rasiMKM
-HET YPERSCHE-
LA REGION D'YPRES
Zielmissen
20 jaar, N' 32 4 November 1939 20 Année, N 32 4 Novembre 1939
BIJVOEGSEL
SUPPLÉMENT
DOODENHULDE
AAN DE BEVOLKING
Gevonden en Verloren Voorwerpen
NÉCROLOGIE
Zondagrust Repos Dominical
Op den eersten Zondag na Allerheiligen, dus
morgen gaat te Scherpenheuvel de terecht be
roemde Kaarskensprocessie uit.
Scherpenheuvel ligt op 6 km. ten oosten van
Diest. op de groote baan van Diest naar Aarschot.
Deze kleine plaats werd in den aanvang van de
17' eeuw, op initiatief van de Aartshertogen Al-
brecht en Isabella, geprojecteerd. Naar allen
schijn door Wenceslas Coebergher, dieln elk ge
val de architect van de kerk geweest is. De kerk
van Scherpenheuvel staat in het middenpunt van
de markt, die een zevenhoek vormtook de stra
ten van het stadje spreiden zich in zeven richtin
gen uit tot aan de plaats van de gesloopte omhei
ning. Het eigenaardig plan is hoogst waarschijn
lijk geïnspireerd naar een Italiaansch model.
De kerk werd begonnen in 1607 en voltooid in
1627 zij ook heeft een zevenhoek als grondplan
en heeft een koepel als bekroning.
Al ligt het dorpje op een heuvel, toch is deze
niet scherp en steil, zooals de naam het kan laten
veronderstellen. De naam Scherpenheuvel zou
de vertaling zijn van het latijnsche Mons acutus,
Collis aspera en zou beteekenen dorre, onvrucht
bare heuvel.
Reeds in de 14° eeuw was deze plaats gekend
voor hare bedevaart, want de vlaamsche schrij
ver Lodewijk Van Velthem spreekt er reeds over
in zijn Spieghel HistoriaalSedert eeuwen dus
gaan de menschen ter bedevaart naar Scherpen
heuvel. Maar dit is niet het geval met de Kaars
kensprocessie.
Wanneer dit gebruik bepaald ontstond kan niet
met zekerheid worden vastgesteld. Algemeen
wordt nochtans aangenomen, dat het in 1629 be
gon, en wel ter gelegenheid van een dankproces-
sie ter eere van O. L. Vrouw van Scherpenheuvel,
toen de pest op vreeselijke wijze woedde in Bra
bant en Antwerpen. In dien tijd werd de eerste
Zondag na Allerheiligen het feest van O. L.
Vrouw Bescherming gevierd. Dien Zondag van
Allerheiligen, ten jare 1629 moet de toeloop van
pelgrims bijzonder groot geweest zijn de bede
vaarders vroegen aan den toenmaligen pastoor
een processie te mogen houden, doch dit werd ge
weigerd. Tegen valavond, na herhaald aandrin
gen werd er besloten een processie te houden met
het O. L. Vrouw-beeld. De kaarsen die de men
schen bijhadden werden aangestoken het beeld
plechtig opgenomen, en het volk, in stoet, ver
gezelde, met de brandende kaarsen tusschen de
vingers, het O. L. Vrouwenbeeld. De daaropvol
gende dagen daalde het sterftecijfer sterk tot de
ziekte gansch uitgeroeid was. Uit erkentelijkheid
hield de bevolking en de bedevaarders er aan
jaarlijks den traditioneelen ommegang bij te
wonen.
Na de processie worden dan de gewijde kaarsen
zorgvuldig mee naar huis gedragen en bewaard.
De Kaarskensprocessie is een belangrijke ge
beurtenis in de streek van Scherpenheuveljaar
lijks komen duizenden deze processie bijwonen
die alleen reeds van folkloristisch standpunt uit
zeer eigenaardig is. Bekend is ook de schilderij
die kunstschilder Frans Vanleemputten aan deze
processie wijdde en die bewaard wordt in het
Museum voor schoone Kunsten te Antwerpen.
De nieuwe door Duitschland bezette steden in
het vroegere Duitsche gebied hebben steeds een
groote cultuur-historische beteekenis gehad. In
1473 werd in de stad Thorn de astronoom Coper
nicus geboren, die het astronomisch systeem van
Ptolemeus omverwierp en het bewijs leverde, dat
niet de aarde, maar de zon het middelpunt van
het heelal is.
In 1668 werd te Danzig geboren Daniël
Fahrenheit, de uitvinder van den naar hem ge
noemden thermometer. Een andere beroemde
Dantziger is de filosoof Arthur Schopenhauer,
die in 1788 geboren werd.
Ook generaal Erich von Falkenhayn, die van 1913
tot 1915 minister van Oorlog was en in den we
reldoorlog tot einde Augustus 1916 chef van den
generalen staf van het Duitsche veldleger was,
stamt uit het Oosten.
Hij werd in 1861 op de burcht Belchau bij
Graudenz geboren. Generaal Veldmaarschalk en
rijkspresident von Hindenburg besluit deze rij.
