Het Leven van Friedrich Nietzsche
Een handelaar.die
vooruit wil, adver
teert in ons blad.
2
Naamdagen.
Maanstanden.
Herdenkingen.
van den toestand zouden willen afwachten.
ITALIË.
De Italiaansche pers heeft de redevoering van
Rijkskanselier Hitier bijna integraal gepubli
ceerd. de opzegging door het Duitsche Rijk van
ht; Engelsch-Duitsch akkoord en het Duitsch-
Poolsch verdrag werd naar voren gebracht. De
Italiaansche bladen kommenteeren de rede zeer
gunstig.
Anderzijds wordt van Italiaansche zijde be
richt Het voorbeeld van Tsjecho-Slowakije en
de houding van Italië, zouden moeten volstaan
om Polen te bewijzen, waar men gebracht wordt
door de halsstarrigheid, stellingen te willen hand
haven, die niet meer kunnen gehandhaafd wor
den. Daarmede wordt bedoeld dat zoo Polen
nog langer blijft weigeren Duitschland bevredi
ging te geven dit tenslotte de verbrokkeling van
van het Poolsche Rijk zou kunnen voor gevolg
hebben.
Zondag 7 Mei Cantate St Stanislaus. Gustavus.
Maandag 8 MeiSt Michiels openbaring. Ita.
Dinsdag 9 MeiMacharius verheffing.
Woensdag 10 MeiSt Job. Gordianus.
Donderdag 11 Mei St Achilles, Eleonora. Mamertus.
Vrijdag 12 Mei St Nerius. Renatus en Pancrassius.
Zaterdag 13 MeiServatius. Dominica.
Ion.
Opgang
Ondergang
Zondag 7 Mei
5 u. 25
20 u. 12
Maandag 8 Mei
5 u. 22
20 u. 13
Dinsdag 9 Mei
5 u. 21
20 u. 15
Woensdag 10 Mei
5 u. 19
20 u. 16
Donderdag 11 Mei
5 u. 17
20 u. 17
Vrijdag 12 Mei
5 u. 16
20 u. 19
Zaterdag 13 Mei
5 u. 15
20 u. 20
/laan
Opgang
Ondergang
Zondag 7 Mei
23 u. 57
8 u. 16
Maandag 8 Mei:
0 u. 36
9 u. 13
Dinsdag 9 Mei
0 u. 01
10 u. 12
Woensdag 10 Mei
1 u. 09
11 u. 12
Donderdag 11 Mei
1 u. 37
12 u. 13
Vrijdag 12 Mei
2 u. 03
13 u. 15
Zaterdag 13 Mei
2 u. 27
14 u. 17
Laatste kwartier 11 Mei, 10 u. 40 m.
Nieuwe maan 19 Mei. 5 u. 25 m.
Eerste kwartier 25. Mei. 0 u. 20 m.
7 Mei 1800: Dood. te Pa^y. van Nicolo Piccini. Ita-
liaansch toondichter.
1667 Dood te Montbéliard. van Johannes Frober-
ger. Duitsch toondichter.
1687 Geboorte, te Nantes, van Germain Boffran,
Fransch bouwkundige.
1763Geboorte, te Saint André-d'Hébertot. van
Louis, Nicolas, Vauquelin. Fransch scheikundige.
1832Geboorte, te Angers, van Frangois Allin-
Targé. Fransch politieker.
1833Geboorte, te Hamburg, van Johannes
Brahms. Duitsch toondichter. Leefde vooral te Weenen
waar hij in 1897 stierf. Componeerde een Deutsches
Requiem Rapsodie, veel kamermuziek, cantaten, Hon-
gaarsche dansen en heerlijke liederen. Hij sluit aan
bij Beethoven in zijn laatste perioden en ook bij Bach.
1846Geboorte, te Milaan, van Anna Radius-
Succari, Nera genaamd, Italiaansche romanschrijfster.
1851Geboorte, te Dorpat. van Adolf von Harnak,
Duitsch godsgeleerde.
1861Geboorte, van Rabindranath Tagore. In
dische dichter en wijsgeer.
1868 Dood, te Cannes, van Henri Lord Brougham.
Engelsch staatsman.
