VROUWEN-KRONIEK
PLANTEN EN DIEREN
2
Door TANTE BARBARA
Nog iets over het behoeden van de ka
merplanten voor de vorst.
Hoe moeten we in Herfst en winter onze
kamerplanten bemesten
Het bewaren van groensels voor de win
terperiode.
Zij wist raad.
Een rijke graanoogst in alle landen.
Door OOM PIET
AAN AL ONZE LEZERESSEN: U kan ons, in alle
vertrouwen zelfs zonder U kenbaar te maken
vragen stellen in verband met de huishouding, recepten,
opvoeding, schoonheidswenken, enz... In het mogelijke
zullen wij U zoo vlug en zoo goed mogelijk antwoorden.
Wij herhalen echter uitdrukkelijk dat wij op genees
kundige vragen geen antwoord kunnen verstrekken,
daar deze niet tot onze bevoegdheid behooren. Het is
dus nutteloos ons nu nog vragen over genezing van
ziekten, enzoovoort te sturenvoor alles wat tot het
domein der geneeskunde behoort dient men zich te
wenden tot geneesheeren en niet tot ons.
Stuurt Uwe vragen, raadverzoeken, enzoovoort onder
gesloten omslag aan het adres van dit blad, met ver
melding «VOOR TANTE BARBARA». Dan worden
deze brieven ons ongeopend besteld, en in één der
eerste daarop verschijnende rubrieken zult u ons ant
woord vinden. Wij dringen er echter op aan, dat er een
postzegel van 75 centiemen moet bijgevoegd worden om
de correspondentie-onkosten te dekken.
L. V. vraagt onsGelief, zoo mogelijk, een middel
te geven tegen het uitvallen van haar.Het te vroege
uitvallen van de haren kan verschillende oorzaken heb
ben. Veelal zijn het ziekelijke gebeurtenissen in het
zenuwstelsel door algemeene storingen of infectieziek
ten. Zoo is bijvoorbeeld het uitvallen der haren na
typhus een bijna regelmatig volgend verschijnsel. Ook
bij tuberculeuzen en kankerzieken doet zich gewoonlijk
een opvallend verval der haren voor. Als teeken van
algemeene storingen is het uitvallen der haren bij vele
vrouwen na het kraambed op te vatten. De haren vallen
dan bepaald bij strengen uit en elk doortrekken met den
kam is voldoende, om geheele bosjes los te werken. Het
uitvallen der haren tengevolge van zoodanige oorzaken
is gelukkig slechts een voorbijgaand verschijnsel. Zoo
dra het organisme weder herstelt en krachtig wordt,
zet ook de wasdom der haren krachtig in en brengt
vergoeding voor verlies.
De eigenlijke oorzaak van den uitval van het haar
is afgezien van bijzondere ziekten van de haren
eene storing in de voeding, het gevolg van verstopping
der haarbalgen. Aanleiding daartoe is 'er genoeg. De
natuurlijke vettigheid van den haarbodem houdt het
onvermijdelijke stof vast en vermengt zich daarmede
tot een taaie massa, die bij tallooze menschen nog ver
meerderd wordt door de gewoonte het hoofd met zalven
en pommade in te smeren. Daardoor ontstaat op de hoofd
huid eene samenhangende laag, die de haarbalgopenin-
gen luchtdicht afsluit. Het gevolg is de volledige onder
breking van de haarvoeding. De haarbol en de haar-
balg, waarin het eigenlijke haar zeer vast zit, krimpen,
het haar raakt los, verliest zijn steun en valt uit. Bij
mannen wordt deze werking nog daardoor versterkt,
dat zij meestal stijve hoofddeksels dragen, die geen
lucht doorlaten vooral de soldatenhelmen zijn in dat
opzicht buitengewoon onpraktisch waardoor aan den
haardbodem nog de laatste mogelijkheid van eene hy
giënische werking wordt ontnomen.
Terwijl nu kaalhoofdigheid bij begin van haar op
treden zonder moeite zou zijn te verhelpen, gaat men
de meest verkeerde wegen op. Kapper en kapster wor
den geraadpleegd en hun raadgeving met ijver opge
volgd. Wat bevelen deze aan Zalven, pommade, dure
haarwateren kortom alles, wat den toestand bepaald
verergeren moet. Aan den grondslag van alle hygiëne,
de zindelijkheid, wordt niet gedacht.