Hij werd in 1847 te Posen geboren en stierf op'
Neudeck in 1934, de West-Pruisische bezitting
zijner familie. Reysiger.
Tengevolge van het slecht weder heeft de Hel-
denhulde, welke door het stadsbestuur jaarlijks
ingericht wordt ter gelegenheid van Allerheili
gen, dit jaar met den gewonen luister niet kun
nen plaats hebben.
Een fijne regen begon reeds te vallen enkelen
tijd vóór het uur dat voor de vorming van den
stoet bepaald was, doch niettegenstaande dezen
tegenslag kwamen de afvaardigingen, nochtans
wat minder in getal dan de voorgaande jaren, van
verschillende maatschappijen op de Vandenpeere-
boomplaats toe, waar ze zich nabij het gedenk-
teeken der Ypersche gesneuvelden verzamelden.
Aan weerskanten van het gedenkteeken ston
den de vlaggen der Ypersche Oudstrijdersveree-
nigingen geschaard, terwijl het stedelijk brand
weerkorps en de Harmonie Ypriana er rechtover
harlden plaats genomen.
Korts na 11 uur schallen plots de klaroenen der
brandweer en daar verschijnt de Heer Vander-
ghote, burgemeester, vergezeld van de Heeren
Clinckemaille, arrondissementscommissaris De-
lahaye en Berghman, schepenèn, alsmede van
verscheidene gemeenteraadsleden en andere over
heden. Dadelijk begeeft de Heer burgemeester
zich voor het monument, aan den voet van het
welk hij een prachtigen bloemenkrans neerlegt,
terwijl de vlaggen der maatschappijen buigen, de
omstaanders zich eerbiedig het hoofd ontblooten
en de klaroenen het Te Velde blazen, gevolgd
door de Brabangonne door de Harmonie Ypriana
uitgevoerd.
Intusschen valt de regen steeds maar door en
zonder verder dralen zet de stoet zich in bewe
ging, terwijl de Heeren Isaï Gruwez en Cambier,
namens het Verstandhoudingscomiteit der Oud
strijders van Yper, op hun beurt een mooie bloe
menkroon nabij het Ypersch gedenkteeken ko
men neerleggen. De stoet, die voorbij het gedenk
teeken en de overheden trekt, wordt geopend
door een afvaardiging der Rijkswacht en de Li
berale Harmonie, gevolgd van de vlaggen en af
vaardigingen der onderscheidene liberale maat
schappijen. Dan volgen de leerlingen der stads-
jongensschool en der stadsmeisjesschool van de
Rijselstraat, die de pancarten dragen waarop de
namen onzer Ypersche gesneuvelden vermeld
staan, alsmede de leerlingen der Rijksmiddelbare
school en der Engelsche school. Na hen komen
nog een vijftiental plaatselijke maatschappijen
waarvan de afvaardigingen in 't voorbijgaan
meest allen het gedenkteeken komen bebloemen.
Hier volgen nu de afvaardigingen van de Poi-
lus de France het British Legion en der ver
scheidene oudstrijdersvereenigingen die deel uit
maken van het Verstandhoudingscomiteit der
Oudstrijders van Yper. De pompiers en de Har
monie Ypriana nemen nu ook hun plaats in den
stoet en tot slot vervoegen de overheden zich nog
erbij.
Zoo trekt de stoet langzaam, onder het spelen
van enkele treurmarschen, de Groote Markt op,
doch spijtig genoeg wordt de regenvlaag steeds
geweldiger en er werd dan ook besloten niet ver
der te gaan en den stoet rechtover het stadhuis te
ontbinden. Alleen de oudstrijdersvereenigingen
gaan door tot aan het kerkhof, waar de Z. E. H.
Deken Vermaut en de E. H. Socquet ze bij de
graven der Ypersche gesneuvelden kwamen ver
voegen en er het De Profundis baden. Nadien
legden de oudstrijders een kroon neer op de gra
ven onzer Ypersche helden en gingen vervolgens
ook nog de graven der Engelsche en Fransche ge
sneuvelden bebloemen.
Eenigen tijd later is de Heer burgemeester, ver
gezeld van enkele overheden, van uit het stad
huis per auto naar het stedelijk kerkhof gereden
waar hij namens de stad, op zijn beurt bloemen
kransen neerlegde op de graven der Ypersche
gesneuvelden, op deze der hier begraven Fran
sche en Engelsche soldaten en ook nog op de gra
ven der slachtoffers van de ramp van Wtyschaete.
Ook namens het British Legion en de Vereenigde
Hofbouwliefhebbers werden nog bloemen op de
graven der Ypersche, Fransche en Engelsche ge
sneuvelden neergelegd.
Hierbij bepaalde zich deze eenvoudige hulde die
op de weinige aanwezigen, welke spijts het door
slecht weder er toch aan gehouden hadden ze bij
te wonen, niettemin een diepen indruk heeft na
gelaten.