1869Dood. te Rome, van den kardinaal Luigi Ga-
limberti, prefect van het archief van het Vatikaan, be
last met de onderhandelingen die een einde maakten
aan het Duitsche Kulturkampf
1897 Dood van den hertog d'Aumale, generaal en
Fransch historicus. Eigenaar van het kasteel Du Chan-
tilly.
1915De Lusitania wordt door de Duitsche duik-
booten getorpedeerd.
1932Dood van Albert Thomas.
8 Mei 1300De Gentsche wethouders bieden de sleu
tels der stad aan Karei van Valois. Na de inneming
van Damme trok Karei van Valois naar Aardenburg
alwaar de Gentenaars die van op hun vestingmuren
de omliggende dorpen in vuur hadden zien staan, hem
de sleutels van hunne stad kwamen afgeven. Graaf
Gwijde van zijn bondgenooten verlaten en door zijn
eigen volk verraden zijnde, ging nu met 51 Vlaamsche
edellieden Philip den Schoone naar Parijs om genade
smeeken. Doch de munteschrooder wierp ze allen in
het gevang en verklaarde Vlaanderen verbeurd.
1932 Proces der moordenaars van Liebknecht en
Rosa Luxemburg.
9 Mei 1765Geboorte, te Curières (Aveyron) van
Denis de Frayssinous. Fransch prediker, groot-meester
aan de universiteit.
1805Dood, te Weimar, van Friderich Schiller.
Duitsch dichter, dramaturg en historicus. Sommige
zijner lyrische werken zijn onovertroffen meesterwer
ken. Hij is een idealist vooral in zijn drama's die elk
de persoonlijkheid zijn van een idee dat hij met geest
drift en vurig redenaarstalent in schitterenden stijl
uitdrukt.
1810Geboorte, te Doornik, van den Belgischen
iphilder Louis Gallot.
1850: Dood, te Parijs, van Nicolas Gay Lussac.
Fransch natuur- en scheikundige. Lid van de weten
schappelijke akademie.
1873 Dood te Avignon van John Stuart Mill, En
gelsch wijsgeer, staatshuishoudkundige, ambtenaar der
Oost-Indische compagnie, positivist.
1899Dood. te Constantino, van den graaf Mau
rice d'Hérisson. Fransch officier en publicist.
1926Noordpoolvlucht van Byrd.
10 Mei 1754 Geboorte van Amus Carstens. Deensch
schilder en teekenaar.
1760Geboorte, te Bazel, van Johan Hebei. Duitsch
dichter.
Geboorte, te Lons le Saunier. van Claude Rouget
de Lisle, maker van de Marseillaise
1770Geboorte, te Annoux (Yonne) van den maar
schalk Louis Davout, hertog van Auerstaedt. prins van
Eckmühl, een der groote generalen van het keizerrijk.
1788: Geboorte te Broglio (Euret, van Jean Fres-
nel. Fransch natuurkundige.
1807 Geboorte, te Castri. van Jean Coste. natura
list en vischkweeker.
1807 Dood van den maarschalk Rochambeau. den
held van den onafhankelijkheidsoorlog der Vereenigde
Staten.
1822Dood. te Parjis. van Jean Andrieu, dichter
en dramatieker.
1834Geboorte, te Candoras. van J. R. Camille
Ebans, Fransch romanschrijver.
1865Eerste vertooning Munchen van Tristan
en Isolde van Richard Wagner.
1878Geboorte van Georges Stresemann. Duitsch
staatsman, te Berlijn. Was minister van buitenlandsche
zaken in 1929. deed veel voor de toenadering tusschen
Duitschland en Frankrijk.
1885Dood. te Keulen, van Ferdinand von Hiller.
pianist en duitsch toondichter.
1893Dood, te Rome. van kardinaal Tommaro
Maria Zighara. Italiaansch wijsgeer.
1904Dood, te Londen, van sir Henri Stanley,
Engelsch Afrikareiziger. Ondernam een reis naar mid
den Afrika ter opsporing van Livingstone dien hij in
1871 in Oedsjidsji ontmoette. Deed op kosten der New-
York Herald en Daylly Telegraph een nieuwe reis,
ontdekte het Albert Eduard meer. bevoer de Looalaba.
stelde de identiteit daarvan met den Kongo vast "en
bereikte, na een tocht van 999 dagen de westkustwerd
door koning Leopold II belast met het bezetten van de
strook langs den Kongo. Ontdekte in 1882 het Leopold
II meer, ondernam in 1887 en 1889 een reis tot ontzet
van Emir Pasja, dien hij aan het Albertmeer ontmoette.
