POLITIEKE UITZICHTEN
STERN STERN
QVICK OSCAR
BINNENLAND
BUITENLAND
Amerika.
Duitschland.
Engeland.
Frankrijk.
Hongarije.
Nederland.
Roemenie.
Spanje.
Tsjecho-Slowakije.
GELEIBRIEVEN (PASSAVANTS)
de ZWEEDSCHE PRIMA RADIOTOESTELLEN zijn
ONOVERTREFBAAR
STERN STERN
STERN STERN
26, Doorgangstraat, Yper Tel 485
HERSTELLING VAN RADIOS VAN ALLE MERKEN.
Woensdagavond
11
door SPECTATOR
Januari 1939
Onze verhouding tol liet Nationalistische Spanje.
M.uister Spaak heeft aan de commissies meegedeeld
dat zijn gouvernement aan dat van Franco voorgesteld
heeft, een agent naar Burgos te zenden die daar in
t bijzonder met de behartiging van de Belgische han
delsbelangen gelast zou zijn. maar dat hem werd ge
antwoord. dat men te Burgos wenscht, dat deze agent
voornamelijk daarmee zou worden gelast.
De formuul door Burgos gewenscht. zou kunnen la
ten veronderstellen dat de Belgische zaakgelastigde ook
nog wel andere opdrachten en bevoegdheden hebben
zou dan deze, welke slechts den handel betreffen, en
zijn komst zou de regeering van Franco dan kunnen
voorstellen als een teeken van haar erkenning door
België.
Enkele persstemmen over den politieken toestand.
De Volksgazet. Wij erkennen dat. er wel kameraden
zijn geweest, die beseffen wat hun onverzettelijke hou
ding "zou te beteekenen hebben voor de regeering en
wij hebben allen eerbied voor hun overtuiging, maar
wij hebben hier steeds met kracht gereageerd tegen
hen die de meening hebben willen verspreiden, dat men
tegelijk onverbiddelijk «neen» kon zeggen inzake
Burgos en «ja» inzake de voortzetting van onze deel
neming aan de regeering. Het was een politiek onhoud
bare stelling en de bewijzen liggen thans voor de hand.
Een beslissing zal in dé volgende uren moeten geno
men worden. Wij zullen vaststellen dat de wijze waar
op men de zaak in onze jongste kongressen heeft be
handeld, niet van aard is om een practische beslissing
te vergemakkelijken.
Het Handelsblad (Kath.l. Het zou onwaardig eener
groote partij zijn. indien de persorganen der rechter
zijde.'verondersteld dat de zaak van Burgos geregeld
worde, voort gingen met gloeiende kogels naar de re
geering te blijven schieten. Het weze dus eens en voor
goed gezegd: Gaan wij met de drieledige regeering
voort Of zeggen wij de drieledige regeering op En
willen wij de ontbinding van het parlement 2
Zijn wij het eens over het voortzetten der huidige
kombinatie. dan wordt het duidelijk dat zij. die ver
der de regeering zouden aanvallen door kwaden wil
bezield zijn.
Besprekingen in de kommissies van Buitenlandsche
zaken van Kamer en Senaat. Officieele mededeeling van
den Heer Spaak. Op 29 November 1.1. heb ik in mijn
redevoering in den Senaat, de hoofdlijnen aangegeven
van de Belgische politiek ten opzichte van Spanje. Ik
heb er prijs op gesteld de kommissies van Buitenland
sche zaken van Kamer en Senaat op de hoogte te stel
len van de evolutie van die politiek.
Ik heb uiteengezet in welke voorwaarden en op
welke grondslagen ik onderhandeld heb over de uit
wisseling van agentenmet de regeering van gene
raal Franco. Ik heb den huidigen toestand van de be
spreking aangeduid.
Buitendien heb ik aan de kommissies medegedeeld m
welken geest en onder welk voorbehoud ik het mogelijk
achtte, dat België zijn deelneming zou voortzetten aan
de werkzaamheden van het niet-inmengingskomiteit te
Londen.
Van bij den aanvang van den burgeroorlog m Spanje
past België met een strenge loyauteit de beginselen van
niet inmenging toe en het zou zich zedelijk verplicht
achten zijn positie te herzien indien het niet-inmen
gingskomiteit niet bij machte schijnt te zijn de uitvoe
ring te verzekeren van zijn beslissingen en meer in het
bijzonder de uitvoering van het plan van 5 Juli 1938
betreffende de terugtrekking van de vrijwilligers uit
Spanje.
