VROEG OF LAAT OPSTAAN
Weekkalender
7
3
WAT Wij LEZEN
Naamdagen.
Bijzondere dagen.
Zon.
Maan.
Maanstanden.
Herdenkingen.
Niet enkel een kwestie
van luiheid of uitge
slapen zijn..
van 3 tot 9 December 1938
o
Zaterdag 3 DecemberFranciscus-Xaverius.
Zondag 4 DecemberBarbara, Hortensia. Petrus.
Chrysologus.
Maandag 5 December Crispina, Sabbas.
Dinsdag 6 December Leontina, Nikolaas.
Woensdag 7 December Ambrosius. Eutropius.
Donderdag 8 December Godevaar.
Vrijdag 9 DecemberQorgonia, Leocadia.
Zaterdag 10 DecemberMelchiades, Valerius.
Zondag 4 DecemberDe mijnwerkers, de pompiers
en de artilleriemannen vieren hun patronesSinte
Barbara.
Dinsdag 6 December Sint Niklaas, de groote kinder
vriend. heeft voor de jeugd lekkernij en speelgoed ge
bracht de groote menschen ontvangen op dien dag
soms ook nog lieve geschenken.
Opgang
Zaterdag 3 December7 u. 26
Zondag 4 December 7 u. 27
Maandag 5 December 7 u. 29
Dinsdag 6 December 7 u. 30
Woensdag 7 December7 u. 31
Donderdag 8 December 7 u. 32
Vrijdag 9 December 7 u. 33
Opgang
Zaterdag 3 December 13 u 30
Zondag 4 December14 u. 01
Maandag 5 December 14 u. 39
Dinsdag 6 December15 u. 25
Woensdag 7 December 16 u. 21
Donderdag 8 December17 u. 27
Vrijdag 9 December 18 u. 40
Volle Maan 7 December te 10 u. 22 m.
Laatste Kwartier14 December te 1 u. 17 m.
Nieuwe Maan21 December te 18 u. 7 m.
3 December 1381Overlijden te Groenendaal. bij
Brussel, van den Vlaamschen mystieker en letterkun
dige Jan van Ruusbroec, die heden nog in de wereld
literatuur een voorname plaats inneemt. Geboren in
1283.
1592Farnese Alexander leverde slag tegen den
Franschen koning Hendrik IV, die met de protestanten
meeheulde. Hij dwingt hem Rouaan te ontzetten, doch
wordt zelf, tijdens den laatsten veldslag, doodelijk ge
wond en sterft.
1789 Overlijden van den Franschen zeeschilder
Joseph Vernet Hij werd in 1714 te Avignon geboren.
1812 Geboorte te Antwerpen van den Vlaamschen
romanschrijver Hendrik Conscience, zoon van een
Franschen oud-marinesoldaat. Hij schreef meer dan
100 boeken. Zrjn eersteling «Het Wonderjaar» is ook
de eerste Vlaamsche roman in België geschreven. De
Leeuw van Vlaanderen zijn meesterwerk, is in alle
Europeesche talen overgezet. Al is zijn stijl soms opge
schroefd. en zijn taal onzuiver, toch blijft hij een goe
den verteller, die zijn volk leerde lezen. Hij kreeg te
Antwerpen zijn standbeeld terwijl hij nog in leven was.
Hij overleed te Brussel op 10 Sept. 1883.
1851Baudin wordt te Parijs, op de Barricade
van St. Marguerite, gedood als verdediger van de Re
publiek.
1865 Overlijden te Parijs van J. M Quérard. Ge
boren in 1797. Schreef o. m. Dictionngire des Pseu-
donymes
1937 Overlijden van den Belgischen oud-minister
Poullet.
4 December 1402: Oprichting van den eersten Schouw
burg te ParijsCharles VI laat de Confrères de la
Passiontoe zich te vestigen in het Höpital de la
Trinité
1642Overlijden van den Franschen staatsman
Armand Jean du Plessis, hertog van Richelieu. In 1585
te Parijs geboren, in 1622 kardinaal, in 1624 minister
van Lodewijk XIII. Door het breken van de politieke
macht der Hugenoten, wien hij in 1628 La Rochelle
ontnam, en van net verzet des adels, bereidde hij het
koninklijk absolutisme voor, en door zijn deelneming
sinds 1635 aan den.dertigjarigen oorlog, het overwicht
van Frankrijk in Europa. Hij begunstigde kunsten en
letteren: hij stichtte o. m in 1625 de Fransche Aca
demie.