»De haarverzorging moest in principe bestaan in het vrij
houden der hoofdhuid van alle onnatuurlijke stoffen. De
natuurlijke vetafscheiding is bijna steeds voldoende om
den haarbodem en de haren voor droogte te bewaren. Om
de 2 a 3 weken moet een grondig wasschen van het haar
plaats hebben met warm water en eene zachte zeep,
waarop eene overspoeling met helder water moet vol
gen. dat eveneens warm is. Personen met ruime vet
afscheiding doen goed, om aan het eigenlijke wasch-
water iets soda toe te voegen, ongeveer ter grootte van een
duivenei, omdat deze bijdraagt tot spoediger inzeeping
der vetlaag. Van zalven en pommade moest geheel afge
zien worden. Slechts in de gevallen, waarin na het was
schen van het haar eene sterke droogte achterblijft, is
aan te bevelen de hoofdhuid met eene goede olie in te
wrijven. De geparfumeerde haarwateren en pommade
benadeelen de haren geheel en al, want de daarin voor
komende scherpte werkt bij langen duur schadelijk op
den haarbol... Haarschilfers verdwijnen niet door het
wasschen der hoofdhuid met spiritus bevattende vloei
stoffen. Deze bewerken natuurlijk eene schijnbare be
perking der afschilfering. zoolang de haarbodem nog
vochtig is zijn ze echter ingedroogd, dan volgt door de
sterke ontvetting een des te sterker afval van schilfers.
In zoodanig geval moet voor een goede voeding van den
haarbodem gezorgd worden, die het doelmatigst wordt
bereikt door herhaald wasschen van het hoofd met wa
ter en zachte zeep, een matig invetten en massage.
Laatstgenoemde moest overigens in den ruimsten om
vang worden toegepast, zelfs bij geringe storingen, die
het eerst nauwelijks opvallen. Vooral bij het uitvallen
van het haar is zij zeer op haar plaats. De vingertoppen
van beide handen, zonder behulp van zalf, wrijven in
systematische korte strepen en geheele hoofdhuid met
zachte drukking, waardoor, zooals bij elke massage,
eene drukke bloedcirculatie wordt opgewekt. Deze wijze
van behandeling van den haarbodem is daarom van zoo
groot gewicht, omdat zij, buiten het wasschen, de eenige
is. die het bloed naar de haarbollen leidt en zoodoende
den wasdom van het haar bevordert. Er moet slechts
op gewezen worden, dat in gevallen van chronische
haaruitval, dadelijk na de massage zeer veel haren
worden afgestooten, hetgeen dan wordt uitgelegd alsof
de massage nadeelig was geweest. Dit zijn echter alleen
de reeds afgestorven haren, die ook zonder wrijving la
ter zouden uitvallen...
De dagelijksche haarverzorging bestaat in het kam
men en borstelen, hetgeen zorgvuldig moet worden ge
daan. Voorts behoort daarbij nog een kam tot het effen
maken der haren, terwijl bovendien een stofkam noo-
dig is voor de verwijdering van de op de hoofdhuid
aanwezige roos en stofdeeltjes. De borstel mag niet te
hard of zelfs van draad zijn, maar moet zijn taak ver
vullen zonder de hoofdhuid te prikkelen. Zijn gebruik
verleent aan het haar glans en een goed uitzien, mag
echter niet overdreven worden. Personen met zeer vet
ten haarbodem. moesten hem niet te dikwijls gebruiken,
omdat door het borstelen ook de haren vettig worden
en alsdan moeilijk zijn in orde te brengen. (Dr. med.
Jenny Springer).
WIVINA vraagt ons onder meerMag ik U vragen
eer. reeks goedkoope menus voor al de dagen der week
te willen opstellen.
ZONDAG Tomatensoep Aardappelen met varken
schijf en savoyekool rijst pudding fruit.
MAANDAG Rest tomatensoep van Zondag Stamp
pot van aardappelen, appelen en spek vanillevla.
DINSDAGGekookte aardappelen met roode kool en
worst havermoutpap.
WOENSDAGGekookte kabeljauw met tomatensaus,
gekookte aardappelen als nagerecht griesmeelpud
ding.
