NAAR EN DOORHEEN HET KONCOLEESCHE OERWOUD ONZE GROOTE REPORTAGE HET LULINDE - AVONTUUR door Jef VAN WYNSBERGHE Want dat schriftelijke, dat rechterlijk ge-akteerde verslag der Olim- bazaak-ondervraging is aldus van hooge waarde. Het bewijst eerstens dat de rechterlijke dienst in Kongo niet ernstig fonctionneert, dat men bij tegenspraak van getuigenissen het niet eens noodig oordeelt de twee partijen te confronteeren, om te onderzoeken wie liegt en wie waarheid spreekt. Erger de beschuldigden en de getuigen, allen zijn het eens in hun verklaringen De Chef wilde mijn vrouw voor een nacht nemen!» Maar gebeurde het met doodsbedreiging of niet?... Dat is voor den Substituut van weinig belang hij stelt er slechts terloops en uiterst oppervlakkig belang in. Ergo Het heele zaakje is voor hem van weinig belang, want op 11 Septem ber stuurt hij het volgende schrijven aan den Politie-rechter van Ka- songo No 852/R.M.P. 1945. Mijnheer de Politie-Rechter, Ik heb de eer U hierbij voor bevoegdheid het dossier R.M.P. 1945 over te maken, met verzoek de beschuldigden enkel te vervolgen, voor openbare dronkenschap. Wilt de chef Olimba en de genoemden Mundenenombe veroordeel en tot het maximum van de S. P. P. en van'de boete. U moet den datum kennen waarop de betichten in hechtenis ge nomen werden. De Substituut van den Prokureur des Konings, get. A. PIETERS. Dus het heele sensationeele geval was niet eens strafbaar rechter lijk kon alleen sprake zijn van openbare dronkenschap. Waarom Omdat dit geval niet voorzien is in het wetboek Asjeblief!... Denzelfden dag werden Olimba en zijn zoon Mundelenombe vóór den Politie-Rechter van het gewest Kasongo gebracht om opnieuw on dervraagd en nu veroordeeld te worden. Wij geven hieronder de preciese vertaling van het officieele stuk Nr van de rol1288. Vóór ons Loons R.J.M., Politie-Rechter van het gewest Kasongo, zijn verschenen de genaamden 1. Olimba-Luengo, notabel van de hoofdij Nianga-Nonda - dorp Kia- broe - post Kasongo, zoon van Ialuama en van Mwambi, overleden. 2. Mundelenombe Muzu - notabel van de hoofdij Nianga-Nonda - dorp Kiabroe - post Kasongo - zoon van Olimba (in leven) en van Musiko (overleden). beticht te zijn te Kiabroe, in den loop van den dag van 27 Augustus 1930, bevonden in een staat van zichtbare dronkenschap op den open baren weg, overtreding voorzien en gestraft door de Verordening van den Gou verneur Generaal van 8 Mei 1923 art. 1. Wij hebben hun bevolen voor ons onmiddellijk te verschijnen den 11/9/1930 om hun verdediging voor te dragen, en de tusschentredende uitspraak te hooren. Wij ondergeteekenden, zetelende in openbare zitting om reden der hooger genoemden beticht der hierboven vermelde feiten. Wij hebben achtereenvolgens en afzonderlijk gehoord en onder eed de genoemde Van Wynsberghe Joseph-Arthur-Léon-Eugène, van Bel gische nationaliteit, verblijvende te Kasongo, zoon van Léon (overleden) en van Dieussaert Léonie (overleden), Territoriaal Beambte van 2e klas, die ons verklaart dat zich bevindende te Kiabroe, bij den notabel Olim ba, in den dag van 27 Augustus 1930, hij deze alsook zijn zoon Mundele nombe vond in een staat van sterk uitgesprokene dronkenschap. Dezen verzuimden in groote mate hem en zijn vrouw die hem vergezelde, den verschuldigden eerbied, en motiveerden de verzending der hieraange- hechte klacht naar het Parket van Kasongo. De betichten zijn aanwezig. Zij bieden zelf hun verdediging aan. 1. Olimba zijn verdedigingssysteem bestaat in te zeggen dat hij on wetend is over wat er voorviel, daar hij beschonken was. 2. Mundelenombe bekent eveneens palmwijn te hebben gedronken, maar was minder