POLITIEKE UITZICHTEN
BINNENLAND
Het Parlement.
Zal België het Onder-Komiteit voor niet-
inmenging verlaten
Belgische vereeniging voor den Volken
bond.
België's Koloniale politiek.
De Zuid-Afrikaansche Minister, Heer
Pi row, te Brussel.
België s handel met vreemde landen.
Het ontslag van den Heer Vandervelde
als voorzitter der Belgische Werklieden
Partij.
De Procureur-generaal bij het Verbre
kingshof.
De graanvalorisatie.
Betwiste Gemeenteverkiezingsuitslagen
De resoluties van het Katholieke Blok.
BUITENLAND
Amerika.
Duitschland.
Engeland.
Frankrijk.
Groot Hertogdom Luxemburg.
Italië.
Nederland.
Palestina.
Polen.
Roemenië.
Spanje.
T urkije.
Tsiecho-Slowakije.
Bal van den O. L. B. der M. S.
op 17 Dec. 1938
met de medewerking van Jaak ASAERT
door SPECTATOR
Woensdagavond. 30 November 1938.
In de Kamer begon gisteren de behandeling der be
grootingen van financieelen aard.
Al de aandacht is echter gevegigd op den Senaat,
waar Eerste-Minister Spaak, de gansche aangelegen
heid van onze politiek tegenover Spanje uiteenzette
1 Onmiddellijke onderhandelingen voor het zenden
van een vertegenwoordiger naar Burgos 2. Groot-
scheepsche aktie voor steun aan de burgerbevolking
van beide fronten; 3. Terugtrekking uit het Komi-
teit van Niet-Inmenging 4 Pogingen om een be
middeling te verwekken tusschen de oorlogvoerende
partijen.
Met 88 stemmen tegen. 13 bij 50 onthoudingen (Socia
listen keürt de Senaat de verklaring van den heer
Spaak goed. waarin deze het onmiddellijk aanknoopen
var, onderhandelingen met Burgos aankondigde. Losge
laten doorzijn partijgenooten. kreeg de Eerste-Minis
ter na eene merkwaardige redevoering, den steun der
Rexisten en VI. Nationalisten.
Uit betrouwbare bron zou bericht worden dat Bel
gië weldra het Onder-Komiteit der Niet-Inmenging zal
verlaten. De houding van ons land ten overstaan van
het komitert zelf zou afhangen v£h het besluit dat zal
genomen worden over het al of niet. toekennen van het
recht van oorlogvoerende partij aan generaal Franco.
In het Niet-Inmengingskomiteit zetelen al de Staten
van Europa, behalve Zwitserland. Het Onder-Komiteit
integendeel is samengesteld uit vertegenwoordigers van
vijf groote mogendheden Engeland. Frankrijk. Duitsch-
land. Rusland en Italië, en van vier kleine Staten
Portugal, België. Zweden en Nederland. Het is het
Onder-Komiteir dat de besluiten treft en uitspraak te
doen heeft over de kwestie van oorlogvoerende partij.
De Belgische Vereeniging van den Volkenbond heeft
haar jaarlijksche vergadering gehouden, te Brussel, in
het Egmontpaleis. Oud-minister Van Isacker werd bij
eenparigheid van stemmen gekozen tot penningmees
ter in vervanging van den heer Heymans. die zijn ambt
heeft neergelegd, daar hij minister van Ekonomische
Zaken is geworden De overige bestuursleden blijven
nuVoorzitter Rolin, Ondervoorzitters Struye en de
Laveleye, algemeen sekretaris Cochaux en sekretaris
Huybrechts.
Tijdens een rede. uitgesproken voor de Brusselsche
Handelskamer, heeft de heer Ryckmans. gouverneur
van Kongo erop gewezen hoe de koloniale aandeelen
thans beneden hun waarde gekwoteerd staan, evenals
zij vroeger overdreven koersen hebben bereikt. De
uitvoer van koopwaren uit de kolonie is de laatste
jaren aanzienlijk gestegen. Het Internationaal statuut
van Kongo verbiedt ons een bijzonder bevoorrecht re
giem in te voeren voor den invoer uit het moederland.
Deze toestand levert groote bezwaren ophet aandeel
van België in den Kongoleeschen invoerhandel is
slechts 44 Nochtans dragen de Belgische nijveraars
dikwijls zelf schuld aan deZen toestand, omdat zij niet
voldoende rekening houden met de behoeften van de
Kongoleesche markt, die zij onvoldoende kennen.