1679 Overlijden te Hardwich van den Engelschen
wijsgeer en materialist Thomas Hobbes. de grondlegger
van het sensualisme. Hij werd in 1588 geboren. Hij
schreef o. m. De Menschelijke Natuur
1832 Spijts de Belgen het Verdrag der 24 Artike
len hadden onderteekend, waardoor zij aan Holland
een deel van Luxemburg en van Limburg moesten af
staan. alsook 8.400.000 gulden tot delging van de Hol-
landsche schuld toch weigerde koning Willem de cita
del van Antwerpen te ontzetten. Ook toen hij daartoe
order kreeg van Frankrijk en Engeland. Doch toen
kwamen Frankrijk en Engeland gewapenderhand tus-
schen. en na 19 dagen bestorming, moesten de Hollan
ders zich overgeven Allen, vijfduizend man. werden
in ballingschap naar Frankrijk meegevoerd. Eerst één
'aar later, toen de Schelde voor België heropend werd.
kwamen zij vrij. Men herinnere zich dat vrede tus-
schen België en Holland eerst in 1839 voor goed werd
gesloten.
1882Overlijden van den physioloog von Bischof.
die belangrijke werken leverde over de physiologie van
de zoogdieren.
1904Overlijden te Antwerpen van Emmanuel
Rosseeis, dichter en tooneelschrijver. Geboren op 11
Juli 1818.
1935De Italiaansche schrijver Luigi Pirandello
offert zijn Nobelprijsmedaille aan de smeltkroes, ten
voordeele van de Italiaansche overweldiging van Abes-
sinië. Overweldiging die nu reeds ook door Engeland
en Frankrijk is erkend geworden.
1937 Het vertrek van Koning Leopold. Koningin
moeder Elisabeth en Prins Karei naar Engeland geven
aanleiding tot geruchten over een huwelijk, geruchten
die onmiddellijk door het Hof met kracht gelogen
straft worden.
In onze moderne wereld, waarin de weten
schap zoo'n hooge trap van ontwikkeling heeft
bereikt, zijn er toch nog heel wat dingen
vaak oogenschijnlijk de allergewoonste waar
voor men eigenlijk géén of slechts een gedeelte
lijke verklaring weet. Een dergelijk vraagstuk is
de kwestie van den menschelijken slaap. De ge-
heele maatschappij is er op ingesteld, dat alle
werkende menschen op een bepaald tijdstip aan
het werk gaan. Dit brengt met zich, dat er een
vast uur is voor opstaan, ontbijt, enz. En we
zien, dat de een zonder moeite opstaat en een
ander bijna niet te bewegen is, zijn warme bed
te verlaten en daarna de eerste uren nog slape
rig is en een ongenietbaar humeur heeft.
Het is heusch niet bewezen, dat die langsla
pers luiaards zijn of minder presteeren dan de
vroegen integendeel, we kunnen er de meest
ijverige werkers onder aantreffen. Het is waar,
dat de eene mensch meer behoefte heeft aan rust
en slaap dan de ander, maar iemand die slecht
kan opstaan, is niet altijd een langslaper hij kan
wel gewend zijn laat naar bed te gaan en dus
weinig nachtrust genieten.
Nu is er een merkwaardig feit. Vele menschen
zullen hebben opgemerkt, dat er een tijdstip is
meestal zoo omstreeks vijf uur in den morgen
waarop men ontwaakt en dikwijls klaar wak
ker is. Men zou dan zonder moeite kunnen op
staan. Doet men dit niet, dan volgen er door
gaans weer een paar uren slaap en dikwijls is
het heel moeilijk om, als de klok zeven slaat,
op te staan.
Daags na een slapeloozen nacht zal men zich
moe en loom gevoelen. Er is echter een bepaalde
tijd, waarop men over die slaperigheid heen-
komt en zich weer frisch gevoelt. Later kan
de moeheid dan weer opnieuw haar invloed doen
gelden. Er is echter altijd een zeker tijdsverloop
tusschen de perioden-.
Aan Amerikaansche universiteiten heeft men
5 December 1384 Te Doornijk heeft een onderhande
ling plaats tusschen Filip den Stoute met zijn gemalin,
en twaalf Gentsche afgevaardigden. Filip wilde, om
tot oprechte overeenkomst te geraken, dat de Gente
naars. naar het gebruik van dien tijd. den knieval de
den en vergiffenis vroegen. Maar de fiere Gentenaars
wilden zich daartoe niet vernederen De hertog was
daarover vertoornd, en men zou in ruzie scheiden, toen
de hertogin van Brabant, en Margareta van Male zich
op de kniëen wierpen en barmhartigheid voor de Vla
mingen afsmeekten. Aan deze tranen kon Filip niet
weerstaan, en hij schonk den vrede aan de Gentenaren.