DONDERDAG Frites met beafstuk schoteltje
brood met appelen.
VRIJDAG Gebakken wijting met aardappelensla
nagerecht karnemelksche pap.
ZATERDAG Stoofcarbonade met gekookte aardap
pelen rijst met rozijnen.
Op de andere vragen wordt er in een volgende ru
briek geantwoord.
V. vraagt ons Bede eenige recepten te publiceeren
tot het bereiden van kampernoeliesVoor wie den
naam kampernoelieniet kent, kunnen we zeggen
dat het een zekere eetbare paddenstoel is. Met dezen
woorduitleg kunnen de hiernavolgende recepten ook
voor veel andere lezeressen nuttig zijn. Vooraf houden
we eraan te zeggen dat men geen exemplaren moet
plukken die week en oud aanvoelen, want de toxinen
die in dergelijke exemplaren aanwezig zijn door het in
ontbinding verkeerende eiwit zijn bijna even gevaarlijk
als die der giftige soorten. Men moet ze, na het inza
melen, dadelijk schoonmaken, het is te zeggen panklaar
makenze wasschen en zouten, en aldus in een pan
wegzetten.
PADDENSTOELEN SCHOON MAKEN 7 a 10 maal
het water ververschen is regel. Sommige soorten, zoo
als de Morieltjes, moet men, nadat ze in stukjes gesne
den zijn, eerst eenigen tijd in zout water laten liggen
opdat het zand dat er aan kleeft, eruit verwijderd kan
worden. Dit doe men echter geenszins bij andere soor
ten daar het zout ze het aroma ontneemt. Men wassche
daarentegen zeer vlug en late de paddenstoelen zoo
kort mogelijk in het water. Sommige zooals de Psal-
liota's moeten niet gewasschen worden men wrijve ze
af met een doekje, dat men in afspoelwater dompelt,
waarin wat citroenwater is gedaan daardoor wordt de
witte kleur behouden.
Enkele soorten waarvan de aarde moeilijk is af te
wasschen, zooals bijvoorbeeld bij de Bovisten, reinigt
men met een borsteltje. Snijd niet te veel af.
HORS-D'CEUVRE VAN PADDENSTOELEN Men kan
hiervoor gebruikenpaddenstoelen in 't zuur ingemaakt
en versche, gekookte paddenstoelen van zoowat alle
soorten. De versch gekookte laat men goed uitdruipen
evenals de in 't zuur ingemaakte. Men wikkele ze dan
in een mayonnaise-sausje en diene ze voor, op geroos
terd brood of in uitgeholde rauwe tomaten.
SOEP VAN PADDENSTOELENDaartoe kan men
Gedurende den winter zal men de bloemen bij voor
keur 's avonds begieten. Men zorge er steeds voor dat
het water dezelfde temperatuur hebbe van de kamer,
waarin de planten zich bevindende temperatuur van
het water mag niet onder deze van de kamer zijn, maar
ook niet erboven. Immers wanneer kamerplanten be
goten worden met te warm water, dan groeien zij wel
iswaar veel vlugger, maar tevens is het een feit dat ze
dan ook zeer gevoelig worden, en vrij spoedig sterven.
Toch kan het wel eens bij uitzondering gebeuren, dat
het goed weze een plant, gedurende den Herfst of in
den Winter een tijdje met lauw water te begieten
namelijk wanneer bijvoorbeeld van een cyclaam de
bloemen niet te voorschijn komen.
Maar wat gedaan indien een kamerplant, spijts onze
voorzorgen, toch bevriest?... Zulks is gemakkelijk te
zien aan de veranderende kleur, en aan de slaphan
gende blaadjes. In dat geval moet men zonder aarze
len de plant onmiddellijk op een volkomen vorstvrij
plekje zetten, en dan stilletjes laten bekomen. Toch ge
beurt het dat er gedeelten aan de plant zijn, die slap
blijven, die afsterven. Deze gedeelten worden met een
vliemmesje afgesneden.
De planten die in Herfst en Winter rusten, en dus
weinig voedsel noodig hebben, moeten nu niet meer be
mest wordende wortels zouden het te veel aangebo
dene niet kunnen verwerken, en er zou dan gevaar
kunnen bestaan dat de aarde, waarin deze planten staan,
zou bederven. De Clivia's, Begonia's, Azalea's en an
dere planten, die echter ook in den Winter in bloei
staan, moeten echter nu nog lichtjes bemest worden.