Na de vergadering is men nog niet tot een definitieve
oplossing gekomen omdat er nog geen eensgezindheid is.
Omvorming van de regeering. Naar het schijnt
heeft de heer Spaak reeds voetstappen gedaan tot het
omvormen van de regeering. Hij heeft zich Dinsdag
lang onderhouden met senator d'Aspremont-Lynden en
hij zou hem zelfs de portefeuille van Landbouw heb
ben aangeboden. Ook op den heer Vanderpoorten. li
beraal. zou beroep gedaan worden om in de hervormde
regeering een portefeuille te aanvaarden.
Het Amerikaansche kongres voor Vrede en Demokra-
tie. vergaderend te Washington, keurde de volgende
motie goed. Embargo wordt geëischt op wapens, kre
dieten en leeningen, bestemd voor Duitschland, Japan
en Italië. Het kongres vroeg eveneens de opheffing van
het embargo op wapens met bestemming voor Repu-
blikeinsch Spanje. De afgevaardigden die aan dit kon
gres deelnamen, vertegenwoordigden een duizendtal
plaatselijke vereenigingen van al de Staten van Ame
rika. welke 7 1/2 millioen leden tellen.
Het wapeningsprogramma van president Roosevelt.
Roosevelt gaat een krediet van omtrent 10 milliard bel-
gische frank vragen voor het bouwen van nieuwe vlieg
tuigen. Hij zou graag het aantal eerste rangsvliegtuigen
opvoeren tot 5.600. Verder zou hij nog 900 vliegtuigen
laten bouwen voor de vloot waar hij nog minstens 1200
millioen zou voor noodig hebben. De bestaande vlieg
tuigfabrieken zouden niet bij machte zijn dit reuzen-
aantal af te werken.
W'at Amerika denkt over de expantiepolitiek van
Duitschland, In het verslag van de Amerikaansche
vereeniging voor buitenlandsche politiek, zegt de se-
kretaresse Verra Dean, dat de mogelijkheid van een ge
schil tusschen de Vereenigde Staten en Duitschland,
sedert de onderteekening van de overeenkomst van
Munchen, aahzienlijk is verhoogd.
De nieuwe houding van Duitschland, die gericht is
op de wereldoverheersching, dreigt te leiden tot een
geschil met de Vereenigde Staten in Zuid-Amerika en
met Engeland in Afrika. Het is echter niet noodzakelijk
een gewapend geschil, maar het kan ook een geschil
zijn, veroorzaakt door deze kombinatie van propaganda,
van bedreigingen en ekonomische inzijpelingen, welke
het Duitschland mogelijk gemaakt hebben, zonder oor
log Oostenrijk en het Sudetengebied te naasten.
Inhoud van de geheime Duitsch-Italiaansche overeen
komst
1De kontrakt sluitende partijen verbinden er zich
toe geen enkel verbond aan te gaan. dat tegen een van
beiden zou gericht zijn.
2) Zij verbinden er zich toe in bestendige raadple
ging te blijven, betreffende alle politieke, ekonomische
of kultureele aangelegenheden, waarin zij een gemeen
schappelijk belang hebben.
3) Indien een hunner het slachtoffer is van een niet
uitgelokten aanval vanwege een derde mogendheid zal
de andere, indien het gevraagd wordt, te zijner hulp
komen en al zijn hulpmiddelen te zijnen dienste stellen.
4) Indien een hunner, zonder rechtstreeksche uitda
ging van zijn kant, aangevallen wordt" door twee of
meer groote mogendheden, zal de andere zich automa
tisch en onmiddellijk in staat van oorlog beschouwen
met die mogendheden.
5) Zij zullen alle noodige maatregelen nemen voor de
onderteekening van demilitaire overeenkomsten, die
de praktische uitvoering toelaten van de hierboven aan
gestipte verplichtingen.
61 Indien een hunner, met de hulp van den ander,
voldoening krijgt voor zijn eischen, zoodat er e'en aan
groei van zijn grondgebied of van zijn invloed uit volgt,
zal de ander het recht hebben een zelfden bijstand te
eischen. om een overeenstemmenden aangroei van ge
bied of invloed te bekomen.