Heer Ryckmans betreurde de onverschilligheid van
de Belgische openbare meening tegenover de Kolonie,
die tot uiting komt. wanneer het erop aankomt een
toelage te verleenen aan de Kolonie, en verzet zich
heftig tegen de bewering, als zou de koloniale admi
nistratie te veel geld uitgeven. De Kongoleesche fisca
liteit is veel zwaarder dan de Belgische. Daarom is de
financieele tusschenkomst vanwege het moederland
noodzakelijk, zooals de parlementaire verslaggevers
hebben erkend.
Zooals men weet doet de Zuid-Afrikaansche minis
ter. heer Pirow. een groote omreis in Europa, om een
bezoek te brengen aan de voornaamste diplomatische
middens van het vasteland. Algemeen is men van oor
deel dat deze reis een studie betracht over de moge
lijke herverdeeling van de koloniën.
Heden heeft heer Pirow een onderhoud, te Brussel,
met den heer Eerste-Minister Spaak Wat zal het re
sultaat van deze bijeenkomst voor ons land zijn Men
meent te weten dat er in elk geval geen sprake zal zijn
van een gebeurlijken afstand van een stuk van het
grondgebied van Belgisch Kongo aan Duitschland. Het
onderhoud Spaak-Pirow zou in hoofdzaak gaan over de
mogelijkheid om een luchtverbinding in al de gewesten
beneden den Evenaar zooveel mogelijk uit te breiden.
U4.i-0rdt °°k medegedeeld dat de heer Pirow een
luchtlijn voorbereidt van uit Johannesburg, die gansch
Kongo zou overvliegen. De Belgische overheden zou-
eer een verbinding Johannesburg-Leopold-
stad langs Angola wenschen en misschien een verbin
ding De Kaap-Elisabethstad.
De j£voer in de maand Oktober 1938 bedroeg
zb.550.732 met cent ter waarde van 1.855.109,000 fr.,
tegen 36.354.497 m. c. ter waarde van 2.406.514.000 in
Oktober 1937.
Voor de 10 eerste maanden 262 493.638 m. ter waar
de van 19.285.068.000 fr. in 1938 tegen 323.842.536 m. c.
ter waarde van 22.953.074,000 fr in 1937. 't zij een
achteruitgang in hoeveelheid van 71.350 m. c. en in
waarde 3.668.000.000 frank.
De uitvoer in Oktober 1938 bedroeg 20.366.677 met
cent. ter waarde van 1.958.660,000 frank tegen 22.803.518
\r I ^arde van 2.387 492.000 fr. in Oktober 1937.
voor de 10 eerste maanden van het jaar 181.961.607
209 and nanwaarde van 17.738.937.000 fr. in 1938 tegen
-uy .5U8 030 m. c. ter waarde van 21.602.781,000 fr. in 1937.
- heteekent een achteruitgang aan hoeveelheid van
i «ei nm nnT Ioen m' en aan waarde van circa
w Aan waarde berekend is de achteruit-
voer voer miljoen fr. grooter dan bij in-
S°c'al'stisch Congres had de heer
vi no ,.„n aen gegeven dat hij geen vernieu-
listi-eho ZVn mandaat als voorzitter van de Socia
listische partij zou aanvaarden.
ReloIicnh°rdQ ver["3ime" dat de algemeene raad van de
eenWnmot la'lstisehe partij voor var.daag een bij-
belegde\ om z'cb met de kwestie van het
nZ =nnn "^"voorzitterschap, bezig te houden.
ner ran beslissingen in deze bijeenkomst kun-
uitrirnton^^^ beteekenis worden voor de politieke
uitzichten van ons land.
De heer V Gesché werd tot Procureur-Generaal bij
het Verbrekingshof te Brussel benoemd.
De vergadering van de Katholieke Landbouwgroepen
van Kamer en Senaat onderzochten gisteren de graan-
valorisatie in verband met de verplichte inmenging
van inlandsch graan in ons broodmeel.
De oogst is dit jaar overvloedig geweest. De tarws-
orijs is van 120 fr. gedaald op 116 en 112 frank. 1
markt werd bovendien ontredderd door den invoer
van 40.000 ton graan in September voor de behoef
ten van de mobilisatie. Bij het malen zou aldus een
hooger procent inlandsch graan moeten gebruikt wor
den.