Niettegenstaande zijne geringschatting voor weten
schappelijk onderzoek, zijne roekelooze behandeling
der inboorlingen en de schreeuwerige reklame waar
mede zijn tochten over de heele wereld werden uitge
bazuind, neemt hij onder de Afrikareizigers een eerste
plaats in.
1919Vrouwenkiesrecht in Nederland.
1927 Concordaat tusschen Roemenie en den Hei
ligen Stoel.
11 Mei 1708Dood. tè Marly, van Jules Hardouin
Mansart, Fransch bouwkundige.
1778Dood. te Kayes. van William Pitt, lord
Chatham, Engelsch staatsman.
1807Gèboorte. te Sens, van Eduard Charton,
Fransch historieker en politieker, stichter van Maga-
sin pittoresque
1815Geboorte, te Liverpool, van Richard Ansdell.
Engelsch schilder.
Geboorte, te Londen, van George Granville. En
gelsch minister en leider der liberalen.
1817 Dood, te Rome. van Kardinaal Joan Siffrein
Maury, Aartsbisschop van Parijs.
1824Geboorte, te Vesoul. van Leon Géromo.
Fransch schilder.
1827 Geboorte, te Valenciennes, van J. B. Car-
peaux, Fransch beeldhouwer.
1828Geboorte, te Brussel, van Alfred Stevens,
Belgisch schilder.
1830 Dood, te Londen, van C. J. Winzor, Winsor
genaamd, stichter van de eerste maatschappijen voor
gasverlichting.
1835Geboorte, te Parijs, van Henri Duguo de la
Fouconnerie, Fransch politieker.
1848 Geboorte, te Potsdam, van Wilhelm Windel
band. Duitsch wijsgeer.
1849Geboorte, te Lormes, van Louis Heulhard.
Fransch muzikaal journalist en schrijver. Stichtte in
1873 de Chronique musicale
Dood. te Abbye-aux-bois. van Madame Juliette
Recamier, waarvan het salon een groote rol speelde
in het letterkundig en politiek leven.
1871 Dood. te Collington. van den Engelschen
sterrekundige John Perscel.
1896 Dood van Jan Volders.
1909Dood. te Besangon. van den Franschen
schilder Felix Giacometti.
1938 Overlijden van Von Ketteren, gewezen secre
taris van von Papen.
12 Mei 1792Dood. te Parijs, van Charles Simon
Favard. dramatisch dichter.
1803 Geboorte, te Darmstadt, van Justus von Lie-
bich. Duitsch scheikundige, uitvinder van het vleesch-
extract dat zijn naam draagt.
1842 Geboorte, te Montaud, van Jules Massenet
Fransch toondichter.
1865Geboorte, te Bublitz, van Max Selinger.
Duitsch schilder.
1879 Dekreet waarbij de stichting van het Pedar
gogisch museum te Parijs.
1881Dood. te Praag, van den Tsjechischen toon
dichter, Frederik Smetana.
1884 Dood, te Parijs, van Charles Wurtz, Fransch
scheikundige, professor aan de wetenschappelijke -fa
culteit.
1893 Eerste vertooning in de Opera van de
Walkure van Wagner.
1899: Dood te Parijs, van Hendrik Becque. dra
matisch schrijver.
1907 Dood, te Parijs, van Joris Karl Huysmans
Fransch romanschrijver.
1924 Hugenholtz gestorven.
1926Amundsen bereikt den Noordpool.
1927 Dood van Jozef Shield Nicholson. Schotsch
economist.
1937 Een groote feestdag voor Engeland Koning
Georges VI wordt met luister gekroond.
13 Mei 1704 Dood. te Parijs, van den beroemden pre
diker, Bourdaloue.
1713 Geboorte, van Alexi Clereau, Fransch wis
kundige.
1717 Geboorte, te Weenen. van Maria Theresia.
keizerin van Duitschland.
1753 Geboorte, te Nolay, van Lazare Carnot.
Fransch staatsman, bijgenaamd l'Organisateur de la
Victoire
1795 Geboorte, te Nancy, van Gerard Deshayes.
Fransch naturalist.