7) Zij komen overeen dat het huidig akkoord een
grooter waarde zal bekomen indien andere Europeesche
mogendheden er eveneens onderteekenaar van worden
en in het bijzonder indien de bijzonderste groote mo
gendheden tot akkoord komen, om een politiek van
raadpleging, niet aanval en onderlinge hulp te volgen.
81 Zij komen overeen de termen van het huidig ak
koord zoolang geheim te houden, als zij daar niet
anders over beslissen zullen, de nieuwe beslissing zal
eensgezind moeten zijn.
9) Het huidig akkoord wordt voor onbepaalden duur
afgesloten, maar zal kunnen opgezegd worden met
een vooropzeg van een jaar.
Duitschland heeft echter formeel deze overeenkomst
tegen gesproken.
Gebrek aan koffie in Duitschland. Aangezien de
koffietoevoer in Duitschland sedert de diplomatieke
breuk met Brazilië verminderd is. is de Duitsche re
geering genoodzaakt, de koffie evenals de boter te
rantsoeneeren. Van nu af mag'er slechts 100 gr. koffie
per persoon verkocht worden en van af 1 Februari zal
de bevolking ook daarvoor een bijzondere kaart ont
vangen.
Buitenlandsche militairen zijn niet meer toegelaten
in de grenszone's. Voortaan mogen geen buitenland
sche militairen meer komen in gansch den linker Rijn
oever en langs de Tsjechische grenzen.
Ontslag van den minister van Financiën. Volgens
sommige inlichtingen uit Munchen zou de Rijksminis
ter van Financiën, von Schevering, ontslag genomen
hebben. De reden van dit ontslag zou zijn dat de mi
nister aan Hitier nieuwe verhoogingen van belastingen
voorstelde om het hoofd te kunnen bieden aan de aan
staande vervaldagen. Hitier heeft zich tegen dat plan
verzet. Om de betalingen van het einde van het jaar
te kunnen doen heeft de minister dan gebruik moeten
maken van verschillende honderden millioenen.
Chamberlain en lord Halifax naar Rome. Cham
berlain ook naar het Vatikaan. In London merkt men
op dat Chamberlain niet slechts naar Rome gaat om
Mussolini te ontmoeten, doch ook om een onderhoud
te hebben met den Paus. Aan dit onderhoud hecht men
vooral veel belang, want het is niet uitgesloten dat
Mussolini een zeer sterken druk zal uitoefenen op den
Britschen eersten minister en dat de Duce hem wel
voor een soort ultimatum zou kunnen plaatsen.
De Duitsche bladen zijn van oordeel dat de bespre
kingen te Rome in den geest van Munchen zullen ge
houden worden. Sommige zijn van oordeel dat Enge
land liever een toegeving zal doen in plaats van het
oorlogsgevaar te trotseeren.
De Times verwacht ook gunstige uitslagen. Zij is
van oordeel dat voortaan wel geen enkele Europeesche
mogendheid, en zeker Italië niet, nog een oorlog zal
wagen wanneer zij weet dat Engeland in het andere
kamp staat. Daarom mag men hopen dat de vrede zal
bewaard worden, en dat de besprekingen gunstige uit
slagen zullen opleveren.
De diplomatieke breuk tusschen Iran en Frankrijk.
Tengevolge van de diplomatieke breuk tusschen
Frankrijk en Iran heeft de regeering van Iran het per
soneel van zijne diplomatieke vertegenwoordiging te
Parijs teruggetrokken. Enkel de eerste-gezantschaps-
sekretaris is op post gebleven.
Herriot herkozen tot voorzitter der Kamer. Dins
dag namiddag is men overgegaan tot de verkiezing van
den voorzitter der Fransche Kamer. Er waren 559
stemmenden, 109 Blanco of ongeldige bulletins en 45©
uitgebrachte stemmen waarvan 421 voor Herriot.
Het Tsjecho-Hongaarsch grensincident. Op 6 Ja
nuari werden aan de grens geweerschoten gelost, daar
na zijn militaire afdeelingen en van Hongaarsche zijde
gewapende burgers over de grenzen getrokken, zoodat
men feitelijk moet besluiten dat men van beide zijden
ongelijk had.
De Hongaren beweren dat de aanval op Munkacs
sedert verscheidene weken werd voorbereid en door de
Tsjecho-Slowaaksche en vreemde pers werd gesteund.