Dezer dagen zal in het departement van Binnen-
landsche Zaken worden overgegaan tot de algemeene
hertelling der stembiljetten van de gemeenteraadsver
kiezingen te Heyst-aan-Zee. De kisten met de stem-
bulletijns berusten thans in het departemen*. zoodat
er van nieuwe verkiezingen aldaar voorloopig geen
spraak is.
Anderzijds werd door den minister van Binnenland-
sche Zaken een klacht ontvangen betreffende den uit
slag der verkiezingen te Ramskapelle die op 20 dezer
hebben plaats gehad.
Wat betreft de verkiezingen die niet konden door
gaan op 16 Oktober bij gebrek aan kandidaten, wor
den thans pogingen gedaan door de arrondissements-
kommissarissen om kandidaten te verwekken.
De resoluties die verleden Zondag te Brussei wer
den aangenomen in vergadering van het Katholiek
Blok worden in 7 punten onderverdeeld. Punt één stelt
vast dat de organisatie en de aktie van het K. B.
steeds grooter wordt in het land. In punt 2 treedt het
Blok de onafhankelijkheidspolitiek van België bij.
Punt 3 brengt het vertrouwen van het Blok aan de
parlementairen inzake den alkoholverkoop. Punt. 4
verwerpt de algemeene amnestie Punt 5 behandelt de
verplichte werkloosheid het kongres is van oordeel
dat de rechterzijde op parlementair terrein de beslis
singen moet volgen die werden getroffen in zijn kon
gres van 10 April j. 1. Punt 6 uit een verontwaardiging
tegen zekere racistische stroomingen. Punt 7 wil een
kommissie samenstellen om de staatshervorming defini
tief door te drijven.
Wordt Alaska toekom»«lar.d voor de uitgeweken
Joden Het denkbeeld van den Amerikaanschen mi
nister van Binnenlandsche Zaken Ickes, om het dun
bevolkte Alaska voor Joodsche vluchtelingen open te
stellen, wordt een van de meest belovende voorstellen
ter oplossing van het Jodenvraagstuk genoemd.
Alaska heeft door den Japanschen golfstroom een
mild klimaat en aan de kust daalt de temperatuur
zelden tot beneden het vriespunt. In het binnenland
varieeert de temperatuur van 60 beneden tot 90 bo
ven het nulpunt. Alie graansoorten groeien er uit
stekend. uitgezonderd maïs.
Alaska is een miljoen vierkant kilometer groot, dat
is grooter dan Frankrijk en Duitschland samen.
Stuur het Vrijheidsbeeld terug! Het bestuur van
de Amerikaansche Socialistische Partij heeft voorge
steld het vrijheidsbeeld uit de haven van New York
naar Frankrijk terug te sturen als protest tegen de
politiek van Daladier. Het Vrijheidsbeeld in de haven
van New York kwam tot stand door een openbare
inschrijving in Frankrijk en werd in 1884 door een
kommissie van vooraanstaande Franschen aan de Ver-
eenigde Staten overgedragen.
Geen mobilisatie. Onder den titel Engelsche
manoeuvres van hatelijke ophitsingnoemt de Lo-
kal Anzeigerhet nieuws van een Engelsch blad als
zou Duitschland drie legerkorpsen bij de Tsjechische
grens gemobiliseerd hebben, een gemeene leugen
Rijkskanselier Hitier onverwacht naar W'eenen.
Rijkskanselier Adolf Hitler zou Zaterdagavond onver
wacht naar Weenen gereisd zijn. Er wordt gemeld dat
dit bezoek niet in verband staat met een zuiverings
actie. maar wel met de kwestie van de mogelijke
vrijlating van Schuschnigg.
Komt Schuschnigg vrij Sommige middens mee-
nen te weten dat de gewezen bondskanselier van Oos
tenrijk, heer Schuschnigg. niet vervolgd zal worden.
Hij zou vrijheid bekomen voor hem zelf. voor zijn
echtgenoote en voor zijn zoon, mits het verlaten van
Oostenrijk. Er wordt gesproken ovèr de mogelijkheid
van een amnestie ter gelegenheid van Kerstmis, en
waarvan Schuschnigg en de zijnen eveneens het voor
deel zouden krijgen.
Nieuw Verdrag van groote militaire beteekenis.