beschonken dan zijn vader. Op hetwelk, wij ondergeteekende, zetelende zooals hooger vermeld, Ingezien het uit de debatten van de zitting bewezen is dat zij de fei ten hebben bedreven hun hierboven ten laste gelegd Ingezien de betichten bekennen Ingezien dat er rekening moet gehouden worden met het feit dat zij ernstig eerbied verzuimden tegenover den aanklager en zijn vrouw Wij veroordeelen ieder tot 7 dagen lijfstraf, tot 200 frank boete, en in geval van niet-beta- ling van de boete in een termijn van 8 dagen, tot een bij-lijfstraf van 7 dagen, tot de onkosten van het proces ten bedrage van 11 frank ieder en in geval van niet betaling van deze onkosten in den termijn van 8 dagen, tot een lijfdwang van 1 dag. Wij spreken hun onmiddellijke aanhouding uit. Aldus geoordeeld en uitgesproken in openbare zitting te Kasongo. den 11 Sept. 30. Get.LOONS. De zware lijdensperiode van Olimba nam daarmede een aanvang er stonden hem verschrikkelijke dingen te wachten. Olimba en zijn zoon Mundelenombe zouden lijden Onmiddellijk na de uitspraak kregen zij reeds een vernederend werk te verrichten. Zij moesten vlak voor onze bureelen 'n graspleintje kort- maaien. met een eind bandijzer. Aldus stonden zij, met een ijzeren ge vangenisketting om den hals aan elkaar vastgebonden, tentoon voor alle voorbijgaande negers. Een inlandsche soldaat hield er de wacht bij. Zij mochten geen minuut rusten, geen moment uitblazen, niet eens het hoofd naar links of rechts draaien om te zien wat er om hen heen ge beurde. Bij de minste schijnbare verpoozing klonk het scherp bevel KukaziWerken Kukazi Het zweet glimde weldra hun naakte ruggen en armen, en droop van hun voorhoofd. KukaziKukazi Steeds maar door werken. Als de eene arm moe was. dan met den anderen arm 't bandijzer onderaan t hooge gras zwaaien. cc ICukszi Kukszi WerkenNiet als vermoeibare menschen, maar als rustelooze ma chines. Almaardoor in even vlug tempo. Stap voor stap vooruit on de minste halte! Steeds het bandijzer in cirkel zwieren, langzaam om hoog. met krachtigen zwaai, omlaag! Omhoog! Omlaag!... Geen tien keerenGeen honderd, keeren Duizende keeren na gebroken! Nog! Nog!... «Kukazi! Kukazi!...» Werken! .ui De felle zon geweldig pikkend op ?t naakt bovenlijf. De keel schraal droog. Bijna geen speeksel meer om te slikken. KukaziWerken Niet kijken, naar de handpalmen, hoeveel blaren er al op kwamen Niet zien hoe groot de blaren waren Hoe dicht ze tegeneen stonden Hoeveel er reeds stukgewreven waren van 't verroeste bandijzer WerkenZonder verslappingOf de roede zou op de bloote kant striemen. Er diepe grijze strepen in trekken Snerpend fijn Een, twee, drie, vier, vijf, zes Of negen Misschien 12 keeren Werken!... Of twaalf vliemende zweepslagen!... Twaalf Kumi na mbili zou Bwana Ndevu dan zeggen Twaalf!» Hij zou er niet eens Vimbo bij vernoemen. Cijfers zonder meer, dat was toch het aantal karwatslagen. Ook voor hem, Sultani Olimba Want weliswaar was hij een Sultani een hoofdman van zijn volk, maar de Blanken hadden zijn volk niet als onafhankelijke volk willen erken nen. Voor de Blanken was zijn volk, een gewoon dorp, dat onder het toezicht, onder het beheer stond van een grooter broederdorp het dorp van Sultani Nianga. Sultani Nianga had een sultani-medaille. Hij sul tani Olimba, was voor de blanken slechts een capita, een notabel. Hem mochten ze karwatslagen toedienen, zoo hij niet voorbeeldig was gedu rende zijn strafperiode. Voorbeeldig Wie een hond wil slaan, vindt gauw een stok zegt een Vlaamsch spreekwoord Voor Olimba en Mundelenombe wilden de staatsblanken een stok vinden Die twee zwartvellen moesten als ondieren gezweept