft
dan ook sedert zooveel jaren reeds het genot en
het voordeel gehad van hetgeen zij met de oor
logsschadevergoeding voor de statie van Yper
heeft verwezenlijkt.
Met een oorlogsschade van 8 tot 900.000 fr. hui
dige waarde, met de toelagen van 25 door den
Orec en van 180.000 fr. door de stad Yper gege
ven, mocht de nieuwe statie van Yper dus wel
iets grootscher opgevat worden en wat meer dan
1.200,000 fr. kosten, om ze vooreerst wat beter
aan het hier druk heerschende toeristenverkeer
te doen beantwoorden en ze ook wat meer met
het belang onzer stad te doen overeenkomen, te
meer dat de Nationale Maatschappij nu nog een
groot deel van het gebouw, dat haar schier niets
kosten zal, voor haar eigen diensten inpalmt.
Wij durven hopen dat de Nationale Maatschap
pij nog haar laatste woord in deze zaak niet ge
zegd heeft en dat zij, de hierboven uiteengezette
beweegredenen inziende en wat meer rekening
houdende met het belang onzer stad, zich wat in
schikkelijker tegenover Yper zal toonen, zonder
dat zulks een nieuwe vertraging zou meebrengen
der werken, die meenen wij binnen twee a drie
maanden zullen begonnen worden. Alle Yper-
iingen, die met de schoonheid hunner stad
bekommerd zijn, zullen haar daarvoor dankbaar
zijn en de toekomst zal haar ook bewijzen dat de
hier meerder gedane kosten niet nutteloos zul
len zijn.
Zooalsmessen, snijmachienen, hak-
molens, vleeschvermalschers, kap
blokken, ijskassen, frigo's en alle
soorten epicen en darmen, zijn altijd
voorts te bekomen bij
(678) Surmonfrsirsdt, 4 Y P E R
rMnnaiiTfnii
TE KOOP TEN BUREELE DEZER
Het voorontwerp der nieuwe Statie.