Volgens Nex Chronicle is een nieuw verdrag tus
schen Duitschland. Italië en Japan, waarbij het enti-
Kominternpact wordt uitgebreid tot een nauw ver
bond van groote militaire beteekenis. thans klaar om
onderteekend te worden. Doch Italië zou met de on-
derteekening nog even willen wachten in verband met
de aan den gang zijnde Britsch-Italiacnsche gedach-
tenwisseling.
Prins Edward en de Britsche Koninklijke Familie.
Chamberlain had in Frankrijk een onderhoud met den
Engelschen Prins Edward, die een tijd geleden afstand
deed van de kroon, om met Mevrouw Simpson in het
huwelijk te treden Nu zou er niets meer in den weg
staan voor een terugkeer naar Engeland. Maar het
hertogelijk paar zal nog wel enkele maanden wachten
De hertogin zal echter geen Koninklijke hoogheid ge
noemd worden. Aldus zullen zij niet kunnen deelne
men aan verschillende functies of plechtigheden, zoo
als andere leden van de koninklijke familie.
Chamberlain en Lord Halifax naar Rome. Er
wordt officieel gemeld dat M. Chamberlain en Lord
Halifax in 't begin der' maand Januari een bezoek zul
len brengen aar, Mussolini.
De Stakingen. Het gaat thans in Frankrijk voor of
tegen de revolutie. Het Verbond van de Socialistische
vakyereenigingen kondigde voor heden een algemeene
staking af. en de Socialistische Kamerfractie eischte
het aftreden der regeering. uit protest tegen de poli
tiek van Daladier. De Socialistische vakvereeniging
plaatst zich namelijk met de algemeene staking in de
positie van openlijk verzet tegen de wet en pleegt
bovendien kontraktbieuk tegenover de werkgevers,
terwijl de Socialistische Kamerfraktie zich openlijk
tegen het gezag der regeering verzet en deze wil doen
verdwijnen, niet op grond van een uitspraak van het
parlement, doch integendeel op verzet van de Socia
listische vakbonden
Het karakter van de verzet-aktie tegen de maatre
gelen door de regeering getroffen wordt dan ook als
zuiver revolutionnair beschouwd.
In den loop van een radiorede deelde minister Rey.
naud o. m. het vólgende mede De wetten van Juni
1936, namelijk die op de 40 uren, de gemeenschappe
lijke overeenkomsten en het verlof met behoud van
loon. blijven onaangetast. Alleen worden de 40 uren
leniger toegepast. Het gaat hem niet om den arbei
der uit te dagen of den patroon te bevredigen. Het
gaat hem alleen om de machienen te doen werker,
om rijkdom voor eenieder te scheppen. Nu Frankrijk
zich moet herstellen na acht jaar krisis en den bewa
peningenwedloop moet volgen, staat het bestaan van de
natie op het spel.
De aangekondigde staking ging door, maar was ver
van algemeen. Te Parijs werkten vele diensten volko
men normaal. Te Marseille reden echter geen trams
nog taxi's De Socialisten namen de leiding van den
aanval tegen de Regeering. De groep S. F. I. O. riep de
Kamerleden op voor een vergadering op Vrijdag. Léon
Blum betwistte de wettelijkheid van de opeischingen
Over het algemeen had het stakingsbevel toch onge
wone gevolgen. Verscheidene personen worden gear
resteerd.
Heer Daladier gebruikt de sterke hand om de agitatie
meester te blijven.
Na den Moord op von Rath De echtelingen Grunz-
pan. oom en tante van den jongen Herschell Grunzpan,
die den legatiesekretaris von Rath vermoordde, wer
den beticht een toevluchtsoord verschaft te hebben
aan hun neef, wetende dat hij ongewenscht wasen
werden op dien grond ieder veroordeeld tot vier maan
den gevangenis en 100 frank boete.
Belangrijk Persproces Maandag werd voor de boet
straffelijke rechtbank van het Groot Hertogdom Lu
xemburg een zaak opgeroepen, waarbij de heer Hubert
Clément, socialistisch volksvertegenwoordiger en bur
gemeester van Esch-aan-de-Alzette. beticht wordt een
spotprent van den Duitschen Rijkskanselier Hitier te
hebben doen verschijnen in het dagblad Le Journal
d'EschHet is de gevolmachtigde minister van
Duitschland te Luxemburg welke de klacht heeft in
gediend.