1789Einde van den Boerenkrijg. Na een hard
nekkig strijden moesten de Boeren uit Hasselt vluch
ten. De Franschen achtervolgden ze en schoten allen
dood die een blauwen kiel droegen. Ruim zevenhon
derd lijken werden op den grond gevonden. Daarmede
was de Boerenkrijg uitgestreden en bleven de Fran
schen meester.
1815Zegerijke terugkomst te Antwerpen van de
kunstschatten, welke tijdens de Fransche Revolutie in
1794 naar Parijs ontvoerd werden.
1870Overlijden van den Franschen romanschrij
ver Vader Alexander Dumas. Hij werd in 1803 te Pa
rijs geboren, alwaar hij ook stierf. Hij schreef o. a
het drama Henri III et sa Cour (1823), en de histo
rische romans Les trois MousquetaireS Vingt ans
aprés Monte Christo
1811Overlijden te Londen van Thomas -Carlyle.
Engelsch geschiedkundige die in 1795 geboren werd.
De Fransche Omwenteling is één zijner hoofdwer
ken.
1936Overlijden van den Italia'anschen schrijver
Luigi Pirandello, die in 1935 den Nobelprijs voor Let
terkunde bekwam. Hij maakte vooral naam met zijn
twee bijzonderste tooneelstukken Zes personages op
zoek naar een auteur en Henri IV
6 December 1808: Geboorte te Heerlen (Limburg)
van dichter J. M. Dautzenberg. Overleden te Elsene.
4 Febr. 1869. waar hij o. a. onderwijzer was. Hij legde
zich vooral toe op den kunstigen vorm, dien hij aan
verschillende talen ontleende. Hij schreef twee dicht
bundels (1850 en 1869) en richtte het tijdschrift «De
Toekomstop.
1850 Eerste voorstelling te Parijs van L'Enfant
prodiguevan Eugène Scribe.
1874 Overlijden van den Vlaamschen kunstschil
der Gustaaf Wappers te Parijs. Werd 23 Augustus 1803
te Antwerpen geboren. Was vriend van Hendrik Con
science. conservator aan het museum zijner stad. Schil
derde romantische tafereelen. o. a.Het offer van den
Leidenschen burgemeester van der WerfDe Bel
gische Omwenteling
1882Dood van den Franschen Socialist Louis
Blanc. geboren in 1811 te Madrid Bij de Tweede Fran
sche Republiek in 1848 werd hij lid van het Voorloopig
Bewindhij richtte de nationale werkplaatsen op.
1883 Brand te Brussel van het Natiepaleis.
1935 In Frankrijk verklaren de Croix du Feu
zich bereid hun strijdorganisaties te ontbinden.
7 December 1708Nadat de bondgenooten de leger
benden van Lodewijk XIV te Oudenaarde verslagen
hadden, liepen zij naar Rijsel, dat op 7 Dec. 1708 door
hen ingenomen werd. Ook Gent en Brugge vielen dan
in hun handen.
1815De Fransche maarschalk Michel Nev. hertog
van Elchingen. prins van de Moskowa. onderscheidde
zich in den Russisch-Franschen Oorlog, en werd in
langdurige proeven genomen op het gebied van
den slaap. De proefkonijnen waren studenten
van omstreeks twintig jaar. En daar de behoefte
aan slaap op verschillende leeftijden anders is,
hadden deze experimenten dus een tamelijk een
zijdig verloop.
Een Engelsche ziekenhuisdokter heeft daaren
tegen een eigenaardige ontdekking gedaan hij
constateerde namelijk, dat bij de meeste ziekte
gevallen met doodelijken afloop de patiënten
stierven tusschen vijf en zeven uur 's morgens.
In vele ziekenhuizen heeft men dezelfde ervaring
opgedaan en zoo de verklaring van genoemden
arts kunnen bevestigen.
Men heeft naar aanleiding hiervan de hypothe
se gesteld, dat de menschelijke vitaliteit in pe
rioden van verschillende intensiteit is te verdee-
len. Dus zooiets als eb en vloed bij zeewater.
Neemt men aan, dat de tijd tusschen vijf en ze
ven uur een ebstadium is, dan zou hieruit ook
te verklaren zijn, dat men om vijf uur, dus even
vóór dit fatale tijdstip gemakkelijker kan op
staan. Slaapt men er echter overheen, dan volgt
een diepe, vaste slaap tot aan het gewone uur
van opstaan.