worden. Striemend gezweeptMet geraffineerde wreedheid. Waar het wetboek faalde, zou de levende geest tuchtigen. Eens had een zwartvel in het woud een Blanke vrouw begeerd Dat was genoeg Genoeg De tijden zouden de wraak der blanken lang heugen Olimba na Mundelenombe Kila Kumi na MbiliDe straf klonk als een wilden schreeuw over 't plein, weerdreunde in schellen echo doorheen de bureelen. Kesho cha subuye Morgenochtend elk twaalf karwatslagen De maximumstraf van eerst af. Wettig bevolen door den politiekommissaris op inspectie Motief opzettelijke luiheid KukaziMakak Werken Vuile aapmenschen Werken Den heelen langen, heeten dag hadden ze pijnlijk gezwoegd 't Gras afgemaaid Stap voor stap Het eindje roest bandijzer had hun beide handen open gereten. Hun spieren waren lam getrokken, het duizelde in hun hoofd: rrritz!... rrritz!... rrritz Langzaam omhoog! Flits om laag... rrritz doorheen 't lange gras Langzaam omhoog Flits omlaag... rrritz Almaardoor Rrritz!... Rrritz! Rrritz! Een moment verzwakking Eén moment dat hun krachten begaven Een moment dat zij hun pijnlijk gekromden rug poogden te rechten Eén moment dat zij 't druipend zweet van hun voorhoofd veegden met hun pagna Dat moment kwam de Politie-Kommissaris voorbij Dat moment was het moment der blanke wraakzuchtDat moment had het huilend luid geklonken Kumi na mbili Twaalf Twaalf zweepslagen Twaalf voor Mundelenombe Voor ieder twaalf! Morgenochtend Nooit had de karwats hun huid doorstriemd. Nog nooit Morgen zou het gebeuren. Te Kiakwe liet Olimba zijn eigen mannen karwatsen. Daar was hij in hun oogen de sultaniDe sultani die er recht op had zijn onderdanen te laten afranselen met de zweep Morgen zou hij, Olimba, en ook zijn zoon Mundelenombe, ondervin den, aan eigen onderlijf voelen, hoe pijnlijk de karwats kan striemen. Morgen 's Ochtends vroeg reeds Er was geen ontkomen aan Het zou beslist gebeuren De staatsblanke bedreigde nooitWat hij zei, ge beurde altijd Olimba en Mundelenombe hebben de twaalf karwatslagen gehad. Ik heb het niet gezien Ik was toen nog niet lang genoeg in Kongo om zooiets te kunnen zien, zonder dat mijn gemoed in heftigen opstand kwam. Maar Asani. mijn boy, ging kijken Hij had er genoten van het wreede spek takel. Eerst had Mundelenombe de karwatslagen gekregen Op zijn bloot onderlijf TwaalfEn huilen dat hij deed En roepen Houdt op Ik sterf Vier soldaten hadden hem in bedwang moeten houden. Bij den twaalf den karwatslag was zijn gespannen vel stukgesprongen. Toen hij opge trokken werd zijpelde het bloed langs zijn dijen, over zijn kuiten. Hij jankte als een hond die aan het krepeeren was. En Olimba De ouwe ontdeed zich zwijgend van zijn pagna. en legde zich onverschrokken neer Zwiep!... Hij gaf geen kik! Zwiep!... nog geen kik! Zwiep Voor den derden keer Azubilay Toen wipte hij in een snok over den grond vooruitKron kelde Maar hij huilde nietHij riep nietHij knarste hoorbaar zijn tanden op elkaar! Zoo!... ssszt ZwiepVierden slagMama Yangu. Toen kreet hij als een mensch aap die ontkeeld wordt. Weer vier soldaten sprongen vooruit, en hielden toen ook Olimba in bedwang. Bij den geweldigen achtsten slag sprong zijn vel stuk en druipte t bloed over zijn gerimpelde dijen. Hij kon niet meer recht Hij werd door twee gevangenen recht getrokken Ieder stap die hij deed snokte zijn heel lijf in één pijn samen. Hé Blanke dat moest u gezien hebbenIk heb luid gelachen Zoo! Haha hahahha.. hahahahha Ha! hahahaha Ha Blanke, sultani Olimba is een beest Puch (Nadruk verboden). (W<mU vervo,gd) Jef VAN WYNSBERGHE

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersch nieuws (1929-1971) | 1938 | | pagina 7