Waarmede zal men ze bemesten
Het gebruik van kunstmest, dat tegenwoordig in alle
plantenwinkels en zaadhandels te verkrijgen is, is ge
makkelijk en zindelijk te gebruiken. Men kan die kunst
mest in poeder en in tabletten bekomen. Men heeft ze
enkel in wat water op te lossen, naar de verhouding die
op het busje of op den flacon aangegeven is. Dit mengsel
mag echter niet in te hooge hoeveelheden toegediend
worden, en vereischt een voorzichtige begieting. zoodat
geen teere bladeren of bloemen geraakt worden.
Hoe dikwijls moeten die planten bemest worden
Zeer sterk groeiende en bloeiende planten mag men
ieder week een beetje opgeloste meststof toedienen, de
andere planten eens om de veertien dagen. Nochtans is
het duidelijk dat men hier geen vaste regels kan vast
stellen. Immers iedere plant moet op zichzelf beschouwd
wordenaldus zal een kamerplant met vele groote bla
deren meer moeten bemest worden dan een klein cac
tusplantje.
Het is nu volop den tijd, gedurende denwelken men de
groensels moet inleggen, welke men voor den wintertijd
wil overhouden. Want alle vorst is schadelijk voor de
groensels. en belet dat men ze lang kan bewaren. Men
gebruiken de reeds wat oudere paddenstoelen alsook
het aftreksel van stelenbuisjeslagen. Het nat wordt
daarvoor door een linnen doekje gegoten, zoodat het
mooi helder is. Men kan dan dit nat met uienwater ver
mengen en aanmengen met wat meel, terwijl een stukje
boter en wat nootmuscaat worden toegevoegd. Ook kan
men er wat room of melk bijvoegen. Of men laat soep
groenten op water trekken en dit later met het padden-
stoelennat vermengen. Men kan er nog bouillonblokjes
en eieren aan toevoegen en in plaats van gewoon meel
ook gebrand meel gebruiken. Aan te raden is altijd
kleine gesneden stukjes paddenstoelen er bij te voegen.
Ook kleine stukjes kaas smaken er heerlijk in. Heeft
men geen nat van versche paddenstoelen voorhanden,
dan gebruike men den aspic. Een lepel aspic is vol
doende voor 4 borden soep.
PADDENSTOELEN CROQUETJES De gekookte
paddenstoelen late men op een vergiet uitdruipen. Het
nat gebruike men met een stukje boter, wat ui, kerry,
fijn gehakte peterselie en meel om er een dikke meel-
saus van te bereiden. Zijn de paddenstoelen goed uit
gedropen. dan worden ze door de dikke meelsaus ge
rold, gepaneerd en in de olie gebakken. Hiervoor leenen
zich vooralChampignon. Boleten. de Bovist, de Can
tharel en Russula's.
PADDENSTOELEN ALS GROENTEN Hiervoor lee
nen zich alle soorten. Als boven aangegeven voor cro-
quetjes beschreven manier, kunnen ze als gehakt in
den oven gebraden worden (dit vooral voor Cantharel
en Morieltjes). Ook kan men vleesch- en vischrestanten
met de paddenstoelen vermengen.
ALLERLEIVerder kan men paddenstoelen als sla
gebruikenrauw of gekookt. De in stukjes gesneden
paddenstoelen worden met een rauwen eierdooier.
Genua- of Ersatzolie, azijn, peper, mosterd, enz., wat
fijn gewreven gekookte aardappelen, prei, biet, ook
haring, tot een smakelijke sla aangemaakt. Men kan
ook paddenstoelen voor een omelet gebruiken, doch
momenteel zijn de eieren daartoe te duur.
Wie zich aan paddenstoelen-recepten interesseert
schaffe zich om te beginnen het prachtwerkje Hoe ma
ken we Paddenstoelen klaar door Cath. Coolaan.
De hierboven geciteerde gegevens werden eruit getrok
ken. Het is te verkrijgen bij Uitgever W. Versluys.
Amsterdam, en misschien ook wel ten bureele van dit
blad.