De zaak wordt op 6 December verder besproken.
Mussclini naar Londen In diplomatische kringen
wordt verklaard dat als gevolg van het a. s. bezoek
van Chamberlain aan Rome, Mussolini vermoedelijk
naar Londen zal gaan. De Duce zou vergezeld zijn van
graaf Ciano.
Rome wenseht veranderingen In diplomatieke krin
gen hoort men verklaren, dat Italië reeds binnen kor
ten tijd een reconstructie van de Suez-kanaal-maat-
schappij en deelname aan de kontrole zal eischen. En
geland zou bereid zijn dit vraagstuk zoo spoedig mo
gelijk op te lossen, om daarmede vooral de verbetering
der Italiaansch-Fransche betrekkingen mogelijk te
maken.
Te Amsterdam wordt de voetbalmatch Duitsrhland-
Hclland verboden De Heer De Vlugt. burgemeester
van Amsterdam, heeft de voetbalmatch Duitschland-
Holland. die op 11 December moest plaats grijpen ver
boden. daar deze ontmoeting tot wanordelijkheden
zou kunnen leiden tengevolge van de anti-joodsche
maatregelen in het Duitsche Rijk. Zooals men weet
wonen er zeer veel Joden te Amsterdam.
Nederland Vandaag 125 jaar terug onafhankelijk
Vandaag. 30 November 1938. herdenkt Nederland de
1250 verjaring zijner onafhankelijkheid.
De leider van het Zwarte Frontaangehouden
Arnold Meyer, leider der politieke beweging Zwart
Front» werd te Nijmegen aangehouden nadat hij in
een vergadering dezer beweging in De Harmonie
opmerkingen van opruienden aard tegen het demokra-
tische stelsel en verschillende regeeringsmaatregelen,
had gemaakt.
De huidige moorddadige reaktie van Arabieren tegen
i de Joden en de Britsche regeering is nog steeds niet
volledig gedempt.
Bloedige incidentenHevige incidenten hebben zich
verleden Zondag voorgedaan tijdens de bezetting door
de Poolsche troepen, der Slowaaksche gewesten van
Zdar en Javorina, door Tcheco-Slowakije aan Polen
afgestaan. Het is tot een vuurgevecht gekomen tusschen
de Poolsche en Slowaaksche troepen. Een Poolsch offi
cier werd gedood.
Kclcniale eischenHet Poolsch verbond voor zee
vaart en koloniale vraagstukken heeft er in een drin
gende motie op gewezen, dat ook Polen zijn aandeel
eischt inzake koloniën.
Akkoord met Rusland De Sovjet-Regeering zou bin
nenkort opnieuw een ambassadeur te Warschau be
noemen. Alle Poolsche regeeringsbladen wijzen erop.
dat de overeenkomst tusschen Polen en Sovjet-Rusland
een ontspanning en een stabiliseering in de betrekkin
gen tusschen beide landen beteekent.
Codrianu bij een poging tot ontvluchting doodgescho
ten De oprichter van de IJzeren Gardede anti-
Joodsche Organisatie, werd heden toen hij uit de ge
vangenis wilde ontvluchten, doodgeschoten door zijn
bewakers. Er wordt gemeld dat gelijktijdig met Co-
dreanu. de moordenaars van president Duca en ver
scheidene andere leiders der IJzeren Gardedood
geschoten werden.
Bomaanslag in een SchouwburgTien personen wer
den gedood en veertig andere gekwetst bij een bom
ontploffing in een schouwburg te Timisoara. Het zou
hier een aanslag gelden tegen een Joodsche troep die
m "el schouwburg een vertooning kwam geven.
De Engelsche Vorsten op Bezoek De bladen te Boe
karest melden dat de Engelsche vorsten in Juni 1939
het bezoek van Carol zullen beantwoorden met een
bezoek aan Boekarest.
De strijd in Spanje kende deze week geen nieuwe
uitzichten.
KcrgresHet kongres van de volkspartij in Turkije.
ln. d® Ler"te moest bijeengeroepen worden, zal
reeds in December worden gehouden.
Emile Hacha is verkozen tot pre
sident van de Republiek Tsjecho-Slowakije. Hij heeft
Fr be.haald °P een geheel van 308 stemmen.
Er waren 36 nietige briefjes. Spectator.
en zijn Rhythm Kings.
1 Prijs in den jazzwedstrijd van 1938.