De Hongaarsche regeering zal er voor zorgen dat de
grensbevolking voortaan tegen dergelijke aanvallen
bevrijd is. De Tsjecho-Slowaaksche minister Krno
heeft zijn spijt over dit incident uitgedrukt. Hij stelde
voor de zaak aan een gemengde kommissie te onder
werpen en beloofde dat de schuldigen streng zullen
gestraft worden. De Hongaarsche regeering heeft haar
instemming met dit voorstel betuigd.
Alles laat voorzien dat dit incident langs diploma-
tieken weg zal kunnen geregeld worden.
In overeenstemming met "het voorstel van de Hon
gaarsche regeering. zullen de Tsjechen den onmiddél-
lijken omtrek van Munkacs ontruimen. De Tsjechische
regeering is bereid het ontvoerde materiaal terug te
geven. De gevangenen zullen uitgewisseld worden. De
besprekingen in de gemengde kommissie gaan voort.
Voorloopig zal een strook onzijdig gebied, tusschen
het grondgebied van Hongarije en dat van Tsjecho-
Slowakije, afgebakend worden.
Nederland versterkt zijii luchtmacht. Het minis
terie van Landsverdediging heeft' aan een fabriek te
Amsterdam 47 vliegtuigen besteld. Twintig zijn be
stemd voor de luchtmacht van het land en 27 voor de
vloot.
Roemeensch Joego-Slavische betrekkingen. Koning
Carol van Roemenië en prins regent Paul van Joego
slavië hebben op een boerderij nabij Banlor, in de
grensstreek van Transsylvanië, beraadslaagd. Politieke
kringen van Belgrado verwachten, dat belangrijke ge-
dachtenwisselingen geschieden zullen. De houding van
Joego-Slavië en Roemenië jegens de dictatoriale landen
is op het oogenblik van bijzonder belang.
Te Belgrado doet men opmerken, dat koning Carol
en prins regent Paul het plan der algemeene politieke
bespreking niet zullen verlaten omdat er geen enkel
vraagstuk is, waarbij zoowel Roemenië en Joego-Slavië
belang hebben dat niet langs den gewonen diplomatie-
ken weg kan behandeld worden.
Een Spaansche onderhandelaar bij Mussolini.
Mussolini heeft Maandag een onderhoud toegestaan aan
den heer Aunos, lid van den nationalen raad van Span
je, die hem een eigenhandigen brief van Franco heeft
ter hand gesteld. De heer Aunos zou tot opdracht heb
ben ekonomische onderhandelingen met Italië aan te
knoopen.
De aangehouden Britsehe Konsul. De waarnemende
Britsche agent te Burgos, Jarram, zou Maandagavond
van St Jean-de-Luz naar Burgos gaan, om er bij de
overheden op aan te dringen hem onmiddellijk toe te
laten bij den aangehouden pro-konsul Golding. Ook
wil Jerram trachten toestemming te krijgen, dat Gol
ding tegenwoordig zal zijn bij het onderzoek, dat zal
worden ingesteld door Britsche overheden. Bovendien
wil hij weten welke klacht tegen Golding is ingebracht.
De Britsche zaakgelastigde O'Malley en de vroegere
rechter van het Egyptisch Hooggerechtshof, sir Wasey
Stery, hebben reeds een onderzoek ingesteld, alvorens
naar Spanje te vertrekken en het onderzoek te vol
tooien.
Reservisten onder de wapenen geroepen. Het
Praagsche publiek brengt het incident bij Munkacs en
den toestand aan de Karpatenlandsche grens in het al
gemeen in verband met het feit dat in Tsjecho-Slowa
kije opnieuw reservisten onder de wapenen zijn ge
roepen. Onbevestigd blijft het in verband hiermede
ontstane gerucht, als zouden er twee divisies naar het
Karpatenland zijn gestuurd. Van officieuse Tsjecho-
Slowaaksche zijde worden de geruchten, die ontstaan
zijn naar aanleiding van het onder de wapenen roe
pen van reservisten, in zooverre tegengesproken dat
deze maatregel noodig zou zijn voor de aflossing van
troepen, die reeds langen tijd in Slowakije lagen.
zijn te verkrijgen .ten bureele dezer.
GEMAK van BETALING
VANAF 58 FRANK PER
MAAND.
het Radiotoestel der toekomst.
het Radiotoestel waaraan U steeds
de voorkeur zult geven.
VRAAGT EEN PROEF AAN
DEN VERDEELER VOOR YPER