1809Geboorte, te Monsummano. van Giuseppe
Giuetti. Italiaansch dichter.
1832 Dood van Georges Cuvier. Fransch natu
ralist.
1840Geboorte, te Nimes. van den romanschrijver
Alphonse Daudet.
1843Geboorte, te Gent, van den graaf Desmet
De Nayer, Belgisch staatsman.
1844Eerste vertooning in de Fransche Théatre
van La Ciguë van Emile Augier.
Biografische Schets door JEF VAN WYNSBERGHE.
De inhuldiging Zijn treurigheid ver
van het grootte bij de gedachte
Bayreuther Festspiel-aan de Inhuldiging
haus. van het Bayreuther
Festspielhaus ge
beurtenis waarop hij zeer veel hoop vestigde.
Nietzsche had in Juni 1875 zijn vierde Ontij
dige Beschouwingen kunnen afwerken, en had
er de diepe beteekenis van deze gebeurtenis in
uiteengezet. Maar op dit oogenblik voelt hij dat
hij alleen staat om ze te begrijpen. Immers zijn
hoogmoed en zijn leer zegden hem dat het werk
van Bayreuth niet zou beantwoorden aan de ver
wachtingen. Maar innerlijk had hij toch de hoop
de niet minder hoogmoedige dat dit werk
er misschien toch zou kunnen aan beantwoor
den, indien zij zijn hulp voor een paar dagen
wilden aanvaarden. Hij besloot hen die hulp,
door zachten list, te doen aanvaarden. Reeds in
zijn Richard Wagner in Bayreuthstond in
bedekte doch tevens bedreigende termen de
zware strijdverklaring. Wagner, door eigen ijdel-
heid verleid, ging er op in en schreef Nietzsche
Vriend uw boek is wonderbaar. Vanwaar
komt deze ondervinding van mij? Komt gauw
Aldus noodi'gde Wagner diegene uit die hem ver
achtte.
Nietzsche aanvaardde verheugd.
Doch deze reis zou hem fataal zijn.
Hij ging er einde Juli 1876 naartoe, en kwam er
verzwakt en hopeloos aan. Hij zag er de derde
reeks repetities. Maar alles liep op een wreede
ontgoocheling uit. W. Jansen vat deze ontgooche
ling goed samen, waar hij in zijn Geschiedenis
der Wijsbegeerte schrijft
Was deze theater-directeur, die met zijn ac
teurs en actrices twistte, somwijlen op het hef
tigst tegen hen te keer ging, en al de zenuwach
tige overprikkeling en lichtgeraaktheid, al de
menschelijke zwakheden vertoonde, lieden van
dit slag eigen, de heros der nieuwe cultuur
(VERVOLG)
Moesten die aan ruzie, kabaal en intrigue zich
bezondigende tooneelmenschen de eerste schep
ping van die cultuur aan de menschheid vertol
ken En dan dat publiek van Wagner-vereerders
uit alle oorden van Europa samengestroomd, met
opzettelijk gewilde excentriciteit in kleeding
en manieren, die met verdraaiing der oogen en
geaffecteerde stembuiging den meester bedoel
den te huldigen, was dat de keurbende der inge
wijden, die de nieuwe cultuur ter overwinning
zouden hebben te leiden
Het was Nietzsche onmogelijk langer te Bay
reuth te blijvenhet maakte hem ziek. Hij
schreef zijn zuster Lisbeth Ik heb er bijna
spijt over gehad...
1 Augustus verliet Nietzsche, uit smart, de
repetities, 3 Augustus ontbrak hij aan het in
tieme diner en aan het soirée dat ter eere van
Franz Liszt gegeven werd. Het viel Wagner op.
Nietzsche verschool zich in eén kleine bad
plaats van Franconie, te Klingenbrunn. De scher
pe lucht verkalmde er zijn uitgeputte zenuwen.
Een nieuw manuscript werd geboren uit de wan
delingen die hij aldaar maakte «Die Pflugschar».
Het is de eerste schets van het gedesabuseerde
boek, dat hij later Menschliches, Allzumensch-
liches betitelde.
(Vervolgt)
Jef Van Wynsberghe.
(Nadruk Verboden).
iwhuwpuwwhw»»