Aanvaardt men de theorie van eb en vloed, dan
worden verschillende dingen ons duidelijk, b. v.
waarom de eene mensch 's avonds al vroeg slaap
krijgt, terwijl een ander pas werkelijk wakker
wordt als de huisgenooten naar bed gaan. Waar
om men een bepaalden tijd van ontwaken heeft,
enz.
Het spreekt natuurlijk vanzelf, dat het aanbe
veling zou verdienen, als ieder trachtte, zijn
eigen uren van eb en vloed te weten te komen.
Terwijl we dan tevens begrijpen, dat de eene
mensch reeds 's morgens om zes uur volkomen
fit is, terwijl een ander eerst om acht uur be
gint te ontwaken, maar daarom nog geen luilak
behoeft te zijn. Ook zou men zwaar werk kunnen
bewaren voor een periode van hooge vitaliteit
en daardoor op economische wijze zijn werk ver-
deelen en krachten sparen.
En efficiency is zeer belangrijk, vooral als we
er onze gezondheid een dienst mee bewijzen
den 6» Coalitieoorlog 1813 bij Bennewitz verslagen. Hij
liep in 1815 tot Napoleon over, en streed met bem in
den 7" Coalitieoorlog bij Quatrebras en Waterloo. Daar
om werd hij op 7 Dec. 1815 te Parijs doodgeschoten.
1883: Aan de Gentsche Hoogeschool worden Vlaam
sche normale afdeelingen ingericht, in de Fakulteit
van Wijsbegeerte en Letteren.
8 December 1792 Einde van de Fransche inpalming
Dumouriez kon met alle gemak de roemrijke prinse
lijke stad Luik innemen. Inderdaad, zij stond open
voor hem de prins-bisschop was naar Dusseldorf ge
vlucht, zoodat den 8 Dec. het Fransche leger te Aken
zijn Winterkwartier mocht opslaan.
Heropening op papier van de Scheldevaart.
volgens Dekreet der Conventie van 25 Nov.
1830Dood van Benjamin Constantgeboren in
1767 te Lausanna. Publicist en romanschrijver.
1935: De regeering Chapaprieta in Spanje treedt af.
Ophefmakende rede van Mussolini bij de opening
der Kamer.
9 December 1567Afscheidsbrief van Margareta
van Parma. aan de Staten, na haar negenjarig bestuur.
Na de gewelddaden der Beeldstormers. durfde de land
voogdes niet langer in de Nederlanden blijven, en zij
vernam met groote vreugde dat haar Broeder Filip II,
haar vraag tot vertrekken inwilligde.
1642Séguier vervangt te Parijs Richelieu als be
schermer der Fransche Akademie.
1832 Dood van M Jacquemont. geboren in 1801 te
Parijs. Reiziger belast met een zending in Indië.
1884 In Frankrijk schaft een wet de 75 onafzet
bare senatoren af. en wijzigt het kiezerskorps voor
den Senaat.
1928Dr. Aug. Borms wordt voor de Kamers ge
kozen. Op de 133.166 geldige stemmen te Antwerpen
uitgebracht bekomt hij er 83.058. P. B.
Antoon beklaagde zich tegenover het meisje.
Waarom ging je dan steeds met me mee in de
auto, waarom bezocht je steeds bioscopen en dancings
met mij, waarom moedigde je mij aan. terwijl je toch
al verloofd was
Deemoedig boog ze het hoofd en zei
Ik wilde alleen maar mijn liefde voor Gerard op
de proef stellen.
De predikant en zijn vrouw hadden het over twee
oud-parochianen.
Ik heb ze beiden als jongen gekend. De eene was
een slimme kerel, de andere een harde werker. De
slimme had weinig maatschappelijk succes, maar de
harde werker heeft een half millioen nagelaten, zei de
predikanteen wijze moraal.
Ik heb gehoord, dat de slimme met de weduwe
gaat trouwen, merkte de predikantsvrouw droogjes op.
f -
De inspecteur van het onderwijs, een zeer gewichtig
man, bezocht een dorpsschool. Hij stelde allerlei vra
gen. o. a. Wat is het Zesde Gebod -
Geen der leerlingen antwoordde.
Kom, kom. drong hij aan. welk gebod overtrad
Kaïn. toen hij Abel doodde
Een kleine leerling gaf de onderwijzeres een wenk
en fluisterde haar iets in het oor.
v\ at zegt het kind daar wilde de inspecteur
weten.
Dat er nog geen Geboden waren, toen Kaïn Abel
doodde.
Ondergang
15 u. 55
15 u. 54
15 u. 54
15 u. 53
15 u. 53
15 u. 53
15 u. 53
Ondergang
2 u. 29
3 u. 40
4 u. 51
6 u. 03
7 u. 12
8 u. 13
9 u 05