's Namiddags echter, daar de regen alsdan had
opgehouden, was het een gedurig heen en weer-
gaan naar het kerkhof van menschen die aldaar
op het graf van een beminden bloedverwant of
vriend gingen bidden en zoo heeft Yper nogmaals
op waardige wijze getoond.dat het zijne dooden
niet vergeet.
Boeken en tijdschriften worden gevraagd voor
onze soldatenWie ons daaraan kan helpen mag
die opsturen naar Luitenant DE BRUYNE Hector,
23 Linie, 13 Kompagnie, B.P.S., 17. Belgisch leger
te velde, of mag die bezorgen aan Denaegel
Georges, Directeur der Stadsjongensschool, St-
Niklaasstraat, 2-4, leper.
Werden ten politiebureele aangegeven:
Gevonden. Vrijdag 27 October, door de stoelvrouw
der Paterskerk, een klak en een klein sleuteltje.
Door M. Heinckiens Noël, Kalfvaart. een halsband.
Zaterdag 28, door M. Wullens Jozef, Dixmudestraat,
een vrouwenhoed.
Door M. Woute Maurice, politieagent, drie liggers
van een kraam.
Zondag 29. door M. Desmet Henri, Groote Markt, een
zakje inhoudende een paternoster en eenige geldstuk
jes.
Maandag 30, door Mej. Van Sevenant Juliette. Maar
schalk Frenchlaan, een pels.
Dinsdag 31. door M. Parein Julien. Lindendreef, een
lederen handschoen.
Door Mevr. Vanderbeken Arthur, Statiestraat, een
sajetten sjerp.
Door M. Grimmelprez Jacques. Colaertplaats, een
auto taksplaat Nr 336.426 met rood achterlicht
Woensdag 1 November, door Mej. Domicent Margue
rite. Korte Thouroutstraat een lederen kinderhand-
schoen.
Door M. Verdoene Robert. Zonnebekesteenweg, een
hoed van autowiel merk Ford.
Verloren. Maandag 30 October, door Me Billiau
Maria, van Vlamertinghe, hare eenzelvigheidskaart.
Woensdag 1 November, door M. Fox John. Brugge-
steenweg, een rechter bruin lederen handschoen.
Monsieur et Madame Camille Denys-Sansen
Madame Veuve Jean Remacle-Denys
Monsieur et Madame Lucien Denys-Vermoesen
Monsieur et Madame Maurice De Munter-Denys
Mofisieur et Madame Joseph Moens-Denys
Monsieur et Madame Gérard Denys-Cockuyt
Les families Denys, Decuyper, Sansen et Claeys.
ont la profonde douleur de faire part de la perte cruelle
de leur fille, soeur, belle-sceur et parente bien aimée.
SUZANNE, MARIE-MADELEINE DENYS
Tertiaire de l'Ordre de St-Dominique
née a Comines, le 29 Mars 1904, et pieusement décédée
a Ypres. le 27 Octobre 1939.
Les amis et connaissances qui, par oubli, n'auraient
pas regu de lettre de faire part, sont priés de considérer
le présent avis comme en tenant lieu.
Boulevard Maréchal Foch, 28.
Vrienden en kennissen worden uitgenoodigd
de ZIELMIS te willen bijwonen die zal gezongen
worden op Zondag 5 November, om 8 i uur, in
St Maartenskathedraal; tot zielelafenis van
Mejuffer Juliette DEWAELE. (1796)
Vrienden en kennissen worden uitgenoodigd
de ZIELMIS te willen bijwonen die zal gezongen
worden op Zondag 5 November, om 9 uur, in St-
Niklaaskerk, tot zielelafenis van
Heer en Vrouw Louis GILLEBERT-DUPREZ
(1799)
Vrienden en kennissen worden uitgenoodigd
de ZIELMIS bij te wonen die zal gezongen
worden op Zondag 5 November, om 11 i uur. in
St Maartenskathedraal, tot zielelafenis van
de overledene leden van het Syndicaat
der Beenhouwers. (1802)
Vrienden en kennissen worden uitgenoodigd
de ZIELMIS bij te wonen die zal gezongen
worden op Zondag 12 November, om 8 uur, in
St Maartenskathedraal. tot zielelafenis van
Heer Camille VANRAES. (1805)
Vrienden en kennissen worden uitgenoodigd
de ZIELMIS te willen bijwonen die zal gezongen
worden op Zondag 12 November, om 8 i uur, in
St Jacobskerk, tot zielelafenis van
Heer Achille MAERTEN
echtgenoot van Vrouw Estella Heddebauw. (1800)
Vrienden en kennissen worden uitgenoodigd
de ZIELMIS bij te wonen die zal gezongen
worden op Zondag 12 November, om 9 uur, in St-
Niklaaskerk, tot zielelafenis van
Heer Leon DE CLERCQ
Dixmudestraat, 61. (1801)
De Apotheek van La Pharmacie de
Mr VANDAMME
Rijselstraat oRue de Lille
is alleen open op reste seule ouverte le
Zondag 5 November Dimanche 5 Novembre
van 8 tot 12 uur en van 13 tot 19 uur