LENA, M. VAND. BERENGERE, L. V., VROUW R.
en de andere nog niet beantwoorde inzenders moeten
nog een weekje geduld hebben. Want we verkiezen
ieder, vraag degelijk te beantwoorden, en ieder zijn
beurt te doen afwachten, dan allen tegelijk van ant
woord te dienen, en dan noodgedwongen kort en onvol
ledig te moeten zijn. We meenen dat, zooals we nu de
vragen beantwoorden, alle lezeressen er veel interesse
voor hebben. TANTE BARBARA.
Meisje, zei Mevrouw, je moet leeren vlugger te werken.
Och, mevrouw, dat is toch niet noodig. Wat ik van
daag niet afmaak, kan ik morgen toch doen.
kan de groensels in den kelder of in den tuin inleggen.
1. IN DEN KELDER Men moet over een droge
plaats beschikken, welke goed verlucht en een weinig
verlicht is. Men graaft dan de andijvie, de witte chi-
corei en de selder met een klompje aarde uit, en men
legt ze in den kelder neder, zijde aan zijde, zonder
persen. De kooien kan men aan een koordje of een
ijzerdraad hangen, den krop omlaag.
2. IN DEN TUIN Wie over geen voldoende droge
plaats, met noodige lucht en licht beschikt, of wie zijn
kelder daarvoor niet wenscht te gebruiken, die kan
zijn groensels ook in den tuin bewaren. Tot dat doelein
de is het best grachtjes te graven op een droge plek,
en indien mogelijk eenigszins beschut hetzij door een
muur, hetzij door een boom of eene haag. Men maakt
die gracht zoowat 40 tot 50 centimeter diep, een meter
breed en lang naarvolgens men er groensels wil in be
waren. Men legt de andijvie omlaag, de selder en de
witte chicorei met hun klompje aarde, met deze voor
zorg echter dat de groensels niet te veel tegen elkaar
aansluiten. De kooien legt men ietwat schuins, en de
eene naast de andere in een grachtje van 15 centimeter
diep. dat men op den bodem van den algeheelen put
heeft gegraven. Dan wordt een tweede grachtje gegra
ven en de aarde die daarvan voortkomt,.dient om ten
halve de eerste laag kooien te dekken, en alzoo doet
men hetzelfde voor den ganschen oogst, dien men wil
bewaren.
Als de groote koude aankomt, zet men boven de
gracht een dak van persen of boonrijs, waarop men
dan stroo. bladeren of aarde legt. Zoodra de vorst voor
bij is. maakt men het dak gedeeltelijk bloot, en wan
neer geen nieuwe aanval is te duchten, ruimt men maar
alles weg.
Ook wortelen kan men in den put bewaren. Om deze
te beschermen, legt men eerst persen, waarop stroo en
aarde, die men duchtig opeentast. Bij hevige vorst,
bedekt men zelfs alles met stroo en beter nog met mest.
Doch men zorge ervoor dat er in dat dak een schouw
pijp blijve, waardoor wat versche lucht in kunne.
De dagbladpers bericht dat dit jaar de graanoogst in
alle landen zeer rijk is. Hierdoor dalen de prijzen, bij
zooverre dat de tarweprijzen geslonken zijn op het
peil van tijdens de crisis.
Ingevolge hiervan heeft de regeering de valorisatie
formule gekozen, die het meest past bij de huidige om
standigheden.
De toestand van de schatkist laat geen uitdeeling toe
van premiën aan voortbrengers die moeilijkheden ken
nen. oor het stijgen van het valorisatiefonds, heeft
men beroep moeten doen op een vergunningstaks.
Een groot gedeelte van onze graanvoortbrenging is
voor veevoeder bestemd dit geldt voor 30 t. h. van het
graan, voor 25 t. h. van de wintergerst en voor nage
noeg de geheele roggevoortbrenging.
Luidens een onderzoek door het departement van
Landbouw, is vastgesteld dat voor slechts 15 t. h. van
onze graanvelden, de pachtprijzen afhangen van de
graanprijzen, wat uit zeker oogpunt een gunstige faktor
is. daar anders de pachtprijzen invloeden zouden kun
nen hebben op de duurte.
(Nadruk Verboden). OOM PIET.
